klasyczne podziały instrumentów polityki, Finanse


Klasyczne podziały instrumentów polityki pieniężnej

I.

  1. Instrumenty pośrednie ( np. kredyty refinansowe )

  1. 0x08 graphic
    Instrumenty bezpośrednie

II

  1. Narzędzia administracyjne

  1. Narzędzia o charakterze administracyjno-ekonomicznym

  1. Narzędzia o charakterze rynkowym

III

  1. Środki ilościowej kontroli kredytu

  1. Środki jakościowej i selektywnej kontroli kredytu

Instrumenty polityki pieniężnej

Ustawa z dnia 29.sierpnia 1997r o NBP

( DzU. Nr.140 , poz. 939 )

Instrumenty NBP :

  1. Operacje depozytowo-kredytowe ( Standing facilities )

  2. Rezerwa obowiązkowa )

  3. ( OOR ) Operacje otwartego rynku

Ad 1) OPERACJE KREDYTOWE

Od 1989 roku NBP udzielał następujące rodzaje kredytów refinansowych :

  1. Kredyt refinansowy podstawowy

  1. kredyt celowy

  2. skonwertowany

  3. kredyt na rachunku bieżącym

  4. kredyt na inwestycje centralne

  1. Kredyty refinansowe pod zastaw papierów wartościowych

  1. kredyt lombardowy

  2. kredyt redyskontowy

  1. Kredyt aukcyjny

Kredyt aukcyjny udzielany w latach 90-33, pierwotna organizacja sprzedaży bonów pieniężnych NBP. Od roku 1993 zastąpiony szerszym instrumentem, czyli operacjami otwartego rynku

Kredyt celowy-Udzielany był na początku lat 90-tych bankom komercyjnym w celu uzdrowienia gospodarki finansowej banku. Kredyt celowy został zastąpiony kredytem redyskontowym.

Kredyt skonwertowany- Udzielany jednorazowo w 1989 roku bankom komercyjnym, które przejęły od NBP portfel usług detalicznych.

Kredyt w rachunku bieżącym- Jest to kredyt banków komercyjnych na swoich rachunkach w banku centralnym.

Kredyty na inwestycje centralne- To kredyt zaciągnięty na inwestycje o zasięgu ogólnopolskim lub regionalnym. Kredyt ten ma zadanie oddziaływanie na bank centralny . Jest to kredyt udzielany w największej ilości przez NBP.

Kredyt redyskontowy ( Art. 42, 43, 44, 45 )

Udzielany jest pod zastaw weksli. NBP ustala stopę kredytu redyskontowego oraz tzw. Kontyngent redyskonta.

  1. Bank centralny może odmówić bankowi komercyjnemu kredytu, jeśli nie spełnia on wiarygodności kredytowych.

  2. Bank centralny może udzielić kredytu w wysokości mniejszej niż bank komercyjny się domaga.

Warunki, którym powinny odpowiadać weksle przyjmowane przez NBP oraz redyskonta:

  1. Odpowiadające określonym przepisom prawa wekslowego.

  2. Od których uiszczono opłatę skarbową we właściwej wysokości

  3. Pochodzące z dokonywanych obrotów gospodarczych ( weksle kupieckie i handlowe )

  4. Podpisane przez wystawców i akceptantów

  5. Których termin płatności wynosi max 3 miesiące

  6. Z terminem płatności w określonym dniu

  7. Płatne w oddziałach banków, w których dłużnicy mają rachunki

  8. Opatrzone indosem otwartym ( in blanco ) w banku, który weksel zdyskontował bez klauzul ograniczających prawo przeniesienia lub prawo zwrotnego poszukiwania

  9. Podpisana w sposób bezsporny umożliwiający identyfikację podpisanych osób.

Indos-przeniesienie praw z weksla

TRANZAKCJA DYSKONTO Redyskonto

0x08 graphic
WYSTAWCA REMITENT BANK KOMERCYJNY NBP

(DŁUZNIK) (WIERZYCIEL) (W)

(W) (W)

egzekucja BANK DŁUŻNIKA

Dłużnik przekazuje weksel remitentowi, ten może albo trzymać go do dnia spłaty, lub płacić tym wekslem dalej. Może również iść do banku i dokonać dyskonta weksla. Wtedy bank komercyjny bierze kredyt dyskontowy i zastawia wekslem. NBP przekazuje ten weksel do banku dłużnika. Jeżeli na rachunku dłużnika są pieniądze, to przekazuje je do NBP na spłatę kredytu. Jeżeli ich nie ma, to bank dłużnika przesyła weksel do NBP który ten weksel oprotestowuje, może on rozpocząć działania egzekucyjne wobec dłużnika. NBP ściąga należności kredytu redyskontowego z rachunku banku komercyjnego, przesyła mu weksel oprocentowany i bank który wziął weksel redyskontowy rozpoczyna egzekucję tego weksla.

Kredyt lombardowy- udzielany jest pod zastaw papierów wartościowych ( bony skarbowe, obligacje czyli papiery wartościowe rządowe )

Maksymalna wielkość udzielonego kredytu wynosi 80% wartości nominalnej papierów będących zastawem.

W momencie niespłacenia kredytu- odsetki wynoszą 2*stopa lombardowa ( st.lomb. 16*2 =32 odsetki karne )

W 2000 roku wprowadzono zapis, iż kredyt lombardowy jest kredytem jednodniowym . O/N- overnight - na jeden dzień. Jednego dnia jest kredyt udzielony , drugiego jest spłacany.

Kredyt lombardowy- O/N

Depozyt - O/N

0x08 graphic
Stopa kredytu lombardowego podstawowe (bazowe ) stopy NBP

Stopa kredytu redyskontowego

Stopa kredytu refinansowego ustalana jest automatycznie i jest o 1 punkt procentowy wyższa od kredytu lombardowego. Stopa kredytu refinansowego jest ustalana tylko na inwestycje centralne.

W 1997r. NBP wykorzystał tzw. Instrument nadzwyczajny- Depozyty dla ludności w NBP. Przyczyny nadpłynności na b. Wysokim niebezpiecznym poziomie , b. wysoki popyt na kredyt. NBP chciał ściągnąć

pieniądze od ludności bez pośrednictwa banków komercyjnych. Druga rzecz ,to to, że chodziło o wzrost oszczędności w gospodarce, a przez to-wzrost kredytów inwestycyjnych w gospodarce.

Obecna ustawa zakazuje prowadzenia tego rodzaju instrumentu przez NBP, głównie pod naciskiem zachodu . Bank centralny może jednak produkować papiery wartościowe dla ludności ( tzw. Bony wartościowe )

Pułapy kredytowe (limity , plafony )- jest to procentowo ustalana wielkość kredytu, jakie banki komercyjne mogą udzielać swoim klientom. Pułapy kredytowe były w latach 1989-92. Pułapy kredytowe udzielane były największym ówczesnym bankom komercyjnym, które łącznie udzielały 80% kredytów. Limity kredytowe nie dotyczyły kredytów na budownictwo mieszkaniowe i skup płodów rolnych.

POLITYKA PIENIĘŻNA- To sztuka rządzenia państwem, która wiąże się z działalnością państwa, jako instytucji. Polityka odnosi się jako sztuka rządzenia do organizacji społecznych, gospodarczych, zawodowych, politycznych a także samorządowych jak również odnosi się do osób fizycznych .

Jest to zespół sądów, określających bliższe lub dalsze cele i kierunki działania a także sposoby realizacji celów.

W odniesieniu do polityki pieniężnej jest to zespół sądów określających cele gospodarki pieniężnej i sposoby ich osiągania.

Polityka pieniężna, to działalność banku centralnego prowadzona w imieniu państwa, polegająca na wyborze celów makroekonomicznych pieniężnych za pośrednictwem oddziaływania na podaż pieniądza i regulowania jej wysokości poprzez wybrane instrumenty administracyjne albo rynkowe.

0x08 graphic
Wzrost gospodarczy( od 5%PKB np.)

Polityka

Pieniężna z zagranicą

( bilans płatniczy)

Inflacja ( np. 25 % ) równowaga

bezrobocie

Wpływ polityki pieniężnej na bezrobocie uzewnętrznia się w oddziaływaniu na bezrobocie cykliczne 9 koniunkturalne ).

