1. Prawo administracyjne gospodarcze to przepisy regulujące podstawy funkcjonowania tej sfery administracji, która wiąże się z działalnością podmiotów gospodarczych. Normuje stosunki pomiędzy organami administracji publicznej, a podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą. Administracyjne prawo gospodarcze jest prawem gospodarczym publicznym. Normy administracyjnego prawa gospodarczego można podzielić na: 1)ustrojowe - regulują organizację i zasady funkcjonowania aparatu administracyjnego powołanego do czuwania nad podejmowaniem i prowadzeniem dział.Gosp.,2)materialne - regulują uprawnienia i obowiązki organów administracji gospodarczej oraz przedsiębiorców, 3)procesowe - regulują tok czynności podejmowanych przez organy administracji i przedsiębiorców w celu realizacji norm prawa materialnego. Główne obszary apg: 1)reglamentacja - ochrona interesów zbiorowych przed konkurencją zewnętrzną oraz przed wewnętrznymi praktykami nieuczciwej konkurencji2)policja - nadzór nad różnymi obszarami dział.gosp.sprawowany ze względu na bezpieczeństwo, ochr. środ. naturalnego oraz porządek i spokój publiczny, 3)piecza administracyjna - organizowanie dostępu do świadczeń ze strony państwa np. za pośrednictwem przedsiębiorstw użyteczności publicznej,1)Pojęcie administracji gospodarczej Administr gospodarcza- organy publiczne, kt otrzymaly odpowiednie prerogatywy, czyli kompetencje i obowiązki co do stanowienia o interpretacji zasad działalności gospodarczej i ich ochrony.15.Organy administracji gospodarczej- są to organy adm.publ.,którym przepisy prawa przyznają kompetencję do dzialania w sferze gospodarczej.1)Organy o właściwości ogólnej- takim org jest Rada Ministrów, kt dziala na podstawie i w granicach prawa. RM ksztaltuje politykę państwa w sferze gospodarczj w takim zakresie, w jakim kształtowanie to nie zostalo przekazane innym organom. RM wydaje rozporządzenia zapewniając wykonanie ustaw, RM zajmuje się przygotowywaniem i przedstawianiem Sejmowi ustaw. RM koordynuje i kontroluje pracę innych organów, posiada kompetencje reglamentacyjne. Rm realizuje swe zadania na zasadzie kolegialności, przy pomocy organów wewnętrznych, kt są organami pomocniczymi np. stale lub doraźne komisje. 2)Organy, kt kierują określonymi dzialami administr rządowej- czyli ministrowie. Na szczególną uwagę zasługują min gospodarki i min Skarbu Państwa. Min Gospodarki- jest naczelnym organem administracji publicznej kierującym działem gospodarka w administracji rządowej. Odpowiada za wszystkie sprawy-związane z gospodarką, nie zastrzeżone do kompetencji innych organów. Jest odpowiedzialny za sprawy - współpracy gosp. z zagranicą, kontroli obrotów z zagranicą, towarami i technologiami, ustalania taryf celnych, kontyngentów, energetyki, wykorzystania energii jądrowej, certyfikacji własności przemysłowej. Sprawuje nadzór nad -urzędem dozoru technicznego, państwową agencją atomistyki, urzędem regulacji energetyki, urzędem patentowym RP. Podlegają mu - polskie centrum badań i certyfikacji, agencja rezerw materiałowych, agencje techniki i technologii. Min Gosp ma kompetencje reglamentacyjno- policyjne- wydaje koncesje, zezwolenia oaz sprawuje nadzór nad ich przestrzeganiem. Min Skarbu Państwa- reprezentuje Skarb Państwa, może on inicjować politykę państwa w zakresie przekształceń własnościowych w odniesieniu do mienia komunalnego oraz sprawuje nadzór nad Agencją Nieruchomości Rolnych. Minister ten jest kompetentny we wszystkich sprawach dot gospodarowania mieniem Skarrbu Państwa, z wyjątkiem spraw przekazanych innym organom publicznym. Min SkP przygotowuje i przedkłada RM oraz z jej upoważnienia Sejmowi coroczne sprawozdanie o stanie mienia Skarbu Państwa, oraz o skutkach prywatyzacji, przygotowuje i przedkłada RM projekty rocznych kierunków prywatyzacji oraz programów prywatyzacji maj. państwowego, prowadzi zbiorczą ewidencje majątku Skarbu Państwa, prowadzi ewidencje podmiotów którym przysługuje prawo wykonywania uprawnień wynikających z praw majątkowych Skarbu lub do działania w imieniu SP, wykonuje uprawnienia wynikające z praw majątkowych SP w zakresie praw z akcji i udziałów należących do SP; sprawuje kontrolę wykonywania przez imię organy adm. państwowej oraz państwowe osoby prawne zadań określonych w odrębnych przepisach w zakresie przekształceń własnościowych; udziela pomocy na ratowanie i na restrukturyzacje przedsiębiorstw państwowych, spółek z udziałem SP, spółek którym oddano przedsiębiorstwo do odpłatnego korzystania Tworzy, likwiduje, łączy, dzieli i przekształca państwowe osoby prawne; powołuje i odwołuje organy państwowych osób prawnych; Min SkP może zlecić zadania i kompetencje znajdujące się w jego właściwości osobom fizycznym czy prawnym. 3)Centralne organy administr publ a)Organy regulacyjne- organy kt realizują zadania państwa w szczególnych obszarach .Są to organy niezależne od państwa, mają wydzieloną strukturę organizacyjną, wydzielony majątek i są kadencyjne. B)Organy reglamentacyjno- policyjne- nadzorują przestrzeganie przez podmioty gospodarcze, prawnych ograniczeń, kt wprowadzono ze względu na ochrnę pewnych wartości.4)Administracja samorządowa- jej dzialania w sferze gospodarczej to: wspieranie rozwoju przedsiębiorczości, wykonywanie czynności związanych z ewidencją przedsiębiorców, wydawanie zezwoleń na podjęcie określonej działalności,ochrona konsumenta (Powiatowego Rzecznika Konsumentów). 5)Agencje Rządowe- mają status os prawnej. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości- wspieranie malych i średnich przedsiębiorców. Agencja Restrukturyzacji I Modernizacji Rolnictwa- rozwój wsi i rolnictwa, dysponowanie i rozdzielanie funduszy unijnych, przyznawanie dopłat. 6)Państwowe osoby prawne- jednostki organizacyjne nie będące agencjami, np. Urząd Nadzoru Technicznego.
2)Prawo publiczne- prawo prywatne w sferze gospodarczej. Na prawo gospodarcze skladają się regulacje publicznoprawne oraz prywatnoprawne. Treścią norm prawa gosp o charakterze publicznoprawnym, obejmuje stosunki między organami wykonującymi funkcje administracji publicznej oraz między nimi i podmiotami dzial.gosp.Obejmuje również zagadnienia ustroju administracji gospodarczej i problematykę mienia pod zarządem publicznym. Natomiast prawo gospodarcze prywatne tworzą normy zaliczane do sfery regulacji stosunków poziomych, których przedmiot i treść regulacji prawnych skupia się na działalności gospodarczej stron tych stosunków.
3)PRAWO ADM GOSP jako czesc prawa publ. - zespól norm regulujących pozycję organów adm publ oraz ich sytuację ustaloną w celu określenia statusu podmiotów dział. gosp w formach wladczych lub przy zastosowaniu innych publicznoprawnych form dzialania administracji. APG, to część prawa administracyjnego, która określa sytuację podmiotów gospodarczych, czyli podejmujących i prowadzących działalność gospodarczą. Do podmiotów gospodarczych zaliczamy osoby fizyczne i prawne jako przedsiębiorców, Skarb Państwa i inne państwowe osoby prawne oraz podmioty samorządowe. Publ adm pr gosp stanowią normy prawne, kt przedmiot regulacji obejmuje relacje o charakterze publicznym między organami państwa i podmiotami dzial. gosp. Ustrój gospodarczy państwa wyznacza przedmiot regulacji APG i zasady jego przestrzegania. Przedmiotem regulacji APG jest prawo interwencji państwa w sferze gospodarczej, kt zaznacza się również w formach prawnych realizacji zadań administracji zadań. Publ prawo gosp wyrażają normy określające warunki wykonywania władzy publicznej w sprawach gospodarczych. Celem regulacji tego prawa jest ingerencja państwa w sferę stosunków gospodarczych, która przejawia się przyjmowaniem w rozwiązaniach prawnych zasad, kt określają ustrój gospodarki.Ustrój ten to prawa podmiotów dział. gosp.Inną ważną zasadą konstytucyjną jest zas równości wob prawa.
4.Pojęcie prawa gospodarczego- PRAWO GOSPODARCZE- to kategoria wyodrębniona w systemie prawa, do której zaliczamy normy regulujące wszystkie zagadnienia wyróżnione w gospodarce. Przedmiotem PG są stosunki poziome oraz stosunki pionowe Do PG zaliczyć też można zagadnienia dot m-nar obrotu gospodarczego. Wyodrębnienie PG ma charakter porządkujący i opiera się na zaliczeniu do jednej kategorii, tych norm prawnych, kt lączy wspólny przedmiot regulacji, jakim są sprawy gospodarcze. PG jest nieskodyfikowaną gałęzią prawa. PG szeroko rozumiane tworzą normy regulujące stosunki publicznoprawne oraz prywatnoprawne. Natomiast wąskie ujęicie PG polega na zaliczeniu do niego tylko norm prywatnoprawnych.
5.Zasady prawa publicznego gosp: A)Zasady ogólne prawa publicznego: 1)Prawo jednostki do sądu- możliwość zaskarżenia przed sądem każdego bezpośredniego działania lub zaniechania ze strony wł. publ, kt narusza wolność czy prawo jednostki, 2)Tworzenie podstaw do zapewn. dobra publ. zaspokojenie pewnych zbiorowych potrzeb uznanych w społeczeństwie i czasie za nieodzowne i nie mogące być zaspokojone przez jednostkę lub grupy.Jednostki obowiązane są do realizacji dobra publiczn, przez wykonywanie nakazywanych im przez prawo publ. świadczeń, 3)Zasada domniemania że adm.publ. realizuje dobro publ. w formach niewładczych a wykorzystaywanie. Przykładem realizacji tej zasady są przepisy o wywłaszczeniu nieruchomości nakazujące podjęcie przed wydaniem decyzji wywłaszczeniowej działań zmierzających do nabycia nieruchomości na drodze prywatnej. 4)Czynności prawne i inne dzialania administracji publicznej w sferze zarządu mieniem publicznym powinny być zgodne nie tylko z normami prawa pryw., ale i z normami prawa publ. co oznacza że zasady prawa prywatnego podlegają ograniczeniom w tych stosunkach prywatnoprawnych, których uczestnikiem jest organ władzy publicznej, 5)Organ wl.publ ma obowiązek podjęcia działania jeśli dobro publ. tego wymaga. 6)Zasada wolności gosp- Konst RP opiera spoleczną gospodarkę rynkową na wolności dział gosp, wlasnosci prywatnej, a takze solidarności, współpracy partnerow społecznych. Zas ta daje prawna możliwość podjęcia i prowadź, dzial.gosp. przez każdego bez konieczności uzyskania na to zgody wl. publ. chyba ze ustawa stanowi inaczej, 7)Zasada równości wobec prawa i władz publicznych- ozn, ze wszyscy są wobec prawa równi i wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. Podejmowanie i prowadzenie działal gosp jest wolne i dozwolone każdemu na równych prawach, czyli przedsiębiorcy powinni być traktowani równo, według jednolitej miary, bez zróżnicowań dyskryminacyjnych i faworyzujących. Zas ta gwarantuje jednakowe traktowanie zarówno w stosunku do podmiotów krajowych jak i podmiotów zagranicznych. Państwo traktuje wszystkich obywateli w stosunkach gospodarczych w sposób jednakowy, obywatele mają równe prawa. Zasada równości zakazuje państwu zróżnicowanego traktowania gospodarujących obywateli, ale tylko wyłącznie w warunkach, które z natury rzeczy wymagają jednolitego traktowania. Wyjątkiem od zasady równości w zakresie podejmowania działaln gosp jest wykonywanie tej działalności przy utrzymaniu monopolu państwowego.
