Kryteria rytmu zatokowego:                   

1. Każdy zespół QRS poprzedzony jest załamkiem P

2. Załamki P są dodatnie w odprowadzeniach I, II i ujemne w odprowadzeniu aVR

3. Odstęp PQ jest dłuższy niż 0,1 sek.

4. Częstotliwość rytmu serca u dorosłych w granicach 60-90/min

5. Wahania miarowości rytmu serca między dwiema ewolucjami (R-R) nie przekraczają 0,16 sek

Zaburzenia rytmu zatokowego

1. Przyspieszony rytm zatokowy Załamki P dodatnie w odprowadzeniu I, II, ujemne w aVR. Częstotliwość rytmu większa niż 100/min.

2. Zwolniony rytm zatokowy  Załamki P dodatnie w odprowadzeniu I, II, ujemne w aVR Częstotliwośc rytmu mniejsza niż 60/min.

3. Niemiarowość zatokowa Załamek P dodatni w odprowadzeniu I, II, ujemny w aVR  Odstęp PR większy od 0,12 s.

4. Zatokowe wędrowanie rozrusznika Załamki P mają zmienny kształt, lecz nie są ujemne w odprowadzeniu II i dodatnie w aVR Czas trwania odstępu PP może być zmienny, lecz większy niż 0,1 s. Rytm przeważnie niemiarowy

5. Zahamowanie zatokowe Brak załamka P pochodzenia zatokowego w okresie dłuższym niż 2 odstępy PP rytmu podstawowego Przerwa nie odpowiada wielokrotności podstawowego odstępu PP

6. Blok zatokowo-przedsionkowy Wypadanie pojedynczych, rzadziej kilku kolejnych ewolucji serca (zespołów P-QRS-T) Przerwa jest wielokrotnością odstępu PP rytmu podstawowego

Pobudzenia przedwczesne

1. Pobudzenia przedwczesne przedsionkowe Załamek P ma inny kształt niż załamki P rytmu zatokowego i pojawia się wcześniej niż planowana ewolucja rytmu podstawowego  Odstęp PQ pobudzeń przedwczesnych przekracza 0,1 s.

2. Pobudzenia przedwczesne z łącza przedsionkowo-komorowego Załamek P jest ujemny w odprowadzeniach II, III, aVF i dodatni w aVR, czasem niewidoczny Gdy załamek P pobudzenia przedwczesnego jest umiejscowiony przed zespołem QRS, odstęp PQ nie przekracza 0,1 s. Gdy załamek P umiejscowiony jest po przedwczesnym zespole QRS odstęp QP nie przekracza 0,2 s.

3. Pobudzenia przedwczesne komorowe Przedwczesny zespół QRS jest poszerzony i zniekształcony w porównaniu z zespołami QRS rytmu podstawowego Kierunek załamka T i przemieszczenie odcinka ST są przeciwstawne do największego wychylenia zespołu QRS

4. Pobudzenia nawrotne a)    z węzła zatokowego lub przedsionków po załamku P pochodzenia zatokowego lub przedsionkowego i prawidłowym zespole QRS pojawia się załamek P ujemny w odprowadzeniu II, III, aVF b)   z łącza przedsionkowo-komorowego po prawidłowym zespole QRS pobudzenia pochodzącego z łącza pojawia się załamek P ujemny w odprowadzeniu II, III, aVF, a następnie prawidłowy lub zniekształcony (aberracja środkomorowa) zespół QRS c)    komorowe po zniekształconym zespole QRS pobudzenia komorowego pojawia się załamek P ujemny w odprowadzeniu II, III, aVF, a następnie ponowny, prawidłowy lub zniekształcony zespół QRS

Czynne rytmy pozazatokowe

1. Częstoskurcz przedsionkowy  Załamki P są umiejscowione przed zespołem QRS i maja zmieniony kształt w porównaniu z załamkiem P rytmu zatokowego Odstęp PQ przekracza 0,1 s. Zespoły QRS są ukształtowane prawidłowo lub zniekształcone w przypadku aberracji śródkomorowej lub utrwalonego bloku odnogi pęczka Hisa

