Ustawa z dnia 12 września 2002 r. o elektronicznych instrumentach płatniczych
(Dz. U. Nr 169 z 11 października 2002 r., poz. 1385)
SPIS TREŚCI
|
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1. 1. Ustawa określa zasady wydawania i używania elektronicznych instrumentów płatniczych, w tym instrumentów pieniądza elektronicznego, prawa i obowiązki stron umów o elektroniczne instrumenty płatnicze oraz zasady tworzenia, organizacji, działalności oraz nadzoru, a także likwidacji instytucji pieniądza elektronicznego.
2. Przepisów ustawy nie stosuje się do elektronicznych instrumentów płatniczych używanych przez banki w celu realizowania wzajemnych płatności w międzybankowych systemach rozliczeniowych.
3. Jeśli wydawca kart płatniczych jest jednocześnie ich akceptantem i umowa nie przewiduje możliwości akceptacji tych kart poza własną siecią wydawcy, przepisy ustawy stosuje się tylko w zakresie ochrony posiadacza i wykonywania obowiązków informacyjnych wobec Narodowego Banku Polskiego, zwanego dalej "NBP".
Art. 2. Użyte w ustawie określenia oznaczają:
4) elektroniczny instrument płatniczy - każdy instrument płatniczy, w tym z dostępem do środków pieniężnych na odległość, umożliwiający posiadaczowi dokonywanie operacji przy użyciu elektronicznych nośników informacji lub elektroniczną identyfikację posiadacza niezbędną do dokonania operacji, w szczególności kartę płatniczą lub instrument pieniądza elektronicznego;
6) instrument pieniądza elektronicznego - urządzenie elektroniczne, na którym jest przechowywany pieniądz elektroniczny, w szczególności kartę elektroniczną zasilaną do określonej wartości;
Rozdział 3
Karty płatnicze
Art. 14. 1. Przez umowę o kartę płatniczą wydawca karty płatniczej zobowiązuje się wobec posiadacza karty płatniczej do rozliczania operacji dokonanych przy użyciu karty płatniczej, a posiadacz zobowiązuje się do zapłaty kwot operacji wraz z należnymi wydawcy kwotami opłat i prowizji lub do spłaty swoich zobowiązań na rachunek wskazany przez wydawcę.
Usługi bankowości elektronicznej
Art. 29. Przez umowę o usługi bankowości elektronicznej:
1) bank zobowiązuje się do zapewnienia dostępu do środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku za pośrednictwem urządzeń łączności przewodowej lub bezprzewodowej wykorzystywanych przez posiadacza, a także do wykonywania operacji lub innych czynności zleconych przez posiadacza;
2) posiadacz upoważnia bank do obciążania jego rachunku kwotą dokonanych operacji oraz należnymi bankowi opłatami i prowizjami albo zobowiązuje się do zapłaty należności na rachunek wskazany przez bank, w określonych terminach.
Bankowy Fundusz Gwarancyjny
Ujednolicony tekst ustawy Ustawa z 14 grudnia 1994
Ustawa z 14 grudnia 1994 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym była nowelizowana dziesięć razy, lecz nie doczekała się oficjalnego jednolitego tekstu. Zrobiliśmy go więc sami ku wygodzie naszych czytelników. Ujednolicona wersja powstała na podstawie następujących Dzienników Ustaw:
- z 1995 r. nr 4, poz. 18; nr 133, poz. 654
- z 1997 r. nr 24, poz. 119; nr 79, poz. 484; nr 85, poz. 538; nr 88, poz. 554; nr 140, poz. 940
- z 1998 r. nr 108, poz. 685; nr 162, poz. 1121
- z 1999 r. nr 40, poz. 399.
W tym ostatnim numerze jest najnowsza nowelizacja z 9 kwietnia tego roku. Nowe przepisy wejdą w życie 21 maja, z wyjątkiem art. 6 ust. 1 i 3 (w części dotyczącej nowej liczby członków Rady Funduszu), który zacznie obowiązywać 1 stycznia 2001 r. Są one zaznaczone tłustym drukiem.
Nowela ta wprowadza także zmiany do dwóch ustaw: z 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 1995 r. nr 54, poz. 288 z późn. zm.); z 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. nr 140, poz. 939 z późn. zm.).
I jeszcze jedno: zgodnie z art. 30 prawa dewizowego z 18 grudnia 1998 r. (Dz. U. nr 160, poz. 1063) termin "ecu" zamieniliśmy na "euro".
Spis rozdziałów:
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1. Ustawa określa:
1) zasady tworzenia i funkcjonowania systemów obowiązkowego i umownego gwarantowania środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych lub należnych z tytułu wierzytelności potwierdzonych dokumentami wystawionymi przez banki,
Rozdział 2
Tworzenie, organizacja, zadania i źródła finansowania Bankowego Funduszu Gwarancyjnego
Art. 3. 1. Tworzy się Bankowy Fundusz Gwarancyjny, zwany dalej "Funduszem".
2. Fundusz posiada osobowość prawną
3. Siedzibą Funduszu jest Warszawa.
4. Rada Ministrów na uzgodniony wniosek ministra finansów i prezesa Narodowego Banku Polskiego nadaje Funduszowi statut określający szczegółowo jego zadania, sposób organizacji oraz zasady gospodarki finansowej.
5. Nadzór nad działalnością Funduszu sprawuje minister finansów w oparciu o kryterium legalności i zgodności ze statutem.
Art. 4. 1. Do zadań Funduszu w zakresie funkcjonowania systemów obowiązkowego i umownego gwarantowania zgromadzonych środków pieniężnych należy:
1) określanie na dany rok, zgodnie z art. 25, wysokości środków wyodrębnionych przez podmioty objęte systemem gwarantowania, w związku z obowiązkiem tworzenia funduszu ochrony środków gwarantowanych,
2) wykonywanie obowiązków wynikających z gwarantowania środków pieniężnych na zasadach określonych w ustawie,
3) gromadzenie i analizowanie informacji o podmiotach objętych systemem gwarantowania,
4) nadzór nad umownym systemem gwarantowania środków pieniężnych.
2. Do zadań Funduszu w zakresie udzielania pomocy podmiotom objętym systemem gwarantowania należy:
1) udzielanie zwrotnej pomocy finansowej, zgodnie z zasadami określonymi w art. 19 i art. 20 ustawy, w przypadku powstania niebezpieczeństwa niewypłacalności bądź na nabycie akcji lub udziałów banków,
1a) nabywanie wierzytelności banków, w których powstało niebezpieczeństwo niewypłacalności,
2) kontrola nad prawidłowością wykorzystania pomocy, o której mowa w pkt 1,
3) określanie wysokości obowiązkowych opłat rocznych, o których mowa w art. 13 ust. 1 i art. 14, wnoszonych przez podmioty objęte systemem gwarantowania na rzecz Funduszu,
4) kontrola realizacji programu postępowania naprawczego podmiotu objętego systemem gwarantowania, w sytuacjach określonych w ustawie.