Z punktu widzenia wzrostu polityka pieniężna ma dostarczać środków na realizację inwestycji centralnych lub inwestycji przedsiębiorstw poprzez kredyty udzielone przez banki komercyjne ( transmisja impulsów pol.pien. w gospodarkę ).

Polityka pieniężna w stosunkach do zagranicy ma gwarantować dostęp do środków dewizowych, potrzebnych na obsługę wymiany zagranicznej.

Polityka pieniężna w zakresie walki z inflacją ma za zadanie stabilizować obiekt i wielkość funkcjonującego pieniądza w gospodarce poprzez regulowanie podaży pieniądza i kształtowanie popytu na pieniądz.

Polityka pieniężna jest najważniejszym instrumentem kształtującym zagregowany popyt ogólno - gospodarczy i wydatki określające wspólnie aktywność gospodarczą.

Polityka pieniężna ma do spełnienia różne zadania i różne jest jej znaczenie w zależności od istniejącego systemu funkcjonowania gospodarki tzn. albo w warunkach protekcjonalizmu lub liberalizmu gospodarczego polityka pieniężna nabiera szczególnego znaczenia z racji oddziaływania w sposób pośredni na gospodarkę wraz ze wzrostem liberalizacji gospodarki.

Politykę pieniężną dzielimy w zależności od przedmiotu oddziaływania na politykę ustrojową i politykę procesową.

Polityka pieniężna ustrojowa

  1. Reguluje stosunki walutowe pomiędzy walutą krajową a zagraniczną

  2. Reguluje sposoby zaopatrzenia w pieniądz

  3. Kontrola całego systemu bankowego

  4. Kontrola podmiotu realizującego politykę pieniężną oraz jej cele i realizacja.

Polityka procesowa

Obejmuje kombinacje celów i środków, których zadaniem jest sterowanie pieniądzem, gospodarowanie nim, regulowanie regulowanie podaży i popytu na pieniądz z punktu widzenia celów długookresowych.

Strategia pol. Pieniężnej rozwija się na podłożu określonej teorii pieniądza w której cele długofalowe realizowane są za pomocą polityki procesowej poprzez metody ustalane za pomocą polityki ustrojowej.

Polityka pieniężna ma za zadanie neutralizować negatywne skutki bądź impulsy pochodzące z tzw. Sfery realnej gospodarki. Mogą to być impulsy, które mają charakter pieniężny bądź psychologiczny.

CELE POLITYKI PIENIĘŻNEJ

Cele te można wyodrębnić wg. Różnych kryteriów :

  1. kryterium czasu

cele krótkookresowe określane są jako bieżące lub doraźne. Dotyczą np. aktualnego poziomu stóp procentowych, kursu walut, preferencji kredytowych.

Cele strategiczne to etapy i sposoby dochodzenia do stabilności pieniądza

  1. kryterium podmiotowe polityki pieniężnej

podmioty zainteresowane :

B.C - cele : kształtowanie rezerw obowiązkowych, emisja pieniądza pierwotnego, stopy procentowe od udzielonych kredytów redyskontowych lub refinansowych.

Cały sektor bankowy- cele : - organizacja systemu rozliczeń międzybankowych

  1. kryterium przedmiotowe

cele:

cele czysto pieniężne : np.- regulowanie stosunków dewizowo-walutowych,

- właściwe kształtowanie emisji pieniądza

cele ogólnogospodarcze -stymulowanie wzrostu gospodarczego i innych celów makroekonomicznych( czworokąt celów)

Cele polityki pieniężnej w ujęciu klasycznym i nowoczesnym

Klasyka- triada celów polityki pieniężnej

polityka

pieniężna

0x08 graphic

cel podaż pieniądza M=5%

finalny

-%

cele pośrednie realizacja agregatów pieniężnych

- różne instrumenty pol.pien.

cele operacyjne lata 90-te

Nowa Zelandia 1998-Polska

(RPP)

System finansowy R I

PIENIADZ: Prawny środek płatniczyna terenie danego kraju.

Funkcjonalna definicja:

  1. Funkcja miernika wartości

Wartość- siła nabywcza, wartość użytkowa, cena itd.

Siła nabywcza- pojęcie makroekonomiczne- jest odwrotnie proporcjonalne do ogólnego poziomu cen

  1. Środek płatniczy- regulowanie zobowiązań

  2. Środek wymiany

  3. Funkcja przechowywania wartości- tezauryzacji - funkcja oszczędzania

Statystyczna definicja pieniądza:

To agregaty pieniężne

M0- baza monetarna- centralny pieniądz rezerwowy, pieniądz o njwiększej mocy. Jest to największy agregat

M0= G+R

Na M bezpośrednio ma wpływ bank centralny. Bezpośrednią rezerwą jest rezerwa obowiązkowa

M1 = G+D gotówka + depozyty a vista

Jest to pieniądz funkcji płatniczej. Pieniądz w obiegu. Ten agregat zwany jest PODAŻĄ PIENIĄDZA. Podaż pieniądza są to pieniądze w dyspozycji podmiotów niebankowych.

M2 = M1 + Depozyty oszczędnościowe

M3 = M2 + D. Terminowe

0x08 graphic
M4 = L M3 + papiery wartościowe

W Polsce NBP przyjął jeden agregat M2 = G+D F. Płatnicza

D- wszystkie depozyty w systemie bankowym

Dlatego, gdyż :

M2 - pieniądz ogółem :

0x08 graphic
0x08 graphic
p. krajowy depozyty walutowe

M1 - w zasadzie nie jest wykorzystywana w Polsce . Jedynie dla celów statycznych

POPYT NA PIENIĄDZ : jest to skłonność podmiotów niebankowych do utrzymywania środków płatniczych .

Pieniądz ma swoje korzenie w wieku XVI

  1. Podstawowy pogląd na pieniądz funkcjonujący przez cztery wieki.

Wraz ze zwiększaniem pieniądza w obiegu wzrastają ceny. Jest to ilościowa teoria pieniądza- Irwing Fisher

0x08 graphic
P*T

0x08 graphic
0x08 graphic
M*V = P*T M = V

M- podaż pieniądza T*V - constans

V- szybkość obiegu pieniądza

P- Poziom cen

T - ilość towaru

Np.: V = 20- jedna jednostka pieniężna w danym okresie obsługuje 20 transakcji.

Irwing zakładał, że:

- powinno się regulować ilość pieniądza w obiegu

II Marshal, Pigon _ zastanawiali się nad popytem na pieniądz w oparciu o ilościową teorię pieniądza.

Md = Y*P*K

Md - popyt na pieniądz

Y- dochód- jako czynnik ograniczający

P- poziom cen

K- wsp.stały

Jest to ujęcie DOCHODOWE ILOŚCIOWEJ TEORII PIENIĄDZA

III ( lata 30-te ) Keynes - zastanawiał się nad ujęciem dochodowym

Twierdził, że podaż pieniądza jest stała, to popyt na pieniądz powinien być czynnikiem regulowany przez władzę pieniężną.

W okresie tym pojawiły się obligacje. Ludzie zaczęli dokonywać wyborów, czy wykupić obligacje, czy zachować w gotówce.

Czynnikiem warunkowym jest STOPA PROCENTOWA

TEORIA PREFERENCJI PŁYNNOŚCI : Są 3 motywy utrzymania bądź też nieutrzymania pieniądza

  1. motyw transakcyjny- do dokonywania transakcji

  2. motyw przezornościowy - utrzymywanie pieniądza na tzw. Czarą godzinę

  3. motyw spekulacyjny - bądź utrzymać gotówkę lub zamienić ją na papiery wartościowe.

0x08 graphic
J. Tobin - zauważył, że istnieje również inny czynnik oprócz oprocentowania , to ryzyko

Motyw portwelowy

Keynes skupił się na popycie globalnym, wg. Niego rząd powinien dokonywać wydatków inwestycyjnych , przez to stymulować nas do dokonywania kolejnych inwestycji. Władze monetarne powinny utrzymywać tylko stopy procentowe na niskim poziomie.