8)Aministracja ma władczo wkraczać za pomocą aktów generalnych i administracyjnych w sferę praw i obowiązków jednostki gdy ma do tego wyraźne upoważnienie wynikające z przepisów ustrojowych, materialnoprawnych i proceduralnych zawartych w ustawie. 8)Zasada ochrony własności- Własność może być ograniczona tylko w drodze ustawy i tylko w zakresie, w jakim nie narusza ona istoty prawa własności. Wywłaszczenie jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem. Dopuszczalne są odstępstwa od tej zasady. 9)Zasada ochrony wolności i praw nabytych- publicznoprawna ochrona obejmuje prawa podmiotowe nabyte z tyt. prywatnoprawnych i publicznoprawnych. Obok praw majątkowych ochronie publicznoprawnej podlegają również prawa niemajątkowe w tym w szczególności prawa podmiotowe i wolności wynikające z decyzji zezwalajacych. 10)Zasada trwałości decyzji- organ adm. związany jest swą decyzja od chwili jej wydania. Decyzja może być uchylona lub zmieniona, jedynie, za zgodą strony która nabyła prawa do decyzji. Ograniczenie tzw. wywłaszczenie prawa (jeśli nie da się usunąć stanu zagrożenia życia, zdrowia ludności albo zapobiec poważnym, szkodom dla gospodarki narodowej lub ważnych interesów państwa, to można uchylić decyzję. 11)Mozliwosc domagania się odszkodowania za straty poniesione wskutek blednego wydania decyzji. Odszkodowanie za straty poniesione wskutek działania władzy publicznej należy się, gdy działanie było niezgodne z prawem oraz jeśli w wyniku legalnego działania władzy nastąpiło odjęcie lub ograniczenie na cele publiczne prawa majątkowego. W pozostałych przypadkach odszkodowanie się należy jedynie wtedy, gdy prawo takie odszkodowanie wyraźnie przewiduje
B)Swoiste zasady APG: 1)Zasada ochr.bezp.publ.i porządku publ- Ochrona bezpiecz publ to realizowana za pośrednictwem policji admin ochrona życia, zdrowia i mienia oraz ochrona środowiska przed zagrożeniami wynikającymi z wykonywania dzilalalności gosp. Obszar, kr obejmuje policja gosp stale się poszerza, i tak oprócz policji sanitarnej, przemysłowej, handlowej tworzone są nowe policje, np. telekomunikacyjna lub ekologiczna. 2)Zasada ochr.prawidłowego funkc. gosp rynkowej- realizowana przez reglamentację gospodarczą urzeczywistnianą na rożnych obszarach. Prawo reglamentacyjne jest zmienne, gdyż zróżnicowane i zmienne są cele i środki prawne reglamentacji. Konst wymienia ochronę konkurencji i ochronę pracy jako obszary reglamentacj, innym przykładem jest reglamentacja w formie koncesji i zezwoleń.3)Zasada ochr. zasobów narodowych- czyli zasobów naturalnych, dóbr kultury. Realizują tę zasadę prawo górnicze, pr geologiczne, pr o ochronie dóbr kultury ograniczając wolność gospodarczą i wykonywanie własności. 4)Zasada ochr.interesow polit i gosp. państwa w stos. z zagranica- wyraża się przez stworzenie systemu zakazów, nakazów, pozwoleń w zagr. obrocie towarowym, w celu ochrony bezpieczeństwa publ, ochrony rynku krajowego, a nawet ochrony interesów politycznych państwa. 5)Zasada prawidłowego gospodarowania mieniem publ- obszar wykonyw. praw majątkowych państwa i innych podm. Publicznoprawnych przez organy władzy publ podlega ocenie wg kryteriów: legalności, celowości, gospodarności, rzetelności.
6)Wladztwo publiczne w administracji gospodarczej- atrybut organu władzy publ., kt polega na możności jednostronnego określenia praw i obowiązków drugiego podmiotu jako uczestnika stosunku publicznopr.. W syt, gdy treścią stosunku pr jest obowiązek podmiotu, to władztwo publiczne wyposażone jest w możność stosowania przez organ władzy publicznej wlasnych środków przymusu w celu wyegzekwowania tego obowiązku. Wladztwo publiczne sluży realizacji dobra publ, a jego podstawą i źródłem jest prawo publ.Organy władzy publ określają za pomocą aktów generalnych i indywidualnych szczegółowe prawa lub obowiązki jednostki, na podstawie upoważnień wynikających z norm powszechnie obowiązujących. Ponadto sprawują nadzór nad przestrzeganiem przez jednostki ustalonych dla nich praw i obowiązków.
7.Ustawy i rozporządzenia jako źródla pr publ gosp.- Hierarchię źródeł prawa ustala Konstytucja RP w następującej kolejności: Konstytucja, ratyfikowane um m-nar, ustawy, rozporządzenia, prawo miejscowe. Powszechnie obowiązujący porządek prawny tworzą przede wszystkim akty ustawowe, z Konstytucją RP na czele. Ustawa determinuje postępowanie *podejmowane w celu uregulowania stosunków miedzy administracją a adresatami jej działań, czy też *podejmowanego przez nią w zakresie ochrony zasady wolności gosp bez wskazywania na adresatów czynności prawnych. Konstytucja dot zagadnień z zakr APG takich jak: zakres wolności gospodarczej, ustrój adm gosp, ochrona własności, wl publicznej, swoboda podmiotów gospodarczych do zrzeszania się. Ustawa zaś rozwija rozwiązania konstytucyjne. Ustawodawca korzysta z możliwości delegowania na rzecz administracji publicznej uprawnień do wydawania rozporządzeń, kt są aktami podstawowymi i stanowią źródlo APG. Rozporządzenie powinno swoimi regulacjami wypelniać wytyczne ustawowe dot treści regulacji, kt znajdują się w nim w związku ze sprawami przekazanymi do uregulowania.
8.Akty prawa miejscowego jako źródlo pr publ gosp- Akty pr miejsc to: akty terenowych organów administr rządowej i akty jednostek samorządu terytor, przyjmowane przez ich odpowiednie organy. Konst stanowi, że akty te są wydawane na podstawie i w granicach uprawnień zawartych w ustawie, co ustanawia między nimi a aktami ustawowymi związek formalny i materialny. Obowiązywanie aktów pr miej jest ograniczone do terytorium wyznaczonego obszarem dzialania danego organu. W aktach tego typu przesądzono o granicach wolności gospodarczej w pewnych rodzajach działalności gosp jako przykład: zasady wykonywania zarobkowego przewozu osób w komunikacji publicznej czy taksówkami.
9.Uchwaly Rady Ministrów i zarządzenia ministrów jako żródla pr publ gosp- mają charakter wew, obowiązują tylko w układzie ustrojowym adm publ, czyli obowiązują jednostki podlegle organowi wydającemu akty. Z Konst wynika, że uchwala RMoraz zarządzenie Prezesa RM i ministrów nie mogą stanowić podstawy decyzji wob obywateli, osób prawnych, ani innych podmiotów. Uregulowania zawarte w tych aktach odnoszą się do procedur wewnętrznych i nie mają znaczenia bezpośrednio dla sytuacji stron, mogą jednak wywoływać skutki w sferze organizacji postępowania.
10.Rola norm sytuujących i wskazujących w pr.publ.gosp. NORMY SYTUUJĄCE- określają pozycję adresata wyznaczając jego prawa i obowiązki, regulują jego zachowanie w sytuacji ustalonej w hipotezie normy. Poprzez specyfikację elementów, kwalifikują jego pozycję w stos do innych podmiotów APG. Stanowią wzorzec odniesienia, kt uwzględnia podmiot prawa w swoich zachowaniach. Adresat , kt znalazł się w normowanej sytuacji stosuje NS wprost. NS adresowana jest też do właściwego organu adm publ, nawet jeśli zostala skierowana do podmiotu gospodarczego. Wlaściwe organy adm publ są odpowiedzialne za analizę przestrzegania prawa przez podmioty gospodarcze. NORMY WSKAZUJĄCE- ustanawiają interpretację treści normatywnej przyjętej w normach sytuujących ich celem jest nadanie określonego kierunku w rozstrzygnięciach przyjmowanych przez organy adm publ, jednak nie są ujawniane jako podstawa prawna. Nie podlegają ocenie ich zgodności z treścią norm sytuujących i nie są przywoływane w postępowaniach sądowych prowadzonych w wyniku skargi na rozstrzygnięcia przyjęte w aktach władczych adm.W aktach wykonawczych NW precyzują regulacje ustawowe, umożliwiają posługiwanie się nimi, co ma znaczenie dla administr gospodarczej w stosunkach z podmiotami gosp. Zazwyczaj jednak NW pojawiają się w stosunkach wewnętrznych między organami administracji publ.
11.PrawoUE w obszarze pr publ gosp- źródlami prawa wspólnotowego są: rozporządzenia, decyzje, opinie, dyrektywy. Co do zasady, jedynymi aktami prawnymi powszechnie obowiązującymi na terytorium Wspólnoty są rozporządzenia, kt mogą dot zarówno państw członkowskich, jak i indywidualnych obywateli tych państw, mogą nakładać na przedsiębiorców obowiązki oraz przyznawać im uprawnienia. Decyzja ksztaltuje prawa i obowiązki konkretnie wskazanego adresata Cecha ta upodabnia decyzję do aktu administr. Adresatem opinii i zaleceń są wyłącznie państwa członkowskie, nie mają one charakteru aktów wiążących bezwzględnie, zawierają jedynie propozycje, wskazówki lub stanowisko organów wspólnotowych. ETS wyraża pogląd o obowiązku uwzględniania tej kategorii aktów przy wykładni prawa, a także wskazuje, by stanowienie prawa wewnętrznego odbywalo się z ich uwzględnieniem.W orzecznictwie ETS obowiązuje zasada wyjątkowej bezpośredniej skuteczności dyrektyw. ETS określil warunki, jakie muszą zostać spełnione by bezpośr skuteczn miala miejsce. W konsekwencji tak rozumianej skuteczności każdy podmiot może skutecznie powoływać się wprost przed każdym sądem na przepisy dyrektywy. Spór taki może mieć miejsce tylko między obywatelem a organem władzy publ, czyli na bezpośredni skutek można się powoływać w dzialaniu przeciwko państwu, a nie przeciwko innej jednostce.
12.Prawo pierwotne jako źródlo prawa publicznego gosp- Prawo pierwotne- traktaty ustanawiające, przekształcające, poszerzające, niepisane, ogólne zasady prawa wspólnotowego, uznane zwyczaje międzynarodowe (zadania WE, swobody podst gosp., przepływ towarów, ludzi, kapitału, przedsiębiorczości).
13. Prawo wtórne jako źródlo prawa publicznego gosp- Prawo wtórne: a)rozporządzenia- powszechnie obowiązujące, bezpośrednio stosowane, obowiązuje automatycznie, samo z siebie, stosowane powinno być przez państwa i jednostki, np.: o zasadach udzielania pomocy publicznej czy ochrony konkurencji i konsumentów, jest ono kierowane do podmiotów i organów państw b)dyrektywy- wymagają od państw implementowania- musi być wydane odpowiednie źródło prawa krajowego, Są skierowane do państw członkowskich. Nie tworzą uprawnień po stronie osób prywatnych, ani obowiązków, zobowiązują państwa aby podjęły właściwe akty prawne, które prowadza do osiągnięcia rezultatu ustanowionego w dyrektywie.. Opieszałość państw co do wprowadzania treści dyrektyw, skutkowala skarżeniem państw do ETS przez obywateli. 3)Decyzje- kierowane do konkretnych państw albo do konkretnych jednostek, podmioty gosp.-charakter indywidualny, adresat jest znany z treści.
14.Stosowanie prawa publicznego gospodarczego w warunkach UE- Zasady rozstrzygania sporów między prawem krajowym a wspólnotowym: *zasada obopólnej przyjaznej wykładni prawa- prawo PL powinno być interpretowane w sposób przyjazny prawu wspólnotowemu- pro wspólnotowa wykładnia prawa krajowego, prawo zaś wspólnotowe powinno być interpretowane w sposób przyjazny dla prawa krajowego- prokrajowa wykładnia prawa wspólnotowego, *zasada pierwszeństwa stosowania prawa wspólnotowego- nie jest, to zasada pierwszeństwa obowiązywania. Jeśli dochodzi do konfliktu norm które są bezpośrednio skuteczne to pierwszeństwo ma norma prawa wspólnotowego, ta zasada, stosowana jest gdy nie działa zasada obopólnej przyjaznej wykładni prawa, *zasada bezpośredniego skutku prawa wspólnotowego- przepisy wspólnotowe nie wymagają dla swojej skuteczności prawnej konieczności wydawania krajowych źródeł prawa chyba ze wynika to wyraźnie z charakteru prawa UE. *zasadą efektywności prawa wspólnotowego- krąjowe źródła prawa nie mogą ustanawiać regulacji prawnych które by ograniczały bądź wykluczały spełnianie się treści wynikających z prawa wspólnotowego.