Rozdział 4
Obowiązkowy system gwarantowania środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych
Art. 21. Celem obowiązkowego systemu gwarantowania środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych jest zapewnienie deponentom wypłaty środków zgromadzonych na tych rachunkach, do wysokości określonej ustawą, w przypadku utraty przez podmiot objęty systemem gwarantowania możliwości ich zwrotu.
Art. 23. 1. Objęcie środków pieniężnych na rachunkach bankowych obowiązkowym systemem gwarantowania następuje:
1) w stosunku do środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych - w dniu wejścia w życie ustawy,
2) w stosunku do środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych po dniu wejścia w życie ustawy - w dniu wpłaty na rachunek bankowy.
2. Obowiązkowy system gwarantowania środków pieniężnych obejmuje środki gwarantowane do wysokości (łącznie z odsetkami naliczonymi do dnia spełnienia warunków gwarancji):
1) równowartości w złotych 1000 ero - w 100 proc. wartości środków gwarantowanych,
2) przekraczające równowartość w złotych 1000 euro, a nie przekraczające równowartości w złotych 4000 euro - w 90 proc. wartości środków gwarantowanych.
2a. Od 1 stycznia 1998 r. górna kwota środków gwarantowanych w 90 proc. ich wartości, określona w ust. 2 pkt 2, ulega podwyższeniu do równowartości w złotych 5000 euro.
2b. Górna granica środków gwarantowanych określona w ust. 2 pkt 2 ulega podwyższeniu:
1) do równowartości w złotych 8000 euro - od 1 stycznia 1999 r.,
2) do równowartości w złotych 11.000 euro - od 1 stycznia 2000 r.,
3) do równowartości w złotych 15.000 euro - od 1 stycznia 2001 r.,
4) do równowartości w złotych 17.000 euro - od 1 stycznia 2002 r.,
5) do równowartości w złotych 20.000 euro - od 1 stycznia 2003 r.
Tekst ujednolicony po zmianie z 18 grudnia 2002roku
Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe
Tekst ujednolicony powstał na podstawie Dzienników Ustaw z 2002 r.:
Zmiany, które wchodzą w życie 12 października 2003 r. zaznaczyliśmy tłustą czcionką, a te które obowiązują od 1 stycznia 2004 r. są w naszym tekście ujednoliconym zaznaczone fioletową czcionką. Natomiast przepisy z wcześniejszych nowelizacji, które zaczną obowiązywać w dniu przystąpienia Polski do UE są oznaczone czerwoną czcionką. Spis treści:
|
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1. Ustawa określa zasady prowadzenia działalności bankowej, tworzenia i organizacji banków, oddziałów i przedstawicielstw banków zagranicznych oraz zasady sprawowania nadzoru bankowego, postępowania naprawczego, likwidacji i upadłości banków.
[Od dnia przystąpienia Polski do UE art. 1 obowiązuje w brzmieniu:
Art. 1. Ustawa określa zasady prowadzenia działalności bankowej, tworzenia i organizacji banków, oddziałów i przedstawicielstw banków zagranicznych, a także oddziałów instytucji kredytowych oraz zasady sprawowania nadzoru bankowego, postępowania naprawczego, likwidacji i upadłości banków.]
Art. 2. Bank jest osobą prawną utworzoną zgodnie z przepisami ustaw, działającą na podstawie zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym.
Art. 3. Wyrazy "bank" lub "kasa" mogą być używane w nazwie oraz dla określenia działalności lub reklamy wyłącznie banku w rozumieniu art. 2, z tym że:
Art. 4. Użyte w ustawie określenia oznaczają:
1) bank krajowy - bank mający siedzibę na terenie Rzeczypospolitej Polskiej,
2) bank zagraniczny - bank mający siedzibę za granicą,
[Od dnia przystąpienia Polski do UE pkt 2 obowiązuje w brzmieniu:
2) bank zagraniczny - bank mający siedzibę za granicą Rzeczypospolitej Polskiej, na terytorium państwa niebędącego członkiem Unii Europejskiej,]
3) międzynarodowa instytucja finansowa - instytucję finansową, której większość kapitału własnego należy do państwa będącego członkiem Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju lub banków centralnych takich państw,
4) karta płatnicza - kartę identyfikującą wydawcę i upoważnionego posiadacza, uprawniającą do wypłaty gotówki i [Z dniem 12 października 2003 r. wyrazy "gotówki i" zastępuje się wyrazami "gotówki lub"] dokonywania zapłaty, a w przypadku karty wydanej przez bank lub instytucję ustawowo upoważnioną do udzielania kredytu - także do dokonywania wypłaty gotówki i [Z dniem 12 października 2003 r. wyrazy "gotówki i" zastępuje się wyrazami "gotówki lub"] zapłaty z wykorzystaniem kredytu,
5) pieniądz elektroniczny - wartość pieniężną stanowiącą elektroniczny odpowiednik znaków pieniężnych, która spełnia łącznie następujące warunki:
a) jest przechowywana na elektronicznych nośnikach informacji,
b) jest wydawana do dyspozycji na podstawie umowy w zamian za środki pieniężne o nominalnej wartości nie mniejszej niż ta wartość,
c) jest przyjmowana jako środek płatniczy przez przedsiębiorców innych niż wydający ją do dyspozycji,
d) na żądanie jest wymieniana przez wydawcę na środki pieniężne,
[Z dniem 12 października 2003 r. dodaje się lit. e) w brzmieniu:
"e) jest wyrażona w jednostkach pieniężnych,"]
Art. 5. 1. Czynnościami bankowymi są:
1) przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu oraz prowadzenie rachunków tych wkładów,
2) prowadzenie innych rachunków bankowych,
3) udzielanie kredytów,
4) udzielanie i potwierdzanie gwarancji bankowych oraz otwieranie akredytyw,
5) emitowanie bankowych papierów wartościowych,
6) przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych,
Rozdział 2
Tworzenie i organizacja banków oraz oddziałów i przedstawicielstw banków
Art. 12. Banki mogą być tworzone jako banki państwowe, banki spółdzielcze lub banki w formie spółek akcyjnych.
Art. 13. 1. Założycielami banku w formie spółki akcyjnej mogą być osoby prawne i osoby fizyczne, z tym że założycieli nie może być mniej niż 3.
2. Założycielami banku spółdzielczego mogą być tylko osoby fizyczne w liczbie wymaganej dla założenia spółdzielni, określonej ustawą z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 1995 r. Nr 54, poz. 288 i Nr 133, poz. 654, z 1996 r. Nr 5, poz. 32, Nr 24, poz. 110 i Nr 43, poz. 189, z 1997 r. Nr 32, poz. 183, Nr 111, poz. 723 i Nr 121, poz. 769 i 770, z 1999 r. Nr 40, poz. 399, Nr 60, poz. 636, Nr 77, poz. 874 i Nr 99, poz. 1151 oraz z 2001 r. Nr 4, poz. 27, Nr 54, poz. 572 i Nr 69, poz. 724).
A. Banki państwowe
Art. 14. 1. Bank państwowy może być utworzony przez Radę Ministrów w drodze rozporządzenia, na wniosek Ministra Skarbu Państwa [obecnie: ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa] zaopiniowany przez Komisję Nadzoru Bankowego. W tym samym trybie następuje likwidacja banku państwowego, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 147 ust. 1 pkt 3.