Jest to teoria lat 60 tych.

Skutki tej teorii: zwiększana zwiększanie deficytu zwiększanie długu publicznego, inflacja sięgała b. Wysokiego poziomu w związku z utrzymaniem poziomu stóp procentowych na niskim poziomie.

IV Bazując na teorii ilościowej Friedman stworzył MONETARYSTYCZNĄ TEORIĘ PIENIĄDZA

Obniżanie inflacji - przez bank centralny przez obniżanie podaży pieniądza.

W tym okresie powstało statyczna definicja pieniądza

V ( lata 70-te ) MNOŻNIK PIENIĘŻNY - bazowano na monetarystycznej teorii pieniądza

Wyprowadzenie mnożnika bazy monetarnej

M=G+D

M=m*B

B=G+R

Podstawowym założeniem było, aby mnożnik był stały

0x08 graphic
M G + D

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
M = m * B m = B = G + R

R = Rd = Rt = Rn - Rp

R = rd * D + rt * Dt = Rn - Rp

0x08 graphic
0x08 graphic
G = D

m= G = rd * D + rt * Dt + Rn -Rp D

0x08 graphic
G

0x08 graphic
D + 1

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
m = G Dt Rn Rp

D + rd +rt * D + D - D

g + 1

0x08 graphic
m= g + rd + rt * t + n - p

MNOŻNIK KREACJI PIENIĄDZA

0x08 graphic
0x08 graphic
Dochód zacofanie społeczne do stosunku bankowego

Stosunek procentowy g

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

Technika bankowa wysokość opłat bankowych za dysponowanie rachunkiem

g- gotówka

Dt

0x08 graphic
t= D -wskaźnik depozytów terminowych

Rn

0x08 graphic
0x08 graphic
R= D - rezerwa nadobowiązkowa do depozytów

Wskaźnik rezerw nadobowiązkowych

0x08 graphic
RP

P = - D

Wskaźnik depozytów terminowych

0x08 graphic
0x08 graphic
Dochód Rynkowa stopa procentowa

t

0x08 graphic

stopa procentowa wkładów terminowych

Wskaźnik rezerw nadobowiązkowych

Stopa procentowa

0x08 graphic

0x08 graphic
Depozyty na zdanie n

Wskaźnik rezerw pożyczonych

Rynkowe stopy procentowe

0x08 graphic

P

0x08 graphic
0x08 graphic

Redyskontowa stopa procentowa stopa procentowa międzynarodowym

M = m * B

Teoria mnożnikowa w Polsce była wykorzystywana w latach 1996/1997

Teoria oparta na skonsolidowanym bilansie systemu bankowego

0x08 graphic
a.z.n A P

Należności zagraniczne Zobowiązania zagraniczne aktywa zagraniczne netto

Kredyty do sektora budżetowego Gotówka

Kredyty do sektora niebankowego Depozyty a vista M podaż pieniądza

Depozyty terminowe

AR - aktywa rzeczowe = Kapitały

M = AZN + K

B M = BAZN + BK

Cele polityki pieniężnej

Triada celów

0x08 graphic
0x08 graphic

Cele operacyjne Cel pośredni Cel ostateczny(finalny)

0x08 graphic

- M0 - baza monetarna - podaż pieniądza - inflacja ( obniżanie) - stopy procentowe -stopy procentowe - wzrost gospodarczy

banku centralnego

- kurs walutowy - kurs walutowy

0x08 graphic
0x08 graphic
BCI bezpośredni cel inflacyjny celem jedynymi finalnym jest obniżenie inflacji na wszelkie możliwe sposoby.

Średniookresowa strategia polityki pieniężnej na lata 1999/2003- Dokument. Został w nim określony cel inflacyjny = w 2003 inflacja ma wynosić max 4%. Bank centralny określa cele cząstkowe 5,6 - 6,4.

Ustawa o NBP www.nbp.pl

Struktura organizacyjno prawna NBP

Art. Konstytucji 227

08.11.01

REZERWA OBOWIĄZKOWA, JAKO DRUGI Z INSTRUMENTÓW WYKORZYSTYWANYCH W POLITYCE BANKU CENTRALNEGO.

Rezerwa obowiązkowa jest instrumentem oddziaływania pośredniego, administracyjnego. ( w krajach zachodnich obchodzi się od oddziaływania administracyjnego, odgórnego )

Rezerwa obowiązkowa ma charakter pośredni, gdyż :

  1. stopy rezerw obowiązkowych utrzymują się we wszystkich krajach na b. Niskim poziomie.

  2. Ma liczne wady ( min reakcja banków komercyjnych jest odległa w czasie.

  3. Rezerw obowiązkowa oddziału je na kształtowanie się stóp rezerw rynkowych. W związku z tym zanikła funkcja zabezpieczająca depozyty, przejął je Państwowy Fundusz Gwarancyjny.

  4. Banki komercyjne nie do końca reagują tak, jakby bank centralny sobie życzył.

Rezerwa obowiązkowa to pewien procent naliczany od wszystkich wkładów w banku komercyjnym. Wielkość ta znajduje się na rachunkach bieżących w banku centralnym.

Rezerw obowiązkowa obliczana jest od wszystkich rodzajów wkładów oraz wyemitowanych przez bank komercyjny papierów wartościowych.

Forma rezerwy: Rezerwa jest lokowana w banku centralnym na rachunkach bieżących banku komercyjnego lub na odrębnym rachunku. Niektóre banki komercyjne mogą część rezerwy utrzymać w kasach w w swoich bankach.

Stopa rezerwy obowiązkowej : niska- Japonia 0,12% - 2.25%, Holandia 10 %. Tendencja jest w kierunku pomniejszania, obniżania stopy rezerw obow.

Istnieją trzy systemy naliczania stopy rezerwy obowiązkowej w zależności od okresu naliczania i odprowadzania.

  1. system równoległy - naliczanie i odprowadzanie obejmuje ten sam okres, najczęściej koniec miesiąca )

  2. system częściowo opóźniony - okresy naliczane a ich odprowadzenie pokrywa się tylko częściowo .

  3. system opóźniony - okresy naliczania i odprowadzania nie nakładają się.

REZERWA OBOWIĄZKOWA W WYBRANYCH KRAJACH.

Australia Japonia

Średnia arytmetyczna obliczana z płat w danym miesiącu

Uśredniona forma naliczona

Nie

tak

System odprowadzania w stosunku do okresy naliczania

Opóźniony

Częściowo opóźniony

Okres utrzymywania

1 msc

1 msc

Koniec okresu utrzymywania

Koniec msc

15 dzień msc

Okres naliczania

1 msc

1 msc

Koniec okresy naliczania

Koniec msc

15 dzień msc

Opóźnienia

1 msc

1 nsc

Możliwość wykorzystania do rozliczeń

Nie

Gotówka w kasie wliczana do rezerwy

Nie

Oprocentowanie

Tak

Kara za nieutrzymywane rezerwy

Nie

Są trzy podstawowe okresy : okres naliczania, odprowadzania, naliczania stopy rezerw obowiązkowych.

SYSTEM REZERWY OPÓŹNIONY

Jest najczęściej w bankach komercyjnych również w Polsce

0x08 graphic
Okres podlegający okres utrzymania rezerwy

Odprowadzeniu rezerwy codzienna informacja o

Stratach w gotówki w kasach banku

1 styczeń 31 styczeń 15-ty dzień roboczy 28 luty 30 marca

miesiąca

ostateczny termin przekazania informacji deklaracja w sprawie ostatni dzień utrzymy- przekazanie

o codziennych stanach pasywów wymaganej wysokości wania rezerwy za deklaracji

będących podstawą ustalenia wysokości rezerwy obowiązkowej styczeń dotyczącej rezerwy obowiązkowej i wielkości zapasu następnego

( formularze PD000,PD001,PD002, gotówki w kasach miesiąca

PD003) banku ( 31 marca)

W Polsce 3 msc. To znaczy, że jeżeli bank centralny obniży stopy rezerw obowiązkowych, to banki zareagują za 3 msc. I to nieznacznie.

