Działalność gospodarcza w zakresie turystyki. Ujęcie mikroekonomiczne

1 Rynek w ekonomii jest rozumiany jako ogół stosunków zachodzących miedzy podmiotami uczestniczącymi w procesie wymiany: sprzedawcami i nabywcami.

2 Rynek turystyczny dotyczy wymiany dóbr i usług turystycznych, zaś podmiotami rynku są sprzedawcy i nabywcy dóbr i usług turystycznych.

3 Cechy rynku turystycznego

a) Rynek turystyczny jest rynkiem z wyraźną przewagą usług.

b) Rynek turystyczny jest rynkiem obejmującym przestrzeń generującą, przestrzeń tranzytową i przestrzeń recepcyjną dla ruchu turystycznego

4 Popyt w ekonomice turystyki oznacza ilości danych dóbr lub usług, którą turyści, w ramach posiadanych środków, są skłonni nabyć w określonym czasie, miejscu i po określonej cenie.

5 Popyt w ekonomii definiowany jest jako ilość danego dobra
lub usługi na rynku, którą konsumenci, w ramach posiadanych środków, są skłonni nabyć w określonym czasie, miejscu i po określonej cenie.

6 Podaż a podaż turystyczna podaż w ekonomii (także i w ekonomice turystyki) przedstawiana jest jako ilość danego dobra czy usługi, którą jednostki gospodarujące skłonne są sprzedać w określonym czasie, miejscu i po określonej cenie.

7 Zakres (pojęciowy) popytu turystycznego.

a) Popyt turystyczny sensu stricte dotyczy dóbr i usług turystycznych, których nabywanie wiąże się wyłącznie z podejmowaniem aktywności turystycznej

b) Popyt turystyczny sensu largo dotyczy wszystkich dóbr i usług nabywanych przez turystów w wyniku podjęcia aktywności turystycznej

8 Popyt a nastawienie konsumentów do zakupu

a) popyt negatywny to popyt, którego konsument nie akceptuje i jest skłonny ponieść określone wydatki aby tego popytu uniknąć (np. usługi medyczne),

b) brak popytu to stan, w którym konsumenci nie są zainteresowani zakupem produktu, produkt jest im obojętny,

c) popyt utajony to popyt, którego zrealizowanie poprzez istniejącą podaż nie jest możliwe,

d) popyt malejący to stan, w którym konsumenci coraz rzadziej decydują się na zakup produktu,

e) popyt nieregularny to popyt zmienny w czasie

9 Zmienność popytu może mieć charakter:

a) systematyczny (sezonowy, zjawisko typowe w turystyce), niesystematyczny (okazjonalny).

b) Popyt pełny to stan, w którym popyt wykorzystuje w pełni podaż.

c) Popyt nadmierny to stan, w którym popyt na dany produkt jest tak duży, że producent nie jest w stanie zapewnić właściwej jakości produktu.

10 Mobilność popytu turystycznego.

Przestrzeń turystyczna składa się z trzech obszarów: generującego, tranzytowego, recepcji.

Konsumpcja turystyczna odbywa się w obszarze tranzytowym, a przede wszystkim w obszarze recepcji, dokąd konsument musi przemieścić się z obszaru generującego.

11 Kompleksowość popytu turystycznego

a) Potrzeby turystyczne są potrzebami zróżnicowanymi, złożonymi, wzajemnie zależnymi w czasie i przestrzeni.

b) Wyrazem zróżnicowanych, złożonych i współzależnych potrzeb jest złożony, inaczej kompleksowy charakter popytu turystycznego

c) Konsumenci produktu turystycznego oczekują kompleksowego zaspokojenia ich zróżnicowanych, złożonych ale współzależnych potrzeb poprzez jeden produkt.

12 Sezonowość popytu turystycznego

a) Zmiany popytu turystycznego w czasie mają charakter zarówno jakościowy (zmienna jest struktura ruchu turystycznego) ale przede wszystkim ilościowy (zmienna jest wielkość
i natężenie ruchu turystycznego).

b) Wahania sezonowe w turystyce obserwowane są przede wszystkim w cyklu rocznym (kulminacja w sezonie letnim i sezonie zimowym) ale także w cyklu tygodniowym (kulminacja w weekend).

c) Główne czynniki wpływające na występowanie wahań sezonowych w wielkości popytu turystycznego mają charakter przyrodniczy (występowanie określonych pór roku)
oraz społeczno-ekonomiczny (dostępność czasu wolnego jako pochodna systemu organizacji pracy i nauki).