2. Rozporządzenie Rady Ministrów o utworzeniu banku państwowego określa nazwę, siedzibę, przedmiot i zakres działania banku, jego fundusze statutowe, w tym środki wydzielone z majątku Skarbu Państwa, które stają się majątkiem banku.
3. Bank państwowy nie podlega wpisowi do rejestru przedsiębiorstw państwowych [obecnie: Krajowego Rejestru Sądowego].
B. Banki spółdzielcze
Art. 20. 1. Bank spółdzielczy może być utworzony, z zachowaniem trybu określonego przepisami ustawy - Prawo spółdzielcze, na podstawie zezwolenia Komisji Nadzoru Bankowego, wydanego w uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych na wniosek założycieli, z uwzględnieniem przepisów ustawy z dnia 7 grudnia 2000 r. o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających (Dz. U. Nr 119, poz. 1252 i z 2001 r. Nr 111, poz. 1195); przepisy art. 30-38 stosuje się odpowiednio.
2. Statut banku spółdzielczego pod rygorem nieważności powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego.
C. Banki w formie spółek akcyjnych
Art. 21. 1. Bank w formie spółki akcyjnej może być utworzony na podstawie zezwolenia Komisji Nadzoru Bankowego.
2. Do utworzenia i działalności banku, o którym mowa w ust. 1, stosuje się przepisy Kodeksu spółek handlowych w zakresie, w jakim nie pozostają one w sprzeczności z przepisami ustawy.
Rozdział 4
Rozliczenia pieniężne przeprowadzane za pośrednictwem banków
Art. 63. 1. Rozliczenia pieniężne mogą być przeprowadzane za pośrednictwem banków, jeżeli przynajmniej jedna ze stron rozliczenia (dłużnik lub wierzyciel) posiada rachunek bankowy. Rozliczenia pieniężne przeprowadza się gotówkowo lub bezgotówkowe za pomocą papierowych lub elektronicznych nośników informacji.
2. Rozliczenia gotówkowe przeprowadza się czekiem gotówkowym lub przez wpłatę gotówki na rachunek wierzyciela.
3. Rozliczenia bezgotówkowe przeprowadza się w szczególności:
1) poleceniem przelewu,
2) poleceniem zapłaty,
3) czekiem rozrachunkowym,
4) kartą płatniczą.
Rozdział 5
Kredyty i pożyczki pieniężne oraz zasady koncentracji wierzytelności
Art. 69. 1. Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.
2. Umowa kredytu powinna być zawarta na piśmie i określać w szczególności:
1) strony umowy,
2) kwotę i walutę kredytu,
3) cel, na który kredyt został udzielony,
4) zasady i termin spłaty kredytu,
5) wysokość oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany,
6) sposób zabezpieczenia spłaty kredytu,
7) zakres uprawnień banku związanych z kontrolą wykorzystania i spłaty kredytu,
8) terminy i sposób postawienia do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych,
9) wysokość prowizji, jeżeli umowa ją przewiduje,
10) warunki dokonywania zmian i rozwiązania umowy.
Art. 70. 1. Bank uzależnia przyznanie kredytu od zdolności kredytowej kredytobiorcy. Przez zdolność kredytową rozumie się zdolność do spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami w terminach określonych w umowie. Kredytobiorca jest obowiązany przedłożyć na żądanie banku dokumenty i informacje niezbędne do dokonania oceny tej zdolności.
Rozdział 11
Nadzór bankowy
Art. 131. 1. Działalność banków oraz oddziałów i przedstawicielstw banków zagranicznych podlega nadzorowi sprawowanemu przez Komisję Nadzoru Bankowego w zakresie i na zasadach określonych w niniejszej ustawie i w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. Nr 140, poz. 938, z 1998 r. Nr 160, poz. 1063, z 2000 r. Nr 53, poz. 648, Nr 62, poz. 718 i Nr 119, poz. 1252 oraz z 2001 r. Nr 8, poz. 64, Nr 110, poz. 1189 i Nr 154, poz. 1784 i 1800).
Dz.U.00.119.1252 USTAWA z dnia 7 grudnia 2000 r. o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających.
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1. 1. Ustawa określa zasady:
1) organizacji, działalności oraz zrzeszania się banków spółdzielczych, z zastrzeżeniem ust. 2,
2) działalności oraz zrzeszania się banków zrzeszających banki spółdzielcze.
Art. 2. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) banku spółdzielczym - należy przez to rozumieć bank będący spółdzielnią, do którego w zakresie nieuregulowanym w niniejszej ustawie oraz w ustawie - Prawo bankowe mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 1995 r. Nr 54, poz. 288 i Nr 133, poz. 654, z 1996 r. Nr 5, poz. 32, Nr 24, poz. 110 i Nr 43, poz. 189, z 1997 r. Nr 32, poz. 183, Nr 111, poz. 723, Nr 121, poz. 769 i 770 oraz z 1999 r. Nr 40, poz. 399, Nr 60, poz. 636, Nr 77, poz. 874 i Nr 99, poz. 1151),
2) banku zrzeszającym - należy przez to rozumieć Gospodarczy Bank Wielkopolski Spółka Akcyjna w Poznaniu, Lubelski Bank Regionalny Spółka Akcyjna w Lublinie, Warmińsko-Mazurski Bank Regionalny Spółka Akcyjna w Olsztynie, Małopolski Bank Regionalny Spółka Akcyjna w Krakowie, Pomorsko-Kujawski Bank Regionalny Spółka Akcyjna w Bydgoszczy, Bałtycki Bank Regionalny Spółka Akcyjna w Koszalinie, Mazowiecki Bank Regionalny Spółka Akcyjna w Warszawie, Dolnośląski Bank Regionalny Spółka Akcyjna we Wrocławiu, Rzeszowski Bank Regionalny Spółka Akcyjna w Rzeszowie, Bank Unii Gospodarczej Spółka Akcyjna w Warszawie, Gospodarczy Bank Południowo-Zachodni Spółka Akcyjna we Wrocławiu, Bank Gospodarki Żywnościowej Spółka Akcyjna, zwany dalej "BGŻ S.A.", jak również bank powstały w wyniku połączenia się co najmniej dwóch z tych banków, pod warunkiem że zrzesza co najmniej jeden bank spółdzielczy na zasadach określonych w art. 16 i którego fundusze własne stanowią co najmniej czterokrotność sumy, o której mowa w art. 32 ust. 1 ustawy - Prawo bankowe, z zastrzeżeniem art. 28,
3) zrzeszeniu - należy przez to rozumieć zrzeszenie działające na podstawie niniejszej ustawy, utworzone przez bank lub banki spółdzielcze i bank zrzeszający,
4) uprawnionych osobach - należy przez to rozumieć osoby, które do dnia wejścia w życie ustawy, przepracowały łącznie co najmniej 3 lata w BGŻ S.A. lub banku spółdzielczym.
Rozdział 2
Banki spółdzielcze
Art. 3. Banki spółdzielcze i zrzeszające mogą należeć do Krajowego Związku Banków Spółdzielczych oraz do Związku Banków Polskich, a także innych organizacji powołanych w celu reprezentowania wspólnych interesów gospodarczych tych banków, w szczególności wobec organów państwowych, instytucji zagranicznych i międzynarodowych.