Prawne aspekty art. 38. R.6

Podstawą naliczania rezerwy obowiązkowej w Polsce stanowi średnia arytmetyczna stanów środków na koniec dnia każdego miesiąca

Rezerwa obowiązkowa podlega odprowadzeniu na rachunek w NBP ostatniego dnia następnego miesiąca po miesiącu na który nalicza się rezerwę. ( 10 % tej rezerwy mogą pozostawić sobie w kasie)

W Polsce rezerwa obowiązkowa została wprowadzona w 1989 roku. Na początku lat 90-tych poziom rezerw obow. Był bardzo wysoki. Początkowo tylko od wkładów złotowych a vista, wkładów oszczędnościowych, wkładów terminowych. Bank sięgał w ten sposób po nadwyżki z rynku.

Stopa rezerw obow. Zmniejszała się . Od 1994r. Wprowadzono rezerwy obow. Od wkładów dewizowych a vista i terminowych. Od 1999 r stopa rezerw obow. W Polsce wynosi 5% od wszystkich wkładów zgromadzonych w bankach komercyjnych. Obniżenie rez.ob. było związane z dostosowaniem do standardów Unii Gospordarczej i Walutowej.

Rezerwa obow. W strefie Euro - 2 %

W Polsce 1998 a vista 20 %

1999 a vista 5 %

OPERACJE OTWARTEGO RYNKU

KLASYCZNY PODZIAŁ OPERACJI OTWARTEGO RYNKU

0x08 graphic

0x08 graphic
WALUTOWE BEZWALUTOWE

ZAKUPU przez b.c SPRZEDAŻ przez b.c b. Kom. ZAKUP papierów wartościo- SPRZEDAŻ pap. wart

od b.k papierów pap. wart. pod warunkiem wych przez bank centralny przez bank centr.

wartościowych ich odkupu w określonym od banków komercyjnych. bankom komerc.

ich odsprzedaży terminie, po określonej cenie.

w określonym terminie

i po określonej cenie.

ang. Repo Reverse Repo Outright Ourights sale

pourchase

Odpowiednik krótkoterminowych kredytów lub krótkoterminowych lokat udzielonych przez bank centralny bankom komercyjnym

Odpowiednik krótkoterminowych oprocentowanych lokat przyjmowanych przez bank centralny od banków komercyjnych

Służą zazwyczaj jako instrument sygnalizujący rynkowi kierunek zmian polityki pieniężnej

Czasowe zwiększanie płynnych rezerw banków komercyjnych

Czasowe zwiększanie płynnych rezerw banku komerc.

Trwała zmiana struktury portwela aktywów banków komercyjnych i centralnego.

CELE OPERACJI OTWARTEGO RYNKU

0x08 graphic
0x08 graphic
Wpływanie na płynność pośrednie lub bezpośrednie zwiększanie efektywności

Systemu bankowego wpływanie na poziom działania rynku pieniężnego

Oraz jego zdolności do kreakcji stóp procentowych w tym głównie wtórnego

Pieniądza rynku skarbowych papierów

Wartościowych

INSTRUMENTY BĘDĄCE PRZEDMIOTEM TRANSAKCI NA OTWARTYM RYNKU, TO:

PAPIERY WARTOŚCIOWE

Emitent

Rząd

Bank centralny

Gmina

Przedsiębiorstwo

Przykład

Bony, obligacje skarbowe

Bony pieniężne, certyfikaty dłużne ( EBC )

Obligacje komunalne

Obligacje komercyjne ( commercial papers )

0x08 graphic
0x08 graphic

Zakres, Najczęściej wykorzystywane Najrzadziej wykorzystywane wykorzystanie ( po uprzednim zaklasyfikowaniu

Przez bank centralny )

Operacja otwartego rynku ma wpływ na krótkoterminowe zmiany stóp procentowych. Podstawowymi papierami w działalności otwartego rynku są papiery rządowe, gdyż dla banku centralnego wykorzystywanie ich nie jest kosztowne. Drugim typem są papiery b.c.- bony pienieżne NBP. Obligacje samorządów terytorialnych przedsiębiorstw wykorzystuje się rzadko . W Polsce nie są w ogóle wykorzystywane. Papiery wykorzyst. W operacjach otw.rynk. powinny być bardzo wiarygodne a w przypadku gmin przedsiębiorstw nie są wiarygodne

Operacje absorbujące

Operacje zasilające

(DRP ) Dealerzy rynku pieniężnego - są to banki komercyjne mające wyłączne prawo do uczestnictwa otwartego rynku

0x08 graphic
Bank centralny Dealerzy rynku pieniężnego

0x08 graphic

Przetarg

W Polsce DRP powołani zostali w roku 1996 i jest to 15 banków komercyjnych co roku klasyfikowanych wg indeksu aktywności dealerskiej. ( IAD )

Schemat informacji BC na rynek pieniężny za pomocą OOR

0x08 graphic

Sprzedaje papiery wartościowe po cenach niższych niż występują na rynku

0x08 graphic

0x08 graphic
Oferuje B.K na przetargu wyższą stopę procentową od występującej na rynku

Proponuje więc bankom bardziej opłacalną formę lokaty ich nadwyżek płynności

0x08 graphic

Rynkowe stopy procentowe ulegają podwyższeniu , aby były bardziej konkurencyjne od przeprowadzonych operacji zakupu przez B.C

0x08 graphic
Kupuje papiery wartościowe po cenach wyższych niż występ. Na rynku

0x08 graphic
Oferuje B.K na przetargu niższą stopę procentową od występującej na rynku

0x08 graphic
Proponuje więc bankom bardziej opłacalną formę kredytu pokrywającego ich niedobór płynności

Rynkowe stopy procent. ulegają obniżeniu aby być bardziej konkurencyjne od przeprowadzonych operacji zakupu przez B.C

Stopa dochodowości papierów wartościowych - dyskontowych.

Wn = P * ( 1 + k * T / 360 )

Gdzie :

Wn - Wartość nominalna pap. Wart.

P - cena zakupu papieru wartościowego

K - stopa dochodowości

T - liczba dni pozostałych do wykupu papieru przez emitenta

360 - liczba dni w roku

Wn

0x08 graphic
0x08 graphic
T

P = 1 + k * 360

W ramach operacji otwartego rynku B.C

  1. organizuje przetarg operacji otwartego rynku ( oprócz poniedziałku )

  2. B.C na danym przetargu oferuje wielkość papierów wartościowych , która chce zakupić lub sprzedać

  3. Oferuje określoną cenę ( stopę procentową )

0x08 graphic
Najprostrzą formą przetargu jest przetarg ilościowy.

Przetarg ilościowy Przetarg procentowy

Jednolita st. Proc. = 3.5 % Metoda holenderska Metoda amerykańska

Oferta wielkość oferta wielkość( W ) stopa proc. ( % )

Bank A 3.0 Bank A 8.00 4.00

Bank B 6.0 Bank B 6.00 3.8

Bank C 12.0 Bank C 12.00 3.75

Bank D 4.0 Bank D 4.00 3.55

Suma 30.0 Suma 30.00

Po przetargu Po przetargu W % Po przet. W %

Bank A 5.33 Bank A 8 3.75 Bank A 8 4.0

Bank B 4.00 Bank B 6 3.75 Bank B 6 3.8

Bank C 8.00 Bank C 6 3.75 Bank C 6 3.75

Bank D 2.67 Bank C - - Bank D -

Suma 20.00 Suma 20.00 Suma 20.0

Czynniki wpływające na poziom operacji otwartego rynku

Operacje o.r w Polsce zostały wprowadzone w roku 1993. Podstawowym instrumentem od 1993 do 1996 były operacje warunkowe sprzedaży papierów wartościowych revers repo. W tych operacjach wykorzystane były przede wszystkim bony skarbowe. Od roku 1998 podstawowym instrumentem w operacjach o.r jest emisja bonów pieniężnych NBP

0x08 graphic
0x08 graphic
Stopa kredytu lombard.

Stopa kredytu redyskontowego

Stopa repo ( s. Referencyjna, bazowe ( podstawowe stopy procentowe NBP )

Interwencyjna )

Stopa repo opiera się na stopie dochodowości 28 dniowych bonów pieniężnych .

