przewód fazowy L -przewód czynny
przewód neutralny N -przewód czynnym połączony z punktem neutralnym sieci, może służyć do przesyłania energii elektrycznej
przewód ochronny PE -uziemiony przewód stanowiący element systemu ochrony przeciwporażeniowej
przewód ochronno-neutralny PEN -uziemiony przewód pełniący jednocześnie funkcję przewodu ochronnego i przewodu neutralnego
ziemia (ziemia odniesienia)-przewodząca masa ziemi, zerowy potencjał umowny, niezależny od przepływu prądu przez uziomy
uziom -przedmiot lub zespół przedmiotów metalowych w ziemi, tworzący elektryczne połączenie przewodzące z ziemią
przewód uziemiający -przewód ochronny łączący główną szynę uziemiającą z uziomem
przewód wyrównawczy -przewód ochronny zapewniający wyrównanie potencjałów
część czynna -przewód lub część przewodząca urządzenia lub instalacji elektrycznej, która zwykle jest pod napięciem w czasie normalnej pracy urządzenia lub instalacji
część przewodząca dostępna -część przewodząca urządzenia lub instalacji elektrycznej, która może znaleźć się pod napięcie na skutek uszkodzenia izolacji części czynnych
część przewodząca obca -część przewodząca nie będąca częścią urządzenia lub instalacji elektrycznej
dotyk bezpośredni -dotknięcie przez człowieka lub zwierzę części czynnych
dotyk pośredni -dotknięcie przez człowieka lub zwierzę części przewodzących dostępnych, które znalazły się pod napięciem na skutek uszkodzenia izolacji
prąd rażeniom -prąd przepływający przez ciało człowieka lub zwierzęcia, który może powodować skutki patofizjologiczne
porażenie prądem elektrycznym -skutki patofizjologiczne wywołane przepływem prądu przez ciało człowieka lub zwierzęcia
zakłócenia w pracy elektroenergetycznej sieci zasilającej:
przerwa w zasilaniu -zanik napięcia
chwilowe odchylenie (obniżenie) napięcia w sieci
wahania napięcia -periodyczne zmiany napięcia
przepięcia dorywcze -zwiększenie napięcia o kilkadziesiąt procent przez czas od ułamka sekundy do pojedynczych sekund
przepięcia łączeniowe -kilkakrotny wzrost napięcia przez czas kilku milisekund
przepięcia piorunowe -wielokrotny wzrost napięcia przez czas od kilku do kilkudziesięciu mikrosekund
szumy -szybkozmienne przebiegi (np. o częstotliwości radiowej) nałożone na podstawowy przebieg napięcia
odkształcenia harmoniczne napięcia -udział w przebiegu napięcia składowych o kilkakrotnie większych częstotliwościach
odkształcenia harmoniczne napięcia -udział w przebiegu napięcia składowych o kilkakrotnie większych częstotliwościach
zmiany częstotliwości
TN-C
TN-S
TN-C-S
TT
IT
Gdzie są razem PE i PEN ?
- TN-C-S
Gdzie są osobno PE ?
-TN-S
Które układy są skutecznie uziemione ?
- TN-C
- TN-S
- TN-C-S
Które układy są bezpośrednio uziemione ?
- TT
- IT
Gdzie występuje uziemienie w częściach przewodzących ?
- TT
- IT
W których układach występuje uziemienie w częściach neutralnych ?
- TN-C
- TN-S
- TN-C-S
W jakim typie instalacji urządzenie posiada własne uziemienie ?
- TT
- IT
Punkt neutralny mają uziemione:
- TT
- IT
porażenie prądem elektrycznym
1. przepływ prądu przez organizm żywy powoduje zmiany: -fizyczne -chemiczne
-biologiczne
2. następstwa działania prądu elektrycznego zależą od: -rodzaju prądu (stały, przemienny) -częstotliwości (w przypadku prądu przemiennego) -wartości prądu -czasu przepływu prądu wrażeniowego -drogi przepływu prądu w organizmie -cech i stanu fizjologicznego organizmu
3. bezpośrednia przyczyna śmierci:
-fibrylacja (migotanie) komór serca
-zatrzymanie oddechu -szok
ochrona podstawowa (przed dotykiem bezpośrednim) uniemożliwienie dotknięcia części czynnych będących pod napięciem (wyższym od 25 V~ lub 60 V-)
-izolacja części czynnych (ciągła, trwała, odporna)
-osłony, obudowy, pokrywy
-przegrody, bariery
-odpowiednie odległości
-urządzenia różnicowoprądowe
ochrona dodatkowa (przed dotykiem pośrednim) ograniczenie wartości lub czasu występowania napięcia na częściach przewodzących dostępnych
1. samoczynne szybkie wyłączenie przez zastosowanie: -bezpieczników topikowych
-wyłączników samoczynnych -wyłączników różnicowoprądowych -przekaźników napięciowych
2. zastosowanie urządzeń II klasy ochronności
3. izolowanie stanowiska
4. zastosowanie nieuziemionych połączeń wyrównawczych
5. separacja odbiorników
ochrona mieszana (podstawowa i dodatkowa)
-zastosowanie urządzeń różnicowoprądowych
-zastosowanie bardzo niskiego napięcia bezpiecznego
ochrona przeciwporażeniowa przez szybkie samoczynne wyłączenie:
- TN -bezpiecznik topikowy
-wyłącznik różnicowoprądowy
-wyłącznik instalacji samoczynnej
- TN-S -bezp. topikowe
-wył. różnicowoprądowy
-wył. inst. samoczynnej
- TN-C -bezp. topikowy
-wył. inst. samoczynnej
- TT -bezp. topikowe
-wył. różnicowoprądowy
-wyłącznik instalacji samoczynnej
Przykłady urządzeń II klasy ochronności
1-części czynne
2-izolacja podstawowa
3-izolacja dodatkowa
4-izolacja wzmocniona
5-obudowa izolacyjna
W jakiej klasie mamy samoczynne wyłączanie ?