Art. 4. Bank spółdzielczy jest obowiązany zrzeszyć się z bankiem zrzeszającym, na zasadach określonych w art. 16.
Art. 5. 1. Bank spółdzielczy prowadzi działalność na terenie powiatu, w którym znajduje się jego siedziba, oraz na terenie powiatów, w których w dniu wejścia w życie ustawy znajdują się jego placówki wykonujące czynności bankowe, o których mowa w art. 6.
2. Bank spółdzielczy, za zgodą banku zrzeszającego, z którym zawarł umowę zrzeszenia, może prowadzić działalność także na terenie powiatów sąsiadujących z terenem określonym w ust. 1. Działalność obejmująca inne powiaty niż sąsiadujące wymaga uzyskania zgody Komisji Nadzoru Bankowego.
Rozdział 3
Banki zrzeszające oraz zasady zrzeszania się banków spółdzielczych
Art. 16. 1. Banki spółdzielcze zrzeszają się na podstawie umowy zrzeszenia z jednym bankiem zrzeszającym. Bank spółdzielczy zobowiązany jest do posiadania lub nabycia w terminie 6 miesięcy od dnia zawarcia umowy co najmniej jednej akcji banku zrzeszającego. Bank zrzeszający zapewni bankowi spółdzielczemu możliwość nabycia co najmniej jednej akcji.
2. Bank zrzeszający zawiera z bankiem spółdzielczym umowę, o której mowa w ust. 1, według jednolitego wzoru dla danego zrzeszenia, zatwierdzonego przez Komisję Nadzoru Bankowego. Projekt umowy bank zrzeszający zobowiązany jest przedstawić Komisji Nadzoru Bankowego.
Tekst ujednolicony po zmianie z 27 lipca 2002 r. Stan prawny na 1 października 2002 r
Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim
Tekst ujednolicony na podstawie Dzienników Ustaw: z 1997 r. Nr 140, poz. 938, z 1998 r. Nr 160, poz. 1063, z 2000 r. Nr 53, poz. 648, Nr 62, poz. 718 i Nr 119, poz. 1252 z 2001 r. Nr 8, poz. 64, Nr 110, poz. 1189 i Nr 154, poz. 1784 i 1800 z 2002 r. Nr 126, poz. 1070 i Nr 141, poz. 1178 Ostatnie zmiany z 27 lipca 2002 r. obowiązują od 1 października 2002 roku. Zaznaczone są tłustą czcionką, obok dotychczasowych przepisów. Spis rozdziałów: Rozdział 1 Przepisy ogólne (Art. 1-5) Rozdział 2 Organizacja NBP (Art. 6-20) A. Prezes NBP C. Zarząd NBP Rozdział 3 NBP a władze państwowe (Art. 21-24) Rozdział 4 Nadzór bankowy (Art. 25-30) Rozdział 5 Emisja znaków pieniężnych (Art. 31-37) Rozdział 6 Instrumenty polityki pieniężnej (Art. 38-50) Rozdział 7 Prowadzenie rachunków bankowych (Art. 51) Rozdział 8 Działalność dewizowa (Art. 52) Rozdział 9 Szczególne obowiązki i uprawnienia NBP (Art. 53-59) Rozdział 10 Gospodarka finansowa NBP (Art. 60-70) Rozdział 11 Przepisy przejściowe i końcowe (Art. 71-76)
|
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1. Narodowy Bank Polski, zwany dalej "NBP", jest bankiem centralnym Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 2. 1. NBP posiada osobowość prawną i prawo używania pieczęci z godłem państwowym.
2. NBP nie podlega wpisowi do rejestru przedsiębiorstw państwowych.
3. Działalność NBP jest prowadzona na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.
4. Siedzibą NBP jest Warszawa.
Art. 3. 1. Podstawowym celem działalności NBP jest utrzymanie stabilnego poziomu cen, przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej rządu, o ile nie ogranicza to podstawowego celu NBP.
2. Do zadań NBP należy także:
1) organizowanie rozliczeń pieniężnych,
2) prowadzenie gospodarki rezerwami dewizowymi,
3) prowadzenie działalności dewizowej w granicach określonych ustawami,
4) prowadzenie bankowej obsługi budżetu państwa,
5) regulowanie płynności banków oraz ich refinansowanie,
6) kształtowanie warunków niezbędnych dla rozwoju systemu bankowego,
7) opracowywanie sprawozdawczego bilansu płatniczego oraz bilansów należności i zobowiązań zagranicznych państwa,
8) wykonywanie innych zadań określonych ustawami.
Art. 4. NBP przysługuje wyłączne prawo emitowania znaków pieniężnych Rzeczypospolitej Polskiej.
Rozdział 2
Organizacja NBP
Art. 6. Organami NBP są:
1) prezes NBP,
2) Rada Polityki Pieniężnej,
3) Zarząd NBP.
Art. 8. Działalność jednostek organizacyjnych NBP podlega rewizji wewnętrznej, którą wykonuje komórka Centrali NBP, podporządkowana prezesowi NBP.
A. Prezes NBP
Art. 9. 1. Prezes NBP jest powoływany przez Sejm na wniosek prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na okres 6 lat.
2. Ta sama osoba nie może być prezesem NBP dłużej niż przez dwie kolejne kadencje.
4. Kadencja prezesa NBP wygasa:
1) po upływie okresu sześcioletniego,
2) w razie śmierci,
3) w razie złożenia rezygnacji,
4) w razie odwołania.
5. Odwołanie prezesa NBP może nastąpić, gdy:
1) nie wypełnia on swych obowiązków na skutek długotrwałej choroby,
2) został skazany prawomocnym wyrokiem sądu za popełnione przestępstwo,
3) Trybunał Stanu orzekł wobec niego zakaz zajmowania kierowniczych stanowisk lub pełnienia funkcji związanych ze szczególną odpowiedzialnością w organach państwowych.
B. Rada Polityki Pieniężnej
Art. 12. 1. Rada Polityki Pieniężnej, zwana dalej "Radą", ustala corocznie założenia polityki pieniężnej i przedkłada je do wiadomości Sejmowi równocześnie z przedłożeniem przez Radę Ministrów projektu ustawy budżetowej. Rada składa Sejmowi sprawozdanie z wykonania założeń polityki pieniężnej w ciągu 5 miesięcy od zakończenia roku budżetowego.
2. Kierując się założeniami polityki pieniężnej Rada w szczególności:
1) ustala wysokość stóp procentowych NBP,
2) ustala zasady i stopy rezerwy obowiązkowej banków,
3) określa górne granice zobowiązań wynikających z zaciągania przez NBP pożyczek i kredytów w zagranicznych instytucjach bankowych i finansowych,
4) zatwierdza plan finansowy NBP oraz sprawozdanie z działalności NBP,
5) przyjmuje roczne sprawozdanie finansowe NBP,
6) ustala zasady operacji otwartego rynku.