23.11.2001

Celem oddziaływania Banku Centralnego jest zmiana stóp procentowych.

Rynek pieniężny zawiera instrumenty do jednego roku, rynek kapitałowy -powyżej jednego roku.

Papiery wartościowe dzielimy na:

ZESTAWIENIE PODSTAWOWYCH PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH NA RYNKU PIENIĘŻNYM PREZENTUJE TABELKA:

kryterium porównania

bony skarbowe

bony pieniężne

EMITENT

-Minister Finansów

-Agent skarbu państwa

NBP

GŁÓWNY CEL EMISJI

-finansowanie deficytu państwa

-oddziaływanie na podaż pieniądza

-ukształtowanie rynku pieniężno-kredytowego

CEL SZCZEGÓŁOWY

-regulowanie bieżącej płynności budżetu państwa

-konstrukcja bonów skarbowych bardzo krótkich( jednodniowych, tygodniowych)

-sterylizacja nadwyżek rezerw pieniężnych

-poprawa biegłej płynności uczestników KIR

-brak w portfelu instrumentów dla deklarowania outrightów

RODZAJE TERMINÓW PŁYNNOŚCI

4, 8, 13, 26, 39, 52 TYGODNIE

9, 28, 30, 182, 273. DNI

NABYWCY

-wszystkie osoby prawne i fizyczne zarówno krajowe jak i zagraniczne

-wszyscy z wyjątkiem osób zagranicznych

RYNEK WTÓRNY

-zorganizowany

-wszystkie osoby prawne i fizyczne

-brak, od 10 maja 1996 przestały być dostępne dla różnych klientów, mogą je nabywać wyłącznie banki

ZAKRES EMISJI

-od 1991

-od1990-1992, w 1994- 3 emisje, od 1995

UDZIAŁ W OPERACJACH OTWARTEGO RYNKU

  • OD 1993

- w transakcjach kupna i sprzedaży

  • od maja 1996

  • - jedynie w transakcjach sprzedaży

PREFERENCJE

-zwolnienia z podatku dochodowego

Na podstawie zarządzenia nr A/6/ 96 Prezesa NBP z dnia 27.11.1996 dopuszczane są także terminy 1, 7, 14, 364 dni

BONY KOMERCYJNE ( comercial peipers , krótkoterminowe papiery dłużne -KPD )

Emitentem bonów komercyjnych są przedsiębiorstwa.

Emisja tych bonów jest alternatywna formą finansowania w stosunku do kredytu bankowego. Jest znacznie tańsza, prostsza i szybsza.

Papiery komercyjne w Polsce emitowane są na podstawie trzech aktów prawnych:

- Kodeks Cywilny- papier ma formę pożyczki

Na dzień dzisiejszy nie ma jeszcze jednej podstawy prawnej dla emisji tych bonów co jest znacznym utrudnieniem. Papiery komercyjne sprzedawane są na rynku pierwotnym. Ich agentem emisji są banki komercyjne.

Tak więc podstawowa rola banków komercyjnych to emisja bonów komercyjnych. Dodatkowo bank może przejąć rolę gwaranta czyli gwarantować emisję bonów, lub współorganizatora ( tworzy się konsorbcjum emisyjne ), lub bank może stać się uczestnikiem ( inwestorem )

Memorendum Informacyjne- emitenci mogą ale nie musza przekazywać przedsiębiorstwom informacji w nim zawartych.

Średnia wielkość emisji bonów komercyjnych w Polsce wynosi 10-20 mln. zł. ( minimum -5mln.)Największa emisja jednodniowa to 350 mln. wyemitowanych przez TPSA

Nazewnictwo bonów komercyjnych:

  1. na Kodeksie Cywilnym

  1. na wekslu

3- na ustawie

30.11.01

Porównanie cech pozyskania kapitału za pomocą kredytu bankowego

I emisji papierów wartościowych

CECHA

ZACIĄGNIĘCIE KREDYTU BANKOWEGA

EMISJA PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH

Koszt pozyskania kapitału

Wysoki

Niski

Ryzyko transakcji

Ponosi bank

Ponosi nabywca papierów wartościowych

Procedura pozyskania środków

Skomplikowana i czasochłonna

Szybka i prosta, szczególnie w przypadku uruchamiania kolejnych transz

Określenie przeznaczenia środków

Uregulowanie w umowie kredytowej

Deklarowanie w zasadzie brak ograniczeń

Zabezpieczenie

Realne, 2-3 krotność kwoty kredytu

Zabezpieczenie dobrym imieniem emitenta, ewentualnie poręczyciela

Oceną ryzyka wiarygodności ( ryzyka kredytowego ) emisji papierów emisyjnych zajmuje się w Polsce CERA S.A. ( jest to skrót od : Środkowoeuropejskie Centrum Analiz Ratingu)

CERA powstała w 1996r. Jej udziałowcami jest 11 banków komercyjnych . Jest to dość kontrowersyjne, gdyż banki te są emitentami tych papierów, które później oceniają.

Co daje Rating:

Ocenę Ratingową ocenia się wiarygodność przedsiębiorstw i samorządów terytorialnych

0x08 graphic
Najważniejsze firmy to: Standard & Poor oceniają również wiarygodność

Moodys krajów emitujących papiery rządowe

Od 1994r. wszystkie papiery wartościowe są denominowane w EURO. Czyli mają bardzo zbliżoną stopę dochodowości, czyli są dodatkowe czynniki zachęcające do zakupu inwestorów w innych krajach. Tym czynnikiem jest rating.

Inwestorzy biorą pod uwagę oprócz stopy dochodowości również ryzyko kredytowe.

RATING

0x08 graphic

KRÓTKOTERMINOWE DŁUGOTERMINOWE

DLA EMITENTA DLA EMISJI

Skala 4- stopniowa Skala 9- stopniowa

CP1 CP2 CP3 NK AAA A BB B CCC C

PUBLIKOWANIE INDYKOWANIE PRYWATNE

BONY BANKOWE / CERTYFIKATY DEPOZYTOWE

Są to papiery wartościowe krótkoterminowe emitowane przez bank komercyjny.

Certyfikaty depozytowe są z zasady przeznaczone dla podmiotów instytucjonalnych . Są one sprzedawane z dużymi nominałami. Nie są one dla osób fizycznych . ( zdarza się to rzadko)

Są one emitowane na rynek krajowy i międzynarodowy.

Papiery bankowe są zazwyczaj papierami na okaziciela. Nie są papierami imiennymi. Może on być dalej sprzedawany na rynku wtórnym. Są to papiery stałooprocentowane.

Typowym bonem, lokatą bankową jest BANKOWY PAPIER WARTOŚCIOWY - BONY BANKOWE, OSZCZĘDNOŚCIOWE - lokaty indywidualne.

Porównanie wybranych rachunków oszczędnościowych i bankowych papierów wartościowych na podstawie prawa bankowego

Wkłady oszczędnościowe

Art. 50, 52, 55

Bankowe papiery wartościowe

Dowodem zawarcia rachunku oszczędnościowego jest książeczka lub inny dokument

Służy gromadzeniu przez banki środków pieniężnych

W złotych lub w innej walucie

W złotych lub innej walucie

Dokument musi posiadać wykaz „oszczędnościowy”

Musi zawierać w nazwie wyraz „bankowy papier wartościowy”

Dla os. fizycznych

Brak ograniczeń podmiotowych

Dokument imienny

Imienny lub na okaziciela

Emitowany na warunkach podanych do publicznej wiadomości

Pierwszym rynkiem oddziaływującym na zmiany stóp procentowych jest rynek międzybankowy.

Transakcje rynku bankowego:

0x08 graphic
1. Jednodniowe

0x08 graphic
0x08 graphic

O/N T/N S/N

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
Overnight tomorrownext stop/next

1 d. 2 d. 1 2 3 1 2 3 4

T + Z T D Z T D Z

D

T- transakcja

D- dostawa

Z- zwrot

  1. 1W, 2W, 3W, 1M, 2M, 6M

1W- jednotygodniowe

1M - jednomiesięczne

Są 2 rodzaje oprocentowania : WIBOR - średnia stopa oprocentowania kredytów na rynku międzybankowym

WIBID - średnie oprocentowanie lokat na rynku międzybankowym.

