1. Teoria przewodnictwa w metalach. Przewodnictwo - to przenoszenie ładunku elektrycznego przez ciało pod działaniem zewnętrznego pola elektrycznego. Elektrony w sieci krystalicznej odrywają się one od swoich atomów i zaczynają swobodnie poruszać się w całej objętości metalu, tworząc tzw. gaz elektronowy.
Przewodnictwo w metalach jest ściśle związane teorią kwantowa metali. W myśl tej teorii w krysztale metalicznym zewnętrzne elektrony atomów nie są związane z poszczególnymi atomami na skutek falowej natury elektronów. Z kwantowej teorii bezpośrednio wynika także, iż te elektrony przewodnictwa mogą przebyć wiele średnic atomowych nim zderza się z innym atomem. Jako L oznaczymy średnią drogę swobodną, jaka przebywa elektron miedzy kolejnymi zderzeniami. Średnim czasem miedzy zderzeniami będzie Δt=L/u gdzie u jest średnią prędkością elektronów przewodnictwa. Gdy do kawałka metalu zostanie przyłożone napięcie to każdy elektron przewodnictwa będzie działał siłą eE, a po czasie Δt każdy z tych elektronów osiągnie prędkość unoszenia vd=Δu wyprowadzona z II prawa Newtona
gdy zastąpimy Δt średnim czasem L/u otrzymujemy wzór:
Prędkość unoszenia dla wszystkich elektronów ma ten sam kierunek(-E) i powstaje wypadkowy prąd. Po każdym zderzeniu elektron traci swa prędkość.
2. Rozkłady natężenia pola elektrycznego od wybranych rozkładów ładunku.
Jednorodnie naładowana sfera
Rozpatrzmy jednorodnie naładowana powierzchnie kulista.
W dowolnym punkcie sfery E \ \ S (prostopadłe do powierzchni) wiec
Zgodnie z prawem Gaussa:
E(4πr2) = Q/Eo
Czyli:
dla r> R (tak jakby cały ładunek skupiony był w środku sfery). Dla r<R, E=0.
Jednorodnie naładowana kula
Przewodniki - równoważne sferze, bo ładunek na powierzchni. Izolator - równoważny szeregowi współśrodkowych sfer.
gdzie Qwewn. = Q{riIR3') (stosunek objętości kuli o promieniu r do objętości kuli o promieniu i?, rysunek).
Wykres E w funkcji odległości od środka jednorodnie naładowanej kuli jest pokazany obok.
Liniowe rozkłady ładunków
Liczymy pole E w odległości r od jednorodnie naładowanego pręta (drutu) o długości r.
Wprowadzamy liniowa gestosc ładunku A (ładunek na jednostkę długości). Jako powierzchnie Gaussa wybieramy walec (możemy wybierać dowolnie). Z prawa Gaussa
E jest równoległe do wektora S i ma taka sama wartość w każdym punkcie powierzchni wiec
Teraz pole wewnątrz. Wybieramy powierzchnie Gaussa o promieniu r <R.
Ładunek wewnątrz powierzchni Gaussa Qwew„. = ro*pi*r*L, gdzie ro - gestosc objętościowa ładunku. Z prawa Gaussa otrzymujemy
Płaskie rozkłady ładunków
Obliczamy pole od nieskończonej jednorodnie naładowanej płaszczyzny.
Ładunek otoczony przez powierzchnie Gaussa jest równy Qwewn = oS, gdzie o jest ge-stoscia powierzchniowa, a S powierzchnia podstawy walca. Z prawa Gaussa
gdzie czynnik 2 odpowiada dwom podstawom walca. Ostatecznie otrzymujemy
Wiele zastosowań dotyczy układu dwóch, płaskich równoległych płyt (kondensator płaski).
*Pole wytwarzane przez płytę "po lewej stronie" (rysunek poniżej) jest równe E_minus=σ/2ε0 i skierowane ku płycie.
Pole wytwarzane przez płytę po prawej E_plus=σ/ε0 i skierowane jest od płyty.