3. Rada dokonuje ocen działalności Zarządu NBP w zakresie realizacji założeń polityki pieniężnej.
4. Rada uchwala zasady rachunkowości NBP, przedłożone przez prezesa NBP.
Art. 13. 1. W skład Rady wchodzą:
1) przewodniczący Rady, którym jest prezes NBP,
2) 9 członków powoływanych w równej liczbie przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Sejm i Senat, spośród specjalistów z zakresu finansów.
2. Członkowie Rady powoływani są na 6 lat.
C. Zarząd NBP
Art. 17. 1. Działalnością NBP kieruje Zarząd.
2. W skład Zarządu NBP wchodzą: prezes NBP - jako przewodniczący, oraz 6-8 członków Zarządu, w tym 2 wiceprezesów NBP.
Rozdział 4
Nadzór bankowy
Art. 25. 1. Nadzór nad działalnością banków sprawuje Komisja Nadzoru Bankowego, zwana dalej "Komisją". Decyzje i określone przez Komisję zadania wykonuje i koordynuje wydzielony organizacyjnie w strukturze NBP - Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego.
2. Do zadań Komisji należy w szczególności:
1) określanie zasad działania banków zapewniających bezpieczeństwo środków pieniężnych zgromadzonych przez klientów w bankach,
2) nadzorowanie banków w zakresie przestrzegania ustaw, statutu i innych przepisów prawa oraz obowiązujących je norm finansowych,
3) dokonywanie okresowych ocen stanu ekonomicznego banków i przedstawianie ich Radzie oraz wpływu polityki pieniężnej, podatkowej i nadzorczej na ich rozwój,
4) opiniowanie zasad organizacji nadzoru bankowego i ustalanie trybu jego wykonywania.
3. Zadania Komisji oraz sposób ich realizacji określa ustawa z 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. nr 140, poz. 939).
4. Komisja współpracuje z Szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych w zakresie niezbędnym do realizacji jego zadań ustawowych.
Art. 26. 1. W skład Komisji wchodzą:
1) przewodniczący Komisji - prezes NBP,
2) zastępca przewodniczącego Komisji - minister finansów lub delegowany przez niego sekretarz lub podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów,
3) przedstawiciel prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,
4) prezes Zarządu Bankowego Funduszu Gwarancyjnego,
5) przewodniczący Komisji Papierów Wartościowych i Giełd lub jego zastępca,
6) przedstawiciel ministra finansów,
7) generalny inspektor nadzoru bankowego.
2. W posiedzeniach Komisji uczestniczy z głosem doradczym przedstawiciel Związku Banków Polskich w sprawach dotyczących regulacji nadzoru bankowego.
3. Przedstawiciel Związku Banków Polskich może także uczestniczyć w posiedzeniach Komisji w sprawach określonych w art. 25 ust. 2 pkt 1.
Art. 28. 1. Komisja podejmuje decyzje w formie uchwał, które podpisuje przewodniczący Komisji.
2. Szczegółowy tryb działania Komisji określa regulamin uchwalony przez nią zwykłą większością głosów przy obecności wszystkich członków Komisji.
Art. 29. 1. Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego jest organem wykonawczym Komisji.
2. Szczegółowy tryb działania Inspektoratu określa regulamin uchwalony przez Komisję większością głosów w obecności wszystkich członków Komisji.
3. Generalnego inspektora nadzoru bankowego powołuje i odwołuje prezes NBP w uzgodnieniu z ministrem finansów.
Rozdział 5
Emisja znaków pieniężnych
Art. 31. Znakami pieniężnymi Rzeczypospolitej Polskiej są banknoty i monety opiewające na złote i grosze.
Art. 32. Znaki pieniężne emitowane przez NBP są prawnymi środkami płatniczymi na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 33. 1. Wzory i wartość nominalną banknotów oraz wzory, wartość nominalną, stop, próbę i masę monet oraz wielkość emisji znaków pieniężnych, jak również terminy wprowadzenia ich do obiegu ustala prezes NBP w drodze zarządzenia.
Rozdział 6
Instrumenty polityki pieniężnej
Art. 38. 1. W celu kształtowania podaży pieniądza i działalności kredytowej NBP gromadzi rezerwy obowiązkowe banków.
2. Rezerwę obowiązkową banków stanowi wyrażona w złotych część środków pieniężnych w złotych i walutach obcych zgromadzonych na rachunkach bankowych, środków uzyskanych ze sprzedaży papierów wartościowych, z wyjątkiem papierów wartościowych zabezpieczonych hipotecznie o okresie wykupu powyżej pięciu lat oraz listów zastawnych o okresie wykupu powyżej pięciu lat, oraz innych środków przyjętych przez bank podlegających zwrotowi, z wyjątkiem środków przyjętych od innego banku krajowego, a także środków przyjętych od banku zagranicznego na podstawie umów zawartych przed dniem wejścia w życie ustawy lub środków pozyskanych z zagranicy na co najmniej 2 lata.
3. Banki spółdzielcze utrzymują rezerwy obowiązkowe w banku zrzeszającym, z którym są zrzeszone. Bank zrzeszający utrzymuje rezerwę obowiązkową zrzeszonych banków spółdzielczych na swoim rachunku w Narodowym Banku Polskim w kwocie odpowiadającej rezerwom obowiązkowym zrzeszonych w nim banków i własnym rezerwom obowiązkowym.
Art. 42. 1. NBP może udzielać bankom kredytu refinansowego w złotych w celu uzupełnienia ich zasobów pieniężnych.
2. NBP przy udzielaniu kredytu refinansowego kieruje się zdolnością banku do spłaty tego kredytu wraz z odsetkami w umownych terminach spłaty, z zastrzeżeniem, o którym mowa w ust. 3.
3. NBP może udzielić kredytu refinansowego także bankowi dla realizacji programu postępowania naprawczego banku.
4. Kredyt refinansowy może być udzielony:
1) do określonej kwoty w rachunku kredytu,
2) pod zastaw papierów wartościowych - do wysokości równej określonej części nominalnej wartości tych papierów (kredyt lombardowy),
3) w innej formie, określonej przez Zarząd NBP.
Art. 46. W razie zagrożenia realizacji polityki pieniężnej Rada może w drodze uchwały wprowadzić:
1) ograniczenie wielkości środków pieniężnych oddawanych przez banki do dyspozycji kredytobiorców i pożyczkobiorców,
2) obowiązek utrzymywania nie oprocentowanego depozytu w NBP od zagranicznych środków wykorzystanych przez banki i krajowych przedsiębiorców.
Art. 47. Pożyczki i kredyty zaciągnięte przez NBP w zagranicznych instytucjach bankowych i finansowych mogą być przeznaczane na udzielanie kredytu w walutach obcych bankom krajowym.
Art. 48. NBP może:
1) emitować i sprzedawać papiery wartościowe,
2) sprzedawać i kupować skarbowe papiery wartościowe w operacjach otwartego rynku,
3) organizować obrót papierami wartościowymi, których jest emitentem, oraz skarbowymi papierami wartościowymi.
Art. 49. NBP może być powierzona obsługa pożyczki państwowej, zaciągniętej w drodze emisji papierów wartościowych.
Art. 50. NBP może przyjmować papiery wartościowe do przechowania i administrowania oraz jako przedmiot zastawu.
