prawo-handlowe-skrypt, SWPS - prawo


Prawo handlowe- zespół norm, które regulują organizację przedsiębiorców oraz czynności handlowe między nimi, oraz między przedsiębiorcami a innymi osobami, w obrocie gospodarczym wewnętrznym (krajowym) i międzynarodowym.

Obrót handlowy - wymiana dóbr i usług oraz towarzyszące tej wymianie stosunki prawne zachodzące między podmiotami. Co najmniej jeden z uczestników prowadzi działalność gospodarczą w sposób profesjonalny i trwały, a rezultatem jego działalności są świadczone usługi i wykonywane dobra.

Obrót handlowy (gospodarczy) odbywa się na podstawie stosunków zobowiązaniowych, których źródłem jest przede wszystkim umowa. Umowa właściwie rodzi zobowiązanie, a więc stosunek prawny polegający na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie to spełnić.

Obrót gospodarczy może być mieszany (konsumenci i przedsiębiorcy) lub profesjonalny(przedsiębiorcy)

Źródła Prawa Handlowego (wszystkie przepisy regulujące prawo handlowe)

  1. Prawo stanowione (pisane):

Kodeks cywilny; Kodeks spółek handlowych

  1. Przepisy szczegółowe (szczególne) dotyczące konkretnych spraw np.: ustawa o przedsiębiorstwach państwowych, prawo spółdzielcze, ustawa o stowarzyszeniach

  2. Prawo umowne - wzory umowy oraz regulaminy; wzory umów nie są normatywne - zależą od woli stron

  3. Zwyczaj - normy prawne, które mają zastosowanie jeżeli przepis prawny do nich odsyła, przepis stosowany powszechnie na danym terytorium

Działalność gospodarcza - działalność zarobkowa (wytwórcza, handlowa, budowlana i usługowa, a także działalność w dziedzinie wydobycia zasobów naturalnych) wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Przepisów ustawy o Swob. Dział. Gosp. nie stosuje się do działalności w zakresie rolnictwa, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa, ogrodnictwa, agroturystyki i rybactwa śródlądowego.

Nietypowi uczestnicy obrotu handlowego to m.in. fundacje, związki zawodowe, stowarzyszenia i są to podmioty których głównym celem nie jest działalność zarobkowa, jednakże które mogą prowadzić działalność gospodarczą z przeznaczeniem zysków z niej pochodzących na cele statutowe

Zasady podejmowania działalności gospodarczej:

1.Przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym albo do Ewidencji Działalności Gospodarczej, zwanej dalej "ewidencją".Sp.kapitałowa w organizacji może podjąć działalność gospodarczą przed uzyskaniem wpisu do rejestru przedsiębiorców

Wpisowi do ewidencji podlegają przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi.

2.Przedsiębiorca wpisany do rejestru przedsiębiorców albo ewidencji jest obowiązany umieszczać w oświadczeniach pisemnych,skierowanych w zakresie swojej działalności do oznaczonych osób i organów,NIP oraz posługiwać się numerem w obrocie prawnym i gospodarczym.

3.Przedsiębiorca wykonuje działalność gospodarczą na zasadach uczciwej konkurencji i poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesów konsumentów.

4.Przedsiębiorca jest obowiązany spełniać określone przepisami prawa warunki wykonywania działalności gospodarczej,w szczególności dotyczące ochrony przed zagrożeniem życia,zdrowia ludzkiego i moralności publicznej,a także ochrony środowiska.

5.Jeżeli przepisy szczególne nakładają obowiązek posiadania odpowiednich uprawnień zawodowych przy wykonywaniu określonego rodzaju działalności gosp. przedsiębiorca jest obowiązany zapewnić,aby czynności w ramach działalności gosp. były wykonywane bezpośrednio przez osobę legitymującą się posiadaniem takich uprawnień zawodowych.

Przedsiębiorca KC - art. 431 kodeksu cywilnego: „osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, która nie jest osobą prawną, a której ustawa przyznaje zdolność prawną, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową

Przedsiębiorca Ust.- Art. 4 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej zawiera definicję sformułowaną na użytek tej ustawy, zbliżoną do definicji kodeksowej, nie zawiera jedynie elementu „działalności zawodowej”.

Przedsiębiorcami mogą być osoby fizyczne i prawne prowadzące działalność gospodarcza na własny rachunek. Wyróżniamy dwie zasady:

  1. Równości wobec prawa wszystkich przedsiębiorców ( nie dzieli przedsiębiorstw na sektory)

  2. Swobody działalności gospodarczej ( zgodnie z nią działalnością gospodarczą może podjąć każdy dokonując jej zarejestrowania, tylko szczególe rodzaje działalności wymagają specjalnego zezwolenia.)

Mikroprzedsiębiorca- uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz

2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tychlat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro.

Mały przedsiębiorca- w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz

2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych

lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 milionów euro

Średni przedsiębiorca- w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz

2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 milionów

euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro.

Podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej przez osoby zagraniczne tzw. joint venture

Osoby zagraniczne z państw członkowskich UE i EFTA mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak przedsiębiorcy polscy.

Cudzoziemcy,obywatele państw spoza EOG którzy posiadają zezwolenie na osiedlenie się,zezwolnienie na pobyt rezydenta,zezwolenie na zamieszkanie,zgodę na pobyt lub czy też mają status uchodźcy mogą podejmować i wykonywać działalnośc gospodarczą w RP na takich samych zasadach jak obywatele polscy. Przedsiębiorcy zagraniczni na zasadzie wzajemności dla wykonywania dział.gosp.na terytorium RP mogą tworzyć oddziały z siedzibą na terytorium RP;przedsiębiorca zagraniczny tworzący oddział może wykonywać działalnośc gospodarczą wyłącznie w zakresie przedmiotu działalności przedsiębiorcy zagranicznego.

Przedsiębiorcy zagraniczni mogą tworzyć przedstawicielstwa z siedzibą w RP;zakres działania przedstawicielstwa może obejmować wyłącznie prowadzenie działalności w zakresie reklamy i promocji przedsiębiorcy zagranicznego.

Spółka joint venture (śmiałe przedsięwzięcie) jest prawnie wyodrębnionym podmiotem (ma osobowość prawną), powstałym w wyniku połączenia kapitałów dwóch lub więcej: niezależnych od siebie partnerów podmiotów gospodarczych z różnych krajów w celu realizacji określonego przedsięwzięcia gospodarczego w dłuższym okresie.Partnerzy tworzący spółkę joint venture wspólnie nią zarządzają i wspólnie - w relacji do wniesionych udziałów - ponoszą odpowiedzialność za jej działalność.Joint venture jest jedną z form organizacyjno - prawnych międzynarodowego aliansu (porozumienia) strategicznego przedsiębiorstw oraz rodzajem zagranicznych inwestycji bezpośrednich.Wspólne przedsięwzięcia typu joint venture mają z reguły na celu poszerzenie posiadanych rynków zbytu, zapewnienie dostępu do tańszych, źródeł zaopatrzenia, wspólne opracowanie i wymianę technologii, a także pokonanie barier celnych i administracyjnych ustanowionych przez kraj jednego z partnerów.

Do rejestru przedsiębiorców wpisywane są wszystkie podmioty prowadzące działalność gospodarczą z wyjątkiem osób fizycznych

Cechy rejestru przedsiębiorców:

  1. zasada jawności formalnej - jest jawnością pełną, a nawet rozszerzoną, oznacza to, że każda osoba ma prawo wglądu do danych ujawnionych w rejestrze oraz do tak zwanych akt rejestrowych, dane wpisywane do rejestru podlegają ujawnieniu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (jawność rozszerzona)

  2. zasada jawności materialnej- uzupełniana domniemaniami prawnymi - domniemaniem powszechnej znajomości danych wpisanych do rejestru i domniemaniem ich prawdziwości oraz zasadą dobrej wiary, jest uregulowana w art. 15 i 16 ustawy o KRS. Zgodnie z ich treścią od dnia ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym nikt nie może zasłaniać się nieznajomością ogłoszonych wpisówzasada jawności materialnej - ujawnia się w dwóch cechach tego rejestru, zupełność rejestru wyraża się w tym, że dane wpisane do rejestru są kompletne przy czym funkcjonują dwa domniemania:

  3. zasada prawdziwości - dane wpisane do rejestru są prawdziwe, jeżeli osoba trzecia poniesie szkodę w skutek zarejestrowania nieprawdziwych danych przedsiębiorca ponosi odpowiedzialność, chyba że wystąpił niezwłocznie o sprostowanie danych

Rejestr przedsiębiorców składa się z 6 działów:

Warunki do podjęcia działalności gospodarczej:

KRS składa się z:

Funkcje KRS:

W przypadku rozbieżności między wpisem do Rejestru a ogłoszeniem w Monitorze Sądowym i Gospodarczym obowiązuje wpis w Rejestrze!

KRS: jest jawny, dla podmiotu wpisanego do Rejestru prowadzi się odrębne akta rejestrowe obejmujące w szczególności dokumenty stanowiące podstawę wpisu, Każdy ma prawo przeglądania akt rejestrowych podmiotów wpisanych do rejestru przedsiębiorców,Akta sprawy dostępne są dla uczestników postępowania oraz za zezwoleniem przewodniczącego dla każdego, kto potrzebę przejrzenia dostatecznie usprawiedliwi. Na tych samych zasadach dopuszczalne jest sporządzanie i otrzymywanie odpisów i wyciągów z akt.,W aktach rejestrowych prowadzi się zbiór wzorów podpisów osób upoważnionych do reprezentowania podmiotu wpisanego do Rejestru. Od dnia ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym nikt nie może zasłaniać się nieznajomością ogłoszonych wpisów. Jednak w odniesieniu do czynności dokonanych przed upływem szesnastego dnia od dnia ogłoszenia podmiot wpisany do Rejestru nie może powoływać się na wpis wobec osoby trzeciej, jeżeli ta udowodni, że nie mogła wiedzieć o treści wpisu.

FIRMA:Jest to nazwa pod którą przedsiębiorca prowadzi przedsiębiorstwo.Pod firmą spółka może pozywać i być pozywaną.Każda nowa firma powinna odróżniać się dostatecznie od firm już istniejących w danej miejscowości, wpisanych lub zgłoszonych do rejestru.Firma korzysta z ochrony prawnej przed jej nieprawidłowym lub bezprawnym używaniem.Jest to ochrona publicznoprawna i cywilnoprawna.Ochrony publicznoprawnej udziela sąd rejestrowy, który powinien z urzędu czuwać nad należytym przestrzeganiem przepisów o firmie oraz nad tym, aby firmy używano w obrocie w brzmieniu zgodnym z obowiązującymi przepisami.Nieuczciwe korzystanie z cudzej firmy stanowi nadużycie i podlega karze grzywny.Firma jest dobrem osobistym jak nazwisko i wizerunek i jako takie podlega ochronie na podstawie przepisów art. 23 i 24 KC.