- klasa I
Zacisk ochronny maja urządzenia klasy:
- klasa I
Jaka jest stosowana ochrona przeciwporażeniowa ?
- podstawowa (bezpośrednia)
- dodatkowa (pośrednia)
- mieszana (podst. + dodat.)
Szybkie wyłączanie w metodach pośrednich:
- samoczynne szybkie wyłączanie
- zastosowanie II klasy ochronności
- zastosowanie nieuziemionych połączeń
wyrównawczych
Najczęstsze przyczyny porażenia prądem:
- dotknięcia (cz. czynne, cz. przewodzące
prąd)
- zamknięcia obwodu prądu (przez inne
części czynne, przewodzące obce)
Od czego zależy porażenie prądem ?
- droga przepływu
- czas przepływu
- wartość, częstotliwość, rodzaj prądu
- indywidualne cechy i stan fizjologiczny
Skutki przepływu prądu rażeniowego przez organizm człowieka:
- zmiany fizjologiczne
- chemiczne
- biologiczne
Dopuszczalny prąd i napięcie wrażeniowe:
- prąd przemienny <= 30 mA
- prąd stały <= 120 mA
- nap przemienne <= 50 V
- nap stale <= 120 V
Ochrona przed dotykiem bezpośrednim obowiązuje:
- dla urządzeń o napięciu >25V(zmienne)
i >60V(stałe)
klasyfikacja UPS-ów ze względu na moc pozorną znamionową:
1. małej mocy Sn= 200...650 VA
do zasilania pojedynczych komputerów
2. średniej mocy Sn= 400...1700 VA
do zasilania serwerów, routerów, koncentratorów, stacji roboczych itp.
3. dużej mocy Sn= 1...70 kVA do zasilania dużych serwerów, sieci komputerowych itp.
klasyfikacja ze względu na topologię:
standby
line-interactive
on-line
standby (off-line, rezerwa bierna)
przeważnie małej mocy
filtracja i korekcja napięcia do 5 %
przełączenie przy napięciu zasilania < 190 V
czas przełączenia kilka milisekund
(dopuszczalny brak zasilania np. komputera PC: 20...60 ms)
line-interactive
przeważnie średniej mocy
filtracja i korekcja napięcia w dużym zakresie
przełączenie przy napięciu zasilania < 150 V
czas przełączenia 2 ms
on-line (o działaniu ciągłym, z podwójnym przetwarzaniem)
przeważnie dużej mocy
blokada zaburzeń
zerowy czas przełączania
mała sprawność, szybkie zużycie
UPS on-line standby hybrid
klasyfikacja UPS-ów ze względu na ochronę przed zaburzeniami (klasyfikacja 3-5-9)
zaburzenia, przed którymi chroni UPS:
1. zanik napięcia
2. wahania napięcia 3
3. przepięcia dorywcze 5
4. obniżenie napięcia
5. szumy 9
6. zmiany częstotliwości
7. przepięcia piorunowe
8. przepięcia łączeniowe
9. odkształcenia harmoniczne
klasyfikacja łączna UPS-ów
małej mocy - standby - 3
średniej mocy - line-interactive - 5
dużej mocy - on-line - 9
Najczęściej stosowane UPS'y:
- on-line 100% mocy
- hybrydowy (on-line, standby)-
bezprzerwowe
Co jest w UPS'ach standby w fazie zasilania ?
- bateria akumulatorowa
W jakich UPS'ach nie ma przerwy w przełączaniu z akumulatorem ?
- hybrydowy
- on-line
Który UPS posiada podstawową konstrukcję ?
- standby
- on-line
Urządzenia podtrzymujące napięcie w komputerach:
- UPS'y
- ZP tj. zespoły prądotwórcze
W jakich UPS'ach jest falownik i prostownik ?
- standy
- on-line
Jakie UPS'y wykorzystują 100% mocy ?
- on-line
Podział UPS'ow:
1. ze wzgl. na moc:
- mała
- średnia
- duża
2. klasyfikacja 3-5-9
3. topologia:
- standby
- on-line
- line-interactive
- hybrydowy
Który UPS zasilany jest przez falownik z sieci ?
- line-interactiv
W jakich UPS'ach falownik i prostownik są zintegrowane ?
- line-interactive
Podstawowymi elementami UPSów są:
- prostownik
- bateria akumulatorów
- falownik
Od czego zależy wybór układu ?
- przeznaczenie instalacji
- oddziaływanie zewnętrzne
kompatybilność
- wyposażenie instalacji