15)Organy administracji gospodarczej- Organami adm gosp są te organy, których władcze działania odnoszą się do przedsiębiorcow w związku z prowadzoną przez nich działaln gosp oraz organy upoważnione do dysponowania majątkiem publicznym. W szczególności organami adm gosp są: 1)Ministrowie: Minister Gosp , Min Sk Pań, Min finansów, Minister Transportu i Gospodarki Wodnej, Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, Inni ministrowie - w zakresie wpływu wykonywania przez nich ich obowiązków na gospodarkę, 2)Wojewodowie, 3)Organy administracji niezespolonej, 4)Organy jednostek samorządu terytorialnego
16)Minister Skarbu Państwa jako organ adm gosp- Min Skarbu Państwa- reprezentuje Skarb Państwa, może inicjować politykę państwa w zakresie przekształceń własnościowych w odniesieniu do mienia komunalnego oraz sprawuje nadzór nad Agencją Nieruchomości Rolnych, jest kompetentny we wszystkich sprawach dot gospodarowania mieniem Sk Pań, z wyjątkiem spraw przekazanych innym organom publicznym. Min SkP przygotowuje i przedkłada RM oraz z jej upoważnienia Sejmowi coroczne sprawozdanie o stanie mienia Sk Pań, oraz o skutkach prywatyzacji, przygotowuje i przedkłada RM projekty rocznych kierunków prywatyzacji oraz programów prywatyzacji maj. państwowego, prowadzi zbiorczą ewidencje majątku Sk Pań, wykonuje uprawnienia wynikające z praw majątkowych SP w zakresie praw z akcji i udziałów należących do SP; składa w imieniu SP oświadczenie woli o utworzeniu spółki handlowej lub przystąpienia do takiej spółki oraz o utworzeniu innej osoby prawnej przewidzianej przepisami; udziela pomocy na ratowanie i na restrukturyzacje przedsiębiorstw państwowych, spółek z udziałem SP, spółek którym oddano przedsiębiorstwo do odpłatnego korzystania; Min SkP wykonuje także funkcje organu założycielskiego w stosunku do niektórych przedsiębiorstw państwowych; Tworzy, likwiduje, łączy, dzieli i przekształca państwowe osoby prawne; powołuje i odwołuje organy państwowych osób prawnych; Min SkP może zlecić zadania i kompetencje znajdujące się w jego właściwości osobom fizycznym czy prawnym.
17.Jednostki organizacyjne wykonujące funkcje państwa
- naczelni ministrowie
- terenowe organy administracji ogólnej
- wojewodowie
- jednostki samorządu terytorialnego
- jednostki administracji nie zespolonej (np. urzędów miar)
18. Min Gospodarki jako org adm gosp- jest naczelnym organem administracji publicznej kierującym działem gospodarka w administracji rządowej. Odpowiada za wszystkie sprawy-związane z gospodarką, nie zastrzeżone do kompetencji innych organów. Jest odpowiedzialny za sprawy - współpracy gospodarczej z zagranicą, kontroli obrotów z zagranicą, towarami i technologiami, ustalania taryf celnych, kontyngentów, energetyki, wykorzystania energii jądrowej, certyfikacji własności przemysłowej. Sprawuje nadzór nad -urzędem dozoru technicznego, państwową agencją atomistyki, urzędem regulacji energetyki, urzędem patentowym RP. Podlegają mu - polskie centrum badań i certyfikacji, agencja rezerw materiałowych, agencje techniki i technologii. Min Gosp ma kompetencje reglamentacyjno- policyjne- wydaje koncesje, zezwolenia oaz sprawuje nadzór nad ich przestrzeganiem.
19.Podmioty APG: Podmioty apg podzielić można na: 1)Podmioty administracyjne: a)Organy administracji: *Państwowej ; *Samorządu terytorialnego, b)Inne podmioty administrujące; 2)Podmioty administrowane Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą , 3)Spółki prawa handlowego: a)Osobowe b)Kapitałowe 4)Przedsiębiorstwa państwowe, 5)Towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, 6)Spółdzielnie, 7)Jednostki badawczo rozwojowe, 8)Stowarzyszenia, 9)Fundacje, 10)Partie polityczne, 11)Przedsiębiorcy zagraniczni, 12)Oddziały przedsiębiorstw zagranicznych, 13)Inne osoby prawne, jeżeli prowadzą dział gosp
20.Zadania i kompetencje organów samorządu terytorialnego w sferze dzialaln gosp- Organy jst są kompetentne do podejmowania w sferze dzial gosp działań władczych, kt sa zabezpieczone możliwością użycia przymusu. Wykonują zadania wynikające ze sfery policji i reglamentacji. Szczególowymi zadaniami organów gminy są: *wydawanie, odmowa wydania i cofanie zezwoleń i koncesji, jeśli przepisu ustw odrębnych tak stanowią, *kontrola przestrzegania przepisów prawa przez przedsiębiorców, *wykonywanie zadań określonych w odrębnych ustawach. Gminy prowadzą ewidencję dzialaln gospodarczej, wpisu do tej ewidencji dekonuje wójt, burmistrz lub prezydent miasta.Kontrola dokonywana przez org gmin ma charakter funkcjonalny. Wójt, burmistrz, prezydent miasta zawiadamia niezwłocznie odpowiedni organ adm rządowej lub odpowiednie organy jst w syt takich jak: otrzymanie informacji o niezgodnym z przepisami ustawy wykonywaniu dzialaln goap, stwierdzenie zagrożenia życia, zdrowia ludzkiego, niebezpieczeństwa powstania szkód majątkowych naruszenie środowiska w wyniku wykonywania dzial gosp. Do zadań organów samorz teryt w powiecie i w województwie należy wydawanie, odmowa wydania i cofanie zezwoleń i koncesji, jeśli odrębne przepisy tak stanowią. Administracja samorządowa ponadto *wspiera rozwój przedsiębiorczości i *chroni konsumenta poprzez działalność Powiatowego Rzecznika Konsumentów.
21.Osoba fizyczna jako podmiot APG- Na podmiotowość prawną os fiz składają się: zdolność prawna i zdolność do czynn pr. Zdoln pr to możliwość bycia podmiotem praw i obowiązków, kt przysluguje człowiekowi od momentu urodzenia, do chwili śmierci. Zdolność pr posiadają pelną zdoln do czynn pr, osoby ograniczone w zdoln do czynn pr oraz osoby jej pozbawione całkowicie Zdolność do czynności pr- może być pełna, ograniczona lub też os.fiz może jej być całkowicie pozbawiona. Pełną zd do czynn pr nabywa się z chwilą uzyskania pełnoletniości Ograniczoną zd do czynn pr mają osoby małoletnie które ukończyły 13 rok życia, osoby częściowo ubezwłasnowolnione oraz osoby dla których sąd ustanowił doradcę tymczasowego. Os fizyczna może prowadzić samodzielnie działalność gospodarczą bez konieczności tworzenia szczególnej formy organizacyjnej. Działal gosp może być prowadzona przez os fiz po dokonaniu zgłoszenia do KRS oraz po uzyskaniu wymaganych koncesji lub zezwoleń oraz spełnieniu innych przewidzianych prawem warunków. Os fiz prowadząca działal gosp podlega wszystkim regulacjom APG, jak każdy inny przedsiębiorca. Prowadzenie niektórych rodzajów działalności gospodarczej przez os fiz jest zabronione, ponieważ ich prowadzenie zostało zastrzeżone dla podmiotów szczególnych. Osoba fiz może prowadzić dzial godp w 3 formach: 1*Indywidualna działalność gosp- czyli indywidualne przedsiębiorstwo Dzialalność indy wid charakteryzuje: niskie koszty rejestracji firmy, stosunkowo szybka rejestracja i likwidacja firmy, brak wymagań co do kapitału początkowego, osobista odpowiedzialność całym majątkiem właściciela za zobowiązania przedsiębiorstwa, jednoosobowe kierownictwo prostsza niż w innych formach działalności księgowość, możliwy jest wybór każdej z form opodatkowania. 2*Przedsiębiorstwo grupowe- osoba fizyczna może tworzyć przedsiębiorstwo razem z inną os fizyczną. wspólnicy posiadają prawo do kierowania dział. Wspolnicy ponoszą też odpowiedzialność- każdy swoim majątkiem. 3*Przedsiębiorstwo rzemieślnicze- zakład rzemieślniczy- jest szczególnym przypadkiem prowadzenia działaln gosp przez osobę fizyczna. Rzemiosłem jest zawodowe wykonywanie działal gosp przez osobę fizyczną z udziałem kwalifikowanej pracy własnej przy zatrudnieniu od 15 pracowników najemnych nie licząc: Emerytów, Rencistów, Pracowników nie zatrudnionych bezpośrednio przez produkcji lub świadczeniu usług (np. księgowy) Uczniów, Członków rodziny pozostających z rzemieślnikiem we wspólnym gospodarstwie domowym
22.Spólk osobowe prawa handlowego jako podmioty APG- Spólki osobowe prawa handlowego to: sp jawna, sp partnerska, sp komandytowa i sp komandytowo- akcyjna. Są to podmioty, którym przyznana zostala podmiotowość prawna, ze względu na przyznanie im zdolności prawnej, subsydiarną odpowiedzialność wspólników, fakt prowadzenia przez nie przedsiębiorstwa pod wlasną firmą oraz ze względu na jasność co do nabywania praw rzeczowych i prawa własności nieruchomości przez te spólki. Prawo cywilne kwalifikuje sp osob pr handlowego w kategorii ulomnych osób prawnych, jednak APG nie przeklada się na takie określenie syt prawnej tych podmiotów. Sp os pr handlowego są stronami postępowania administracyjnego tylko w wypadku, gdy przepisy szczególne przyznają im taki status. Spólki te posiadać będą formalny status strony, tylko gdy przepis prawa materialnego wyraźnie na to wskazuje. W sferze prawa publicznego podmiotem uprawnionym z koncesji lub zezwolenia jest spólka, nie natomiast jej wspólnicy.
23)Spólka z o.o. i sp akcyjna jako podmioty APG- Spółka z ograniczoną odpowiedzilnoscia jest spółką kapitałową opiera się na wkładach wniesionych przez wspólników i ich ograniczonej odpowiedzialności. Może być utworzona w dowolnym celu gospodarczym. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może być założona także jako spółka jednoosobowa służy wtedy wyłącznie ograniczeniu odpowiedzialnosci zakładającego ją podmiotu do wysokości majątku przeznaczonego na kapitał zakładowy tej spółki. Założycielem jednoosobowej spółki z ograniczona odpowiedzialnością, chyba że jest to jednoosobowa spółka Skarbu Państwa. Spółka akcyjna jest kapitałową spółką prawa handlowego i posiada osobowość prawną. Może być powołana do realizacji dowolnego celu zgodnego z prawem, nie musi to być cel gospodarczy zawsze będzie kupcem w rozumieniu prawa handlowego, ale nie zawsze będzie przedsiebiorcą (nie musi prowadzic działalności gospodarczej). Spółka akcyjna co do zasady powstaje w trybie normatywnym po spełnieniu wymaganych prawem warunków zostaje wpisana do rejestru handlowego i od tej chwili nabywa osobowość prawną. Niekiedy na powołanie spółki akcyjnej wymagana jest zgoda właściwego organu administracji publicznej jest to tryb koncesyjny. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjne są spółkami kapitałowymi prawa handlowego. Charakteryzują się tym, że: *Podstawa ich istnienia jest kapitał wniesiony przez wspólników, *Posiadają osobowość prawną, *Odpowiadaja za zobowiazania własnym majątkiem *Wspólnicy są odsunięci od podejmowania bieżących decyzji w sprawach spółki i sprawowania bieżącej kontroli nad jej działalnością, Spółki działają poprzez swoje organy:*Wolne zgromadzenie akcjonariuszy lub zgromadzenie wspólników, *Komisje rewizyjne, *Rady nadzorcze, *Zarząd spółki Wspólnicy mogą swobodnie rozporządzać swoimi udziałami. Zakres praw wspólników powiązany jest z wartością wniesionych przez nich wkładów, Nie wymagają osobistego zaangażowania się w sprawy spółki.