Regulacje sprzyjające obrotowi prawnemu:

Elementy firmy:rdzeń(korpus- np.Jan Kowalski),dodatki obowiązkowe(wskazujące rodzaj przedsiębiorcy np. spółka jawna;wskazujące sytuację prawną przedsiębiorcy np.w organizacji),dodatki nieobowiązkowe(np.Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe)

Rodzaje firm:osobowe(nazwisko lub nazwiska osób fizycznych np.Kowalski i Nowak sp.j);rzeczowe(lokalizacja,oznaczenie geograficzne np.Browar Dojlidy sp z o.o);fantazyjne(określenia nie związane z działalnością przedsiębiorcy,wyrazy obcojęzyczne np. Hortex Holding S.A);mieszane(złożone z różnych elementównp. Adidas Polska sp z o.o)

Zasady prawa firmowego:

1.jawności-firmę ujawnia się we właściwym rejestrze,chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej

2.jedności-przedsiębiorca nie może używać więcej niż jednej firmy

3.ciągłości-zmiana firmy wymaga ujawnienia w rejestrze,w razie przekształcenia osoby prawnej można zachować dotychczasową firmę z wyjątkiem określenia wskazującego formę prawną osoby prawnej, jeżeli uległa ona zmianie.

4.prawdziwości-firma nie może wprowadzać w błąd, w szczególności co do osoby przedsiębiorcy,przedmiotu działalności,miejsca działalności,źródeł zaopatrzenia.

5.wyłączności-firma przedsiębiorcy powinna odróżniać się dostatecznie od firm innych przedsiębiorców prowadzących działalność na tym samym rynku.

Zakaz zbycia firmy:firma jest związana z osobą przedsiębiorcy.Z tego powodu nie może być przedmiotem obrotu,przemiotem czynności rozporządzającej.Przedsiębiorca może upoważnić innego przedsiębiorcę do korzystania ze swej firmy jeżeli nie wprowadza to w błąd.Upoważnienie może obejmować tylko korzystanie z nazwy pod jaką działa przedsiębiorca w innym charakterze niż brzmienie firmy.

Roszczenia przysługujące z tytułu naruszenia prawa do firmy:

1.O zaniechanie działania zagrażającego prawu do firmy ( nie przysługuje gdy działania takie nie są bezprawne).

2.O złożenie oświadczenia w odpowiedniej formie i treści w razie naruszenia.

3.O usunięcie skutków naruszenia.

4.O naprawienie szkody majątkowej (tylko!) na zasadach ogólnych lub wydania korzyści osiągniętych z naruszenia przez osobę, która się naruszenia dopuściła.

Brak zadośćuczynienia z szkodę!!!!!!!

Prokura:

->Upoważnia z mocy prawa do wszystkich czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa zarobkowego, z wyjątkiem: zbywania przedsiębiorstwa, wydzierżawiania i ustanowienia na nim prawa użytkowania oraz zbywania i obciążania nieruchomości.

->Upoważnienie do dokonywanych wszystkich "czynności sądowych" oznacza, iż prokurent nie tylko otrzymuje pełnomocnictwo procesowe do reprezentowania spółki przed sądem, ale także do dokonywania czynności wykraczających poza takie pełnomocnictwo. Wyjątkiem są czynności wyraźnie wyłączone albo wymagające osobistego działania spółki, np. zgłoszenie wpisów do rejestru handlowego.

->Przez czynności pozasądowe rozumie się czynności związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa zarobkowego, a więc głównie zawieranie umów sprzedaży, najmu, o świadczenie usług itp.

->Prokurent może być ograniczony w samodzielnym działaniu przez ustanowienie tzw. prokury łącznej.Polega ona na tym, że spółka ustanawia dwóch lub więcej prokurentów z postanowieniem, że mogą oni działać tylko łącznie.Prokura oddziałowa-udzielana tylko w celu działania w sprawach mieszczących się w zakresie spraw wpisanych do rejestru oddziału przedsiębiorstwa.Prokura samodzielna-udzielona każdemu prokurentowi oddzielnie.

->Prawo ustanowienia prokurenta przysługuje osobom mającym prawo reprezentacji spółki. Ustanowienie prokury w spółce jawnej i komandytowej wymaga zgody wszystkich wspólników mających prawo prowadzenia spraw spółki, a w spółce z o.o. - zgody wszystkich członków zarządu. W spółce akcyjnej brak takiego ograniczenia.

->Udzielenie prokury wymaga formy pisemnej (pod rygorem nieważności)-ad solemnitatem. Powinno być zgłaszane przez zarząd do rejestru handlowego wraz ze wzorem podpisu prokurenta (złożonym wobec sekretarza sądowego lub notarialnie poświadczonym).

->Prokura wygasa w wyniku jej odwołania oraz upadłości spółki,także przez przekształcenie przedsiębiorcy,ogłoszenie upadłości,otwarcie likwidacji,śmierci prokurenta.Prokura może być w każdej chwili odwołana. Sposób odwołania określają przepisy lub umowa spółki, np. w spółce z o.o. ustanowienie prokury wymaga zgody wszystkich członków zarządu, natomiast do odwołania prokury wystarczy oświadczenie jednego członka zarządu

-> Prawo odwołania prokury nie podlega żadnym ograniczeniom. Umocowanie prokurenta do czynności prawnych w imieniu spółki wygasa z chwilą odwołania prokury, a wobec osób trzecich zgodnie z zasadą rękojmi prawdziwości danych ujawnionych w rejestrze - z chwilą jej wykreślenia z rejestru.Wygaśnięcie prokury podlega wpisowi do rejestru i po-winno być zgłoszone sądowi rejestrowemu przez zarząd spółki.

Uwaga! Śmierć przedsiębiorcy i utrata przez niego zdolności do czynności prawnej nie powodują wygaśnięci prokury.

Pełnomocnictwo - umocowanie do dokonywania czynności prawnych w czyimś imieniu

Rodzaje pełnomocnictwa:

Ogólne - upoważnienie do dokonywania czynności nie przekraczających zwykłego zarządu

Rodzajowe - do dokonywania czynności określonego rodzaju

Szczególne - do dokonania konkretnej czynności prawnej

SPÓŁKI przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się do osiągnięcia wspólnego celu w szczególności przez wniesienie wkładu.

RODZAJE SPÓŁEK

1.Spółki osobowe - zaliczamy do nich: sp. cywilną, sp. jawną, sp. partnerską, sp. komandytową, sp. komandytowo-akcyjną,

2.Spółki kapitałowe - sp. z o.o. i sp. akcyjne, jednoosobowe

Spółki osobowe: Opierają się głównie na substracie osobowym; Brak osobowości prawnej, spółki osobowe posiadają tylko ułomna osobowość prawną; Osobista i solidarna odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki; w spółkach handlowych odpowiedzialność ta ma charakter subsydialny (najpierw z majątku spółki, potem osób); Prowadzenie i reprezentacja są prawem i obowiązkiem każdego wspólnika

Spółki kapitałowe: Opierają się głównie na substracie kapitałowym; Posiadają osobowość prawną; Odpowiedzialność za zobowiązania ponosi tylko spółka całym swoim majątkiem; Prowadzenie spraw i reprezentacja spółki powierzona jest organom spółki

Spółka jednoosobowa:może być nią jedynie spółka z o.o oraz sp. akcyjna. której wszystkie udziały albo akcje należą do jednego wspólnika albo akcjonariusza. Założycielem spółki jednoosobowej może być zarówno osoba fizyczna jak i osoba prawna.Spółka z o.o nie może być zawiązana wyłącznie przez inną jednoosobową spółkę z o.o, a tym samym spółka akcyjna nie może być zawiązana wyłącznie przez jednoosobową spółkę z o.o.Ustawodawca rozróżnia spółki jednoosobowe które od powstania miały charakter jednoosobowy i takie które przybrały taką postać dopiero w wyniku nabycia przez jednego wspólnika wszystkich udziałów bądź akcji.Do jednoosobowych spółek kapitałowych stosuje się ogólne przepisy dotyczące odpowiednich typów spółek. Oznacza to, że spółka jednoosobowa może powoływać zarząd a w przypadku spółki akcyjnej także radę nadzorczą, podczas gdy kompetencje gromadzenia wspólników przysługują jednemu wspólnikowi, a w przypadku walnego zgromadzenia akcjonariuszowi.

Spółki osobowe:

Spółka cywilna: Spółka cywilna jest spółką osobową, nie posiadającą osobowości prawnej. Nie może nabywać praw i zaciągać zobowiązań oraz pozywać i być pozywaną.Przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego poprzez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów. Wkład może być wniesiony w formie pieniężnej, praw majątkowych (np. prawo autorskie) lub niepieniężnej, świadczenie usług (np. świadczenie własnej pracy).

Powstanie spółki:

Umowa spółki powinna być zawarta w formie pisemnej i może ją zawrzeć co najmniej dwóch wspólników.Niezachowanie tej formy nie czyni jednak umowy nieważnej,może natomiast spowodować trudności dowodowe co do faktu jej zawarcia.Wspólnikami mogą być osoby fizyczne lub prawne.Powstaje z chwilą zawarcia umowy lub wskazane jest to w umowie. Założenie spółki cywilnej nie wymaga wniesienia kapitału.

Majątek spółki (na który składają się układy wspólników oraz prawa i rzeczy wypracowane w trakcie trwania spółki) ma charakter współwłasności łącznej, oznacza to, że w czasie trwania spółki wspólnicy nie mogą rozporządzać swoimi udziałami w tym majątku. Jedyna drogą wycofania się ze spółki w trakcie jej trwania jest wypowiedzenie udziału.

Władze spółki: nie przewiduje się żadnych organów, każdy ze wspólników kieruje spółką. Każdy wspólnik jest uprawniony i zobowiązany do prowadzenia spraw spółki (ale można to zmienić w umowie, np. niektórych wspólników pozbawić tego prawa lub powierzyć prowadzenie osobom trzecim)

Zakres uprawnień:zwykłe czynności spółki - może je prowadzić każdy wspólnik bez uprzedniej uchwały wspólników, chyba że któryś ze wspólników wyrazi sprzeciw przed zakończeniem takiej sprawy, wówczas potrzebna jest uchwała wspólników

czynności przekraczające zakres zwykłego zarządu - wymagana jest zgoda wszystkich wspólników;czynność nagła - każdy wspólnik może bez uprzedniej uchwały wspólników wykonać taką czynność, której zaniechanie mogłoby narazić spółkę na niepowetowane straty.

Prokura:nie ma możliwości udzielenia prokury, bo nie jest spółką handlową

Odpowiedzialność za zobowiązania: Za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiedzialni są solidarnie, tej odpowiedzialności nie można wyłączyć umownie. Wspólnicy odpowiadają swoim własnym majątkiem (osobiście).

Spółka ulega rozwiązaniu na skutek:

- przyczyn przewidzianych w umowie (np. upływ czasu na jaki była zawarta)

- zgoda wszystkich wspólników (pisemna umowa)

- śmierć wspólnika w spółce dwuosobowej (jeżeli umowa nie przewidywała wejścia na jego miejsce spadkobiercy

- wyrok sądu (na wniosek wspólnika z ważnych powodów)

Milczące przedłużenie - jeżeli mimo istnienia przewidzianych w umowie powodów rozwiązania spółki trwa ona nadal za zgodą wszystkich wspólników, poczytuje się ją za przedłużoną na czas nie oznaczony

->Każdy wspólnik jest uprawniony do równego udziału w zyskach i w tym samym stosunku uczestniczy w stratach, bez względu na rodzaj i wartość wkładu. W umowie spółki można inaczej ustalić stosunek udziału wspólników w zyskach i stratach. Można nawet zwolnić niektórych wspólników od udziału w stratach. Natomiast nie można wyłączyć wspólnika od udziału w zyskach.Ustalony w umowie stosunek udziału wspólnika w zyskach odnosi się w razie wątpliwości także do udziału w stratach.