Jest to średnia 15 największych banków

WIBID ma mniejsze oprocentowanie niż WIBOR

07.12.2001

POLITYKA KURSOWA

W Polsce polityka kursowa znajduje się w rękach rządu w porozumieniu z Radą Polityki Pieniężnej

Kurs walutowy, to cena waluty obcej wyrażona w walucie krajowej.

FUNKCE kursu walutowego:

RODZAJE kursów walutowych

  1. ze względu na zmienność

        1. kursy stałe

        2. kursy zmienne

Kursy stałe:

Kurs jest ustalony ustawowo przez Bank Centralny i nie zmienia się nawet pod wpływem radykalnych zmian wskaźników gospodarczych.

Kurs jest stały, ale może się zmieniać po jakimś czasie , pod wpływem szczególnych , gwałtownych zmian gospodarczych (np. nagły wzrost inflacji )

Jest to kurs stały, ustalany przez B.C, ale z możliwą ustaloną zmianą z marżą odchyleń.

Jest to kurs stały, ale np. co miesiąc może się zmieniać ( dewaluacja o jakiś konkretny procent ).

Kursy płynne

Jest to kurs walutowy, który kształtuje się na rynku pod wpływem podaży, popytu na dane waluty na rynku walutowym.

Rynek walutowy, to rynek na którym następuje obrót walutami różnego rodzaju.

R.w jest największym i najpłynniejszym ( można w każdej chwili dokonać transakcji). Na dzień dzisiejszy w większości krajów jest możliwość wymiany na każdym rynku walutowym na całym świecie. Jest to rynek 24h.

Podstawowymi inwestorami są banki ( 70% transakcji dokonywane jest przez bank centralny, 20 - 25% transakcji między bankami a klientami, 5 % to rynek kantorowy ).

TRADYCYJNY RYNEK WALUTOWY

              1. Rynek transakcji futures

              2. Rynek opcji

              3. Transakcje kasowe

                Inaczej transakcja spotowa, natychmiastowa, dotycząca operacji jednoorazowej w której jedna waluta wymieniana jest na inną po tzw. kursie kasowym. Okres dostawy waluty nie może przekraczać 2 dni.

                Transakcje terminowe

                Inaczej - forward. Są to kontrakty wymiany jednej waluty za inną na pewną wyznaczoną datę rozliczenia w przyszłości , inne niż spot, po kursie terminowym, ustalonym w dniu ustalania transakcji

                Swapy walutowe

                (to operacje warunkowe) są to operacje kupna określonej kwoty waluty w danym terminie po ustalonym kursie, z przyrzeczeniem jej odsprzedaży w oznaczonym dniu i po oznaczonym kursie walutowym

                Transakcje futures

                ( t. Terminowe) Są to umowy dotyczące dostawy określonej waluty, w ustalonym terminie, w przyszłości w określonej standardowej wielkości, ustalonym kursie i określonym miejscu, zawierane na giełdach i mają charakter aukcyjny

                Opsje kursowe

                Jest to prawo do zakupu lub sprzedaży walut po określonym kursie , w ustalonym terminie ( opcja europejska) lub przed upływem tego terminu ( opcja amerykańska )

                Na świecie są trzy rynki walutowe : Europa, Am. Północna, Bliski Wschód

                Giełdy w Am. Pn. : Amerykańskie w Chicago, New York, Boston, Filadelfia

                W Europie: giełda londyńska, we Frankfurcie, w Zurich

                Na Bliskim Wschodzie : Tokyo, Hongkong, Singapur.

                Polityka kursowa powinna być inegralną częścią polityki pieniężnej, gwarantuje to niezależność B.C

                Teoretycznie B.C może dokonywać zmian w polityce kursowej

                1. dokonywać modyfikacji parytetu

                2. wprowadzać ograniczenia walutowe

                3. dokonywać interwencji walutowych

                ad1) jest to dokonywanie przez B.C dewaluacji i rewaluacji kursu waluty krajowej

                0x08 graphic
                dewaluacja - obniżanie wartości waluty krajowej ( cel:poprawa exportu) kurs stały

                rewaluacja - podwyższenie wartości waluty krajowej

                Rewaluacja i dewaluacja są to procesy dokonywane w dłuższym okresie czasu. Przyczyną są niekorzystne zmiany w bilansie handlowym lub płatniczym.

                Celem B.C jest obrona wartości złotówki

                Ad2)

                Wpływ z exportu

                Exporterzy zobowiązani do przekazywania należności z exportu do banku krajowego lub też nakłada się na nich obowiązek odsprzedaży uzysku walutowego po określonym kursie oficjalnym

                Wydatki na import

                Np. limitowanie zakupu na import, zabranianie zakupu za granicą na kredyt konieczność korzystania z pośrednictwa oficjalnego przy operacjach przekraczających określony limit

                • Inwestycje B.C na rynku walutowym

                Mają miejsce w przypadku kursu płynnego z możliwością interwencji B.C

                0x08 graphic
                Aprecjacja - wzrost wartości waluty krajowej występują jednorazowo w krótkim

                Deprecjacja- obniżenie wartości waluty krajowej okresie

                0x08 graphic
                Interwencja B.C

                Bank centralny chce umocnić kurs waluty krajowej

                0x08 graphic

                1

                Sprzedaje waluty obce za walutę krajową na międzynarodowym rynku walutowym

                0x08 graphic

                0x08 graphic

                Banki komercyjne płacą walutą krajową znajdującą się na ich rachunkach bieżących w B.C

                0x08 graphic

                2

                Spadek płynnych rezerw banku komercyjnego

                0x08 graphic

                Zmniejszenie dostępności pożyczek na rynku miedzynarodowym

                0x08 graphic

                0x08 graphic
                Dodatkowo następuje w związku z tym presja na wzrost krótkoterminowych stóp procentowych

                0x08 graphic

                Wzrost stóp procentowych przyciąga rynek zagraniczny

                0x08 graphic

                3

                Wzrost popytu na walutę krajową

                0x08 graphic

                Kurs waluty krajowej umacnia się

                Bank centralny prawie jednocześnie uruchamia transakcje otwartego rynku.

                1. efekt kursowy

                2. efekt płynności

                3. efekt zmian stóp procentowych

                14.12.01

                POLITYKA KURSOWA W POLSCE

                Początek polityki kursowej w Polsce notuje się rok 1946. W roku tym złoty był niewymienialny , obowiązywał dekret zabraniający posiadania waluty obcej.

                W roku 1956 na mocy kolejnego dekretu PRL , bank PKO S.A. otrzymuje prawo emisji bonów skarbowych.

                W roku 1960 powstaje pierwsza możliwość posiadania przez społeczeństwo polskie innych walut obcych.

                W 1982 rok - pierwsza ustawa „Prawo Bankowe”, Ustawa o NBP, pierwsze prawo dewizowe , określające politykę dewizową, zniesienie kursu paretytowego. Ustalono:

                1. kurs do dolara 20 zł - 1 $

                2. kurs do rubla transferowego 68 zł - 1 rubel transf.

                Od 1982 r. rząd polski rozpoczyna prowadzenie polityki kursowej

                1986r. - stajemy się członkami Międzynarodowego Funduszu Walutowego

                1987r - zezwolono 3 bankom komercyjnym na prowadzenie tzw. przetargów dewizowych ( walutowych ). Były to banki :

                • Bank Handlowy

                • Bank Rozwoju i Exportu

                • Bank PKO.S.A.

                Przetargi walutowe polegały na tym, że wcześniej waluta z innych krajów , pochodząca np. z exportu, była skupowana przez banki komercyjne. Na przetargu natomiast spotykali się exporterzy i bezpośrednio wymieniali waluty.

                Lata 1986 - 1990 - Były dwa rodzaje kursu : czarnorynkowy - nielegalny obrót dewizami

                Oraz kurs oficjalny. Np. w roku 1989 była 5 krotna różnica kursu czrnorynkowego do oficjalnego.

                W 1989r. w ostatnim dniu ukształtował się kurs na poziomie 670 zł/1$.

