Politechnika Lubelska
Katedra Miernictwa Elektrycznego
****
Laboratorium
Metrologii
****
Temat: Przyrządy rejestrujące .
Grupa dziekańska : ED 6.3
Grupa laboratoryjna : Magdalena Jagiełło
wykonał : Krzysztof Białas
Data wykonania : 1997.04.29
Cel ćwiczenia:
Celem ćwiczenia jest poznane własności i zasady działania elektrycznych rejestratorów analogowych o zapisie ciągłym i punktowym.
Wiadomości ogólne:
Rejestrator jest przetwornikiem, w którym możemy wyróżnić dwa zasadnicze stopnie przetwarzania sygnału
stopień I - wartość mierzona jest przetwarzana w położenie organu rejestrującego,
stopień II- w którym następuje graficzne utrwalenie wielkości mierzonej oraz ewentualny odczyt informacji przez obserwatora lub wykorzystanie jej do dalszego przetwarzania.
Błędy rejestracji powstają zarówno w pierwszym stopniu przetwarzania (błędy urządzenia pomiarowego ) jak i w drugim stopniu, który jest charakterystyczny tylko dla rejestratorów.
Z tym ostatnim stopniem przetwarzania związane są błędy statyczne których przyczynami są:
nierównomierność przesuwu nośnika
zmiana własności nośnika (np..: zmiana wymiarów taśmy papierowej na skutek zmian wilgotności, co powoduje zmianę siatki na nośniku)
niedokładność siatki naniesionej na nośniku
oraz błędy dynamiczne, które mogą występować jeśli jest źle dobrana prędkość nośnika.
Wielkość błędu rejestracji wyrażana jest klasą dokładności, podawaną w procentach końcowej wartości zakresu pomiarowego albo długości skali rejestratora. Dla rejestratorów mamy klasy;
0,2 0,5 1,0 1,5 2,5 5,0.
Graniczny błąd rejestracji obliczany jest z zależności:
gdzie Wmax - górna granica zakresu pomiarowego.
Klasy określające dokładność przesuwu nośnika zapisu:
0,02 0,05 0,1 0,2 0,5 1,0 2,5 5,0
Graniczny błąd rejestracji czasu obliczamy z zależności:
gdzie l- długość taśmy
v-dana znamionowa prędkość przesuwania taśmy
Wykonanie ćwiczenia:
A. Sprawdzenie rejestratora kompensacyjnego o zapisie punktowym.
1.Sprawdzenie dokładności wskazań rejestratora w odniesieniu do wielkości mierzonej.
Rejestrator w tym przypadku traktujemy jako miliwoltomierz prądu stałego. Błąd określamy dla ocyfrowanych kresek podziałki rejestratora:
Tabela pomiarowa
Lp |
Ux |
Uw |
ΔU |
δ |
|
mV |
mV |
mV |
% |
1 |
16,77 |
20,80 |
-4,03 |
5,373 |
2 |
14,36 |
14,40 |
-0,04 |
0,053 |
3 |
11,94 |
12,00 |
-0,06 |
0,080 |
4 |
9,58 |
9,60 |
-0,02 |
0,027 |
5 |
7,34 |
7,36 |
-0,02 |
0,027 |
6 |
5,23 |
5,44 |
-0,21 |
0,280 |
7 |
3,26 |
3,36 |
-0,10 |
0,133 |
8 |
1,44 |
1,60 |
-0,16 |
0,213 |
Przykładowe obliczenia:
Na podstawie przeprowadzonych pomiarów i obliczeń rysujemy wykres: ΔU=f(Ur)
Na podstawie obliczeń zestawionych w tabelce rejestrator możemy zaliczyć do klasy o wart. 1,0
2.Sprawdzenie błędu rejestracji w odniesieniu do czasu.
Tabela pomiarowa:
|
V |
l |
tw |
tx |
δ |
Lp |
mm/s |
mm |
s |
s |
% |
1. |
0,166 |
150 |
905 |
900 |
0,994 |
2. |
0,5 |
127,5 |
262 |
255 |
0,973 |
Na podstawie obliczeń zawartych w tabelce błąd rejestracji czasu jest mniejszy od 1% a więc możemy zaliczyć go do klasy 1,0.
Sprawdzenie rzeczywistego czasu punktowania.
Pomiary przeprowadzamy dla wszystkich nastawianych czasów punktowania i notujemy je w tabelce.
Tabela pomiarowa:
czas |
znamionowy |
s |
12 |
4 |
punktowania |
rzeczywisty |
s |
11,6 |
3,98 |
4.Wyznaczenie czasu uspokojenia.
Nastawiamy wartość αu równą 2/3 zakresowi pomiarowemu nie włączając nośnika Następnie wyłączyć obwód pomiarowy i ponownie gwałtownie załączyć. Ponowne załączenie odbywa się z jednoczesnym włączeniem stopera. Pomiaru dokonujemy trzykrotnie i określamy wartość średnią.
Tabela pomiarowa:
|
Δt1 |
Δt2 |
Δt3 |
Δtśr |
Lp |
s |
s |
s |
s |
1 |
1,22 |
1,87 |
1,80 |
1,63 |
tu,rz=3,98s Δtśr=1,63s
Porównując wartość średnia czasu uspokojenia z wartością czasu punktowania stwierdzamy, że jest on prawie dwa i pół razy mniejszy, co może świadczyć o dużej szybkości reakcji na zmiany sygnału podanego na rejestrator.
Sprawdzenie rejestratora bezpośredniego o zapisie ciągłym.
1.Sprawdzenie dokładności wskazań rejestratora w odniesieniu do wielkości mierzonej.
Rejestrator w tym przypadku traktujemy jako miliwoltomierz prądu stałego. Błąd określamy
dla ocyfrowanych kresek podziałki rejestratora, przy pomiarze napięcia przemiennego.
Tabela pomiarowa
|
Ux |
Uw |
ΔU |
δ |
Lp |
V |
V |
V |
% |
1. |
20 |
27,77 |
-2,77 |
4,62 |
2. |
40 |
42,24 |
-2,24 |
3,73 |
3. |
60 |
61,74 |
-1,74 |
2,9 |
Przykładowe obliczenia:
Na podstawie przeprowadzonych obliczeń badany rejestrator ciągły możemy zakwalifikować do klasy 5,0 ponieważ błąd δ nie przekracza w przedstawionej tabelce wartości 5% .
2.Sprawdzenie błędu rejestracji w odniesieniu do czasu.
Tabela pomiarowa:
|
V |
l |
tw |
tx |
δ |
Lp |
mm/s |
mm |
s |
s |
% |
1. |
0,166 |
25 |
150 |
157 |
4,46 |
Obliczenia:
Na podstawie obliczeń zawartych w tabelce błąd rejestracji czasu jest mniejszy od 5% a więc możemy zaliczyć go do klasy 5,0.
3.Sprawdzenie poprawności czasu uspokojenia.
|
Δt1 |
Δt2 |
Δt3 |
Δtśr |
Lp |
s |
s |
s |
s |
1 |
1,58 |
1,37 |
1,6 |
1,517 |
tu,rz=3,98s Δtśr=1,52s
Zgodnie z normą czas uspokojenia określa się dla rejestratorów o zapisie ciągłym jako czas potrzebny do osiągnięcia przez element zapisujący położenia końcowego z dokładnością wynikającą z klasy przy skokowym włączeniu wielkości wejściowej. Czas ten nie powinien przekraczać 4 s, co jest w zasadzie zgodne z wynikiem uzyskanym w trakcie wykonania ćwiczenia.