Wspólnik może żądać podziału i wypłaty zysków dopiero po rozwiązaniu spółki. Jednakże gdy spółka została zawarta na czas dłuższy, wspólnicy mogą żądać podziału i wypłaty zysków z końcem każdego roku obrachunkowego

Likwidacja:Do spółki w okresie likwidacji stosuje się przepisy o stosunkach zewnętrznych i wewnętrznych spółki jawnej. Likwidatorami są wszyscy wspólnicy lub na wniosek wspólnika bądź innej osoby zainteresowanej sąd rejestrowy może ustanowić tylko niektórych wspólników lub osoby trzecie. Likwidacja spółki obejmuje: zakończenie bieżących spraw, ściąganie wierzytelności i spieniężenie majątku spółki,zaspokojenie wierzycieli spółki i zatrzymanie kwot potrzebnych na pokrycie wierzytelności jeszcze nie wymagalnych lub spornych, zwrot wkładów wniesionych przez wspólników, podział pozostałego majątku między wspólników.

Spółka Jawna: jest sp. osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową.Sp.jawna powstaje jako umowa dwóch lub więcej osób, które we wspólnym imieniu prowadzą przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne w celu zarobkowym.

Jest ułomną osobą prawną, może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana (zdolność sądowa).

Powstanie: Umowa spółki powinna być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności.Spółka musi zostać wpisana do rejestru handlowego.

Wpis spółki jawnej do rejestru powinien obejmować:firmę, siedzibę i przedmiot działalności przedsiębiorstwa,imiona i nazwiska wspólników oraz okoliczności dotyczące zdolności wspólnika do czynności prawnych,imiona i nazwiska osób uprawnionych do reprezentowania spółki,zmiany powyższych danych.

Wysokość kapitału zakładowego potrzebnego do założenia spółki jest prawnie nie określona.

Moment powstania jest to chwila zawarcia umowy a nie wpisu do rejestru (ten ma charakter deklaratywny); ale bez wpisu spółka nie może podjąć działalności gospodarczej.

Rejestracja: w KRS - każdy wspólnik ma obowiązek i prawo zgłosić spółkę do rejestru

zgłoszenie musi zawierać:

firmę, siedzibę i adres spółki,

przedmiot działalności spółki,

nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) wspólników oraz adresy wspólników albo ich adresy do doręczeń,

nazwiska i imiona osób, które są uprawnione do reprezentowania spółki, i sposób reprezentacji (dołącza się wzory podpisów reprezentantów).

Współmałżonek wspólnika może żądać wpisania do rejestru wzmianki o umowie majątkowej między małżonkami

Wkłady: każdy wspólnik jest zobowiązany do wniesienia wkładów w postaci:

W razie wątpliwości uważa się że wkłady są równe. Jeżeli do spółki wnoszony jest wkład w postaci pracy w umowie spółki należy wyraźnie sformułować jego rodzaj i wartość.

Majątek: stanowi on wszelkie mienie wniesione jako wkład lub nabyte przez spółkę w czasie jej istnienia (jest to jej majątek a nie współwłasność łączna wspólników). Dlatego w czasie trwania spółki wspólnik nie może żądać od dłużnika zapłaty przypadającego na niego udziału w wierzytelności spółki ani przedstawić do potrącenia wierzytelności spółki swojemu wierzycielowi. Dłużnik spółki nie może przedstawić spółce do potrącenia wierzytelności, jaka mu służy wobec jednego ze wspólników.

Organizacja wewnętrzna i zarządzanie: prowadzenie spraw spółki jest prawem każdego wspólnika, nie można powierzyć prowadzenia spraw spółki osobie trzeciej z wyłączeniem wszystkich wspólników. Nieważne jest umowne ograniczenie praw wspólnika do osobistego zasięgania informacji o stanie majątku i interesów spółki oraz do osobistego przeglądania ksiąg i dokumentów.

Spółka może być reprezentowana przez:

Wspólnika,prokurentów,pełnomocników,likwidatorów,syndyka masy upadłościowej

W sprawach przekraczających zakres zwykłych czynności spółki jest potrzebna zgoda wszystkich wspólników.Wspólnik mający prawo prowadzenia spraw spółki może bez uchwały wspólników wykorzystać czynność nagłą, której zaniechanie mogłoby wyrządzić spółce straty.Zarząd można powierzyć jednemu lub kilku wspólnikom - pozostali nie mają wtedy tego prawa.

Jeżeli w sprawach nieprzekraczających zwykłych czynności spółki wymagana jest uchwała wspólników, konieczna jest jednomyślność wszystkich wspólników mających prawo prowadzenia spraw spółki.

W sprawach przekraczających zakres zwykłych czynności spółki wymagana jest zgoda wszystkich wspólników, w tym także wspólników wyłączonych od prowadzenia spraw spółki.

Wspólnik mający prawo prowadzenia spraw spółki może bez uchwały wspólników wykonać czynność nagłą, której zaniechanie mogłoby wyrządzić spółce poważną szkodę.

Za prowadzenie spraw spółki nie przysługuje wynagrodzenie.

Pozbawienie prawa zarządu - może być odebrane wspólnikowi z ważnych powodów na mocy orzeczenia sądu.

Prawa i obowiązki: Każdy wspólnik ma prawo samodzielnie reprezentować spółkę w całym zakresie jej działalności ma też prawo do równego udziału w zysku i uczestniczy w stratach w tym samym stosunku chyba że z umowy spółki wynika co innego.

Wspólnik nie może działać sprzecznie z interesami spółki ani też uczestniczyć w spółce konkurencyjnej.

Nie można ograniczyć praw wspólnika do osobistego zasięgania informacji o stanie majątku i interesów spółki oraz ograniczyć prawa do osobistego przeglądania ksiąg i dokumentów spółki

Odpowiedzialność za zobowiązania spółki:

Każdy wspólnik odpowiada bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką.

Wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika w przypadku, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna (subsydiarna odpowiedzialność wspólnika)Subsydiarna odpowiedzialność wspólnika nie dotyczy zobowiązań spółki powstałych przed jej wpisem do rejestru.Osoba przystępująca od spółki odpowiada za zobowiązania spółki powstałe przed dniem jej przystąpienia.

Odpowiedzialność:

Bezpośrednia - zaspokojenie długu przez wierzyciela wiąże się z bezpośrednią możliwością skierowania się do określonego składnika majątku wspólnika jawnego.

Osobista - jest to odpowiedzialność rozszerzona na cały majątek osobisty wspólnika jawnego obejmujący wszystkie prawa majątkowe bez ograniczeń

Solidarna - wspólnik odpowiada za całość długu wespół ze spółką i pozostałymi wspólnikami. Wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich wspólników i spółki łącznie, od niektórych z nich lub od każdego z osobna.

Pierwszorzędna - wierzyciel spółki może w pierwszej kolejności żądać zaspokojenia swojej wierzytelności z majątku wspólnika, z pominięciem majątku spółki

Nieograniczona - nie można w stosunkach zewnętrznych (wobec wierzycieli) ograniczyć tej odpowiedzialności.

Prokura: jej ustanowienie wymaga zgody wszystkich wspólników mających prawo prowadzenia spraw spółki; odwołać ją może każdy wspólnik mający prawo prowadzenia; można w inny sposób ustalić sposób powołania prokurenta;

odwołanie - przysługuje każdemu wspólnikowi mającemu prawo prowadzenia spraw.

Zyski i straty

Każdy wspólnik ma prawo do równego udziału w zyskach i uczestniczy w stratach w tym samym stosunku bez względu na rodzaj i wartość wkładu.Umowa spółki może zwolnić wspólnika od udziału w stratach.

Wspólnik może żądać podziału i wypłaty całości zysku z końcem każdego roku obrotowego

Ma prawo żądać corocznie wypłacenia odsetek w wysokości 5% od swojego udziału kapitałowego, nawet gdy spółka poniosła stratę.Zmniejszenie udziału kapitałowego wymaga zgody pozostałych wspólników.

Czysty zysk = zysk brutto - zobowiązania wymagalne

Jeżeli na koniec roku obrachunkowego lub w chwili rozwiązania spółki wartość aktywów majątkowych po potrąceniu wymaganych zobowiązań i obciążeń publicznoprawnych jest niższa od pierwotnej wartości wnoszonych do spółki wkładów z wyłączeniem wkładów polegających na świadczeniu pracy lub dozwoleniu używania rzeczy.

Rozwiązanie spółki

Powody:przyczyny przewidziane w umowie spółki,jednomyślna uchwała wszystkich wspólników,ogłoszenie upadłości spółki,śmierć wspólnika lub ogłoszenie jego upadłości,wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika lub wierzyciela wspólnika,prawomocne orzeczenie sądu

Jeżeli spółkę zawarto na czas nieoznaczony, wspólnik może wypowiedzieć umowę spółki na 6 m-cy przed końcem roku obrotowego.,Wypowiedzenia dokonuje się w fromie pisemnej, należy je złożyć pozostałym wspólnikom lub wspólnikowi uprawnionemu do reprezentowania spółki.Spółkę zawartą na czas życia wspólnika uważa się za zawartą na czas nieoznaczony.Każdy wspólnik może z ważnych powodów żądać rozwiązania spółki prze sąd.Pomimo śmierci lub ogłoszeni upadłości wspólnika lub wypowiedzenia umowy spółki przez wspólnika lub jego wierzyciela, spółka trwa nadal pomiędzy pozostałymi wspólnikami, jeżeli umowa tak stanowi lub wspólnicy tak postanowią.

Likwidacja: Poprzedza rozwiązanie spółki; firma otrzymuje dodatek „w likwidacji”. Czynności likwidacyjne mają na celu:

- zakończenie bieżących interesów spółki

- ściągnięcie jej wierzytelności

- wypełnienie zobowiązań (zapłata długów)

- upłynnienie majątku (podział między wspólników)

Likwidatorami są wszyscy wspólnicy, ale mogą na to stanowisko być powołane także osoby trzecie (z ważnych powodów likwidatora może także wyznaczyć sąd). Rozwiązanie spółki następuje w momencie wykreślenia jej z rejestru (po przeprowadzeniu likwidacji i sporządzeniu bilansu), a jeżeli ogłoszono jej upadłość - po zakończeniu post. Upadłościowego. Otwarcie likwidacji powoduje wygaśnięcie prokury.W okresie likwidacji nie może być ustanowiona prokura.

Spółka Partnerska: jest spółka osobowa, utworzona przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą.Spółka może być zawiązana w celu wykonywania więcej niż jednego wolnego zawodu, chyba że odrębna ustawa stanowi inaczej. Partnerami w spółce mogą być wyłącznie osoby fizyczne, uprawnione do wykonywania wolnych zawodów (adwokata, aptekarza, architekta, biegłego rewidenta, brokera ubezp, doradcy podatkowego, księgowego, lekarza, lekarza stomatologa, lekarza weterynarii, notariusza, pielęgniarki, położnej, radcy prawnego, rzecznika patentowego, rzeczoznawcy majątkowego i tłumacza przysięgłego).

Jest ułomną osobą prawną, może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana (zdolność sądowa).

Umowa-Powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.

Powinna zawierać:

określenie wolnego zawodu wykonywanego przez partnerów w ramach spółki

przedmiot działalności spółki

nazwiska i imiona partnerów, którzy ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki

w przypadku gdy spółkę reprezentują tylko niektórzy partnerzy, nazwiska i imiona tych partnerów

firmę i siedzibę spółki (firma powinna zawierać nazwisko co najmniej jednego partnera, dodatkowe oznaczenie „i partner” lub „i partnerzy” lub „spółka partnerska” oraz określenie wolnego zawodu wykonywanego współce - sp.p.)

czas trwania spółki, jeśli jest oznaczony

określenie wkładów wnoszonych przez każdego partnera i ich wartość.