Rozdział 7
Prowadzenie rachunków bankowych
Art. 51. 1. NBP prowadzi rachunki:
1) banków,
2) budżetu państwa,
3) Bankowego Funduszu Gwarancyjnego,
3a) Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej - dla celów przeprowadzania rozliczeń, o których mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 1995 r. o spółdzielczych kasach oszędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 1, poz. 2, z 1999 r. Nr 101, poz. 1178 i z 2001 r. Nr 8, poz. 64),
4) innych osób prawnych, za zgodą prezesa NBP.
2. Zarząd NBP określa, w drodze uchwały, warunki otwierania i prowadzenia rachunków banków.
Urzędowy tekst jednolity z dnia 18 września 2001 roku (Dz. U. Nr 120, poz. 1300)
Ustawa z dnia 29 czerwca 1995 r. o obligacjach
Art. 1. Ustawa określa zasady emisji, zbywania, nabywania i wykupu obligacji.
Art. 2. Obligacje mogą emitować:
1) podmioty prowadzące działalność gospodarczą, posiadające osobowość prawną, a także spółki komandytowo-akcyjne,
2) gminy, powiaty, województwa, zwane dalej "jednostkami samorządu terytorialnego", a także związki tych jednostek oraz miasto stołeczne Warszawa,
3) inne podmioty posiadające osobowość prawną, upoważnione do emisji obligacji na podstawie innych ustaw,
Art. 3. Przepisy ustawy nie mają zastosowania do obligacji emitowanych przez:
1) Skarb Państwa,
2) Narodowy Bank Polski.
Art. 4. 1. Obligacja jest papierem wartościowym emitowanym w serii, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji (obligatariusza) i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia.
1a. Przez papiery wartościowe emitowane w serii rozumie się papiery wartościowe reprezentujące prawa majątkowe podzielone na określoną liczbę równych jednostek.
2. Świadczenie, o którym mowa w ust. 1, może mieć charakter pieniężny lub niepieniężny.
Art. 14. Obligacje mogą być imienne lub na okaziciela.
Art. 20. 1. O ile statut spółki tak stanowi, spółka może emitować obligacje uprawniające do objęcia akcji emitowanych przez spółkę w zamian za te obligacje, zwane dalej "obligacjami zamiennymi".
Art. 22. 1. Spółka może emitować obligacje uprawniające obligatariuszy - oprócz innych świadczeń - do subskrybowania akcji spółki z pierwszeństwem przed jej akcjonariuszami, zwane dalej "obligacjami z prawem pierwszeństwa".
Art. 23a. 1. Obligacje przychodowe mogą przyznawać obligatariuszowi prawo do zaspokojenia swoich roszczeń z pierwszeństwem przed innymi wierzycielami emitenta:
1) z całości albo z części przychodów lub z całości albo części majątku przedsięwzięć, które zostały sfinansowane ze środków uzyskanych z emisji obligacji, lub
2) z całości albo z części przychodów z innych przedsięwzięć określonych przez emitenta.
2. Emitentami obligacji przychodowych mogą być:
1) jednostka samorządu terytorialnego, związek jednostek samorządu terytorialnego, miasto stołeczne Warszawa,
2) spółka akcyjna albo spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, w których podmiot, o którym mowa w pkt 1, posiada taką liczbę akcji albo udziałów, która zapewnia mu więcej niż 50% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu lub zgromadzeniu wspólników, o ile jedynym przedmiotem działalności spółki jest zaspokajanie potrzeb społeczności lokalnych lub wykonywanie zadań z zakresu użyteczności publicznej,
3) spółka akcyjna albo spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, której jedynym przedmiotem działalności jest wykonywanie zadań z zakresu użyteczności publicznej na podstawie umowy zawartej z jednostką samorządu terytorialnego, związkiem jednostek samorządu terytorialnego lub miastem stołecznym Warszawa i która zadania te będzie wykonywać co najmniej przez okres równy okresowi zapadalności obligacji,
4) spółka akcyjna, która na podstawie upoważnienia ustawowego lub na podstawie koncesji albo zezwolenia wykonywać będzie zadania z zakresu użyteczności publicznej albo świadczyć usługi w zakresie transportu lub komunikacji oraz utrzymania i rozwoju infrastruktury komunikacyjnej lub transportowej co najmniej przez okres równy okresowi zapadalności obligacji.
USTAWA Z DNIA 14 GRUDNIA 1995 R. O SPÓŁDZIELCZYCH KASACH OSZCZĘDNOŚCIOWO-KREDYTOWYCH
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1
Ustawa określa zasady tworzenia, organizacji i działalności spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, zwanych dalej "kasami", oraz Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, zwanej również "Kasą Krajową".
Art. 2
Kasa jest spółdzielnią, do której w zakresie nie uregulowanym odmiennie ustawą stosuje się przepisy ustawy z dnia 16 września 1982 r.—Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 1995 r. Nr 54, poz. 288 i Nr 133, poz. 654).
Art. 3
1. Celem kas jest gromadzenie środków pieniężnych wyłącznie swoich członków, udzielanie im pożyczek i kredytów, przeprowadzanie na ich zlecenie rozliczeń finansowych oraz pośredniczenie przy zawieraniu umów ubezpieczenia na zasadach określonych w ustawie z dnia 28 lipca 1990 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 59, poz. 344, z 1993 r. Nr 5, poz. 21 i Nr 44, poz. 201, z 1994 r. Nr 4, poz. 17 i Nr 121, poz. 591 oraz z 1995 r. Nr 96, poz. 478 i Nr 118, poz. 574).
2. Kasy prowadzą działalność niezarobkową.
Rozdział 2
Członkowie kas, ich prawa i obowiązki
Art. 6
Członkami kasy mogą być osoby fizyczne połączone więzią o charakterze zawodowym lub organizacyjnym, a w szczególności:
pracownicy zatrudnieni w jednym lub kilku zakładach pracy,
osoby należące do tej samej organizacji społecznej lub zawodowej.
Rozdział 5
Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa
Art. 33
Kasy zrzeszają się w Krajowej Spółdzielczej Kasie Oszczędnościowo-Kredytowej. Członkami Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej są wyłącznie kasy.
Kasa Krajowa jest spółdzielnią osób prawnych, do której w zakresie nie uregulowanym ustawą stosuje się przepisy ustawy—Prawo spółdzielcze.
Kasa Krajowa przeprowadza lustrację zrzeszonych kas zgodnie z przepisami ustawy—Prawo spółdzielcze. Przepisy tej ustawy o związkach rewizyjnych dotyczące lustracji stosuje się odpowiednio do Kasy Krajowej.
Art. 34
Celem działalności Kasy Krajowej jest zapewnienie stabilności finansowej kas oraz sprawowanie nadzoru nad kasami dla zapewnienia bezpieczeństwa zgromadzonych w nich oszczędności oraz zgodności działalności kas z przepisami ustawy.