5. Opis cyklu Carnota. Sprawność silnika na bazie cyklu Carnota.(silnik idealny)
-Rozprężanie izotermiczne A->B
-Rozprężanie adiabatyczne B->C
-Sprężanie izotermiczne
C->D
-Sprężanie adiabatyczne
D->A
Sprawność silnika wynosi:
3. Prawa Gaussa dla elektrostatyki.
Powierzchnia zamknięta Z i umieszczone w nim 2 ładunki Q1 i Q2. Całkowita liczba linii sił przecinających tę powierzchnię jest równa:
Φcałk=
korzystając ze wzoru
ko-współczynnik proporcjonalności (Coulomba) otrzymujemy
Φcałk=(4πkoQ1)+(4πkoQ2)=4πko*(Q1+Q2)
Dla układu n ładunków wewnątrz zamkniętej powierzchni:
Qwewn- wypadkowy ładunek zawarty wewnątrz zamkniętej powierzchni.
Jeżeli Q jest ujemne to linie wchodzą do ciała.
Każda linia wchodząca do obszaru zawartego wewnątrz powierzchni musi z niego wychodzić. Więc wypadkowa liczba linii wychodzących z tego obszaru jest równa zeru. ( Linia wchodząca jest linią ujemna, a linia wychodząca dodatnią). Ciała przeważnie można podzielić na dwa rodzaje: przewodzące (przewodniki) i nie przewodzące ( izolatory).
Na podstawie prawa Gaussa można stwierdzić, że wypadkowy ładunek wewnątrz przewodnika jest równy zero.
4. Porównanie siły grawitacyjnej i elektrostatycznej.
Wartość siły grawitacyjnej wyraża się wzorem:
Fg - siła grawitacyjna,
G - stała grawitacji,
m_1 oraz m_2 - masy ciał,
r - odległość między środkami ciał.
Wartość siły oddziaływania dwóch ładunków punktowych (elektrostatycznej - kulombowskiej) wyraża się wzorem
F_e - siła kulombowska,
k - stała(współczynnik proporcjonalnosci),
q_1 oraz q_2 - ładunki,
r - odległość między ładunkami.
Ne-liczba elektronów Np.-liczba protonów Ne>Np
q1=q2=(Ne-Np)*e; m1=m2=Ne*me+Np*mp; Ne~=Np -prawie rowne
Me jest znikoma w porównaniu do mp, wiec:
Siła grawitacji jest 10^(-18) razy słabsza.
6. Cykl i sprawność silnika Otta.
odwracalny proces kołowy składający się z następujących czterech procesów składowych:
1-sprężanie adiabatyczne
2-ogrzewanie izochoryczne (wskutek spalania mieszanki, silnik spalinowy)
3-ekspansja adiabatyczna
4-chłodzenie izochoryczne
Sprawność:
gdzie:
R - stała gazowa
cv - ciepło właściwe
Na zasadzie cyklu Otta działają tłokowe silniki spalinowe z zapłonem iskrowym.
7. Cykl i sprawność silnika Diesla.
Cykl składa się z następujących procesów:
1-izobaryczne rozprężanie - w silniku Diesla w tym etapie spalana jest mieszanka tak, by następowało podgrzanie przy stałym ciśnieniu (rozprężanie z objętości V1 do objętości V2)
2-adiabatyczne rozprężanie - z V2 do V3
3-izochoryczne sprężanie - stała objętość V3
4-adiabatyczne sprężanie - do objętości V1
Sprawność cyklu:
gdzie:
cv - ciepło właściwe przy stałej objętości
cp - ciepło właściwe przy stałym ciśnieniu
γ=cp/cv
Ten silnik wymaga dobrego chłodzenia i mocnej konstrukcji.
8. Praca wykonywana przez gaz w trakcie rozprężania adiabatycznego.
Przemiana adiabatyczna- proces termodynamiczny, podczas którego wyizolowany układ nie nawiązuje wymiany ciepła, lecz całość energii dostarczana lub odbierana z niego jako praca
i jest równy zaznaczonemu polu pod krzywą na wykresie. Ponieważ:
, więc
, po podstawianiu tego do całki otrzymujemy:
9. Praca wykonywana przez gaz w trakcie rozprężania izotermicznego.
Przemiana izotermiczna - w termodynamice przemiana, zachodząc przy określonej, stałej temperaturze
.