Moment powstania:chwila wpisu do rejestru - od tego momentu powstaje nowy podmiot prawa, na który przechodzą wniesione przez partnerów wkłady, i od tej chwili obowiązuje ograniczenie odpowiedzialności partnerów.

Zgłoszenie do rejestru takie samo jak w sp.jawnej. Do zgłoszenia spółki partnerskiej do sądu rejestrowego należy dołączyć dokumenty potwierdzające uprawnienia każdego partnera do wykonywania wolnego zawodu.

Odpowiedzialność za zobowiązania spółki

Partner nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu w spółce, jak również za zobowiązania spółki będące następstwem działań lub zaniechań osób zatrudnionych przez spółkę na podstawie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego, które podlegały kierownictwu innego partnera przy świadczeniu usług związanych z przedmiotem działalności spółki.

Każdy wspólnik jest zobowiązany do wniesienia wkładów w postaci:

W razie wątpliwości uważa się że wkłady są równe

Reprezentacja spółki: Każdy partner ma prawo reprezentować spółkę samodzielnie, chyba że umowy spółki stanowi inaczej.

Pozbawienie partnera prawa reprezentowania spółki może nastąpić tylko z ważnych powodów uchwałą powziętą większością trzech czwartych głosów w obecności co najmniej dwóch trzecich ogólnej liczby partnerów.Umowa spółki może przewidywać surowsze wymogi powzięcia uchwały.Umowa spółki może przewidywać, że prowadzenie spraw i reprezentowanie spółki powierza się zarządowi.

Prowadzenie spraw spółki jest prawem i obowiązkiem każdego partnera - zwykły zarząd - bez uchwały wspólników; nie można powierzyć prowadzenia osobom trzecim z wyłączeniem wspólników, ale można powołać zarząd- w jego skład mogą wchodzić także osoby spoza grona wspólników; zarząd taki działa jak w spółce z o.o.

Prokura: jeżeli brak zarządu - ustanowienie prokury wymaga zgody wszystkich wspólników mających prawo reprezentować spółkę (o ile nie zostanie zmienione w umowie), a odwołanie - przysługuje każdemu wspólnikowi;

jeżeli został powołany zarząd - tylko on może ustanawiać i odwoływać prokurę

Rozwiązanie spółki-Powody:

przyczyny przewidziane w umowie spółki;jednomyślna uchwała wszystkich wspólników;ogłoszenie upadłości spółki

utrata przez wszystkich partnerów prawa do wykonywania wolnego zawodu;prawomocne orzeczenie sądu

W przypadku gdy w spółce pozostaje jeden partner lub gdy tylko jeden partner posiada uprawnienia do wykonywania wolnego zawodu związanego z przedmiotem działalności spółki, spółka ulega rozwiązaniu najpóźniej z upływem roku od dnia zaistnienia któregokolwiek z tych zdarzeń

Likwidacja tak jak w sp.jawnej.

W przypadku wystąpienia wspólnika ze spółki wartość udziału kapitałowego wspólnika albo jego spadkobiercy oznacza się na podstawie osobnego bilansu, uwzględniającego wartość zbywczą majątku spółki.

Przepisy dotyczące wystąpienia wspólnika stosuje się w przypadku:śmierci partnera;ogłoszenia upadłości partnera;wypowiedzenia umowy spółki przez partnera lub wierzyciela partnera

W przypadku utraty przez partnera uprawnień do wykonywania wolnego zawodu, powinien on wystąpić ze spółki najpóźniej z końcem roku obrotowego, w którym utracił prawo wykonywania wolnego zawodu.

Wystąpienie - pisemne oświadczenie skierowane do zarządu albo do partnera uprawnionego do reprezentowania spółki

Spółka Komandytowa: spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona. Wspólników musi być co najmniej 2 (komplementariusz i komandytariusz)możliwe jest np, że komplementariuszem jest sp. z o.o.

Jest ułomną osobą prawną, może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana (zdolność sądowa)

Umowa w formie aktu notarialnego; powinna zawierać

1) firmę i siedzibę spółki,

2) przedmiot działalności spółki,

3) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,

4) oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość,

5) oznaczony kwotowo zakres odpowiedzialności każdego komandytariusza wobec wierzycieli (sumę komandytową).

Moment powstania:chwila wpisu do rejestru-od tego momentu powstaje nowy podmiot prawa, na który przechodzą wniesione przez wspólników wkłady, i od tej chwili obowiązuje ograniczenie odpowiedzialności komandytariuszy; osoby które działały w imieniu spółki przed jej rejestracją odpowiadają solidarnie.

Zgłoszenie spółki komandytowej do sądu rejestrowego powinno zawierać

firmę, siedzibę i adres spółki;przedmiot działalności spółki;nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) komplementariuszy oraz odrębne nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) komandytariuszy, a także okoliczności dotyczące ograniczenia zdolności wspólnika do czynności prawnych, jeżeli takie istnieją;nazwiska i imiona osób uprawnionych do reprezentowania spółki i sposób reprezentacji;sumę komandytową

Zmiany zgłasza się do sądu rejestrowego.

Wkłady: Jeśli wkładem komandytariusza do spółki jest w całości lub w części świadczenie niepieniężne, umowa spółki określa przedmiot tego świadczenia (aport), jego wartość, jak również osobę wspólnika wnoszącego takie świadczenie niepieniężne.

Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, wkład komandytariusza może być wniesiony w wartości niższej niż suma komandytowa.

Postanowienie wspólników zwalniające komandytariusza z obowiązku wniesienia wkładu jest nieważne.

Majątek spółki - jest majątkiem celowym tworzonym w związku z prowadzeniem przez spółkę przedsiębiorstwa zarobkowego.

Majątek ten stanowi podstawę odpowiedzialności spółki za zobowiązania obok odpowiedzialności osobistej wspólników

Organizacja wewnętrzna i zarządzanie

Komplementariusze są aktywnymi członkami spółki. Należy do nich kierowanie sprawami spółki. Ponadto tylko komplementariusze mogą reprezentować spółkę na zewnątrz i tylko oni mogą zawierać umowy oraz zaciągać zobowiązania.

Komandytariusze nie mają prawa reprezentowania spółki na zewnątrz, mogą działać jedynie jako pełnomocnicy. Jeżeli podejmą jakieś czynności w imieniu spółki nie ujawniwszy pełnomocnictwa, odpowiadają z tej czynności wobec wierzycieli bez ograniczeń.

Odpowiedzialność za zobowiązania spółki

Komandytariusz odpowiada za zobowiązania spółki wobec jej wierzycieli tylko do wysokości sumy komandytowej.

Komandytariusz jest wolny od odpowiedzialności w granicach wartości wkładu wniesionego do spółki

Komandytariusz nie jest obowiązany do zwrotu tego, co pobrał tytułem zysku na podstawie sprawozdania finansowego, chyba że działał w złej wierze.

Kto przystępuje do spółki w charakterze komandytariusza, odpowiada także za zobowiązania spółki istniejące w chwili wpisania go do rejestru.

Jeśli umowa spółki dopuszcza przyjęcie do spółki nowego komplementariusza, dotychczasowy komandytariusz może uzyskać status komplementariusza, lub osoba trzecia może przystąpić do spółki w charakterze komplementariusza, za zgodą wszystkich dotychczasowych wspólników.

Komplementariusz ponosi odpowiedzialność:osobistą;nieograniczoną;solidarną ;subsydiarną - wierzyciel może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika tylko wtedy, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna

Komandytariusz ponosi odpowiedzialność:bezpośrednią;solidarną;pierwszorzędną;może mieć charakter odpowiedzialności ograniczonej lub szczególnej (mieszanej) - obok odpowiedzialności w granicach różnicy między sumą komandytową a wartością wkładu, komandytariusz ponosi ryzyko majątkowe zaspokojenia się przez wierzyciela z wkładów, które wniósł do spółki.

Prokura: prawo ustanowienia prokury przysługuje komplementariuszom, a komandytariuszom tylko wtedy, gdy tak stanowi umowa (ale jeżeli nie mają takiego prawa, sami mogą być prokurentami)

Spółka komandytowa może być reprezentowana przez:komplementariuszy;pełnomocników;prokurentów

Suma komandytowa - stanowi cyfrowo określoną kwotę pieniężną wyrażoną w pieniądzu, która wyznacza górną granicę odpowiedzialności osobistej komandytariusza za zobowiązania spółki wobec jej wierzycieli.

Suma komandytowa odnosi się i dotyczy tyko komandytariusza.

Zyski i straty

Komandytariusz uczestniczy w zysku spółki proporcjonalnie do jego wkładu rzeczywiście wniesionego do spółki, chyba że umowa stanowi inaczej.Zysk przypadający komandytariuszowi za dany rok obrotowy jest przeznaczony w pierwszej kolejności na uzupełnienie jego wkładu rzeczywiście wniesionego do wartości umówionego wkładu.W razie wątpliwości komandytariusz uczestniczy w stracie jedynie do wartości umówionego wkładu.

Rozwiązanie spółki

Ustąpienie wspólnika i rozwiązanie spółki odbywa się wg zasad określonych w spółce jawnej.

Spółkę komandytową od jawnej różni to, że:

-Śmierć komandytariusza nie stanowi przyczyny rozwiązania spółki.

-Spadkobiercy komandytariusza powinni wskazać spółce jedną osobę do wykonywania ich praw.

Podział udziału komandytariusza w majątku spółki między spadkobierców jest skuteczny wobec spółki jedynie za zgodą pozostałych wspólników.

Likwidacja tak jak w sp.jawnej

Każdy likwidator ma prawo i obowiązek dokonać zgłoszenia.Nowe interesy mogą być podejmowane wtedy, gdy jest to niezbędne do ukończenia spraw w toku.Otwarcie likwidacji powoduje wygaśnięcie prokury.W okresie likwidacji nie może być ustanowiona prokura.Likwidatorzy sporządzają bilans na dzień rozpoczęcia i zakończenia likwidacji.Gdy likwidacja trwa dłużej niż rok, sprawozdanie finansowe należy sporządzić na dzień kończący każdy rok obrotowy.Z majątku spółki spłaca się przede wszystkim zobowiązania spółki oraz pozostawia się odpowiednie kwoty na pokrycie zobowiązań niewymagalnych lub spornych. Pozostały majątek dzieli się między wspólników stosownie do postanowień umowy spółki.Jeżeli majątek spółki nie wystarcza na

spłatę udziałów i długów, niedobór dzieli się między wspólników stosownie do postanowień umowy, a w ich braku - w stosunku, w jakim wspólnicy uczestniczą w stracie.Likwidatorzy powinni zgłosić zakończenie likwidacji i złożyć wniosek o wykreślenie spółki z rejestru.W przypadku rozwiązania spółki bez przeprowadzenia likwidacji obowiązek złożenia wniosku ciąży na wspólnikach.Rozwiązanie spółki następuje z chwilą wykreślenia jej z rejestru.Księgi i dokumenty przechowuje się 5 lat wspólnik, osoba trzecia lub osoba wyznaczona przez sąd rejestrowy.

Spółka Komandytowo-Akcyjna: spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem.

Kapitał zakładowy spółki komandytowo - akcyjnej powinien wynosić co najmniej 50.000 złotych, wartość akcji nie może być niższa niż 1 zł

Może być tylko 1 wspólnik (komplementariusz i akcjonariusz); akcjonariusze są traktowani jak komandytariusze.