2. Chaotyczny rytm przedsionków Przynajmniej 3 typy ukształtowania załamka P Zmienny czas trwania odstępu PQ i odstępu RR, okresowo zablokowane pobudzenia przedsionkowe (brak zespołu QRS po załamku P)

3. Częstoskurcz z łącza przedsionkowo-komorowego Załamki P ujemne w odprowadzeniach II, III, aVF pojawiają się w obrębie lub po zespole QRS, rzadziej występują bezpośrednio przed zespołem QRS, czasami są niewidoczne we wszystkich odprowadzeniach standardowego EKG Zespoły QRS są ukształtowane prawidłowo lub zniekształcone w przypadku aberracji przewodzenia lub utrwalonego bloku śródkomorowego. (160-200/min - napadowy; 60-130/min - nienapadowy)

4. Napadowy częstoskurcz komorowy Zespoły QRS są poszerzone i zniekształcone Załamki P, jeśli są widoczne, mają kształt prawidłowy i występują niezaleznie od zespołów QRS, lub też są ujemne w odprowadzeniach II, III, aVF i wtedy pojawiają się po zespołach QRS Zaznaczony jest podział ewolucji komorowych na zespoły QRS i zespoły ST-T Kierunek załamka T i przemieszczonego odcinka ST jest przeciwstawny do kierunku największego wychylenia zespołu QRS Nawracający jednokształtny częstoskurcz komorowy: Krótki, powtarzające sie serie jednokształtnych pobudzeń komorowych. Czas sprzężenia pierwszej ewolucji częstoskurczu z poprzedzającym pobudzeniem zatokowym jest długi, zwykle większy niż 0,4 sek. Przyspieszony rytm komorowy: Częstotliwość rytmu podstawowego wynosi 50-100/min, max 125/min. Epizody przyspieszonego rytmu komorowego zaczynają się zwykle od pobudzenia zsumowanego i przebiegają z rozkojarzeniem przedsionkowo-komorowym Częstoskurcz komorowy - Torsade de pointes: Niemiarowy rytm komór o częstości ok. 150-300/min Szerokie zespoły QRS o stopniowo zmieniającym się kierunku w sekwencjach obejmujących od kilku do kilkunastu zespołów komorowych Wydłużenie odstępu QT

5. Częstoskurcz dwukierunkowy Naprzemienne występowanie dodatnich i ujemnych zespołów QRS w jednym lub kilku odprowadzeniach oraz naprzemiennymi zmianami amplitudy i szerokości zespołów QRS w pozostałych odprowadzeniach (najczęściej w II, III, aVF)

6. Współrytm - rytm parasystoliczny Zespoły QRS pobudzeń ektopowych przeważnie są poszerzone i zniekształcone Pobudzenia ektopowe nie mają stałego czasu sprzężenia z ewolucjami rytmu podstawowego Obecne są pobudzenia zsumowane

7. Trzepotanie przedsionków Fale F kształtu zębów piły w odprowadzeniach II, III i aVF dwufazowe z dominującą fazą ujemną Brak linii izoelektrycznej między falami F w odprowadzeniach kończynowych Częstotliwość rytmów przedsionków powyżej 200/min Rytm komór często miarowy, rzadziej niemiarowy, z reguły wolniejszy od rytmu przedsionków

8. Migotanie przedsionków Brak załamków P Drobne, niemiarowe, różnokształtne fale f, najwyraźniejsze w odprowadzeniach V1 i V2 Rytm komór całkowicie niemiarowy

9. Trzepotanie i migotanie komór Zespoły QRS kształtu regularnej sinusoidy w czasie trzepotania i niemiarowych, różnokształtnych fal w czasie migotania komór Brak linii izoelektrycznej miedzy poszczególnymi zespołami QRS Częstotliwość rytmu komór 200-500/min

---