24. Przedstawicielstwa i oddziały przedsiębiorców zagranicznych.
Przedsiębiorca zagr, który zamierza podjąć działalność gosp w Polsce i chce ją prowadzić we własnym imieniu ma możliwość tworzenia dwóch form organizacyjno- prawnych działalności gosp: oddziału i przedstawicielstwa. Formy te powodują, że działalność podmiotu zagr na obszarze Polski prowadzona jest bezpośrednio w jego imieniu, na jego rzecz. Przedsiębiorcy zagr mogą tworzyć oddziały z siedzibą na terepie RP na zasadzie wzajemności, o ile nieratyfikowane umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej. Oddział- wyodrębniona i samodzielna organizacyjnie część działalności gosp wykonywana przez przedsiębiorcę poza głównym miejscem wykonywania działalności. Jego przedmiot działalności jest ograniczony wyłącznie do przedmiotu działalności przedsiębiorcy zagranicznego prowadzonej za granicą. Może być utworzony tylko przez przedsiębiorcę zagranicznego (przez os.fiz., której podstawowa działalność gosp. jest prowadzona za granicą). W zakresie zdolności prawnej podlega prawu państwa, w kt ma siedzibę przedsiębiorca zagr. Nie posiada odrębnej od przedsiębiorcy osobowości prawnej. Istnieje obowiązek ustanowienia osoby upoważnionej w oddziale do reprezentowania przedsiębiorcy zagr tworzącego ten oddział. Przedsiębiorca zagr może podjąć działalność w ramach oddziału po dokonaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców (wpisywane dane są analogiczne jak w przypadku przedsiębiorców polskich). Obowiazki oddzialu art. 89 a w art. 90 opisane są obowiązki oddziału Określone zobowiązania są przejawem nadzoru wobec podmiotów zagranicznych. Dopuszczony jest on w celu ochrony m. in.: interesu publicznego, ochrony ważnych interesów gospodarczych i bezpieczeństwa państwa. Środkiem prawnym tego nadzoru jest zakaz wykonywania działalności gosp przez oddział, którego podstawą jest: rażące naruszenie prawa polskiego, likwidacja przedsiębiorcy zagranicznego lub utrata wykonywania przez niego prawa wykonywania działalności, zagrożenie bezpieczeństwa i obronności państwa, ochrona tajemnicy państwowej lub inny ważny interes publiczny. Przedstawicielstwo- mogą je tworzyć w Polsce wszyscy przedsiębiorcy zagraniczni, bez uwzględniania zasady wzajemności. Może występować jako osoba fizyczna lub jako określona jednostka organizacyjna. Tworzone jest gdy działalność przedsiębiorcy zagranicznego ma być prowadzona bezpośrednio w jego imieniu i na jego rzecz, zaś podmiotem prowadzącym tę działalność jest sam przedsiębiorca zagraniczny- oznacza to brak samodzielności prawnej przedstawicielstwa. Posiada (podobnie jak oddział) jedynie wąski zakres samodzielności personalnej, organizacyjnej, podatkowej oraz bilansowej. Zakres działalności obejmuje jedynie prowadzenie działalności reklamowe] i promocyjnej na rzecz przedsiębiorcy zagranicznego. Warunkiem utworzenia przedstawicielstwa w Polsce jest wpisanie go do rejestru przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych, prowadzonego przez właściwego ministra ds gospodarki
25.Osoby zagraniczne i przedsiębiorcy zagraniczni jako podmioty APG-
Osoba zagraniczna- to *osoba fizyczna posiadająca miejsce zamieszkania za granicą, nieposiadająca obywatelstwa polskiego (W przypadku osoby fiz uznanie jej za os zagraniczną ma miejsce gdy miejscem zamieszkania tej os. fiz. jest miejscowość położona za granicą, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu), *osoba prawna z siedzibą za granicą (Os pr jest osobą zagraniczną jeżeli ma siedzibę w miejscowości położonej za granicą, przy czym jest to miejscowość, w której ma siedzibę jej organ zarządzający), *jednostka organizacyjna niebędącą osobą prawną, posiadająca zdolność prawną, z siedzibą za granicą (Jednostka taka ma siedzibę w miejscu zamieszkania wspólników prowadzących jej sprawy lub w miejscowości , w której koncentruje się główna działalność tej jednostki organizacyjnej i miejscowość ta znajduje się poza granicami Polski). Podejmowanie dzial gosp prez os zagraniczne Osoby zagraniczne pochodzące z państw członkowskich UE i państw członkowskich EFTA (strony umowy o EOG) mogą podejmować działalność gosp na takich samych zasadach, jak przedsiębiorcy polscy, podlegają tez takim samym rygorom prawnym. Obywatele innych państw (nieczłonkowskich), którzy otrzymali zezwolenie na osiedlenie się na terytorium RP, zgodę na pobyt tolerowany, status uchodźcy nadany w RP lub korzystający z ochrony czasowej na jej terytorium, mogą podejmować i wykonywać działalność gosp na terytorium RP na takich samych zasadach jak obywatele polscy. Osoby, kt uzyskały zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony oraz cudzoziemcy posiadający zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Eur, mogą podejmować i wykonywać działalność gosp na takich samych zasadach. Osoby nie zaliczane do wskazanych powyżej, kt maja prawo do podejmowania i wykonywania działalności gosp wyłącznie w formie spółek: komandytowej, komandytowo-akcyjnej, z o.o. i akcyjnej, a także do przystąpienia do takich spółek oraz podejmowania lub nabywania ich udziałów lub akcji, o ile międzynarodowe umowy nie stanowią inaczej. Powyższy przepis dotyczy osób fizycznych, tylko one mogą ubiegać się o nadanie szczególnego statusu, o którym mowa. Przedsiębiorca zagraniczny- to osoba zagraniczna wykonująca działalność gospodarczą za granicą i spełniająca przesłanki, niezbędne do nabycia statusu osoby zagranicznej (patrz def osoby zagr). Przedsiębiorca zagr, który zamierza podjąć działalność gosp w Polsce i chce ją prowadzić we własnym imieniu ma możliwość tworzenia dwóch form organizacyjno- prawnych działalności gosp: oddziału i przedstawicielstwa. Formy te powodują, że działalność podmiotu zagr na obszarze Polski prowadzona jest bezpośrednio w jego imieniu, na jego rzecz. Przedsiębiorcy zagr mogą tworzyć oddziały z siedzibą na terepie RP na zasadzie wzajemności, o ile nieratyfikowane umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej.
26.Przedsiębiorstwo państwowe jako podmiot APG- Przedsiębiorstwo państwowe- jest samodzielnym, samofinansującym się i samorządnym przedsiębiorcą, posiadającym osobowość prawną, wyposażonym w majątek oraz zarządzanym i reprezentowanym przez własne organy. Akt założycielski określa nazwę, rodzaj, siedzibę i przedmiot, działania przedsiębiorstwa. Z kolei status przedsiębiorstwa reguluje m. in.: strukturę organizacyjną przedsiębiorstwa, zasady tworzenia zakładów i innych jednostek organizacyjnych przedsiębiorstwa. Regulamin organizacyjny określa zakres działania przedsiębiorstwa, podział czynności i odpowiedzialność osób pełniących funkcje kierownicze i samodzielne. Kompetencja tworzenia przedsiębiorstw państwowych przysługuje: naczelnym oraz centralnym organom admin. państwowej; NBP i bankom państwowym: innym organom państwowym. Przedsiębiorstwo państwowe musi dokonać wpisu w KRS, po dokonaniu wpisu przedsiębiorstwo państwowe otrzymuje osobowość prawną i był jako wydzielony przedsiębiorca. Przedsiębiorstwa państwowe mogą być tworzone i działać jako: jednostki działające na-zasadach ogólnych lub jednostki użyteczności publicznej. Materialną bazą działalności PP jest jego majątek, będący częścią mienia publicznego. W jego skład wchodzą środki wydzielone na etapie tworzenia przedsiębiorstwa oraz mienie nabyte w toku jego działalności. W obrocie prawnym, w zakresie mienia, przedsiębiorstwo występuje we własnym imieniu i na własny rachunek. W zakresie gospodarowania mieniem do dokonywania czynności prawnych samodzielnie w imieniu przedsiębiorstwa jest upoważniony z mocy ustawy jego dyrektor. Zastępcy dyrektora i inne osoby działają w granicach udzielonego przez dyrektora umocowania.
Samodzielność PP oznacza: przedsiębiorstwo to występuje w obrocie gospodarczym we własnym imieniu i na własny rachunek, może nabywać i zaciągać zobowiązania oraz pozywać i być pozywane pod własna nazwą- wyrazem tego jest posiadanie osobowości prawnej i posiadanie własnego wydzielonego majątku. organy przedsiębiorstwa samodzielnie podejmują decyzję i organizują działalność we wszystkich sprawach przedsiębiorstwa zgodnie z prawem i w celu wykonywania zadań przedsiębiorstwa. Natomiast organy państwowe mogą podejmować decyzję w zakresie działalności przedsiębiorstwa tylko w przypadkach przewidzianych w ustawie. Samorządność PP oznacza: udział załogi przedsiębiorstwa w jego zarządzaniu, na zasadach określonych w odrębnej ustawie. Udział ten może być realizowany w drodze referendum (bezpośrednio), w ramach którego załoga może się wypowiedzieć w istotnych sprawach przedsiębiorstwa. Przeważnie udział ten jest wykonywany pośrednio przez organy samorządu załogi: ogólne zebranie pracowników przedsiębiorstwa oraz rada pracownicza ii przedsiębiorstwa. , udział załogi w stanowieniu w istotnych sprawach przedsiębiorstwa, wyrażaniu opinii, podejmowaniu inicjatyw i zgłaszaniu wniosków oraz sprawowaniu kontroli działalności przedsiębiorstwa. Samofinansowanie się PP oznacza, że przedsiębiorstwo z własnych dochodów pokrywa wszelkie wydatki i koszty działalności.W przypadku przedsiębiorstwa użyteczności publicznej organ założycielski ma obowiązek dotować jego działalność, jeżeli jest ona nierentowna, ale konieczna ze względu na potrzebę zaspokajania potrzeb ludności. Przepisy ustawy o przedsiębiorstwach państwowych, w sytuacji gdy prowadzi ono działalność ze stratą, lub znajduje się w innej trudnej sytuacji ekonomicznej, zobowiązują organy przedsiębiorstwa i organ założycielski do podjęcia działań naprawczych. Następuje to poprzez ustanowienie przez organ założycielski nad przedsiębiorstwem zarządu komisarycznego.Stosunki nawiązywane przez przedsiębiorstwo państwowe z innymi podmiotami w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej regulowane są przeważnie przepisami prawa cywilnego i handlowego. Organami przedsiębiorstwa państwowego są: ogólne zebranie pracowników (delegatów), rada pracownicza i dyrektor przedsiębiorstwa. Organy te podejmują działania i czynności w dwóch obszarach: w sferze zarządzania przedsiębiorstwem oraz w sferze reprezentowania przedsiębiorstwa na zewnątrz. Dyrektor przedsiębiorstwa zarządza nim i reprezentuje je na zewnątrz. Z kolei kompetencje ogólnego zebrania pracowników i rady pracowniczej dotyczą sfery zarządzania przedsiębiorstwem i są wyszczególnione, w ustawie o samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego. Podział kompetencji pomiędzy organy oparty jest na zasadzie domniemania ich na rzecz dyrektora, co oznacza, że dyrektor jest właściwy we wszystkich -sprawach przedsiębiorstwa z wyjątkiem tych wyraźnie przekazanych w przepisach na rzecz organów samorządu załogi. Dyrektor podejmuje decyzje samodzielnie i ponosi za nie odpowiedzialność. Dyrektora przedsiębiorstwa działającego na zasadach ogólnych powołuje i odwołuje rada pracownicza, przy czym odwołanie go przez radę wymaga zgody organu założycielskiego. Natomiast dyrektora przedsiębiorstwa użyteczności publicznej zawsze powołuje i odwołuje organ założycielski. Dyrektor jest powoływany na okres 5 lat lub na czas nieokreślony. Pozostałe organy (ogólne zebranie pracowników i rada pracownicza) są wyłaniane przez pracowników przedsiębiorstwa w drodze wyborów powszechnych, bezpośrednich i równych, w głosowaniu tajnym, na zasadach określonych w ustawie o samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego. Przedsiębiorstwa użyteczności publicznej - mają na celu bieżące i nieprzerwane zaspokajanie potrzeb ludności. Mogą działać w zakresie: inżynierii sanitarnej; komunikacji miejskiej, zaopatrzenia ludności w energię elektryczną, gazową i cieplną, zarządu państwowymi terenami zielonymi, zarządu uzdrowiskami, usług pogrzebowych- i utrzymania urządzeń cmentarnych usług kulturalnych.
27.Jednoosobowa spólka Skarbu Państwa jako podmiot APG- Jednoosobowa spółka akcyjna Skarbu Państwa - spółka wykorzystywana przez państwo do prowadzenia działal gosp, powstała w wyniku procesu komercjalizacji (utworzona w wyniku przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego),jest państwową osobą prawną, opartą na mieniu państwowym, której jedynym akcjonariuszem jest Skarb Państwa. Wstępuje we wszystkie stosunki prawne, których podmiotem było przedsiębiorstwo państwowe. Pracownicy komercjalizowanego przedsiębiorstwa stają się z mocy prawa pracownikami spółki, z wyjątkiem dyrektora przedsiębiorstwa i pracowników zatrudnionych na podstawie powołania, których stosunek wygasa z mocy prawa z dniem wykreślenia przedsiębiorstwa z rejestru. Działania skomercjalizowanego przedsiębiorstwa są poddane powszechnym prawom rynkowym wolności gospodarczej, zasadzie dokonywania na tym rynku wszelkich czynności prawnych i działań nie zakazanych przez prawo, a także ograniczeniom policyjnym i reglamentacyjnym. Organy spółki jest: Walne zgromadzenie, którego uprawnienia, jako jedynego akcjonariusza, wykonuje reprezentant Skarbu Państwa w spółce, kt jest minister wł ds SkPań, to on ustala statut spółki oraz skład osobowy pierwszych władz. Do czasu, gdy Skarb Państwa pozostaje jedynym akcjonariuszem spółki, minister jako reprezentant akcjonariusza powołuje i odwołuje członków rady, z tym. że 2/5 składu rady stanowią osoby wybrane przez pracowników.. Rada nadzorcza- jest ona organem obligatoryjnym, bez względu na wysokość kapitału zakładowego. Pierwsza RN powinna liczyć 5 osób, a w jej skład wchodzą także przedstawiciele pracowników przedsiębiorstwa oraz niekiedy rolników i rybaków. Do czasu, gdy Skarb Państwa pozostaje jedynym akcjonariuszem spółki, kompetencja do powoływania i odwoływania członków tego organu przysługuje walnemu zgromadzeniu, z tym, że 2/5 składu rady stanowią osoby wybrane przez pracowników, rolników i rybaków. Członkowie rady w 1-os spółce nie mogą m.in: pozostawać w stosunku pracy ze spółką, czy świadczyć pracę na podstawie innego tytułu; posiadać akcji oraz udziałów u przedsiębiorców tworzonych przez spółkę, z wyjątkiem akcji dopuszczonych do publicznego obrotu. Zarząd- organ wykonawczy, spółki prowadzący sprawy spółki i reprezentujący ją na zewnątrz. Jego członków w pierwszej -kadencji powołuje Min Sk Pań jako reprezentant, akcjonariusza. Z tym. że jeżeli średnioroczne zatrudnienie w spółce wynosi 500 osób, pracownicy wybierają jednego członka zarządu, na zasadach określonych w statucie. W spółce, w której ponad połowa akcji należy do Skarbu Państwa, członkowie zarządu powoływani i odwoływani są przez radę nadzorczą. Powołanie członka zarządu następuje po przeprowadzeniu postępowania kwalifikacyjnego przez radę nadzorczą; przepis ten nie dotyczy członka zarządu wybranego przez pracowników. Sprawowanie zarządu w spółce może być zlecone w drodze umowy osobie fizycznej, wyłonionej w drodze konkursu.