Jest ułomną osobą prawną, może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana (zdolność sądowa).

Statut w formie aktu notarialnego podpisany przez wszystkich kompelementariuszy; powinien zawierać

1)firmę i siedzibę spółki,

2) przedmiot działalności spółki,

3) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,

4) oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego komplementariusza oraz ich wartość,

5) wysokość kapitału zakładowego, sposób jego zebrania, wartość nominalną akcji i ich liczbę ze wskazaniem, czy akcje są imienne, czy na okaziciela,

6) liczbę akcji poszczególnych rodzajów i związane z nimi uprawnienia, jeżeli mają być wprowadzone akcje różnych rodzajów,

7) nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) komplementariuszy oraz ich siedziby, adresy albo adresy do doręczeń,

8) organizację walnego zgromadzenia i rady nadzorczej, jeżeli ustawa lub statut przewiduje ustanowienie rady nadzorczej.

Do powstania spółki oprócz statutu jest złożenie przez akcjonariuszy oświadczeń o zgodzie na zawiązanie spółki i brzmienie statutu oraz o objęciu akcji (w formie aktu notarialnego)

Moment powstania: chwila wpisu do rejestru od tego momentu powstaje nowy podmiot prawa, na który przechodzą wniesione przez wspólników wkłady, i od tej chwili obowiązuje ograniczenie odpowiedzialności komandytariuszy; osoby które działały w imieniu spółki przed jej rejestracją odpowiadają solidarnie. Spółka powstaje z chwilą wpisu do rejestru.

Wkłady:pieniężne (co najmniej w ¼ wysokości muszą być opłacone przed zarejestrowaniem);niepieniężne (aporty) - nie może być nim praca wspólnika ani inne usługi świadczone na rzecz spółki; muszą być wniesione w całości najpóźniej w ciągu roku od rejestracji spółki

- wartość wkładów musi być co najmniej równa wartości nominalnej akcji (jeżeli jest wyższa - nadwyżkę przeznacza się na kapitał zapasowy

Majątek to wszelkie mienie wniesione jako wkład lub nabyte przez spółkę w czasie jej istnienia

Władze spółki:Można ustanowić w spółce radę nadzorczą (jeżeli liczba akcjonariuszy jest większa niż 25 osób, rada jest obowiązkowa); członków tej rady powołuje i odwołuje walne zgromadzenie (nie może być członkiem komplementariusz albo jego pracownik); nie ma zarządu.

Sprawy spółki prowadzą komplementariusze, ale do niektórych spraw wymagana jest uchwała walnego zgromadzenia

Rada nadzorcza- co najmniej 3 osoby

walne zgromadzenie - prawo do głosu mają akcjonariusze, a komplementariusze mogą uczestniczyć; zgromadzenie kontroluje działalność spółki, decyduje o istotnych zmianach biegu spraw spółki, decyduje o podziale zysku i pokryciu strat. W przypadku niektórych uchwał jest potrzebna zgoda wszystkich komplementariuszy lub większości.

Uchwały walnego zgromadzenia wymaga:

-rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania komplementariuszy z działalności spółki oraz sprawozdania finansowego spółki za ubiegły rok obrotowy

-udzielenie komplementariuszom prowadzącym sprawy spółki absolutorium z wykonania przez nich obowiązków

-udzielenie członkom rady nadzorczej absolutorium z wykonania przez nich obowiązków

-wybór biegłego rewidenta

-rozwiązanie spółki

Zgody wszystkich komplementariuszy wymagają, pod rygorem nieważności, uchwały walnego zgromadzenia w sprawach:

-powierzenia prowadzenia spraw oraz reprezentowania spółki jednemu lub kilku komplementariuszom

-podziału zysku za rok obrotowy w części przypadającej akcjonariuszom

-zbycia i wydzierżawienia przedsiębiorstwa spółki lub jego zorganizowanej części oraz ustanowienie na nim prawa użytkowania

-zbycia nieruchomości spółki

-podwyższenia i obniżenia kapitału zakładowego

-emisji obligacji

-połączenia i przekształcenia spółki

-zmiany statutu

-rozwiązania spółki

-innych czynności przewidzianych w statucie

Zgody większości komplementariuszy wymagają, pod rygorem nieważności, uchwały walnego zgromadzenia w sprawach:

-podziału zysku za rok obrotowy w części przypadającej komplementariuszom

-sposobu pokrycia straty za ubiegły rok obrotowy

-innych czynności przewidzianych w statucie

Prokura: ustanowienie prokury przysługuje komplementariuszom nie pozbawionym prawa reprezentacji; akcjonariuszom tylko wtedy, gdy tak stanowi umowa.

Odpowiedzialność za zobowiązania spółki

Osoby, które działały w imieniu spółki po jej zawiązaniu, a przed jej wpisem do rejestru, odpowiadają solidarnie.Akcjonariusz nie odpowiada za zobowiązania spółki.Nowy komplementariusz odpowiada także za zobowiązania spółki istniejące chwili wpisania go do rejestru.

Reprezentacja: Spółkę reprezentują komplementariusze, których z mocy statutu lub prawomocnego orzeczenia sądu nie pozbawiono prawa reprezentowania spółki.Późniejsze pozbawienie komplementariusza prawa reprezentowania spółki wbrew jego sprzeciwowi może nastąpić jedynie z ważnych powodów na mocy prawomocnego orzeczenia sądu.Sprzeciw ten należy zgłosić do protokołu walnego zgromadzenia lub w formie pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym nie później niż w ciągu miesiąca od dnia powzięcia uchwały przez walne zgromadzenie.Akcjonariusz może reprezentować spółkę jedynie jako pełnomocnik.Jeśli akcjonariusz dokona w imieniu spółki czynności prawnej, nie ujawniając swojego pełnomocnictwa, odpowiada za skutki tej czynności wobec osób trzecich bez ograniczenia, dotyczy to także reprezentowania spółki przez akcjonariusza, który nie ma umocowania albo przekroczy jego zakres.

Zyski i straty

Wypłaty dla wspólników nie mogą naruszać kapitału zakładowego.

Komplementariusze i akcjonariusze uczestniczą w podziale zysku w proporcji do wniesionych wkładów (akcjonariusze - do opłaconej części akcji). Statut może przewidywać inny sposób podziału zysku, ale na akcje uprzywilejowane nie może przypadać więcej niż 150 % dywidendy niż na akcje zwykłe.

Komplementariusze mogą pobierać wynagrodzenie za prowadzenie spraw spółki, ponadto ma prawo do odsetek w wysokości 5 % udziału, chyba że wkład został wniesiony na kapitał zakładowy (odsetki nie przysługują akcjonariuszom).

Rozwiązanie spółki-Powody:

-przyczyny przewidziane w statucie

-uchwała walnego zgromadzenia o rozwiązaniu spółki

-ogłoszenie upadłości spółki

-śmierć, ogłoszenie upadłości lub wystąpienie jedynego komplementariusza, chyba że statut stanowi inaczej

-inne przyczyny przewidziane prawem

Ogłoszenie upadłości akcjonariusza nie stanowi przyczyny rozwiązania spółki.

Wypowiedzenie umowy spółki przez komplementariusza i jego wystąpienie ze spółki jest dopuszczalne, jeżeli statut tak stanowi.

Akcjonariuszowi nie przysługuje prawo wypowiedzenia umowy spółki

Likwidacja

Likwidatorami są komplementariusze mający prawo prowadzenia spraw spółki, chyba że statut lub uchwała walnego zgromadzenia, powzięta za zgodą wszystkich komplementariuszy, stanowi inaczej.

Spółki kapitałowe:

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością: może być utworzona przez jedną albo więcej osób w każdym celu prawnie dopuszczalnym, chyba że ustawa stanowi inaczej.Wspólnikami (założycielami) spółki mogą być zarówno osoby fizyczne jak i osoby prawne. Nie może wspólnikiem być spółka cywilna ze względu na brak podmiotowości prawnej. Ponadto w przypadku tworzenia jednoosobowej spółki z.o.o. wspólnikiem nie może być inna jednoosobowa spółka z o.o.

Spółka z o.o jest obok spółki akcyjnej najbardziej wykorzystywaną formą prawną prowadzenia działalności gospodarczej. Jest, bowiem strukturą organizacyjną, w której nie występuje:osobista odpowiedzialność majątkowa wspólników,trudność w zmianie składu osobowego spółki, a przez to także w pozyskaniu inwestora strategicznego.

Spółka z o.o może być utworzona do realizacji jakiegokolwiek celu dozwolonego przez prawo. Nie musi być nastawiona na zysk. Może być formą prowadzenia działalności filantropijnej. Oczywiście w dzisiejszej rzeczywistości takie przypadki bywają rzadkością.

Może być tylko 1 wspólnik (ale nie może nim być inna jednoosobowa spółka z o.o.)

Spółka z o.o. jest osobą prawną z chwilą wpisania jej do rejestru handlowego. Może ona pod swą firmą nabywać prawa i zaciągać zobowiązania. Także może pozywać i być pozywaną.Z chwilą zawarcia umowy spółki - powstaje spółka w organizacji, która może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania (zdolność prawna).

Umowa spółki z o.o powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. Sporządzenie aktu notarialnego podlega opłacie notarialnej w wysokości, co do zasady 3 % wysokości kapitału zakładowego. Należy uiścić podatek w wysokości zasadniczo 1% wartości wkładów.

Możliwe jest także zawieranie umowy przedwstępnej zobowiązującej do zawarcia w ustalonym terminie umowy spółki z o.o. Umowa przedwczesna musi być zawarta również w formie aktu notarialnego, jeżeli jej strony mają mieć prawo skutecznego żądania zawarcia przyrzeczonej umowy spółki z o.o.

Umowa spółki z o.o. powinna określać:

firmę,siedzibę spółki,przedmiot działalności spółki,czas trwania spółki, jeżeli umowa zostaje zawarta na czas oznaczony,wysokość kapitału zakładowego,czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział,liczbę i wysokość udziałów objętych przez poszczególnych wspólników.

Moment powstania.Do powstania sp.o.o wymaga się:

1) zawarcia umowy spółki (od tego momentu powstaje sp. z o.o. w organizacji, która posiada zdolność prawną)

2) wniesienia przez wspólników wkładów na pokrycie całego kapitału zakładowego, a w razie objęcia udziału za cenę wyższą od wartości nominalnej, także wniesienia nadwyżki,

3) powołania zarządu,

4) ustanowienia rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej, jeżeli wymaga tego ustawa lub umowa spółki,

5) wpisu do rejestru (wtedy zyskuje osobowość prawną)

Zgłoszenie spółki z o.o do sądu rejestrowego powinno zawierać:

1) firmę, siedzibę i adres spółki,

2) przedmiot działalności spółki,

3) wysokość kapitału zakładowego,

4) określenie, czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział,

5) nazwiska, imiona i adresy członków zarządu oraz sposób reprezentowania spółki,

6) nazwiska i imiona członków rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej, jeżeli ustawa lub umowa spółki wymaga ustanowienia rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej,

7) jeżeli wspólnicy wnoszą do spółki wkłady niepieniężne - zaznaczenie tej okoliczności,

8) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,

9) jeżeli umowa wskazuje pismo przeznaczone do ogłoszeń spółki - oznaczenie tego pisma.

