Meteorologia i klimatologia - wykład 05

Albedo (białość) - to stosunek ilości promieniowania odbitego do padającego, jest parametrem określającym zdolność odbijania promieni przez daną powierzchnię.

Średnie roczne temperatury na świecie:

Średnie temperatury w styczniu na świecie:

Średnie temperatury na świecie w lipcu:

Średnia roczna temperatura w Polsce:

Średnia temperatura w styczniu:

Średnia temperatura w lipcu:

Piętrowość w Karpatach wg Hessa (1962):

1 - zimne (średnia roczna temperatura powietrza -4° do -2°C) - poziom turni

2 - umiarkowanie zimne (-2° - 0°C) - poziom hal

3 - bardzo chłodne (0° - 2°C) - poziom kosodrzewiny

4 - chłodne (2° - 4°C) - poziom regla górnego (górna granica lasu - w Polsce ok. 1550)

5 - umiarkowanie chłodne (4° - 6°C) - poziom regla dolnego

6 - umiarkowanie ciepłe (6° - 8°C) - poziom pól uprawnych

7 - odmiana klimatu dolin i kotlin

Para wodna w atmosferze

Wilgotność - zawartość wody i pary wodnej w substancji stałej i gazowej

Wilgotność powietrza - zawartość pary wodnej w powietrzu, jest jednym z ważniejszych elementów pogody i klimatu. Miara wilgotności powietrza są:

• Wilgotność właściwa (s) - stosunek gęstości pary wodnej do gęstości powietrza wilgotnego lub inaczej stosunek masy pary wodnej do masy powietrza, w którym jest zawarta; wyrażana jest najczęściej w gramach pary na kilogram powietrza wilgotnego

• Wilg bezwzględna(absolutna [a]) - gęstość pary wodnej w powietrzu, wyrażona w gramach (lub kilogramach) pary wodnej w 1m³ powietrza

• Ciśnienie pary wodnej nasyconej (E)/ prężność pary wodnej nasyconej - maksymalne ciśnienie pary wodnej w powietrzu możliwe przy danej temperaturze; jest ono większe nad powierzchnią wodną niż nad lodem

• Ciśnienie pary wodnej (e) - ciśnienie cząstkowe pary wodnej znajdującej się aktualnie w powietrzu, wyrażone w hPa

• Stosunek zmieszania

• Wilgotność względna (f) - stosunek rzeczywistego ciśnienia pary wodnej zawartej w powietrzu do ciśnienia pary wodnej nasyconej w danej temp. Wyraża się ja w procentach, wilgotność względna powietrza jest rejestrowana przez higrograf i najczęściej jest potocznie określana, jako „wilgotność”

• F=e/Ew*100%

• Niedosyt wilgotności powietrza (d)/ niedosyt wilgotności - różnica miedzy ciśnieniem pary wodnej nasyconej (E₀) w aktualnej temperaturze a aktualna wartością ciśnienia pary wodnej w powietrzu (e) wyrażona zwyczaj w hektopaskalach

• D = E₀-e

• Temperatura punktu rosy (Td) - temperatura, przy której zawarta w powietrzu para wodna osiąga stan nasycenia nad woda.

• Temperatura punktu szronu - temperatura, przy której para wodna zawarta w powietrzu osiąga stan nasycenia nad lodem, temperatura punktu szronu osiąga nieco wyższe wartości niż temperatura punktu rosy

Higrometr włosowy - jeden z najczęściej używanych higrometrów o konstrukcji wykorzystującej zmiany długości włosa ludzkiego zależnie od wilgotności powietrza.

Kondensacja pary wodnej - proces skraplania pary wodnej zawartej w powietrzu; w wyniku kondensacji powstają w atmosferze chmury, mgły i osady atmosferyczne. Kondensacja następuje po osiągnięciu przez parę wodna stanu nasycenia wskutek ochłodzenia temperatury.