Serwowanie win

Wina dzieli się na: biełe, czerwone, różowe, zielone. Ponadto mogą być słodkie, półsłodkie, półwytrawne i wytrawne, w zależności od zawartości cukru w końcowym produkcie.

Jak dobierać wino gronowe do potraw?
Zasada koloru - to najstarsza zasada dotycząca doboru win do dań, według niej białe wino podajemy do ryb, a czerwone do mięs.
Zasada podobieństwa - polega na dobieraniu win, które w jakiś sposób przypominają potrawę, np.; lekkie wino do lekkich dań, średnie wino do nieco pełniejszych potraw i pełne wino o dużym ekstrakcie do ciężkich dań.
Zasada przeciwieństwa - polega na wyszukiwaniu win o smaku i konsystencji, których nie posiada potrwa. Stosująć tą zasadę pilnujemy, by bogate i złożone wina towarzyszyły daniom prostym, a wina proste daniom wykwintnym.

W trakcie posiłku należy przestrzegać pewnego porządku w serwowaniu win: zaczynamy od win białych lub różowych lekkich i przechodzimy do bardziej treściwych i mocnych czerwonych.

Przykłady łączenia win gronowych:
- przed posiłkiem podaje się wina pobudzające apetyt, czyli aperitify, jak np. różnego rodzaju wermuty, wina gorzkie, jak Dubonnetlub St. Raphael, oraz wina południowe, jak porto;
- do przekąsek - wina białe wytrawne, jak francuskie bordoskie, np. Graves, lub alzackie - Sylvanerlub Knipperle, niemieckie - mozelskie, węgierskie - Rizlingi, gruzińskie - Cinandali, Gurdżuani, jugosłowiańskie - Traminec, Żilawka, rumuńskie - Feteascalub bułgarskie - Dimiat;
- do ryb i białego mięsa lub drobiu - wina stołowe białe półwytrawne lub półsłodkie, jak francuskie bordoskie np. Barsaclub Sauternesi burgundzkie - Chablis, niemieckie - reńskie, węgierskie - Tokaj Szamorodni lub Furmint, rumuńskie - Axente-Sever lub Rulanda lub jugosłowiańskie - Muskatni Silvanec, Zlatna Kapljica;
- do pieczystego lub dziczyzny - wina czerwone bordoskie z okręgu Medoc, np. Margaux, St. Estephe lub St. Emilion, burgundzkie - Pommard, Chambertin, węgierskie - Egri Bikaverlub Szekszardi, rosyjskie - Mukuzami, Napareuli, Matrasinskoje, bułgarskie - Gamza, Mavrud;
- do serów - wina czerwone pełne w smaku: burgundzkie, np. Cios de Yougeot, węgierskie - Egri Burgundi, chorwackie - Dingać;
do owoców, orzechów, ciast i deserów - wina słodkie, jak Haut Sauternes, tokaj, malaga, również południowe półsłodkie - madera lub porto;
- do sałaty i potraw z octem - wina się nie podaje!

Konsumpcja win owocowych
W przeciwieństwie do drogich win gronowych, wina owocowe krajowe są produktem stosunkowo tanim i rzadko spożywanym na przyjęciach oficjalnych lub calowych, a raczej przy mniej uroczystych okazjach. Czyżby...?

Zasady spożycia win owocowych są podobne do wyżej podanych, a mianowicie:
- wina białe wytrawne i półwytrawne podaje się do stołu na początku obiadu do przekąsek; wina te (szczególnie jabłkowe) powinny być dobrze ochłodzone - do temp. 6-8°C;
- wina białe półsłodkie (również półwytrawne) pasują do dań rybnych, temperatura spożycia, jak wyżej;
- wina czerwone wytrawne lub półsłodkie najlepiej podawać do pieczystego i dziczyzny: nie powinny być chłodzone, lecz spożywane w temperaturze pokojowej (16-18°C);
- wina słodkie i deserowe podaje się po posiłku, a więc do ciast i deserów; temperatura spożycia pokojowa;
- wina mocne typu madera lub portwein oraz ziołowe - wermuty podaje się przed posiłkiem jako aperitify lub w czasie podwieczorku z biszkoptem, migdałami, orzechami itp.; temperatura spożycia pokojowa lub nieco niższa (ok. 12°C); wermut może być także używany do zakrapiania wódki czystej lub też wzmocniony wódką spożywany jako bardziej wytrawny i mocny aperitif;
wina musujące lub gazowane podaje się przy wszelkiego rodzaju uroczystościach domowych, jak imieniny, śluby; powinny być dobrze oziębione, najlepiej do temp. 6°C.