Kapitał zakładowy: 50 000 zł (udziały po co najmniej 500 zł); istniejące spółki muszą w ciągu 3 lat dokonać podwyższenia kapitału do 25 000 zł, a w ciągu 5 lat - do 50 000 zł (art. 624§1)

OBNIŻENIE KAPITAŁU ZAKŁADOWEGO—następuje w trybie zmiany umowy spółki, więc wymaga formy aktu notarialnego. Uchwała O OBNIŻENIU KAPITAŁU zakładowego powinna zawierać określone kwoty o jaką kapitał ma być obniżony oraz wskazywać sposób obniżenia

SPOSOBY OBNIŻENIA KAPITAŁU ZAKŁADOWEGO

1).zmniejszenie wartości nominalnej udziału 2).określone udziały w kapitale zakładowym podlegają umożeniu 3).obniżenie kapitału zakładowego o sumę strat poniesionych przez spółkę w danym roku obrachunkowym. UDZIAŁY (1000 ZŁ-minimum ustawowe) 1) -jako cząstka kapitału zakładowego, 2)-jako ogół praw i obowiązki wspólnika w spółce z o.o., wynikająca z jego uczestnictwa w spółce

Na udziały prawa, albo zysku w spółce nie mogą być wystawione dokumenty na okaziciela ani też dokumenty na zlecenie. ZASADY OBJĘCIA UDZIAŁÓW--powinna określać umowa spółki

1.Jeżeli wspólnicy mogą mieć tylko po jednym udziale, wówczas udziały mogą być różnej wielkości i umowa może dopuszczać zbycie części udziałów 2. Każdy ze wspólników może mieć więcej niż 1 udział. UDZIAŁ JAKO PRAWO UDZIAŁOWE—1).niedopuszczalny jest obrót p. oszczególnymi uprawnieniami wspólnika 2)--.Z udziałem może być związany obowiązek powtarzających się świadczeń niepieniężnych. Za te świadczenia należy się wynagrodzenie nawet wówczas,gdy bilans spółki nie wykazuje czystego zysku. 3)--Umowa spółki może przewidywać obowiązki dokonania opłat do udziałów w granicach wysokości oznaczonej cyfrowo w stosunku do udziału. 4)—udział rozumiany jako prawo udziałowe jest nie podzielne. Gdy uprawnionych do udziału jest kilka osób , udział przysługuje im wspólnie

Wkłady wspólników: pieniężne i niepieniężne (aporty). Umowa spółki powinna szczegółowo określać przedmiot tego wkładu oraz osobę wspólnika wnoszącą ten wkład, jak również liczbę i wartość nominalną objętych w zamian udziałów.

Aportem do spółki z o.o. są zawsze kolejne prawa, np.własność nieruchomości lub ruchomości, czy patent na wynalazek. Wkładem jest wartość nieruchomości, a nie nieruchomości. Zdolnością aportową odznaczają się prawa, które mają charakter majątkowy (dają się wycenić w pieniądzach) oraz są zbywalne.

Majątek to wszelkie mienie wniesione jako wkład lub nabyte przez spółkę w czasie jej istnienia; kapitał zakładowy - to podstawowy i obligatoryjny kapitał własny, może być podwyższany i obniżany; ksh nie przewiduje innych obowiązkowych funduszy.

Władze spółki i reprezentacja:zarząd (prowadzi sprawy spółki i ją reprezentuje); można ustanowić radę nadzorczą lub komisję rewizyjną lub obydwa organy (przy kapitale wyższym niż 500 tys. zł i więcej niż 25 wspólników - obligatoryjne).

Spółkę reprezentuje zarząd lub pełnomocnik powołany jednomyślnie przez wspólników. O tym czy członkowie zarządu mogą zawierać umowy i dokonywać innych czynów samodzielnie czy też łącznie rozstrzyga umowa spółki. Jeśli spółka ma jednego założyciela, nie może on ustanowić siebie jako pełnomocnika spółki, a jeśli jest członkiem zarządu, nie może podejmować żadnych czynności poza zgłoszeniem spółki do rejestru. Jeżeli założycielem jest osoba prawna (np. inna spółka z o.o., lub spółka akcyjna) przyjąć należy, że ograniczenie dotyczy członków zarządu i prokuratorów spółki-matki.

Zarząd prowadzi sprawy spółki, składa się z jednego lub kilku członków, powoływanych przez walne zgromadzenia z grona wspólników lub spoza; każdy członek ma prawo do prowadzenia sprawi i reprezentowania spółki we wszystkich czynnościach sądowych i pozasądowych:

- sprawy zwykłego zarządu - każdy członek może je wykonywać samodzielnie (ale inni członkowie mają prawo sprzeciwu przed załatwieniem sprawy; wtedy potrzebna jest uchwała zarządu)

- sprawy przekraczające zwykły zarząd - potrzebna jest uchwała zarządu (bezwzględna większość)

Prokura: ustanowienie prokury wymaga zgody wszystkich członków zarządu; odwołać ją może każdy członek zarządu; może być jednoosobowa lub łączna

Odpowiedzialność:Za zobowiązanie zaciągnięte w okresie przed zarejestrowaniem odpowiada przede wszystkim spółka i to zarówno przed jak i po zarejestrowaniu. Jeśli nie zostanie zarejestrowana, wierzyciele mają pierwszeństwo do majątku po niej pozostałego (art. 170). Ponadto za spółkę odpowiadają osoby, które działały w jej imieniu. Jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania.

Spółka odpowiada do wysokości kapitału zakładowego (wyjątek - zobowiązania podatkowe)

ponadto istnieje odpowiedzialność deliktowa członków zarządu za szkodę wyrządzoną spółce lub wierzycielom, jak i karna za niedopełnienie ustawowych obowiązków.

Zbycie udziału - dokonane w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi; w umowie można ograniczyć możliwości zbycia, np. uzależnić je od zezwolenia spółki (w formie pisemnej), jeżeli spółka odmawia zezwolenia, wspólnik może dochodzić swych praw przed sądem.

Wyłączenie wspólnika ze spółki - możliwe tylko na mocy wyroku sądowego, z ważnych przyczyn na wniosek wszystkich pozostałych wspólników (mających ponad połowę kapitału) - udziały takiego wyłączonego wspólnika przejmują inni wspólnicy lub osoby trzecie

Śmierć wspólnika - umowa może wyłączyć lub ograniczyć wstąpienie do spółki spadkobierców na miejsce zmarłego wspólnika.

Prawa i obowiązki wspólników: Prawa wspólników dzielą się na majątkowe i korporacyjne.

Do majątkowych zalicza się:

  1. Prawo do udziału w zysku bilansowym,

  2. Prawo do uczestnictwa w majątku pozostałym po likwidacji spółki,

  3. Prawo do wynagrodzenia za dostarczone spółce świadczenia niepieniężne,

  4. Prawo do zwrotu wpłat na udział w przypadku obniżenia kapitału zakładowego,

  5. Prawo do rozporządzenia udziałem,

  6. Prawo do zwrotu dopłat.

Prawa korporacyjne:

  1. Prawo do uczestniczenia i głosowania na walnym zgromadzeniu wspólników,

  2. Prawo nadzoru nad działalnością spółki,

  3. Prawo do zaskarżania uchwał podjętych przez walne zgromadzenie wspólników,

  4. Prawo do żądania wyłączenia wspólnika.

Prawa kolektywne:

  1. Prawo do żądania przez grupę wspólników lub wspólnika reprezentujących 1/10 kapitału zakładowego wyznaczenia przez sąd podmiotu uprawnionego do zbadania rachunkowości oraz działalności spółki,

  2. Prawo do żądania przez grupę wspólników lub wspólnika reprezentujących 1/10 kapitału zakładowego zwołania nadzwyczajnego walnego zgromadzenia wspólników, jak również umieszczenia określonych spraw w porządku obrad najbliższego zgromadzenia,

  3. Prawo do żądania wyłączenia wspólnika przez wspólników, których udziały stanowią więcej niż połowę kapitału zakładowego. Prawo to wynika z umowy spółki.

Obowiązki wspólników:

  1. Obowiązek pokrycia udziału,

  2. Obowiązek wyrównania brakującej części aportu,

  3. Obowiązek uiszczenia dopłat do udziałów,

  4. Obowiązek wyrównania spółce nieprawnie uzyskanych wpłat,

Obowiązek dostarczenia spółce powtarzających się świadczeń niepieniężnych

Prawo zysku: Wspólnik ma prawo do udziału w zysku (dywidenda) wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonym do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników.

Umowa spółki może przewidywać inny sposób podziału zysku. Jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej, zysk przypadający wspólnikom dzieli się w stosunku do udziałów. Istnieje zakaz wypłaty odsetek od wniesionych wkładów i przysługujących udziałów.

Zysk występuje, gdy aktywa przewyższają wartość kapitału zakładowego i długów spółki, ale kwotę przeznaczoną do podziału można podwyższyć o kwoty przekazane na fundusze rezerwowe w poprzednich latach.

Dywidendę wypłaca się jednorazowo, ale można wspólnikom wypłacić zaliczki na poczet dywidendy.

Organ nadzorczy:W spółce z ograniczoną odpowiedzialnością co do zasady nie musi istnieć organ nadzorczy, gdyż prawo kontroli działalności zarządu przysługuje każdemu wspólnikowi. Wspólnik może samodzielnie lub łącznie z upoważnioną przez siebie osobą w każdym czasie przeglądać księgi i dokumenty spółki, sporządzać bilans dla swego użytku lub żądać wyjaśnień od zarządu (art. 212 § 1). Wspólnik ma jednak obowiązek korzystać ze swych uprawnień nadzorczych w sposób lojalny. Zarząd może odmówić wspólnikowi wyjaśnień oraz udostępnienia do wglądu ksiąg i dokumentów spółki, jeżeli istnieje uzasadniona obawa, że wspólnik wykorzysta je w celach sprzecznych z interesem spółki i przez to wyrządzi spółce znaczną szkodę (art. 212 § 2). Zarząd może korzystać z art.,212 § 2 dla uniemożliwienia wspólnikowi skutecznej kontroli. Wspólnik, któremu zarząd uniemożliwił zrealizowania swych uprawnień może wystąpić z żądaniem rozstrzygnięcia sprawy uchwałą wspólników.

Rozwiązanie i likwidacja spółki:

Rozwiązanie spółki powodują:

1) przyczyny przewidziane w umowie spółki,

2) uchwała wspólników o rozwiązaniu spółki albo o przeniesieniu siedziby spółki za granicę, stwierdzona protokołem sporządzonym przez notariusza,

3) ogłoszenie upadłości spółki,

4) inne przyczyny przewidziane prawem.

Sąd może wyrokiem orzec rozwiązanie spółki:

Na żądanie wspólnika lub członka organu spółki, jeżeli osiągnięcie celu spółki stało się niemożliwe albo, jeżeli zaszły inne ważne przyczyny wywołane stosunkami spółki,

Na żądanie oznaczonego w odrębnej ustawie organu państwowego, jeżeli działalność spółki naruszająca prawo zagraża interesowi publicznemu.

Rozwiązanie spółki następuje po przeprowadzeniu likwidacji, z chwilą wykreślenia spółki z rejestru. Likwidację prowadzi się pod firmą spółki z dodaniem oznaczenia „w likwidacji”. W czasie prowadzenia likwidacji spółka zachowuje osobowość prawną. Likwidatorami są członkowie zarządu, chyba, że umowa spółki lub uchwała wspólników stanowi inaczej.

Likwidatorzy powinni: Zakończyć interesy bieżące spółki, Ściągnąć wierzytelności, Wypełnić zobowiązania Upłynnić majątek spółki.