28.Dzialalność gospodarcza fundacji- Fundacja może być ustanowiona do realizacji zgodnych z podstawowymi interesami RP, celów społeczno lub gospodarczo użytecznych (ochrona zdrowia, nauka, ochrona środowiska i zabytków kultura). F mogą ustanawiać osoby fizyczne, (bez wzgl na obywatelstwo i miejsca zamieszk) oraz osoby prawne z siedzibami w Polsce lub za granicą. Jednak siedziba F powinna znajdować się na terytorium RP. Z chwalą wpisania do KRS F zyskuje osobowość prawną. F podejmując działalność gosp musi uzyskać status przedsiębiorcy, co dokonuje się przez wpis do rejestru przedsiębiorców KRS. Fundator ustala statut F (statut ten określa nazwę, siedzibę, majątek, cele, zasady, formy i zakres działalności, skład i organizację zarządu, sposoby powoływania, obowiązki i uprawnienia zarządu i jego członków. F może prowadzić działalność gospodarczą w rozmiarach służących realizacji jej celów, wartość środków finansowych przeznaczonych na tą działalność nie może być mniejsza niż 1000 zł. Jeśli F podejmuje działalność nie przewidzianą w statucie, to należy statut zmienić, co również musi być uwzględnione w KRS.
29.Dzialalność gospodarcza organizacji społecznych- Organizacje społeczne (stowarzyszenia)- to dobrowolne, samorządne i trwale zrzeszenie o celach niezarobkowych, kt z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o zarejestrowaniu uzyskuje osobowość prawną i może rozpocząć działalność. OrgSpol samodzielnie określa swe cele, programy dzialania, struktury organizacyjne, a także uchwala akty wewnętrzne dot jej działalności. OrgSpol może prowadzić dzialaln gospodarczą, z której dochód sluży realizacji celów statutowych i nie może być podzielony między jej członków. Istnieje zatem obowiązek prowadzenia wyodrębnionej księgowości związanej z prowadzeniem dzilalan gosp od pozostałej księgowości związanej z działalnością statutową. Majątej OrgSpol powstaje ze skladek członkowskich, darowizn, spadków, zapisów, dochodów z wlasnej działalności, z ofiarności publicznej i dochodów z majątku stowarzyszenia.Aby móc podjąć dzialanność gosp OrgSpol musi uzyskać status przedsiębiorcy, co dokonuje się z chwilą dokonania wpisu do rejestru przedsiębiorców KRS. Dzialalność OrgSpol opiera swą działalność na pracy społecznej jej czlonbków, ale do prowadzenia jej spraw może zatrudniać pracowników.
30.Samorząd gospodarczy i Izby gospodarcze- SAMORZĄD GOSP- organizacje korporacyjne przedsiębiorców i innych podmiotów posiadających status pracodawców, kt w odróżnieniu od samorządu terytorialnego może być zbudowany na zasadzie wspólnoty zawodowej, religinej, narodowościowej oraz wspólnoty interesów gospodarczych albo kulturalnych. Konst Rp stanowi, że w drodze ustawy mogą być tworzone samorządy zawodowe, kt reprezentują osoby wykonujące zawody zaufania publicznego, kt sprawować będą pieczę nad należytym wykonywaniem tych zawodów (w granicach i dla ochrony interesu publicznego), mogą być też tworzone inne rodzaje samorządów. Samorządy nie mogą naruszać wolności wykonywania zawodu ani ograniczać wolności podejmowania działalności gosp. SamGosp reprezentuje środowiska przedsiębiorców i wspiera rozwój gosp kraju pzez dzialania na rzecz przedsiębiorczości. Sam Gosp działała przez organizacje przedsiębiorców, kt nie mogą odmówić członkostwa przedsiębiorcy, kt spelnia warunki określone w statucie organizacji. SamGosp nie posiada uprawnień władczych wob przedsiębiorców w zakresie wykonywanej dzialaln gosp, nie może też podejmować działań ograniczających zakres wykonywanej dzialaln gosp przez przedsiębiorców oraz godzących w zasadę konkurencji. IZBY GOSPODARCZE- to organizacje samorządu gospodarczego, kt reprezentują (szczególnie wobec organów państwowych) interesy gospodarcze zrzeszonych w nich podmiotów w zakresie ich działalności wytwórczej, handlowej, budowlanej lub usługowej. W izby gospodarcze mogą się zrzeszać podmioty oprowadzące dzialaln gosp, z wyączeniem osób fizycznych prowadzących dzialaln gosp jako uboczne zajęcie zarobkowe. Utworzenie IG wymagaa inicjatywy co najmn 50 podmiotów prowadzących dzilalan gospodarczą na obszarze dzialania tworzonej izby, kt obejmuje obszar województwa (liczba założycieli powinna wynosić co najmn 100, jeśli obszar dzialania tworzonej izby ma przekraczać obszar województwa). IG jako kororacje dobrowolne, mają na celu zaspokajanie swoich indywidualnych potrzeb i potrzeb swoich członków, kształtowanie i upowszechnianie zasad etyki w dzialaln gosp, opracowywanie i doskonalenie norm rzetelnego postępowania w obrocie gosp. Majątek IG powstaje ze skladek członkowskich, darowizn, spadków, zapisów, z wlasnej zialalności i dochodów z majątku izby (to samo dot KIG). I Gospodarcze mogą zrzeszać się w Krajowej Izbie Gospodarczej na zasadzie dobrowolności. Krajowa Izba Gospod- na zasadzie dobrowolności zrzesza izby gospodarcze, a także organizacje społeczne i gospodarcze, kt przedmiotem dzialania jest wspieranie rozwoju gospodarczego. Zalożyciele KIG uchwalają jej statut, siedzibą jest miasto stoleczne W-wa, uzyskuje ona osobowość prawną z chwilą wpisania jej do KRS. Celem działalności KIG jest reprezentacja wspólnych interesów gospodarczych zrzeszonych członków.
31.Gmina jako podmiot działalności gosp: Gmina jako jst jest podmiotem prawa publicznego oraz podmiotem posiadającym osobowość prawną w rozumieniuprawa cywilnego. Działa we własnym imieniu i na własny rachunek. Za zobowiązania odpowiada własnym majątkiem. Jest reprezentowana przez własne organy, jej dochody i wydatki podlegają szczególnym regulacjom ze strony prawa publicznego. Gmina może prowadzić działal gosp w zakresie użyteczności publicznej działalność ta może być prowadzona za pomocą zakładu budżetowego lub gminnej spółki kapitałowej. Działalność wykraczająca poza zakres użyteczności publicznej może być prowadzona tylko w granicach przewidzianych ustawą i jedynie w formie spółki prawa handlowego. Gmina może prowadzić działalność gospodarczą: **Poprzez aktywność w sferze użyteczności publicznej- działalność nie zorientowana na zysk, jej zadaniami są zadania własne gminy, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych . Zadaniami własne gminy dotyczą m.in: * gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej, *gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, *wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz, *lokalnego transportu zbiorowego, *ochrony zdrowia, *pomocy społecznej, *edukacji publicznej, *kultury, *porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej. **Poprzez aktywność nakierowaną na uzyskanie korzyści finansowych, które będą później przeznaczone na realizację zadań publicznych. Poza sferą użyteczności publicznej- działalność może być prowadzona jedynie w formie spółki prawa handlowego (akcyjnej lub spółki z ograniczoną odpowiedzialnością), które gmina może utworzyć lub do nich przystąpić. Komercyjna działalność gminy może być prowadzona, jeżeli łącznie zostaną spełnione następujące warunki: 1) istnieją nie zaspokojone potrzeby wspólnoty samorządowej na rynku lokalnym, 2) występujące w gminie bezrobocie w znacznym stopniu wpływa ujemnie na
poziom życia wspólnoty samorządowej, a zastosowanie innych działań i wynikających z obowiązujących przepisów środków prawnych nie doprowadziło do aktywizacji gospodarczej, a w szczególności do znacznego ożywienia rynku lokalnego lub trwałego ograniczenia bezrobocia.
32.Pojęcie Gospodarki Komunalnej- Gospodarka komunalna to działalność jst polegająca na wykonywaniu zadań własnych w celu bieżącego i nieprzerwanego zaspokajania zbiorowych potrzeb ludności poprzez świadczenie usług powszechnie dostępnych. Odpłatność za usługi świadczone przez jst w ramach prowadzonej przez nią GK nie jest ustalana w oparciu o kryterium ekonomiczne (maksymalizacja zysku), ale w oparciu o kryterium maksymalnego zaspokojenia potrzeb wspólnoty samorządowej. W GK dopuszcza się też zadania poza sferą użyteczności publicznej. Działalność komunalna jest prowadzona przez gminę, w szczególności w formach: zakładu budżetowego lub spółek prawa handlowego. Samorząd może też powierzyć (w drodze umowy i na zasadach ogólnych) zadania z zakresu GK osobom fizycznym, osobom prawnym lub jedn organizac nieposiadającym osobowości pr. Komunalne zakłady budżetowe mogą być powoływane wyłącznie do wykonywania zadań o charakterze użyteczności publicznej. Jednostki organizacyjne realizujące zadania w ramach GK wykonują je niezależnie od tego czy są w stanie pokryć związane z tym wydatki z własnych dochodów. W związku z tym ich działalność nie może być nastawiona na maksymalizację zysku i najczęściej jest dofinansowywana ze środków publicznych.
33.Organizacyjno- prawne formy wykonywania zadań gminy w sferze użyteczności publicznej i poza tą sferą. Jst mogą wykonywać swoje zadania z zakresu użyteczności publicznej w formie: 1)Spółki prawa handlowego (z o.o. lub akcyjnej) działającej na podstawie kodeksu handlowego. W przypadku 1-os spółek gminy funkcje walnego zgromadzenia akcjonariuszy lub zgromadzenia wspólników pełni zarząd jst. Spółka określa regulamin korzystania ze świadczonych przez nią usług publicznych, który następnie jest zatwierdzany przez zarząd jednostki samorządu terytorialnego. 2)Zakładu budżetowego nieposiadającej osobowości prawnej jednostki organizacyjnej rozliczającej się z budżetem jst netto (przychody zakładu budżetowego przeznaczone są na pokrycie kosztów jego działalności, a następnie na koniec roku budżetowego zakład budżetowy odprowadza nadwyżkę do budżetu jednostki samorządu terytorialnego lub otrzymuje dotację w wysokości odpowiadającej wysokości deficytu), 3)Powierzenia wykonywania zadania osobom fizycznym, osobom prawnym lub nieposiadającym osobowości prawnej jednostkom organizacyjnym powierzenia wykonywania zadań publicznych dokonuje się w drodze umowy zawartej w trybie przewidzianym w ustawie o zamówieniach publicznych.
34. Umowane powierzanie wykonywania zadań z zakresu gospodarki komunalnej.
Gospodarka komunalna a działalność gospodarcza gminy. Gospodarka komunalna jest to działalność jednostek samorządu terytorialnego skierowana na zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej. Prowadzenie gospodarki komunalnej związane jest z wykonywaniem przez jednostkę samorządu terytorialnego zadań własnych. Podstawowym celem gospodarki komunalnej nie jest osiąganie zysku, ale zapewnienie odpowiedniego standardu usług publicznych (np. komunikacja miejska, ciepłownia, przedsiębiorstwo wodociągowe, wywóz śmieci itp.). Działalność gospodarcza gminy (również innej jednostki samorządu terytorialnego) jest to działalność prowadzona przez tę jednostkę w celu osiągnięcia zysku. Prowadzenie działalności gospodarczej przez jednostkę samorządu terytorialnego musi uwzględniać ograniczenia przewidziane w ustawach: o samorządzie gminnym, o zamówieniach publicznych, o gospodarce komunalnej, o samorządzie powiatowym , o samorządzie województwa, o finansach publicznych
Poza sferą użyteczności publicznej: gmina może tworzyć lub przystępować do spółek z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcyjnych: 1)jeżeli istnieją niezaspokojone potrzeby wspólnoty samorządowej na rynku lokalnym oraz występujące w gminie bezrobocie w znaczącym stopniu wpływa na poziom życia wspólnoty samorządowej, a zastosowanie innych działań i wynikających z obowiązujących przepisów środków prawnych nie doprowadziło do aktywizacji gospodarczej, a w szczególności do znacznego ożywienia rynku lokalnego lub trwałego ograniczenia bezrobocia, 2)jeżeli zbycie składnika majątkowego mogącego stanowić wkład do spółki albo rozporządzenie nim w inny sposób spowodowałoby dla gminy poważną stratę majątkową, 3)jeżeli gmina nabywa udziały lub akcje spółek zajmujących się działalnością : bankową lub ubezpieczeniową, doradczą, promocyjną, edukacyjną lub wydawniczą na rzecz samorządu terytorialnego, innych spółek ważnych dla rozwoju gminy. Powiat nie może tworzyć ani przystępować do spółek prawa handlowego, województwo może tworzyć lub przystępować do spółęk z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcyjnych, jeżeli działalność tych spółęk polega na wykonywaniu czynności promocyjnych, edukacyjnych lub wydawniczych służących rozwojowi województwa
????Jednostki samorządu terytorialnego mogą wykonywać swoje zadania z zakresu użyteczności publicznej w formie:
- Spółki prawa handlowego (z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcyjnej) działającej na podstawie kodeksu handlowego. W przypadku jednoosobowych spółek gminy funkcje walnego zgromadzenia akcjonariuszy lub zgromadzenia wspólników pełni zarząd jednostki samorządu terytorialnego. Spółka określa regulamin korzystania ze świadczonych przez nią usług publicznych, który następnie jest zatwierdzany przez zarząd jednostki samorządu terytorialnego.