                Wprowadzono plan Balcerowicza, wg którego jednym z podstawowych instrumentów był kurs walutowy. Podstawowym celem zastosowania tego kursu było zbicie inflacji ( wynosiła ona w tym okresie 1000%).Ten kurs walutowy nazywany jest „nominalną kotwicą antyinflacyjną”.

                W 1989r.rząd musiał podjąć decyzję, jaki wprowadzić kurs. Patrząc na doświadczenia innych krajów ( najczęściej tzw. rynków wschodzących : Meksyk, Urugwaj, Ukraina, Brazylia, Litwa ), gdzie wprowadzono tzw. usztywnienia ( krótkoterminowe ) kursów, gdyż tylko usztywnienia kursów zbijało inflację. Dlatego nasz rząd w roku 1990 wprowadził kurs sztywny.

                W 1989 i 1990 uważano, że najlepiej wprowadzić kurs sztywny do dolara.

                1.styczeń 1990

                - wprowadzenie wymienialności wewnętrznej po sztywnym kursie złotego 1 USD - 9500zł.

                17 maja 1991

                • dewaluacja złotego o 17% ( 1 USD = 11000 zł )

                • wprowadzenie koszyka 5 walut, jako podstawowego kursu złotego ( USD - 45%, DEM - 35%, GBP - 10%, FRF - 5%, CHF - 5%) w stosunku do tych walut wprowadzono kurs sztywny

                14 październik 1991

                Zastąpienie kursu sztywnego pełzającego o ustalonej stopie dewaluacji ( 1,8% miesięcznie - czyli 9 zł dziennie)

                28 luty 1992

                Dewaluacja o 12 %

                27 sierpień 1994

                Dewaluacja o 8 %, redukcja skali dewaluacji do 1,6% miesięcznie

                13 wrzesień 1994

                Redukcja tempa dewaluacji do 1,5% miesięcznie

                30 listopad 1994

                Redukcja tempa dewaluacji z 1,5% do 1,4%

                1 styczeń 1995

                • nowelizacja prawa dewizowego

                • denominacja złotego ( 1 zł nowy = 10 000 starych złotych)

                16 luty 1996

                Zmniejszenie tempa dewaluacji do 1,2%miesięcznie

                16 maj 1995

                Wprowadzenie regulowanego kursu płynnego o dopuszczalnym paśmie wahań 7% od kursu średniego

                1 czerwiec 1995

                Uznanie przez MFW złotego za walutę wymienialną

                22 grudzień 1995

                • skokowa rewaluacja o 6 % kursu centralnego złotego względem dolara

                • zniesienie obowiązku odsprzedaży państw dewiz przez exporterów

                8 styczeń 1996

                Obniżenie tempa miesięcznej dewaluacji o 1%

                26 luty 1998

                Poszerzenie przedziału dopuszczalnych wahań kursu do 20% (plus-minus 10%) oraz obniżenie tempa dewaluacji do 0,8% miesięcznie

                16 sierpień 1998

                Obniżenie tempa dewaluacji do 0,65% miesięcznie

                1 grudzień 1998

                Obniżenie tempa dewaluacji do 0,5% miesięcznie

                28 październik 1998

                Poszerzenie przedziału dopuszczalnych wahań kursu do 25% (plus-minus 12,5%)

                1 styczeń 1999

                Zmiana struktury koszyka walutowego ( euro 55%, dolar 45% )

                25 marzec 1999

                Poszerzenie przedziału dopuszczalnych wahań kursu do 30%

                7 lipiec 1999

                Zmiana charakteru fixingu ( wycofano go)

                11 kwiecień 2000

                Całkowite uwolnienie złotego

                KURS PEŁZAJĄCY- określony był kurs centralny, który dewaluowany był o określoną stopę, dodatkowo wprowadzony jest kurs rynkowy

                KURS PŁYNNY KURSU MIĘDZYBANKOWEGO - tzw. kurs fikxingowy

                Banki komercyjne były codziennie zobowiązane dzwonić do banku centralnego i podawać swoje kursy kupna i sprzedaży waluty, z nich brana była średnia.

                21.04.2001

                Unia Walutowa powstała w latach 50-tych.Celem tej Unii była obrona kursu walutowego.

                Traktat z Mastricht opracował kodeks dla UE oraz warunki do przystąpienia do Unii Gospodarczej i Walutowej (EMU).

                W roku 1992 powstaje Unia Europejska, która łączy 15 krajów.

                Unia walutowa - od pełnej wymienialności walut narodowych, eliminacji wahań kursowych, nieodwracalnego usztywnienia centralnych kursów walutowych do wprowadzenia jednej waluty i pełnej liberalizacji przepływów kapitałowych, aż do stworzenia jednolitego obszary finansowego.

                Unia gospodarcza - wprowadzenie jednolitego rynku wewnętrznego oraz ścisłej koordynacji polityki makroekonaomicznej głównie budżetowej w celu zbliżenia podstawowych wskaźników gospodarczych poszczególnych krajów członkowskich EMU.

                Trzy etapy dochodzenia do EMU

                1 etap: lata 90 - 93

                • wprowadzenie swobody przepływu kapitałów

                2 etap: lata 94-98

                • tworzenie ram instytucjonalnych ( EIW - Europejski Instytut Walutowy ESBC - Europejski System Banków centralnych)

                • całkowita swoboda wymienialności walut i płatności transgranicznych

                • zapewnienie niezależności banków centralnych od swoich rządów ( zakaz zaciągania pożyczek przez rząd w Banku Centralnym

                • ocena według kryteriów konwergencji ( spójności)

                Kryteria spójności warunkujące udział w UGW (EMU)

                • stabilność cenowa: średnia stopa inflacji nie powinna być wyższa niż o 1,5 punktu procentowego wskaźnika odnotowanego w trzech najlepszych pod tym względem krajach

                • deficyt budżetowy: udział planowanego lub aktywnego deficytu budżetowego w PKB nie powinien przekroczyć 3%

                • dług publiczny: udział zadłużenia publicznego w PKB nie powinien przekroczyć 60%

                • stopa procentowa - średnia nominalna długookresowa stopa procentowa nie powinna być wyższa niż o 2 punkty procentowe od stopy procentowej w trzech krajach o najniższym poziomie inflacji

                Długookresowa stopa procentowa nominalna to stopa dochodowa dziesięcioletnich obligacji rządowych

                • udział w ERM : kraje członkowskie powinny respektować bez szczególnych napięć normalny przedział wahań kursów walut przewidziany w ramach mehanizmu kursowego przynajmniej w ciągu dwóch ostatnich lat przed badaniem dotychącym spełnienia kryteriów spójności.

                3 etap: od 1998r.

                • utworzenie Europejskiego Banku Centralnego i ujednolicenie polityki pieniężnej

                • wprowadzenie wspólnej waluty od 1 lipca 2002r

                • koordynacja polityki gospodarczej krajów członkowskich

                04.01.2002r.

                Kraje członkowskie EMU

                Austria

                Belgia

                Finlandia

                Francja

                Niemcy

                Irlandia

                Włochy

                Luksemburg

                Holandia

                Portugalia

                Hiszpania

                Wielka Brytania, Dania- odmówiły przyjęcia wspólnej waluty

                Szwecja - trzyma się z boku, nie spełniła kryterium stabilności

                Grecja nie spełniła większości kryteriów

                Trzyszczeblowy system bankowy w Uni

                EBC

                0x08 graphic

                Banki Narodowe Centralne

                0x08 graphic

                Banki komercyjne

                Europejski Bank Centralny

                • kapitały 5 mld euro

                • rezerwy walutowe 50 mld euro

                Struktura EBC

                1. zarząd

                • 0x08 graphic
                  prezes ( Duisenberg)

                • wiceprezes 8 lat kadencji

                • 2-4 członków zarządu

                + 2. prezesi banków centralnych krajów przystępujących do euro ( 12 krajów)

                = Rada gubernatorów - będzie ona podejmować decyzje w zakresie stóp procentowych euro w myśl zasady : jeden członek - jeden głos, zwykłą większością. Przewodniczący ma głos decydujący

                + 3. prezesi innych banków centralnych Unii Europejskiej ( 3 kraje )

                = Rada generalna - nie będzie ona ustalać polityki pieniężnej , ale będzie sprawować ogólne funkcje administracyjne

                EBC znajduje się we Frankfurcie nad Menem. Celem polityki EBC jest stabilność cen

                Sytułacja płynnościowa w systemie bankowym w strefie euro - niedobór płynności.