Przy spożywaniu win owocowych można zwracać mniejszą uwagę na kształt kieliszków.

kieliszki, ustawione przed talerzem, nieco ukośnie w stosunku do krawędzi stołu. Pierwszy od prawej strony ustawia się kieliszek do wódki, następnie smukły kielich na wysokiej nóżce - do wina białego, kielich, którego krawędzie zwracają się do środka na niższej nóżce - do wina czerwonego, i szeroki, płaski - do szampana.

Kieliszki do białego wina należy napełniać najwyżej do połowy, natomiast kieliszki do wina czerwonego napełniamy w około 1/3. Nie napełnia się kieliszka do pełna. Kieliszki nie w pełni napełnione pozwalają uwolnić aromat wina i całą gamę smakową.

Jakimi ogólnymi cechami powinien charakteryzować się kieliszek do wina? Barwa szkła, z jakiego wykonany jest kieliszek powinna być biała i czysta, tak by można było podziwiać klarowność wina i jego barwę. Szkło powinno być ponadto cienkie, by gdy zaistnieje taka potrzeba można je ogrzać ciepłem dłoni. Niewątpliwie koniecznością jest by kieliszek miał nóżkę, raz z powodu wygody, dwa z racji estetycznych, a także praktycznych, by wino zbyt szybko nie uległo ogrzaniu.

Jakie kieliszki?

Kieliszki do koktajli.
Kieliszki koktajlowe mają kształt rozszeżających się ku górze stożków, o róznych pojemnościach od 70 do 120 ml. Podaje się w nich drinki ze śmietanką i sokami a także do mocnych drinków i aperitifów. Drinki podawane w kieliszkach koktajlowych przybiera się owocami.

Szklanki typu highball.
Szklanka do drinków typu "highball" (collins) jest to prosta szklanka o pojemności od 240 do 300 ml. Najbardziej uniwersalna szklanka koktajlowa. Podaje się w niej long drinki i napoje gazowane.

Kieliszki do szampana.
Do szampana stosowano do niedawna tradycyjną płaską "czarkę" na dość wysokiej nóżce. W latach ostatnich ten kształt kieliszka jest rzadziej stosowany, ponieważ stwierdzono, że zawarty dwutlenek węgla w winie zbyt szybko się z niego ulatnia. Popularniejsze są obecnie "wysokie szampanki", wąskie, lekko rozszerzające się ku górze, na bardzo niskich nóżkach lub szampanki typu "tulipan".

Kieliszki do likieru.
Kieliszki do likieru służą do podawania czystych alkoholi w ilości od 30 do 60 ml. W małych kieliszkach likierowych o kształcie tulipana podaje się likiery w większych można podawać wina deserowe.

Szklanki typu tumbler.
Szklanki typu "tumbler" są to naczynia o grubym dnie i pojemności od 160 do 300ml. Podaje się w nich long drinki, soki owocowe a także napoje typu fizz czy egg-nog.

Szklanki typu old fashion.
Szklanka typu old fashion jest to prosta szklanka o grubym dnie pojemności od 120 do 200 ml. Podaje się w niej napoje "on-the-rocks" czyli podawanych z kostkami lodu.

Kieliszki do wina czerwonego.
Kieliszek do wina czerwonego powinien być wykonany z cienkiego szkłą mieć cienką nóżkę i pękaty kształt. Pojemności stosunkowo duża od 110 do 140 ml. W kieliszkach tych można również podawać aperitify

Kieliszki do brandy.
Kieliszki do brandy czyli koniakówki jest to pękaty kieliszek zwężający się ku górze o pojemności od 100 do 300 ml. Podajemy w nim czystą brandy lub drinki z brandy.

Kieliszki do wina białego.
Kieliszki do win białych są mniejsze niż do win czerwonych, przypominają kształt tulipana.

Kieliszki typu pousse-cafe.
Kieliszek typu "pousse cafe" to wysoki, wąski kieliszek. Służy do podawania drinków warstwowych. Jego pojemność wynosi 120-180 ml.

Kufle do piwa.
Kufle do piwa to naczynia z grubego szkła posiadające ucho do trzymania. Pojemność jest bardzo zróżnicowana od 0,3 l do 2 l. Najbardziej popularne są kufle o pojemności 0,5 l.

Kielichy do piwa typu pilsner.
Kielichy do piwa typu pilsner są to wysokie naczynia o kształcie stożków lekko rozszeżających się ku górze. Pojemność 300-500ml.

---