Art. 35
Kasa Krajowa prowadzi działalność na rzecz swoich członków, a w szczególności:
reprezentuje interesy kas przed organami administracji państwowej i organami samorządu terytorialnego,
wyraża opinie o projektach aktów prawnych dotyczących kas,
zapewnia doradztwo prawne, organizacyjne i finansowe,
organizuje szkolenia i prowadzi działalność wydawniczą związaną z działalnością kas,
określa normy dopuszczalnego ryzyka w działalności kas,
opracowuje jednolite procedury świadczenia usług i prowadzenia dokumentacji oraz systemy informatyczne,
przyjmuje lokaty,
udziela pożyczek i kredytów kasom,
a) pośredniczy w przeprowadzaniu rozliczeń, o których mowa w art. 3 ust. 1,
przeprowadza lustrację kas.
Art. 36
Kasa Krajowa tworzy fundusz stabilizacyjny dla realizacji celów, o których mowa w art. 34.
Fundusz stabilizacyjny powstaje z wkładów wnoszonych przez zrzeszone kasy w wysokości co najmniej 1% ich aktywów.
Statut Kasy Krajowej określa szczegółowe zasady tworzenia funduszu stabilizacyjnego i jego przeznaczenie.
Wolne środki pieniężne funduszu stabilizacyjnego mogą być inwestowane wyłącznie w obligacje i inne papiery wartościowe emitowane lub gwarantowane przez Skarb Państwa lub Narodowy Bank Polski.
Tekst ujednolicony po zmianie z 1 marca 2002 r. Stan prawny na 6 kwietnia 2002 roku
Tekst ujednolicony na podstawie Dzienników Ustaw:
z 1997 r.: Nr 118, poz. 754; Nr 141, poz. 945;
z 1998 r.: Nr 107, poz. 669; Nr 113, poz. 715;
z 2000 r.: Nr 22, poz. 270; Nr 60, poz. 702 i poz. 703; Nr 94, poz. 1037; Nr 103, poz. 1099; Nr 114, poz. 1191; Nr 116, poz. 1216; Nr 122, poz. 1315;
z 2001 r.: Nr 110, poz. 1189; Nr 123, poz. 1351; Nr 154, poz. 1799 i 1800;
z 2002 r.: Nr 25, poz. 253.
Podkreśloną tłustą czcionką zaznaczono zmiany, które wejdą w życie wraz z przystąpieniem Polski do Unii, które wprowadziła nowelizacja z 6 lipca 2001 r. (Dz.U. nr 110 poz. 1189)
SPIS ROZDZIAŁÓW:
Przepisy ogólne (Art. 1 - 11)
Komisja Papierów Wartościowych i Giełd (Art. 12 - 19)
Opłaty (Art. 20 - 21)
Działalność maklerska (Art. 22 - 60)
Maklerzy papierów wartościowych i doradcy inwestycyjni (Art. 22 - 28)
Prowadzenie działalności maklerskiej (Art. 29 - 60)
Wprowadzanie papierów wartościowych do publicznego obrotu (Art. 61 - 88)
Rynek regulowany (Art. 89 - 117)
Przepisy ogólne (Art. 89 - 97)
Rynek giełdowy (Art. 98 - 110)
Rynek pozagiełdowy (Art. 111 - 117)
Obowiązkowy system rekompensat (Art. 118 - 123b)
Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych (Art. 124 - 146a)
Znaczne pakiety akcji (Art. 147 - 158d)
Tajemnica zawodowa i informacje poufne (Art. 159 - 161b)
Odpowiedzialność cywilna i karna (Art. 162 - 178)
Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe (Art. 179 - 192)
Rozdział 1
Spis rozdziałów
Przepisy ogólne
Art. 1. 1. Ustawa normuje publiczny obrót papierami wartościowymi, w tym również zasady tworzenia, organizacji i nadzoru nad podmiotami prowadzącymi działalność w zakresie publicznego obrotu papierami wartościowymi.
2. Przepisów ustawy nie stosuje się do obrotu czekowego i wekslowego oraz do obrotu wydawanymi przez banki certyfikatami depozytowymi, bonami oszczędnościowymi lub innymi papierami wartościowymi stanowiącymi dokument wkładu oszczędnościowego lub lokat terminowych potwierdzających złożenie w banku wkładu oszczędnościowego.
Art. 2. 1. Publicznym obrotem papierami wartościowymi, zwanym dalej "publicznym obrotem", jest proponowanie nabycia lub nabywanie emitowanych w serii papierów wartościowych, przy wykorzystaniu środków masowego przekazu albo w inny sposób, jeżeli propozycja skierowana jest do więcej niż 300 osób albo do nie oznaczonego adresata.
Art. 4. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) papierach wartościowych emitowanych w serii - rozumie się przez to papiery wartościowe reprezentujące prawa majątkowe podzielone na określoną liczbę równych jednostek,
2) papierach wartościowych dopuszczonych do publicznego obrotu - rozumie się przez to papiery wartościowe:
a) w stosunku do których wyrażona została zgoda na ich wprowadzenie do publicznego obrotu albo złożone zostało zawiadomienie, o którym mowa w art. 63,
b) emitowane przez Skarb Państwa lub Narodowy Bank Polski,
3) dopuszczeniu papierów wartościowych do publicznego obrotu - rozumie się przez to wyrażenie przez Komisję Papierów Wartościowych i Giełd zgody na ich wprowadzenie do publicznego obrotu, albo złożenie zawiadomienia, o którym mowa w art. 63,
Art. 7. 1. Papiery wartościowe dopuszczone do publicznego obrotu nie mają formy dokumentu.
Art. 9. 1. Rachunkami papierów wartościowych są rachunki prowadzone wyłącznie przez:
1) spółki i banki prowadzące działalność maklerską, banki prowadzące rachunki papierów wartościowych, zagraniczne osoby prawne, o których mowa w art. 52, prowadzące działalność maklerską na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w formie oddziału oraz Krajowy Depozyt - jeżeli oznaczenie tych rachunków pozwala na identyfikację osób, którym przysługują prawa z papierów wartościowych,
2) inne podmioty pośredniczące w zbywaniu papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa lub Narodowy Bank Polski - jeżeli dokonywane przez nie zapisy dotyczą tych papierów i pozwalają na identyfikację osób, którym przysługują prawa z papierów wartościowych.
Rozdział 2
Komisja Papierów Wartościowych i Giełd
Art. 12. 1. Komisja Papierów Wartościowych i Giełd, zwana dalej "Komisją", jest centralnym organem administracji rządowej w zakresie:
1) publicznego obrotu,
2) działalności giełd towarowych, giełdowych izb rozrachunkowych oraz maklerów giełd towarowych i podmiotów prowadzących przedsiębiorstwa maklerskie na rynku towarów giełdowych.
3. Nadzór nad działalnością Komisji sprawuje minister właściwy do spraw instytucji finansowych.
Art. 13. 1. Do zadań Komisji należy:
1) sprawowanie nadzoru nad przestrzeganiem reguł uczciwego obrotu i konkurencji w zakresie publicznego obrotu oraz nad zapewnieniem powszechnego dostępu do rzetelnych informacji na rynku papierów wartościowych,
2) inspirowanie, organizowanie i podejmowanie działań zapewniających sprawne funkcjonowanie rynku papierów wartościowych oraz ochronę inwestorów,
3) współdziałanie z innymi organami administracji rządowej, Narodowym Bankiem Polskim oraz instytucjami i uczestnikami publicznego obrotu w zakresie kształtowania polityki gospodarczej państwa zapewniającej rozwój rynku papierów wartościowych,
4) upowszechnianie wiedzy o zasadach funkcjonowania rynku papierów wartościowych,
5) przygotowywanie projektów aktów prawnych związanych z funkcjonowaniem rynku papierów wartościowych,
6) podejmowanie innych działań przewidzianych przepisami ustawy.