                Instrumenty polityki pieniężnej EBC

                • rezerwa obowiązkowa

                • operacje otwartego rynku

                • operacje depozytowo - kredytowe

                Rezerwa obowiązkowa

                • sposób naliczania - uśredniony

                • okres utrzymania - 1 miesiąc od 24 dnia miesiąca do 23 dnia kolejnego miesiąca

                • pasywa obięte obowiązkiem - o terminie powyżej 2 lat

                • oprocentowanie środków - stawka dla głównych operacji refinansowych

                Operacje otwartego rynku ( tabela nr 2 )

                Tabela 2

                Operacje otwartego rynku (EBC) - ksero

                ..................................................................................................................................................

                4.01.2002

                Kraje członkowskie Europejskiej Unii Monetarnej (EUM)

                1. Austria

                2. Belgia

                3. Finlandia

                4. Francja

                5. Niemcy

                6. Włochy

                7. Irlandia

                8. Luxemburg

                9. Holandia

                10. Portugalia

                11. Hiszpania, od grudnia 2001 członkiem EUM jest także

                12. .....?

                Wielka Brytania i Dania mimo, że spełniały większość kryteriów skorzystały z prawa wstrzymania się .

                TRZYSZCZEBLOWY MODEL BANKOWOŚCI.

                Narodowy Bank Centralny

                0x08 graphic

                Banki Komercyjny

                0x08 graphic
                0x08 graphic

                0x08 graphic
                Europejski Bank Centralny

                Narodowy Bank Centralny

                0x08 graphic

                Banki komercyjne

                Europejski Bank Centralny (EBC) z siedzibą w Frankfurcie nad Menem.

                Na jego kapitał składają się Narodowe Banki Centralne Krajów europejskich, a ich wkład jest proporcjonalny do bogactwa tych krajów. Największy wkład mają Niemcy, dalej- Francja.

                Struktura EBC

                1. ZARZĄD- prezes, wiceprezes, oraz 2-4 członków zarządu ( prezesem jest Wim Diesenberg- Holender. )

                2. PREZESI BANKÓW CENTRALNYCH wszystkich krajów przystępujących do EBC ( dwanaście krajów)

                3. = 1+2

                RADA GUBERNATORÓW(tworzą ja zarząd i prezesi Banków Centralnych)

                Rada ta podejmować będzie decyzje w zakresie stóp procentowych , euro, w myśl zasady „jeden członek- jeden głos” zwykłą większością głosów. Decydujący głos należy do przewodniczącego.

                1. Prezesi innych Banków Centralnych krajów należących do Unii Europejskiej (3 kraje)

                2. =3+4

                RADA GENERALNA ( Tworzą ją Rada Gubernatorów oraz prezesi innych BC)

                Nie będzie ustalać polityki pieniężnej, ale będzie sprawować ogólne funkcje administracyjne.

                Celem polityki pieniężnej EBC jest stabilność cen.

                Sytuacja płynnościowa w systemie bankowym strfy EURO- NIEDOBÓR PŁYNNOŚCI, oznacza to ,że bank musi zasilać system w pieniądz.

                Instrumenty polityki pieniężnej EBC

                1 rezerwy obowiązkowe

                2 operacje otwartego rynku

                3 operacje depozytowo - kredytowe

                Ad 1

                * Sposób naliczania- uśredniony

                * Okres utrzymania- 1 miesiąc ( od 24 do 23 dnia każdego miesiąca)

                * Pasywa objęte obowiązkiem emitowania z okresem zapadalności do 2 lat.

                * Oprocentowanie środków dla głównych operacji finansowych.

                * Stopa rezerwy obowiązkowej - 2% ( w Polsce -5%)

                * Pieniądze ulokowane na rezerwy są oprocentowane.

                Ad 2

                Rodzaj operacji

                Operacje zasilające

                Operacje absorbujące

                Termin zapadalności

                Częstotliwość

                Procedury

                0x08 graphic
                Podstawowe operacje refinansujące

                Repo

                ----------------

                2 tygodnie

                Raz w tygodniu (wtorek)

                Przetarg standardowy

                Długoterminowe operacje refinansujące

                Repo

                -----------------

                3 miesiące

                Raz w miesiącu ( ostatni czwartek miesiąca)

                Przetarg standardowy

                Operacje dostrajające

                Repo Stopy walutowe

                Stopy walutowe Depozyty o stałej stopie

                Transakcje Repo Sprzedaż outroght

                Dowolny

                Nieregularnie

                Przetarg szybki

                Umowy bilatarlne

                Operacje strukturalne

                Repo Outright

                Emisja certyfikatów depozytowych

                Sprzedaż outright

                Dowolny

                Nieregularnie

                czasowo/ regolarnie

                Przetarg standardowy

                Umowy bilatarlne

                Standing faclilities(kredyt, depozyty)

                ---------------

                Depozyty na koniec dnia

                O/N

                Na żądanie banku

                Repo- zakup papierów wartościowych przez BC z obowiązkiem ich odsprzedaży

                EBC strefy EURO może emitować własne papiery wartościopwe w ramach operacji strukturalnych.

                Stopa Repo to stopa bazowa EBC, określana jest na podstawie podstawowych operacji refinansowych.

                OPERACJE EBC

                0x08 graphic
                0x08 graphic

                SYTUACJA STANDARDOWA SYTUACJA NIESTANDARDOWA

                0x08 graphic
                0x08 graphic
                regularny brak płynności

                nieoczekiwany nieoczekiwany

                wzrost niedoboru wzrost płynności

                0x08 graphic
                0x08 graphic
                0x08 graphic
                płynności

                0x08 graphic

                Główne operacje Standing facilities:

                refinansowe - kredyty na koniec

                Długoterminowe dnia O/N Krótkotrwały Strukturalny Krótkotrwały Strukturalny

                0x08 graphic
                0x08 graphic
                0x08 graphic
                0x08 graphic
                operacje - depozyt na koniec

                refinansowe dnia O/N

                A B C D

                1. Operacje dostrajające: warunkowy zakup, bezwarunkowy zakup, swapy walutowe

                2. Operacje strukturalne: bezwarunkowy zakup, warunkowy zakup, swapy walutowe

                3. Operacje dostarczające: warunkowa sprzedaż, bezwarunkowa sprzedaż, depozyty w Banku Centralnym, swapy walutowe

                D- Operacje strukturalne: bezwarunkowa sprzedaż, emisja certyfikatów dłużnych BC

                Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

                23



                Wyszukiwarka

                Podobne podstrony:
                eco sciaga, 63. Instrumenty polityki finansowej, Prawo popytu - wraz ze wzrostem ceny danego dobra,
                instrumenty polityki pieniężnej NBP (3 str), Finanse
                wykład V - tabela 4 - instrumenty polityki fiskalnej, Zarządzanie WSB Poznań (licencjat), II semestr
                Polityka finansowa samorządu terytorialnego
                Polityka finansowa (w )
                Wybrane operacje rynku pieniężnego2, Studia, Zarządzanie WSZiB, Polityka finansowa
                Tematy do opracowania[1], UEK, Polityka Finansowa
                (Instrument polityki pienieznej)
                ocena fiskalizmu w polsce, UEK, Polityka finansowa, Pomoce naukowe
                5 INSTRUMENTY ANALIZY FINANSOWEJ, STUDIA, studia II stopień, 1 semestr MSU FiR 2011 2012, Analiza Sp
                sylabus Polityka finansowaNiestacjonarne, UEK, Polityka finansowa, Pomoce naukowe
                Instrumenty polityki pieniężnej zadania
                18 Instrumenty polityki pieniężnej?nku?ntralnego
                Istota i cele polityki pienieznej, UEK, FiR II SEMESTR, Polityka Finansowa
                instrumenty polityki przemysłowej I3HENSFARA7BOWQZOMJDQQA2HQ3JK76AGNTHJKY

                więcej podobnych podstron