13 Elastyczność popytu turystycznego

Elastyczność popytu na dany produkt to stopień wrażliwości popytu na dany produkt na zmianę czynnika jaki wpływa na ten popyt. Elastyczność popytu na dany produkt E definiujemy jako procentową (względną) zmianę popytu ΔQ, wywołaną określoną, procentową (względną) zmianą czynnika wpływającego na popyt ΔX:

E= % ΔQ / %ΔX

14 Determinanty ekonomiczne popytu turystycznego

a) Dochód indywidualny konsumenta,

b) Stan gospodarki narodowej (dochód narodowy, dochód narodowy per capita, struktura dochodowa ludności, płace realne, bezrobocie),

c) Cena i użyteczność- badane jest uzależnienie popytu turystycznego od wzajemnych relacji ceny (jaką konsument musi zapłacić za produkt turystyczny) oraz użyteczności (satysfakcji jaką konsument odczuwa w związku z konsumpcja produktu turystycznego).

15 Determinanty demograficzne popytu turystycznego

a) Liczba ludności - w prostej zależności wzrost liczby ludności, a wiec wzrost liczby konsumentów, przekłada się na wzrost popytu turystycznego. Wzrost liczby ludności należy jednak analizować wspólnie z czynnikami dochodowymi (liczba ludności i dochód narodowy a popyt turystyczny).

b) Wielkość i struktura gospodarstwa domowego - badane jest uzależnienie popytu turystycznego zgłaszanego przez członków gospodarstw domowych od liczby członków gospodarstwa domowego i liczby pokoleń stanowiących wspólne gospodarstwo domowe.

c) Wiek, płeć, wykształcenie, struktura zawodowa i miejsce zamieszkania konsumentów produktów turystycznych.

16 Determinanty geograficzne popytu turystycznego

a) Miejsce zamieszkania -rozumiane jest jako charakter miejsca zamieszkania (różnica w decyzjach nabywczych konsumentów zamieszkałych w obszarach miejskich i wiejskich).

b) Odległość od miejsca recepcji ruchu turystycznego (nie tylko odległość fizyczna wyrażona w km, ale w ogóle odległość specyfiki miejsca generującego od specyfiki miejsca przyjmującego ruchu turystyczny).

c) Potrzeby etniczne i sentymentalne turystów - wyznaczają popyt turystyczny o charakterze etnicznym i sentymentalnym (wyjazdy do miejsc pochodzenia turysty, wyjazdy do miejsc, z którymi turysta czuje się związany).

17 Determinanty społeczno-psychologiczne popytu turystycznego

a) Profil społeczny konsumenta jest wynikiem złożonego oddziaływania czynników (rodzina, grupy odniesienia i liderzy opinii, status i pełnione role społeczne, klasy i warstwy społeczne, kultura i subkultura, wzorce wydatkowania oraz normy społeczne).

b) Profil psychologiczny konsumenta jest wyrazem równoczesnego zestawienia takich elementów jak osobowość, procesy poznawcze (percepcja, uczenie się, rozwiązywanie problemów) oraz procesy aktywizujące (emocje, postawy i opinie, motywacje).

18 Elastyczność dochodowa popytu EDP jest miarą procentowej zmiany popytu Q na dane dobro w stosunku do procentowej zmiany dochodu konsumenta DP tego dobra

19 Krzywa Engla graficznym wyrazem zależności popytu na dane dobro Q w zależności od wysokości dochodów konsumenta DP są krzywe Engla.

Ernest Engel wyróżnił trzy rodzaje zależności pomiędzy popytem na dane dobro a dochodem konsumenta zgłaszającego ów popyt, a w konsekwencji wyróżnił trzy rodzaje dóbr (ryciny):

Rycina 1.
Dobra podrzędne - wraz ze wzrostem dochodu konsumenta popyt na te dobra maleje
(elastyczność dochodowa popytu jest mniejsza od zera).
Tempo spadku popytu jest rosnące.

Rycina 2.
Dobra podstawowe - wraz ze wzrostem dochodu konsumenta popyt na te dobra rośnie (elastyczność dochodowa popytu jest większa od zera).
Tempo wzrostu popytu jest malejące (elastyczność dochodowa popytu zawiera się w przedziale od zera do jedności).

Rycina 3.
Dobra luksusowe - wraz ze wzrostem dochodu konsumenta popyt na te dobra rośnie (elastyczność dochodowa popytu jest większa od zera).
Tempo wzrostu popytu jest rosnące (elastyczność dochodowa popytu jest większa od jedności).

---