2. Komisja współpracuje z Szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych w zakresie niezbędnym do realizacji jego zadań ustawowych.
Rozdział 5
Wprowadzanie papierów wartościowych do publicznego obrotu
Art. 61. 1. Wprowadzenie papierów wartościowych do publicznego obrotu, z zastrzeżeniem art. 62 i 63, wymaga zgody Komisji.
2. skreślony.
3. skreślony.
Art. 62. 1. Papiery wartościowe emitowane przez Skarb Państwa i Narodowy Bank Polski są z mocy prawa dopuszczone do publicznego obrotu.
2. O emisji papierów, o których mowa w ust. 1, emitent informuje Komisję.
Rozdział 6
Rynek regulowany
Oddział 1
Przepisy ogólne
Art. 89. 1. Wtórny obrót papierami wartościowymi dopuszczonymi do publicznego obrotu jest dokonywany na rynku regulowanym.
Art. 90. 1. Rynek regulowany obejmuje:
1) urzędowe rynki giełdowe, tworzone przez giełdy, zgodnie z przepisami oddziału 2,
2) rynki nieurzędowe:
a) giełdowe, tworzone przez giełdy, zgodnie z przepisami oddziału 2,
b) pozagiełdowe, tworzone zgodnie z przepisami oddziału 3.
Oddział 2
Rynek giełdowy
Art. 98. 1. Giełda może być prowadzona wyłącznie przez spółkę akcyjną.
2. Przedmiotem przedsiębiorstwa spółki może być wyłącznie prowadzenie giełdy.
3. Kapitał zakładowy spółki prowadzącej giełdę wynosi co najmniej 40.000.000 zł.
Oddział 3
Rynek pozagiełdowy
Art. 111. 1. Rynek pozagiełdowy może być prowadzony wyłącznie przez spółkę akcyjną.
2. Przedmiotem przedsiębiorstwa spółki, o której mowa w ust. 1, może być wyłącznie prowadzenie rynku pozagiełdowego.
3. Kapitał zakładowy spółki prowadzącej rynek pozagiełdowy wynosi co najmniej 7.500.000 zł.
Art. 112. 1. Akcje spółki prowadzącej rynek pozagiełdowy mogą być wyłącznie imienne.
Rozdział 8
Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych
Art. 124. Krajowy Depozyt działa w formie spółki akcyjnej.
Art. 125. 1. Akcje Krajowego Depozytu mogą być wyłącznie imienne.
2. Akcjonariuszami Krajowego Depozytu mogą być wyłącznie: spółki prowadzące giełdę, domy maklerskie, spółki prowadzące rynek pozagiełdowy, Skarb Państwa, Narodowy Bank Polski oraz banki.
3. Akcje Krajowego Depozytu nie dają prawa do dywidendy.
Art. 126. 1. Do zadań Krajowego Depozytu należy prowadzenie depozytu papierów wartościowych oraz tworzenie, organizacja i zarządzanie obowiązkowym systemem rekompensat, o którym mowa w art. 118 ust. 1.
2. Do zadań Krajowego Depozytu należy w szczególności:
1) rejestrowanie papierów wartościowych dopuszczonych do publicznego obrotu,
2) nadzorowanie zgodności wielkości emisji z liczbą papierów wartościowych znajdujących się w obrocie,
3) obsługa realizacji zobowiązań emitentów wobec uprawnionych z papierów wartościowych,
4) rozliczanie transakcji zawieranych na rynku regulowanym oraz transakcji, o których mowa w art. 92 i art. 93.
3. Krajowy Depozyt może obsługiwać obrót papierami wartościowymi nie dopuszczonymi do publicznego obrotu. Do obsługi tej stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące prowadzenia depozytu papierów wartościowych, chyba że ustawa stanowi inaczej.
Krajowy Depozyt może prowadzić rachunki pieniężne, dokonywać rozliczeń pieniężnych, udzielać pożyczek oraz uczestniczyć w rozrachunkach dokonywanych przez Narodowy Bank Polski na zasadach stosowanych w przypadku rozrachunków międzybankowych, w zakresie niezbędnym do realizacji zadań określonych w ust. 1 i 2.
Tekst ujednolicony po zmianie z 14 lutego 2003 r (Dz. U. Nr 49 z 24 marca 2003 r., poz. 408)
Ustawa z 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych
DZIAŁ II
Spółka akcyjna
ROZDZIAŁ 1
Powstanie spółki
Art. 301. § 1. Zawiązać spółkę akcyjną może jedna albo więcej osób. Spółka akcyjna nie może być zawiązana wyłącznie przez jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.
§ 2. Statut spółki akcyjnej powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego.
Art. 302. Kapitał zakładowy spółki akcyjnej dzieli się na akcje o równej wartości nominalnej.
Art. 308. § 1. Kapitał zakładowy spółki powinien wynosić co najmniej 500.000 złotych.
§ 2. Wartość nominalna akcji nie może być niższa niż 1 złoty.
Art. 309. § 1. Akcje nie mogą być obejmowane poniżej ich wartości nominalnej.
Art. 334. § 1. Akcje mogą być imienne lub na okaziciela.
Art. 352. Jednej akcji nie można przyznać więcej niż dwa głosy. W przypadku zamiany takiej akcji na akcję na okaziciela lub w razie jej zbycia wbrew zastrzeżonym warunkom uprzywilejowanie to wygasa.
Art. 353. § 1. Akcje uprzywilejowane w zakresie dywidendy nie mogą przyznawać uprawnionemu dywidendy, która przewyższa więcej niż o połowę dywidendę przeznaczoną do wypłaty akcjonariuszom uprawnionym z akcji nieuprzywilejowanych.
§ 2. Akcje uprzywilejowane w zakresie dywidendy nie korzystają z pierwszeństwa zaspokojenia przed pozostałymi akcjami.
Art. 354. § 1. Statut może przyznać indywidualnie oznaczonemu akcjonariuszowi osobiste uprawnienia. W szczególności mogą one dotyczyć prawa powoływania lub odwoływania członków zarządu, rady nadzorczej lub prawa do otrzymywania oznaczonych świadczeń od spółki.
§ 2. Statut może uzależnić przyznanie osobistego uprawnienia akcjonariuszowi od dokonania oznaczonych świadczeń, upływu terminu lub ziszczenia się warunku.
§ 3. Ograniczenia dotyczące zakresu i wykonywania uprawnień wynikających z akcji uprzywilejowanych stosuje się odpowiednio do uprawnień przyznanych akcjonariuszowi osobiście.
§ 4. Uprawnienia osobiste przyznane indywidualnie oznaczonemu akcjonariuszowi wygasają najpóźniej z dniem, w którym uprawniony przestaje być akcjonariuszem spółki.
20