Podział między wspólników majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli nie może nastąpić przed upływem sześciu miesięcy od daty ogłoszenia o otwarciu likwidacji i wezwaniu wierzycieli. Po zakończeniu likwidacji i po zatwierdzeniu przez zgromadzenie wspólników sprawozdania finansowego na dzień zakończenia likwidacji (sprawozdanie likwidacyjne), likwidatorzy powinni ogłosić w siedzibie spółki to sprawozdanie i złożyć je sądowi rejestrowemu z jednoczesnym zgłoszeniem wniosku o wykreślenie spółki z rejestru.

Spółka Akcyjna: spółka zawiązana przez jedną lub kilka osób, gdzie akcje będące papierem wartościowym są rodzajem udziału w kapitale zakładowym.Wspólnik może być tylko 1(ale nie może nim być jednoosobowa spółka z o.o.) . Cechą charakterystyczną spółki akcyjnej jest to, że umożliwia ona łączenie kapitałów należących do wielu osób w celu, którego urzeczywistnienie przekraczałoby niejednokrotnie możliwości jednego czy nawet kilku przedsiębiorców.

Spółkę akcyjną można założyć w jakimkolwiek celu dozwolonym przez prawo. Utworzenie spółki akcyjnej nie wymaga wcześniejszego zezwolenia organów administracji państwowej, wyjątki na podstawie przepisów szczegółowych dotyczą spółek akcyjnych działających w niektórych dziedzinach.

Z chwilą zawarcia umowy spółki - powstaje spółka w organizacji, która może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania (zdolność prawna); z chwilą wpisu do rejestru uzyskuje osobowość prawną i staje się podmiotem praw i obowiązków spółki w organizacji.

Powstanie spółki: Zgodnie z kodeksem handlowym do powołania spółki akcyjnej konieczne jest:

- sporządzanie statutu spółki,

- uzyskanie koncesji w przypadkach wymaganych prawem,

- pokrycie kapitału akcyjnego,

- powołanie pierwszych władz spółki.

- wpis spółki do rejestru handlowego.

Artykuł 308 kh wymaga do założenia spółki akcyjnej trzech osób, którymi mogą być zarówno osoby fizyczne Jak i osoby prawne. Wyjątkiem jest jednoosobowa spółka powołana przez Państwo (Skarb Państwa) lub związek samorządu terytorialnego. Osoby podpisujące statut spółki są jej założycielami

Statut w formie aktu notarialnego podpisany przez założycieli spółki; powinien zawierać:

1)firmę i siedzibę spółki,

2) przedmiot działalności spółki,

3) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,

4) wysokość kapitału zakładowego oraz kwotę wpłaconą przed zarejestrowaniem na pokrycie kapitału zakładowego,

5) wartość nominalną akcji i ich liczbę ze wskazaniem, czy akcje są imienne, czy na okaziciela,

6) liczbę akcji poszczególnych rodzajów i związane z nimi uprawnienia, jeżeli mają być wprowadzone akcje różnych rodzajów,

7) nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) założycieli,

8) liczbę członków zarządu i rady nadzorczej albo co najmniej minimalną lub maksymalną liczbę członków tych organów oraz podmiot uprawniony do ustalenia składu zarządu lub rady nadzorczej,

9) co najmniej przybliżoną wielkość wszystkich kosztów poniesionych lub obciążających spółkę w związku z jej utworzeniem, ustaloną na dzień zawiązania spółki,

10)pismo do ogłoszeń, jeżeli spółka zamierza dokonywać ogłoszeń również poza Monitorem Sądowym i Gospodarczym

Do powstania spółki akcyjnej wymaga się:

1) zawiązania spółki, w tym podpisania statutu przez założycieli (w chwili objęcia wszystkich akcji),

2) wniesienia przez akcjonariuszy wkładów na pokrycie całego kapitału zakładowego, z uwzględnieniem art. 309 § 3 i § 4,

3) ustanowienia zarządu i rady nadzorczej,

4) wpisu do rejestru.

Z chwilą objęcia co najmniej jednej akcji powstaje spółka akcyjna w organizacji; dopiero po rejestracji staje się spółką akcyjną i uzyskuje osobowość prawną.

Kapitał zakładowy: 500 000 zł (akcje po co najmniej 1 zł); istniejące spółki muszą w ciągu 3 lat dokonać podwyższenia kapitału do 250 000 zł, a ciągu 5 lat - do 500 000 zł (art. 624 §2); statut może określać minimalną lub maksymalną wysokość kapitału zakładowego (widełkowa wysokość)

PODWYŻSZENIE KAPITAŁU AKCYJNEGO 1.-mozliwe jest przesunięcie środków z funduszu zapasowego lub funduszu rezerwowego do kapitału akcyjnego z części zysku netto spółki 2.-Podwyższenie wymaga uchwały walnego zgromadzenia podjętej kwalifikowaną większością 3/4 głosów, przy czym statut spółki może przewidywać kryterium ostrzejsze.

OBNIŻENIE KAPITAŁU AKCYJNEGO- Może być dokonane przez:1.Zmniejszenie nominalnej wartości akcji w spółce 2.Umożenie części akcji. O obniżeniu kapitału akcyjnego zarząd ogłasza w Monitorze gospodarczym sądowym i w pismach przeznaczonych do ogłoszenia spółki z wezwaniem wierzycieli spółki do wniesienia sprzeciwu w ciągu 3 miesięcy, licząc od dnia ogłoszenia. Wierzyciele , którzy w ciągu 3 miesięcy zgłoszą sprzeciw powinni być przez spółkę zabezpieczeni.

Wkłady:pieniężne;niepieniężne (akcje aportowe) - nie może być nim praca wspólnika ani inne usługi świadczone na rzecz spółki

Przed zarejestrowaniem należy opłacić kapitał:

  1. wkłady tylko pieniężne lub pieniężne i aporty - w ¼ wysokości kapitału

wkłady tylko aportowe - muszą być pokryte najpóźniej do roku po zarejestrowaniu

Majątek to wszelkie mienie wniesione jako wkład lub nabyte przez spółkę w czasie jej istnienia. Podstawowym składnikiem jest kapitał zakładowy, może być podwyższany i obniżany. Inne kapitały to:

kapitał zapasowy - tworzy się go dla pokrycia straty, jaka może wystąpić; jest obligatoryjny; wynosi co najmniej 8% zysku za dany rok plus agio (nadwyżka osiągnięta przy emisji akcji powyżej ich wartości nominalnej a pozostałą po pokryciu kosztów emisji)

inne kapitały - na mocy postanowień ustaw (np. kapitał rezerwowy na mocy ustawy o rachunkowości) i statutu

Władze:W procesie tworzenia spółki akcyjnej bardzo ważne jest ustanowienie pierwszych organów spółki ze względu na to. że na zarządzie spółki ciąży obowiązek zgłoszenia spółki do rejestru handlowego oraz powiadomienie Ministra Przemysłu i Handlu w terminie 2 tygodni po zarejestrowaniu spółki o wpisaniu jej do rejestru handlowego zgodnie z dyspozycja. Pierwsze władze spółki wybierają albo zgromadzenie organizacyjne (przy zawiązaniu w drodze subskrcypcji) albo akcjonariusze aktem notarialnym (przy zawiązaniu jednoczesnym).

Sprawy spółki prowadzi zarząd (jedno lub wieloosobowy); członków powołuje i odwołuje rada nadzorcza (prawo odwołania przysługuje także walnemu zgromadzeniu) na maksymalnie pięcioletnią kadencję, ale możliwe wielokrotne przedłużanie na następną kadencję.Wszyscy członkowie są obowiązani i uprawnieni do prowadzenia spraw spółki, chyba że statut stanowi inaczej. Uchwały zarządu zapadają bezwzględną większością głosów, chyba że statut stanowi inaczej. Statut może przewidywać, że w przypadku równości głosów decyduje głos prezesa zarządu, jak również przyznawać mu określone uprawnienia w zakresie kierowania pracami zarządu.

Ustanowienie prokury wymaga zgody wszystkich członków zarządu; odwołać ją może każdy członek zarządu.

Reprezentacja: Prawo członka zarządu do reprezentowania spółki dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych spółki.Prawa członka zarządu do reprezentowania spółki nie można ograniczyć ze skutkiem prawnym wobec osób trzecich.

Reprezentacja należy do zarządu; jeżeli zarząd jest wieloosobowy, to sposób reprezentacji określa umowa; w braku odpowiednich postanowień:

- do składania oświadczeń przez spółkę potrzebne jest współdziałanie dwóch członków zarządu lub jednego członka i prokurenta;

- oświadczenia w stosunku do spółki mogą być składane wobec jednego członka zarządu lub prokurenta

Organami nadzoru w spółce akcyjnej są rada nadzorcza i komisja rewizyjna. W spółce akcyjnej akcjonariuszowi nie przysługuje indywidualne prawo kontroli, Wobec tego w spółce lej musi istnieć przynajmniej jeden organ nadzoru. W spółkach, których kapitał akcyjny przekracza 5 miliardów złotych obowiązkowo działa rada nadzorcza. Akcjonariusze reprezentujący 1/5 część kapitału akcyjnego mogą żądać ustanowienia obok rady nadzorczej komisji rewizyjnej lub odwrotnie.

Zasadnicze różnice między organami nadzoru spółki akcyjnej a spółki z.o.o. sprowadzają się do tego, że:

- minimalny ustawowy skład organów^ nadzoru spółki akcyjnej wynosi 5 członków powołanych przez walne zgromadzenie,

- członkowie organów nadzoru spółki akcyjnej powołani są na czas określony tj. pierwszy skład powołany jest na jeden rok, pozostałe składy najwyżej na trzy lata,

- istnieje możliwość częściowego odnawiania składu obu organów o ile przewiduje ją statui,

- wybór członków organów nadzoru może odbywać się tzw. grupami, co ma na celu zabezpieczenie interesów akcjonariuszy znajdujących się w mniejszości. Tryb przeprowadzenia wyborów grupami regulują przepisy kodeksu handlowego.

Zakres kompetencji obu organów jest analogiczny do kompetencji przyznanych organom nadzoru spółki z o.o. z tym że szczególnym uprawnieniom rady nadzorczej jest:

- zawieszanie z ważnych powodów w czynnościach poszczególnych członków lub wszystkich

członków zarządu.

- delegowanie członków rady nadzorczej do czasowego wykonywania czynności członków

zarządu, którzy nie mogą wykonywać swoich zadań.

Nadzór w spółce akcyjnej sprawują także biegli rewidenci w ramach tzw.nadzoru zewnętrznego. Biegłych rewidentów wyznacza sąd rejestrowy. Do ich zadań należy badanie raz w roku bilansu, rachunku zysków i strat oraz sprawozdania zarządu pod względem ich zgodności z księgami i dokumentami oraz faktycznym sianem majątku i interesów spółki.

Prawa i obowiązki akcjonariuszy

Prawa i obowiązki akcjonariuszy kształtują się analogicznie jak prawa i obowiązki dotyczące wspólników spółki z o.o., aczkolwiek istnieją pewne odstępstwa.

Do podstawowych praw o charakterze majątkowym każdego akcjo na riusza należy zaliczyć:

- prawo do udziału w zysku rocznym spółki, którego akcjo nil riusz nic może być pozbawiony,

- prawo do rozporządzania akcją, co oznacza możliwość jej zbycia lub zastawienia, statut

spółki może przewidywać pewne ograniczenia w rozporządzaniu akcjami, n uwłaszcza

akcjami imiennymi.