Z 1 termodynamiki,
. Ponieważ dla rozprężania izotermicznego
, więc mamy
Dla gazu doskonałego za wyrażenie podcałkowe podstawiamy:
11. Prawo Archimedesa.
Siła wyporu działająca na ciało zanurzone w płynie jest równa ciężarowi płynu wypartego przez to ciało
Wzór na siłę wyporu
F_wyporu = ρ_płynu * g * V_zanurzona
gdzie:
ρ_płynu - gęstość płynu [w układzie SI w kg/m^3]
V_zanurzona - objętość tej części ciała, która jest zanurzona w płynie [w układzie SI w m^3]
g - przyspieszenie ziemskie [w układzie SI w m/s^2]
10. Ciepło właściwe w przemianie izobarycznej i izochorycznej.
Molowe ciepło właściwe gazu jest to ilość ciepła potrzebna do podniesienia temperatury 1 mola gazu o 1 stopień.
Ciepło właściwe w stałej objętości:
Symbol CV
dU=dQ-PdV podstawiając tu dV=0 otrzymamy dQ=dU a stąd mamy i skoro
dla mola jednoatomowego gazu doskonałego, zatem
czyli
Średnia energia wewnętrzna na cząsteczkę wynosi:
, a dla 1 mola wynosi:
Ciepło właściwe przy stałym ciśnieniu:
Symbol CP
Jeśli mol gazu utrzymujemy pod stałym ciśnieniem i pozwalamy ciepłu dopływać do gazu, to wzrośnie jego objętość i pewna ilość ciepła PΔV zamieni się w pracę mechaniczną. Zgodnie z
dQ=dU+PdV. (1)
Skoro U zależy od T więc:
dU=CVdT (2)
dQ=CVdT+PdV (3)
Dla gazu doskonałego:
i
Po podstawieniu tego równania (3) mamy:
co z definicji jest równe Cp czyli ciepłu właściwemu przy stałym ciśnieniu. Tak więc dla gazu doskonałego mamy: CP-CV=R
12. Równanie gazu doskonałego.
Gaz doskonały - zwany gazem idealnym jest to gaz spełniający następujące warunki:1- brak oddziaływań międzycząsteczkowych w gazie, z wyjątkiem odpychania w momencie zderzeń cząsteczek;2-objętość cząsteczek jest znikoma w stosunku do objętości gazu;3-zderzenia cząsteczek są doskonale sprężyste
Równanie stanu - równanie Clapeyrona
Pełna postać równania stanu gazu doskonałego jest następująca:
pV=nRT
i nazywane jest ono równaniem Clapeyrona. Przy czym: P oznacza ciśnienie gazu, V - objętość, T - temperaturę, n - liczbę moli gazu a R jest tzw. stałą gazową równą R = 8, 314 J/mol·K.
pV =NkT
gdzie k=R/NA jest stałą Boltzmanna
Boyle'a: p*V=nm(V^2)/3 => 1 stop. Swob.= 0.5kT
13. Trzy zasady termodynamiki.
Zerowa zasada termodynamiki
Izolowane ciała będące w kontakcie ze sobą osiągają równowage termiczną,tzn Ek1=Ek2
Zasada Ekwipartycji Energii
Średnia energia kinetyczna przypadająca na każdy stopień swobody będzie jednakowa dla wszystkich cząstek i rowna 0.5*kT T-temp. k-stala boltzmana =1,38*10^(-23)J*K^-1
Uwew=1.5nkT n-ilosc czasteczek Energia wew. Gazu jest to suma energii kine. wszystkich cząsteczek tego gazu. Dla cz. 2-atom: Uwew=2.5nkT dla cz 3-atom lub wiecej Uwew=3nkT
Pierwsza zasada termodynamiki
∆Q=∆Uwew+∆W
Zmiana energii wewnętrznej układu jest równa sumie pracy wykonanej przez ten układ bądź nad układem i ciepła dostarczonego lub oddanego przez układ.
∆Uwew=∆Q-∆W ∆W=P*∆V P-cisnienie V-objętość
Na podstawie tej pracy => http://fsphost.com/blazej/pk/fiza_egz2.doc
Przerobione i poprawione przez: Adi, Bart i Rafcio