- Zakładu budżetowego nieposiadającej osobowości prawnej jednostki organizacyjnej rozliczającej się z budżetem jednostki samorządu terytorialnego netto (przychody zakładu budżetowego przeznaczone są na pokrycie kosztów jego działalności, a następnie na koniec roku budżetowego zakład budżetowy odprowadza nadwyżkę do budżetu jednostki samorządu terytorialnego lub otrzymuje dotację w wysokości odpowiadającej wysokości deficytu) ????
Powierzenia wykonywania zadania osobom fizycznym, osobom prawnym lub nie posiadającym osobowości prawnej jednostkom organizacyjnym powierzenia wykonywania zadań publicznych dokonuje się w drodze umowy zawartej w trybie przewidzianym w ustawie o zamówieniach
35.Przedsiębiorstwo użyteczności publicznej a zakład administracyjny: Przedsiębiorstwo użyteczności publicznej ma na celu bieżące i nieprzerwane zaspokajanie potrzeb ludności (np. przedsiębiorstwo wodociągowe). Organ założycielski ma obowiązek dotowania działalności przedsiębiorstwa użyteczności publicznej, jeżeli jest ona deficytowa, ale niezbędna za względu na konieczność zaspokojenia potrzeb ludności. Przedsiębiorstwo Użyteczności publicznej świadczy usługi na zasadach określonych prawem cywilnym pomiędzy przedsiębiorstwem użyteczności publicznej, a korzystającym z jego usług nie wyst ępuje stosunek władztwa administracyjnego. Przedsiębiorstwo użyteczności publicznej posiada osobowość prawną, która jest mu niezbędna dla nawiązania stosunków cywilnoprawnych w celu świadczenia usług. Zakład administracyjny jest to jednostka organizacyjna powołana do świadczenia usług niematerialnych na podstawie nawiązanego z użytkownikiem stosunku adm-prawnego. Zakłady administracyjne w zasadzie nie posiadają osobowości prawnej (z wyjątkiem szkół wyższych). Tworzone są przez organy administracji publicznej. Nie kierują się kryterium ekonomiczno-finansowym korzystanie z ich usług jest przeważnie nieodpłatne lub częściowo odpłatne, a zakłady finansowe są z budżetu państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Korzystanie z usług zakładu administracyjnego może być przymusowe (np. zakład karny, szkoła podstawowa).
36.Charakterystyka norm materialno prawnych kształtujących sytuację adm-prawną przedsiębiorcy- Normy takie mogą mieć charakter norm: 1)w pełni precyzujących wymogi ustawowe działania organów administracji i określających jednoznacznie treść działania administracyjnego jeżeli zachodzą wskazane w ustawie warunki, to określony organ powinien zachować się w oznaczony sposób, 2)zawierające pojęcia niedookreślone, w których interpretacja pozostawiona jest organowi administracji, 3)blankietowych pozostawiających organowi administracji gospodarczej sferę swobodnego uznania (normy kompetencyjne zawierające upoważnienie organu do podjęcia działania, nie precyzująca warunków, w których to działanie ma być podjęte lub określające warunki podjęcia przez organ działania, ale pozostawiające mu swobodę co do wyboru sposobu zachowania, bądź określające w sposób niepełny warunki podjęcia działania przy równoczesnym pozostawieniu organowi swobody wyboru sposobu zachowania.
37.Nakazy i zakazy o charakterze generalnym jako źródlo obowiązków przedsiębiorców- Źródłem generalnych nakazów i zakazów są przepisy prawa powsz obowiaz zawarte w konstytucji, ratyfikowanych um m-nar, ustawach, rozporządzeniach oraz aktach prawa miejsc. Mogą mieć charakter policyjny (wynikające z potrzeby ochrony pewnych niezmiennych wartości) lub reglamentacyjny (podyktowane troską o prawidłowe funkcjonowanie rynku). Generalne zakazy i nakazy wyznaczają pewne ramy, w obrebie kt przedsiębiorca może podejmować działania w sposób swobodny. Jest on podstawowym adresatem przepisów zawierających nakazy i zakazy. Drugim adresatem tych przepisów jest organ kontrolujący ich przestrzeganie oraz sposób ich interpretacji przez przedsiębiorców. Normy zawierające wyrażone wprost zakazy i nakazy skierowane bezpośrednio do przedsiębiorcy i nie wymagają konkretyzacji w postaci wydania aktu adm. Rola organu adm ogranicza się do zapewnienia kontroli zgodności podejmowanych przez przedsiębiorców działań z przepisami prawa oraz ewentualnego wymuszenia wykonania obowiązku za pomocą zastosowania środków przymusu. W niektórych przypadkach przedsiębiorca może ubiegać się o uchylenie w stosunku do niego powszechnie obowiązującego zakazu przez wydanie zezwolenia.
38.Obowiązek a warunek w APG- Obowiązek wAPG- może mieć podstawę prawną tylko w normach powszechnie obowiąz. W APG adresat obow nie jest jednolicie nazywany w przep prawa, jednak w typowych stosunkach gospod, adresatem jest przedsiębiorca, przedmiotem obowiązku z kolei jest zachowanie (dzialanie lub zaniechanie) związane z podejmowaniem i wykonywaniem dzial gosp. Sposób sformułowania w przypadku takiego obowiązku powinien być precyzyjny, niewątpliwy i jasny. Obowiązek wynika z dyspozycji normy prawnej, kt przy wystąpieniu elementów określonych w hipotezie normy przewiduje dla przedsiębiorcy konkretny wzorzec zachowania, którego nie wykonanie jest zabezpiecz zone sankcją prawną. Sankcja pr to wyraz przymusu państwowego (administracyjnego), kt przejawia w formie kary lub egzekucji. Warunek w APG- zdarzenie przyszłe i niepewne. Jeśli jest przewidziany przez materiał normatywny, pozostaje w ścisłym związku z powstaniem, zmianą lub ustaniem stosunku prawnego. Znane są dwa rodzaje warunków, 1.zawieszający i 2. rozwiązujący, za którymi mogą występować rozmaite zdarzenia prawne. Ziszczenie Wer zawieszającego skutkuje przesunięciem wykonania aktu administracyjnego w czasie, w odniesieniu do uprzedniego nabycia, z tej decyzji administracyjnej praw lub obowiązków. Ziszczenie się warunku rozwiązującego powoduje wygaśnięcie stosunku prawnego. War nie jest elementem samodzielnym, wystepuje zawsze w powiązaniu ze stosunkiem prawnym, ma wpływ na prawa i obowiązki przedsiębiorcy. War ustalony bez wyraźnego upoważninia ustawowego jest niezgodny z prawem i podlega uchyleniu.
39.Decyzja administracyjna jako źródlo praw i obowiązków przedsiębiorców- Decyzja jest indywidualnym aktem wydawanym przez właściwy organ w celu załatwienia sprawy z zakresu administracji. Wydawanie decyzji administracyjnych służy indywidualizowaniu praw i obowiązków przedsiębiorców w warunkach określonych regulacji powszechnie obowiązujących i dopuszczających równocześnie stosowanie indywidualnych wyjątków. W drodze decyzji administracyjnej można: ustanowić na rzecz przedsiębiorcy nowe uprawnienie (koncesja), uchylić powszechnie obowiązujący zakaz (zezwolenie, pozwolenie, itp.), potwierdzić spełnienie przez przedsiębiorcę określonych warunków (akty kwalifikacyjne np. certyfikaty, atesty, dyplomy, świadectwa, itp.), nałożyć na przedsiębiorcę obowiązek (np. nakaz rozbiórki obiektu budowlanego), odebrać przyznanie uprawnienia (np. cofnięcie zezwolenia).
40.Podstawy prawne decyzji adm w APG- Każda decyzja musi być wydana w oparciu o przepisy prawa powszechnie obowiazujacego. Podstawa prawna decyzji administracyjnej składa się z elementów: 1)ustrojowego regulujacego właściwość rzeczową miejscową i instancyjną organu administrującego wydajacego decyzje, 2)procesowego regulującego tok czynności prowadzących do wydania decyzji np. terminy, obowiązek współdziałania (np. uzgodnienia, zasięgnięcia opinii) z innymi organami itp., 3)materialnego warunkującego treść wydawanej decyzji w zależności od istniejącego stanu faktycznego. Decyzja administracyjna może być decyzja: 1)związaną organ musi wydać decyzje o określonej treści, jeżeli przedsiębiorca spełnia wszystkie przewidziane prawem warunki, 2)swobodą (uznaniowa) organ wydaje decyzje w oparciu o swoje swobodne uznanie w granicach określonych ustawą
41.Treść decyzji adminstr w APG- Decyzje wydawane na podstawie administracyjnego prawa gospodarczego można podzielić ze względu na ich treść na: 1)koncesje ustanowione w dziedzinach o szczególnym znaczeniu ze względu na interes publiczny, tworzą uprawnienie przedsiębiorcy do prowadzenia określonej działalności, 2)zezwolenia (pozwolenia) stanowiące uchylenie powszechnie obowiązującego zakazu: A)policyjne, jeżeli zakaz został ustanowiony ze względu na ochronę szczególnych wartości, takich jak np. życie i zdrowie ludzi, B)reglamentacyjne, jeżeli zakaz został ustanowiony w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania obrotu gospodarczego, 3)proste - przedsiębiorca zostaje dopuszczony do prowadzenia określonej działalności gospodarczej pod warunkiem przestrzegania norm powszechnie obowiązujących, 4)uwarunkowane - uchylają powszechnie obowiązujący zakaz obciążając jednocześnie przedsiębiorcę obowiązkiem spełnienia dodatkowych warunków zawartych w zezwoleniu, 5)akty kwalifikacyjne decyzje deklaratoryjne potwierdzające określony stan faktyczny lub prawny: A)akty kwalifikacyjne osobowe dotyczące osób: *dotyczące kwalifikacji osobistych np. kategoria zdrowia, *dotyczące kwalifikacji zawodowych np. dyplomy uczelni, prawo jazdy, B)akty kwalifikacyjne rzeczowe dotyczące właściwości rzeczy (np. atest, certyfikat), C)akty nadzoru: *nakazujące wykonanie określonych czynności faktycznych, *stwierdzające nieważność czynności prawnych, *odbierające nadane uprzednio uprawnienia.
42.Prawa podmiotowe w APG- Publiczne prawo podmiotowe to wynikające z publicznego prawa w znaczeniu przedmiotowym (przepisów) uprawnienie przedsiębiorcy. Elementami prawa podmiotowego są: 1)norma prawa powszechnie obowiązującego, 2)stan faktyczny, 3)indywidualny akt administracyjny. Prawa podmiotowe: -wynikają z indywidualnej sytuacji obywatela. -są trwałe, mogą być zmienione tylko, gdy przepis prawa wyraźnie na to zezwala, -maja charakter osobisty - zasadniczo nie są zbywalne, ani dziedziczne. Publiczne prawa podmiotowe na gruncie administracyjnego prawa gospodarczego mogą być: 1)Pozytywne prawa do świadczenia ze strony administracji polegającego na: A)wydaniu aktu administracyjnego, B)wypłaceniu świadczenia o charakterze materialnym, C)świadczeniu o charakterze niematerialnym, 2)Pozytywne prawa podmiotowe mogą być: A)formalne - interes prawnie chroniony polega na możliwości żądania od organu zajęcia w określonej sprawie stanowiska i wypowiedzenia się w przewidzianej prawem formie B)materialne - roszczenie publicznoprawne polega na możliwości żądania od organu zachowania określonej treści i w określonej formie, 3)Negatywne prawa wolnościowe polegające na zakresie ingerencji ze strony administracji w pewne sfery życia obywateli.