- prawo do zwrotu wartości nominalnej akcji w przypadku likwidacji spółki, prawo do

podziału majątku spółki w razie jej likwidacji.

- prawo poboru akcji nowej emisji.

Do praw o charakterze niemajątkowym każdego akcjonariusza należą:

- prawo uczestnictwa w spółce:. w przypadku spółki akcyjnej wyłączenie akcjonariusza jest

niedopuszczalne.

- prawo uczestnictwa w walnym zgromadzeniu.

- prawo głosu na walnym zgromadzeniu.

- prawo kontroli przejawiające się możliwością przeglądani:! księgi protokołów.

- prawo zaskarżania uchwal walnego zgromadzenia.

- prawo otrzymaniu od spółki tzw. dokumentu akcyjnego, np. akcji, świadectwa depozytowego czy świadectwu tymczasowego.

- prawo posiadacza akcji do jej wymiany w przypadku jej uszkodzenia.

- prawo zadania zamiany akcji imiennej na akcję na okaziciela i odwrotnie.

Podstawowe obowiązki akcjonariusza:

- obowiązek dokonania pełnej wpłaty na akcje, jeśli akcjonariusz nic dokona wpłaty w

oznaczonym terminie, to jest zobowiązany do:

- uiszczenia odsetek za zwlokę.

- zapłacenia odszkodowaniu umownego przewidzianego statutem.

Jeśli akcjonariusz w ciągu l miesiąca po upływie terminu płatności będąc w zwłoce nic uiści należnej wpłaty lub rat oraz odsetek albo odszkodowania, istnieje możliwość pozbawienia go bez uprzedniego wzywania, praw akcjonariusza poprzez unieważnienie akcji lub świadectwa tymczasowego.

Odpowiedzialność: Członkowie zarządu nie odpowiadają za zobowiązania spółki (z wyjątkiem zaległości podatkowych - tutaj odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem, jeżeli egzekucja przeciw spółce okaże się bezskuteczna).

Ponadto istnieje odpowiedzialność deliktowa członków zarządu za szkody zawinione, odpowiedzialność za szkody związane z funkcjonowaniem spółki (wyrządzone spółce lub jej wierzycielom) jak i karna za niedopełnienie ustawowych obowiązków

AKCJE: Pojęcie akcji używane jest w trzech różnych znaczeniach: po pierwsze - jako dokument formalny(papier wartościowy) stwierdzający prawo uczestnictwa w spółce akcyjnej, po drugie - jako ogół praw i obowiązków akcjonariusza wynikających z jego uczestnictwa w spółce , po trzecie - jako udział w kapitale akcyjnym.

Tekst akcji jako dokumentu formalnego powinien określać : firmę i siedzibę spółki, sąd w którym spółka jest zarejestrowana i liczbę rejestru; datę zarejestrowania spółki i emisji akcji; wartość nominalną, liczbę, serię, rodzaj danej akcji i uprawnienia szczególne akcji; przy akcjach imiennych wysokość dokonanej wpłaty; ograniczenia co do zbywalności akcji; przepisy statutu co do ewentualnych obowiązkowych świadczeń na rzecz spółki związanych z akcją. Akcja powinna być opatrzona pieczęcią i podpisem zarządu.Akcja nie zawierająca powyższych elementów jest nieważna

Kodeks handlowy rozróżnia:

- akcje imienne i akcje na okaziciela.

- akcje uprzywilejowane i akcje zwykle,

- akcje użytkowe

Akcje imienne

Jak z samej nazwy wynika są to akcje zawierające imię i nazwisko akcjonariusza. Generalnie ich posiadaczami są założyciele spółki. Akcje imienne wydaje się obligatoryjnie:

- za wkłady niepieniężne zgodnie z art. 347 kh,

- w przypadku akcji uprzywilejowanych.

- w przypadku akcji związanych z obowiązkiem powtarzających się świadczeń niepieniężnych.

Akcje imienne mogą być wydane przed pełną wpłatą. Można je zbywać w drodze cesji, przy

czym kodeks handlowy przewiduje (statut spółki może) ograniczenia w rozporządzaniu akcjami

imiennymi.

Akcje na okaziciela

Akcje te wydawane są tylko za wkłady gotówkowe i po dokonaniu pełnej wpłaty. W przypadku częściowej wpłaty wydawane są po zarejestrowaniu spółki imienne świadectwa tymczasowe lub akcje imienne, na których zaznacza się każdą wpłatę. Akcje na okaziciela podlegają zbyciu bez ograniczeń. Zbycie akcji polega na przeniesieniu ich posiadania. O ile statut spółki nie stanowi inaczej, istnieje możliwość zamiany akcji imiennych na akcje na okaziciela i odwrotnie na żądanie akcjonariusza.

Akcje uprzywilejowane

Ze względu na zakres uprawnień przysługujących akcjonariuszowi akcje dzieli się na akcje

zwykle i uprzywilejowane, które z reguły nabywają założyciele spółki. Statut spółki powinien dokładnie określać ilość akcji uprzywilejowanych oraz prawa z nich wynikające. Uprzywilejowanie może przyznawać akcjonariuszowi szereg uprawnień: stąd wyróżnia się:

- akcje uprzywilejowane co do prawa głosów: zgodnie z art. 358 kil takie akcje musza być akcjami imiennymi, na jedna akcję może przypadać maksymalnie 5 głosów. W razie zamiany takiej akcji na akcje na okaziciela lub w razie jej zbycia wbrew warunkom zastrzeżonym w kodeksie handlowym lub w statucie spółki, uprzywilejowanie wygasa,

- akcje uprzywilejowane co do dywidendy: jest to akcja przyznająca jej posiadaczowi prawo do wyższej dywidendy. Dywidenda przywilejowa na nie może być wyższa ponad 2 jednostki powyżej przeciętnej stopy dyskontowej NBP obowiązującej dla weksli krajowych

ubiegłego roku obrotowego spółki,

- akcje uprzywilejowane co do udziału w podziale majątku w razie likwidacji spółki.

Uprzywilejowanie posiadacza takich akcji polega na tym. ze po zaspokojeniu wierzycieli spółki w pierwszej kolejności wypłaca się mu sumę wartości nominalnej posiadanych przez niego akcji uprzywilejowanych.

Jedna akcja może być uprzywilejowana zarówno co do prawa głosu jak i dywidendy czy też

podziału majątku w razie likwidacji spółki.

Akcje uprzywilejowane mogą być wydawane przy:

- zakładaniu spółki,

- podwyższaniu kapitału akcyjnego w drodze nowej emisji akcji.

- wymianie akcji zwykłych na akcje uprzywilejowane za dodatkową dopłatą.

Akcje użytkowe

Ten rodzaj akcji wiąże się z instytucją umarzania akcji przewidzianą w art. 363 kh.

Umorzenie akcji polega na spłaceniu akcjonariusza. Spółka wypłaca mu sumę nominalną akcji, w wyniku czego akcja ulega likwidacji. Umorzenie akcji może nastąpić, jeśli statut spółki to przewiduje. Umorzenie akcji może być dokonane tylko z czystego zysku. Statut może stanowić, że w zamian akcji umorzonych przez losowanie spółka wyda akcje użytkowe bez określenia ich wartości nominalnej. Akcje użytkowe uczestniczą na równi z akcjami nie umorzonymi w podziale nadwyżki rocznych zysków po wypłacie akcjom nie umorzonym dywidendy oraz w podziale nadwyżki majątku spółki, pozostałej po pokryciu wartości nominalnej akcji nie umorzonych.

Akcje użytkowe korzystają z praw przyznanych akcjom zwykłym. Akcja użytkowa wice oznacza prawo jednego głosu, nie uprawnia do poboru większej dywidendy i nie przyznaje prawa udziału w podziale majątku spółki w razie jej likwidacji.

W spółce akcyjnej obok akcji wyróżnia się:

- świadectwa założycielskie, depozytowe, tymczasowe,

- kupony dywidendowe.

Zbycie akcji - to prawo jest nieograniczone w przypadku akcji na okaziciela, a w przypadku akcji imiennych - można ograniczyć ich rozporządzalność np. uzależniając od zgody zarządu (w formie pisemnej).

Rozwiązanie spółki powodują:

1) przyczyny przewidziane w statucie,

2) uchwała walnego zgromadzenia o rozwiązaniu spółki albo o przeniesieniu siedziby spółki za granicę,

3) ogłoszenie upadłości spółki,

4) inne przyczyny przewidziane prawem.

Do dnia złożenia wniosku o wykreślenie spółki z rejestru rozwiązaniu może zapobiec uchwała walnego zgromadzenia powzięta wymaganą dla zmiany statutu większością głosów, oddanych w obecności akcjonariuszy reprezentujących co najmniej połowę kapitału zakładowego. Nie stosuje się tego w przypadku, gdy rozwiązanie następuje z mocy prawomocnego orzeczenia sądowego.

Zysk: Akcjonariusze mają prawo do udziału w zysku wykazanym w sprawozdaniu finansowym, zbadanym przez biegłego rewidenta, który został przeznaczony przez walne zgromadzenie do wypłaty akcjonariuszom. Zysk rozdziela się w stosunku do liczby akcji. Jeżeli akcje nie są całkowicie pokryte, zysk rozdziela się w stosunku do dokonanych wpłat na akcje. Statut może przewidywać inny sposób podziału zysku.Uprawnionymi do dywidendy za dany rok obrotowy są akcjonariusze, którym przysługiwały akcje w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku. Statut może upoważnić zarząd do wypłaty akcjonariuszom zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy na koniec roku obrotowego, jeżeli spółka posiada środki wystarczające na wypłatę. Wypłata zaliczki wymaga zgody rady nadzorczej. Spółka może wypłacić zaliczkę na poczet przewidywanej dywidendy, jeżeli jej sprawozdanie finansowe za ostatni rok obrotowy, zbadane przez biegłego rewidenta, wykazuje zysk.

Otwarcie likwidacji następuje z dniem uprawomocnienia się orzeczenia o rozwiązaniu spółki przez sąd, powzięcia przez wspólników uchwały o rozwiązaniu spółki lub zaistnienia innej przyczyny jej rozwiązania. Likwidację prowadzi się pod firmą spółki z dodaniem oznaczenia "w likwidacji". W czasie prowadzenia likwidacji spółka zachowuje osobowość prawną.

Likwidatorami są członkowie zarządu. Czynności likwidacyjne mają na celu:

- zakończenie bieżących interesów spółki

- ściągnięcie jej wierzytelności

- wypełnienie zobowiązań (zapłata długów)

- upłynnienie majątku (podział między wspólników)


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Prawo handlowe skrypt
Prawo handlowe skrypt
Prawo handlowe, Skrypt, `
PRAWO HANDLOWE Skrypt
Kodeks Spółek Handlowych, skrypty, notatki i inne, Prawo handlowe
prawo handlowe (skrypt), ● STUDIA EKONOMICZNO-MENEDŻERSKIE (SGH i UW), prawo handlowe
kpc skrypt2, SWPS - prawo
prawo handlowe skrypt 2
handlowe skrypt
PRAWO SPÓŁEK HANDLOWYCH, socjologia, skrypty i notatki, Prawo
Spółki osobowe, skrypty, notatki i inne, Prawo handlowe
Prawo Rodzinne- skrypt Smyczyńskiego, SWPS - prawo
Przedsiębiorstwo, skrypty, notatki i inne, Prawo handlowe
gnela skrypt - Prawo handlowe, uek

więcej podobnych podstron