43.Administracyjno-prawne formy ochrony interesów przedsiębiorców. Przedsiębiorcy maja prawo do obrony swoich interesów przed organami administracji publicznej poprzez: *Przedstawianie w toku postępowania administracyjnego wyjaśnień i dowodów potwierdzających ich prawa, *Żądanie wyłączenia organu lub pracownika, co do którego zachodzą wątpliwości dotyczące bezstronności prowadzenia postępowania administracyjnego, *Składanie odwołań od decyzji do organu wyższego stopnia, *Składanie wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy w wypadku, gdy decyzja została wydana w pierwszej instancji przez ministra, *Składanie zażaleń na postanowienia wydawane w toku postępowania administracyjnego, *Żądanie stwierdzenia nieważności decyzji w rażący sposób naruszających prawo, *Żądanie wznowienia postępowania, jeżeli było ono dotknięte poważnymi nieprawidłowościami, *Żądanie sprostowania treści decyzji, *Składanie środków zaskarżenia w postępowaniu egzekucyjnym, *Składanie skarg i wniosków odnośnie działania organu administracji.
44.Nadzór administracyjny nad działalnością gosp- Nadzór administracyjny nad działalnością gospodarczą sprawowany jest przez kompetentne organy administracji publicznej. Stosunek nadzoru to zespół relacji prawnych nawiązywanych przez nadzorującego (organ administracyjny) z nadzorowanym (podmiot administrowany). Stosunek nadzoru nawiązywany jest w celu zapobiegania zagrożeniom mogącym powstać w wyniku prowadzenia przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej. Uprawnienia nadzorcze z reguły powiązane są z uprawnieniami kontrolnymi organ nadzoru może po przeprowadzeniu kontroli władczo ingerować w prowadzona działalność gospodarczą w celu zapobieżenia wystąpieniu zagrożenia, przeciwdziałania zagrożeniom lub usunięcia ich skutków. Nadzór administracyjny nad działalnością gospodarcza może mieć charakter nadzoru: 1)Prewencyjnego (zapobiegawczego) - obejmuje działania poprzedzające wydanie uprawniającego aktu administracyjnego polegające na sprawdzeniu, czy podmiot ubiegający się o wydanie takiego aktu spełnia wszystkie przewidziane prawem warunki , 2)Bieżącego - obejmuje działania podejmowane w trakcie prowadzenia przez przedsiębiorcę działalności polegające na sprawdzaniu, czy działalność ta prowadzona jest zgodnie ze wszystkimi wymaganiami i czy nie powoduje zagrożenia.
45. Stosunek prawny kontroli jest stosunkiem materialno - prawnym. Podstawą stosunku kontroli są normy powszechnie obowiązującego prawa administracyjnego. Jego podmiotami są przedsiębiorca, jako kontrolowany i organ administracji gospodarczej jako kontrolujący. Treścią stosunku kontroli są prawa i obowiązki kontrolowanego oraz odpowiadające im kompetencje kontrolującego. Przepisy o kontroli ustalają: *organy powołane do prowadzenia kontroli, *podmioty podlegające kontroli, *przedmiot kontroli, *granice kontroli, *kryteria kontroli, *czas i miejsce prowadzenia kontroli, *dopuszczalne czynności kontrolne, *formy ustalenia wyników kontroli, *środki prawne przysługujące kontrolowanemu.
46.Kryteria kontroli gospodarczej w APG- Kryteria kontroli: 1)legalność - zgodność z prawem, 2)rzetelność - należyte prowadzenie dokumentacji działalności gospodarczej, 3)gospodarność - właściwe wykorzystanie posiadanych środków, 4)celowość - wykorzystanie posiadanych środków zgodnie z celami, dla jakich zostały one przeznaczone, 5)kryteria szczególne przewidziane w ustawie dla danego rodzaju kontroli np. ochrona bezpieczeństwa i dóbr osobistych obywateli Wszystkie podmioty gospodarcze mogą być poddane kontroli w zakresie legalności i rzetelności, a przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą z wykorzystaniem mienia publicznego również w zakresie celowości i gospodarności.
47.Decyzje nadzorcze- to akty administracyjne: indywidualne, władcze, zewnętrzne, skierowane na wywołanie określonych skutków prawnych wydawane przez organy administracji publicznej w zakresie ich właściwości rzeczowej, miejscowej i instalacyjnej z zastosowaniem wymaganej procedury, na podstawie przepisów administracyjnego prawa materialnego. Decyzje nadzorcze wydawane są po przeprowadzeniu kontroli. Ze względu na ich treść można je podzielić na decyzje: 1)prewencyjne polegające na odmowie wydania aktu administracyjnego (koncesji, zezwolenia, aktu kwalifikacyjnego) podmiotowi, który nie spełnia przewidzianych prawem skutków, 2)nakazujące dokonanie odpowiednich czynności faktycznych (np. z zakresu stanu bezpieczeństwa i higieny pracy, stanu sanitarnego, ochrony przeciwpożarowej itp.), 3)dotyczące czynności prawnych (np. stwierdzające ich nieważność lub zakazujących dokonywania podobnych czynności w przyszłości), 4)uchylające decyzje zezwalające na prowadzenie określonej działalności gospodarczej lub wykonywanie zawodu (koncesji, zezwolenia, licencji)
48.Wolność gospodarcza jako prawo podstawowe w unijnym porządku prawnym- Zasada wolności gospodarczej wynika z zasady wolności człowieka. Uregulowana w ustawie z dnia 19 XI 1999 r. prawo działalności gospodarczej ma swoje konstytucyjne podstawy. Zasada wolności gospodarczej polega na tym, że w granicach określonych prawem każdy może podjąć i prowadzić działalność gospodarczą bez konieczności uzyskiwania na to zgody ze strony władzy publicznej. Organy administracji publicznej mogą władczo wkraczać w sferę praw i obowiązków jednostki tylko wtedy, gdy maja do tego wyraźne upoważnienie w przepisach rangi ustawy.
Zasada wolności gospodarczej związana jest z zasadą: ochrony własności, ochrony praw słusznie nabytych, równości wobec prawa, trwałości decyzji administracyjnej, ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, ochrony prawidłowego funkcjonowania gospodarki rynkowej, ochrony zasobów narodowych , ochrony interesów politycznych i gospodarczych państwa, prawidłowego gospodarowania mieniem publicznym
W UE istnieje swoboda prowadzenia działal gosp przez obywateli jednego z państw członkowskich na teryt innego kraju Wspólnoty. Wiąże się ona ze skierowanym do państw członkowskich zakazem stosowania jakichkolwiek środków ograniczających wykonywanie takiej działalności poprzez założenie agencji, jak również tworzenie filii i oddziałów przedsiębiorstw mających swoją siedzibę w innym państwie UE. Swob prowadz działaln Gosp obejmuje zarówno prawo jej prowadzenia w formach osobowych, jak i poprzez struktury natury korporacyjnej (spółki lub spółdzielnie). Uprawnienia te muszą być jednak wykonywane z zachowaniem warunków ustalonych w prawodawstwie kraju, w którym działaln jest podejmowana oraz z zastrzeżeniem przepisów szczególnych zawartych w Traktacie.
49.Swobody rynku wewnętrznego: Rynek wewnętrzny Unii Europejskiej obejmuje obszar bez granic wewnętrznych, na terenie kt zapewniony jest swobodny przepływ osób, towarów, usług i kapitału. 1)Swobodny przepływ towarów oznacza, że na danym obszarze istnieje swoboda obrotu (eksportu i importu) towarami. Nie istnieją kontrole graniczne, ograniczenia ilościowe i jakościowe w przepływie towarów, a towar, który został wprowadzony legalnie na teren któregoś z państw członkowskich Wspólnot, może być sprzedawany na terytorium każdego innego państwa UE.Ujednolicone zostały przepisy dotyczące importu towarów do Wspólnot. Swobodny przepływ usług- oznacza możliwość zakładania przedsiębiorstw na terenie innego państwa członkowskiego i prowadzenia działal gosp na zasadach samozatrudnienia. Swob przeplyw usług to:* aktywna swoboda świadczenia usług (usługodawca udaje się przejściowo do kraju usługobiorcy, a więc sam przekracza granicę w celu wykonania usługi w innym kraju członkowskim); *pasywna swoboda usług (odbiorca usługi udaje się do kraju usługodawcy, by tam przyjąć jego świadczenia); *swoboda przepływu produktu usługi (usługodawca i usługobiorca przebywają w swoich krajach, a tylko produkt przekracza granice). Swobodny przepływ kapitału dotyczy samodzielnych transakcji finansowych, kt nie maja bezpośrednich związków z przemieszczaniem się ludzi, towarów czy usług. Swob ta oznacza możliwość transferu zysków z jednego kraju członkowskiego UE do drugiego oraz prawo inwestowania i nabywania wszelkich walorów rzeczowych i finansowych za granica bez żadnych przeszkód. Obywatele UE maja prawo do dokonywania wszelkich operacji bankowych i finansowych we wszystkich państwach członk. Swobodny przepływ osób- wszyscy obywatele UE maja prawo do przemieszczania się bez konieczności posiadania wiz i zezwoleń, osiedlania się, podejmowania działal gosp i pracy w dowolnym kraju WE. Obywatele jednego państwa UE podejmujący pracę lub inna działalność ekonomiczna w innym państwie UE musza być traktowani przez to państwo w taki sam sposób, w jaki to państwo traktuje swoich obywateli. Swoboda przemieszczania się i pobytu nie ma charakteru absolutnego.
50.Pojęcie dzialalności gospodarczej- Działalność gospodarcza jest to działalność zarobkowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły, w zakresie: *wytwarzania, *handlu , *budownictwa, *usług, *poszukiwania, rozpoznawania i eksploatacji zasobów naturalnych Działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy prawo działalności gospodarczej nie jest: A)działalność wytwórcza w rolnictwie w zakresie: upraw rolnych , chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa, rybactwa śródlądowego, B)wynajmowanie przez rolników pokoi i miejsc na ustawienie namiotów, C)sprzedaży przez rolników posiłków domowych, D)świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów.
51.Pojęcie przedsiębiorstwa- Przedsiębiorstwo w znaczeniu: 1)podmiotowym - wyposażona w osobowość prawną jednostka organizacyjna utworzona w celu prowadzenia działalności gospodarczej np. spółka z ograniczona odpowiedzialnością, przedsiębiorstwo państwowe, bank. 2)przedmiotowym - wyodrębniony kompleks składników majątkowych o charakterze materialnym i niematerialnym przeznaczony do wykonywania określonych zadań gospodarczych. W skład przedsiębiorstwa w znaczeniu przedmiotowym wchodzą w szczególności: firma (nazwa), znaki towarowe, inne oznaczenia indywidualizujące przedsiębiorstwo i jego produkty, księgi handlowe, nieruchomości, rzeczy ruchome, a w szczególności produkty i materiały, patenty, wzory zdobnicze i użytkowe, prawa wynikające z najmu i dzierżawy lokali zajmowanych przez przedsiębiorstwo, papiery wartościowe, pieniądze na rachunkach bankowych, wierzytelności, długi i inne obciążenia związane z realizacją określonych zadań gospodarczych, inne aktywa i pasywa.
52.Pojęcie przedsiębiorcy i rodzaje przedsiębiorców-
Przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej dokonały pewnych zmian w definicji przedsiębiorcy w stosunku do przepisów ustawy Prawo działalności gospodarczej wynikających z potrzeby harmonizacji jej z definicją zawartą w przepisach k.c. Zgodnie z jej przepisami przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organiza¬cyjna nie będąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną- wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Za przed¬siębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej.
Zawarte w przepisach ustawy pojecie przedsiębiorcy opiera się na dwóch kryteriach: podmiotowym i funkcjonalnym. Kryterium podmiotowe ogranicza zakres pojęcia do trzech kategorii podmiotów: osób fizycznych, osób praw¬nych i jednostek organizacyjnych nie będących osobami prawnymi, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną. Z kolei kryterium funkcjonalnych wskazuje cechy uznawane za charakterystyczne dla przedsiębiorcy, do któ¬rych przepisy ustawy zaliczają wykonywanie we własnym imieniu działal¬ności gospodarczej.Małoletni jako przedsiębiorca
Mimo wszystko sytuacja małoletniego przedsiębiorcy" pozostaje sytu¬acją specyficzną. Zgodnie z postanowieniami art. 95 k.c., jako „przedsiębior¬ca" korzysta on z przedstawiciela (w takim wypadku np. jednego z rodziców). Jednakże przedstawicielstwo to nie upoważnia do podejmowania za mało¬letniego wszystkich czynności prawnych, co wynika z treści art. 95 k.c. Nadto wskazać należy, iż nie wszystkie czynności prawne, także i te związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, mogą być dokonywane przez przedstawiciela.
53. Mikro, mali, średni przedsiębiorcy.
Przedsiębiorcą jest: osoba fizyczna, osoba prawna oraz nie posiadająca osobowości prawnej jednostka organizacyjna, która zawodowo i we własnym imieniu podejmuje i prowadzi działalność gospodarczą. Przedsiębiorca nie musi prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek. Przedsiębiorcami są osoby prowadzące zawodowo i we własnym imieniu działalność gospodarczą polegającą na dokonywaniu czynności na rachunek innych podmiotów np. makler, komisant itp. Małym przedsiębiorcą jest przedsiębiorca, który w poprzednim roku obrotowym: zatrudniał średnio rocznie mniej niż 50 pracowników oraz osiągnął przychód netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nie przekraczający równowartości w złotych 7 milionów EURO lub suma aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec poprzedniego roku obrotowego nie przekroczyła równowartości w złotych 5 milionów EURO. Średnim przedsiębiorcą jest przedsiębiorca nie będący małym przedsiębiorcą, który w poprzednim roku obrotowym: zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz osiągnął przychód netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nie przekraczający równowartości w złotych 40 milionów EURO lub suma aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec poprzedniego roku obrotowego nie przekroczyła równowartości w złotych 27 milionów EURO. Nie jest małym (średnim) przedsiębiorcą przedsiębiorca, w którym przedsiębiorcy inni niż mali (mali lub średni) posiadają: więcej niż 25% wkładów, udziałów lub akcji, prawa do ponad 25% udziału w zysku, więcej niż 25% głosów w zgromadzeniu wspólników (akcjonariuszy). Przedsiębiorcą zagranicznym jest osoba zagraniczna wykonująca działalność gospodarczą za granicą. Osobą zagraniczną jest: osoba fizyczna mająca stałe miejsce zamieszka za granicą, osoba prawna z siedziba za granicą oraz nie mająca osobowości prawnej spółka osób fizycznych lub prawnych, z siedziba za granicą.
54.Wpis do rejestru przedsiębiorców i jego skutki- ewidencja działalności gospodarczej- Przedsiębiorca moze podjąć działalność gosp. po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w KRS albo do EDG, (wyjątek stanowi spółka kapitałowa w organizacji, kt może podjąć działalność gospodarczą przed uzyskaniem wpisu do rejestru). Krajowy Rejestr Sądowy- składa się z 3 rejestrów szczególnych: 1-rej przedsiębiorców, 2-rej stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej, 3-rej dłużników niewypłacalnych. Wpis do Rejestru Przedsiębiorców- wpisowi takiemu podlegają m.in: spólki jawne, partnerskie, komandytowe, komandyt-akcyjne, zo.o., akcyjne, europejskie, europejskie zgrupowania interesów gosp, spóldzielnie, przedsięb państwowe, jednostki badawczo-rozwojowe, przedsięb zagraniczni. Wpis do rejestru dokonywany jest na wniosek, kt składa się na urzędowym formularzu. Uiszcza się opłatę sądową, a jeżeli wpis podlega ogłoszeniu- również opłaty za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Wniosek składany jest do sądu rejonowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub siedziby podmiotu, którego wpis dotyczy. Wniosek o wpis do rejestru powinien być złożony sądowi nie później niż w terminie 7 dni od dnia zdarzenia uzasadniającego dokonanie wpisu, chyba ze przepis szczególny stanowi inaczej. Wpis następuje na zasadzie postanowienia. Polega na wprowadzeniu do systemu informatycznego danych zawartych w postanowieniu sądu rejestrowego niezwłocznie po jego wydaniu. Wpis jest dokonany z chwilą zamieszczenia danych w rejestrze. Skutek- wskutek zarejestrowania dzial gosp przedsiębiorca może podjąć jej prowadzenie, ubiegać się o dodatkowe uprawnienia, jeśli przepisy tego wymagają. Z chwilą dok wpisu dzial gosp staje się legalną. Podjęcie zarejestrowanej dzial gosp nadaje podmiotowi ją prowadzącemu status przedsiębiorcy. Ewidencja Dzialalności Gospodarczej- Wpisowi do ewidencji podlegają przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi. EWD prowadzi gmina wł dla miejsca zamieszkania przedsiębiorcy (miejscowość, w kt przebywa, przedsiębiorca z zamiarem stałego pobytu). W przypadku osób zachowujących miejsce stałego pobytu poza terytorium RP właściwą gminę określa się wg głównego miejsca wykonywania działalności na terytorium RP. Organem ewidencyjnym jest wójt, burmistrz, prezydent miasta. EWD prowadzi się w systemie informatycznym, w sposób jawny. Domniemywa się, że dane wpisane do EWD są prawdziwe. Wpis do EWD jest dokonywany na wniosek (składany na określonym formularzu, uiszcza się opłatę), chyba że przepis szczególny przewiduje wpis z urzędu. Wpisem do EWD jest również wykreślenie albo zmiana. Wniosek o dokonanie wpisu do zawiera: 1.firmę przedsiębiorcy oraz jego numer PESEL, 2.NIP, 3.oznaczenie miejsca zamieszkania i adresu, 4.określenie przedmiotu wykonywanej działal gosp. 5.informacje o istnieniu lub ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej, 6.ewentualnie informacje o umowie spółki cywilnej, 7.ewentualnie dane stałego pełnomocnika, uprawnionego do prowadzenia spraw przedsiębiorcy.
55.Przedmiotowe ograniczenia wolności gospodarczej- Zasada wolności gospodarczej- polega na tym, że w granicach określonych prawem każdy może podjąć i prowadzić działal gosp bez konieczności uzyskiwania na to zgody ze strony władzy publicznej. Organy adm publ mogą władczo wkraczać w sferę praw i obowiązków jednostki tylko wtedy, gdy maja do tego wyraźne upoważnienie w przepisach rangi ustawy. Zas woln gosp związana jest z zasadą: ochr własności, ochr praw słusznie nabytych, równości wob prawa, trwałości decyzji adm, ochr bezpieczeństwa i porządku publicznego, ochr prawidłowego funkcjonowania gosp rynkowej, ochr zasobów narodowych , ochr interesów politycznych i gosp państwa, prawidłowego gospodarowania mieniem publ. Ograniczenia przedmiotowe są ograniczeniami kt wyłączają określony rodzaj działaln gosp spod zasad wolności jej podejmowania i prowadzenia, mają charakter powszechny, obejmują one wszelkie podmioty zamierzajże podjąć, czy prowadzić dzial gosp w danym przedmiocie. Dotyczy to często sytuacji, gdy podejmowana owa działalność miałaby charakter przestępczy w świetle kodeksu karnego jak np. wszelakie fałszowanie pieniędzy, papierów wartościowych itp. Formami ograniczeń przedmiotowych są: 1.Monopol państwa- ustanowienie monopolu następuje w drodze ustawy. Prowadzenie działalności w zakresie gier liczbowych, loterii pieniężnych, wideo-loterii i gry telebingo stanowi monopol Państwa. Wykonywanie monopolu należy do ministra wł ds SkPań, kt w porozumieniu z ministrem wł ds. finansów publ, w tym celu tworzy 1-osob spółki Sk Państwa. Zgody ministra wł ds finansów publ wymaga np.: ustalenie statutu tych spółek, jego zmiana oraz zatwierdzanie sprawozdania zarządu z działalności spółki, sprawozdanie finansowe za ubiegły rok obrotowy. 2.Koncesjonowanie działal gosp- Uzyskania koncesji wymaga wykonywanie działal gospodarczej w zakresie:1)poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin, wydobywania kopalin ze złóż, bezzbiornikowego magazynowania substancji; 2)wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym; 3)wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią; 4)ochrony osób i mienia; 5)rozpowszechniania programów radiowych i telewiz; 6)przewozów lotniczych. 3.Zezwolenia na działalność gospodarczą- Obok koncesji przepisy u.s.d.g przewidziały konieczność uzyskania odpowiednio do rodzaju działalności, zezwoleń, licencji oraz zgód. 4.Regulowana dział gosp- Wykonywanie jej wymaga spełnienia wszystkich szczególnych warunków jej wykonywania, określonych przepisami ustawy ustanawiającej dany rodzaj dział gosp. Przedsiębiorca występuje do organu prowadzącego rejestr działalności regulowanej, z pisemnym wnioskiem o dokonanie wpisu w rejestrze dział reg. Do wniosku dołącza się na piśmie oświadczenia o spełnieniu warunków wymaganych do wykonywania danej działalności. Treść oświadczenia, określają przepisy ustaw regulujących daną działalność. Spełnianie przez przedsiębiorcę warunków wymaganych do wykonywania działaln regulowanej podlega kontroli, w szczególności przez organ prowadzący rejestr danej działalności.
56.Podmiotowe ograniczenia wolności gospodarczej- to ograniczenia wprowadzone ze względu na podmiot zamierzający prowadzić działalność gospodarczą określonego rodzaju. Ogr podm co do podejmowania działal gosp przez osoby fizyczne dotyczą głównie ograniczenia w prowadzeniu działal gosp przez osoby zajmujące kierownicze stanowiska państwowe stanowiska państwem jaki i przez sędziów Tryb Konst. Sąd może pozbawić na okres 3 miesięcy do 10 lat prawa prowadzenia działal gosp na własny rachunek, pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu: A)osoby, która: 1) będąc do tego zobowiązana z mocy ustawy, nie złożyła w terminie dwóch tygodni od dnia powstania podstawy do ogłoszenia upadłości wniosku o upadłości, 2)po ogłoszeniu upadłości nie wydała lub nie wskazała majątku, ksiąg handlowych, korespondencji lub innych dokumentów upadłego, do których wydania lub wskazania była zobowiązana z mocy ustawy, 3)po ogłoszeniu upadłości ukrywała, niszczyła lub obciążyła majątek wchodzący w skład masy upadłościowej , 4) jako upadły w toku postępowania upadłościowego nie wykonała innychobowiązków, ciążących na nim z mocy ustawy lub orzeczenia sądu albo sędziego - komisarza, albo też w inny sposób utrudniała postępowanie, B)wobec osoby, której:1)już co najmniej raz ogłoszono upadłość, z umorzeniem jej długów po zakończeniu postępowania upadłościowego, 2)ogłoszono upadłość nie dawniej niż pięć lat temu przed ponownym umorzeniem, C)może również orzec zakaz prowadzenia działalności gospodarczej, wobec dłużnika będącego osobą fizyczną, także jeżeli niewypłacalność dłużnika jest następstwem jego celowego działania lub rażącego niedbalstwa, a także osób, które były uprawnione do reprezentowania osoby prawnej lub spółki handlowej niemającej osobowości prawnej oraz innych przedsiębiorców. Postępowanie w sprawie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej nie jest wszczynane z urzędu, ale wszczyna je się na wniosek:1)wierzyciela, 2)syndyka, 3)nadzorcy sądowego lub zarządcy, 4)Prezesa Ochrony Konkurencji i Konsumentów, 5)Przewodniczącego Komisji Papierów Wartościowych i Giełd. Przykłady innych ograniczeń: *bank może być prowadzony jedynie w formie spółki akcyjnej lub banku spółdzielczego, *bezpośrednim wykonawcą określonych czynności może być jedynie osoba posiadająca wymagane kwalifikacje (np. licencja pilota), *cudzoziemiec musi uzyskać zezwolenie na zakup nieruchomości.
57.Prawne warunki podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej- Podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach, po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym (prowadzonym przez sad gospodarczy), a w przypadku osób fizycznych w Ewidencji Działalności Gospodarczej (prowadzonej przez gminę. Działalność gospodarcza powinna być prowadzona przy spełnianiu określonych przepisami prawa warunków wykonywania działalności gospodarczej, w szczególności dotyczących ochrony przed zagrożeniem życia, zdrowia ludzkiego, moralności publicznej, środowiska. Ponadto prowadzenie działalności gospodarczej powinno się odbywać zgodnie z zasadą legalności i bezpieczeństwa obrotu handlowego a także legalności i bezpieczeństwa w zakresie środków finansowych. Działalność gospodarcza może podlegać reglamentacji poprzez koncesje, zezwolenia lub ewidencje działalności regulowanej. Przedsiębiorca ma obowiązek zapewnienia wykonywania określonego rodzaju działalności gospodarczej bezpośrednio przez osobę legitymującą się posiadaniem odpowiednich uprawnień zawodowych przy wykonywaniu tej działalności, jeżeli przepisy szczególne nakładają obowiązek posiadania takich uprawnień.
58.Dopuszczalność ograniczeń wolności gospodarczej w prawie polskim i wspólnotowym.
Zasada wolności gospodarczej nie ma charakteru absolutnego. Z Konstytucji RP (art.22) wynika możliwość wprowadzenia ograniczeń tej zasady z zastrzeżeniem uczynienia tego w drodze ustawowej i wyłącznie z uwagi na ważny interes publiczny.Powołanie się na pojęcie ważnego interesu publicznego należące do kategorii klauzul generalnych nie ma precyzyjnego znaczenia. Odwołanie się do niego w kontekście ustalania zakresu i treści dopuszczalnych ograniczeń wolności gospodarczej może nastręczać wątpliwości interpretacyjnych sprowadzających się do tego, czy w danej sytuacji ważny interes publiczny rzeczywiście zaistniał, a ponadto, jeżeli jego istnienie nie budzi zastrzeżeń, to w jakim stopniu upoważnia on do wprowadzania ograniczeń.
H. Izdebski i M. Kulesza stwierdzają, że pojęcie interesu publicznego jest wprawdzie nieistotne, to jednak precyzyjnie wyznacza ono pole dopuszczalnej ingerencji ustawodawczej w stosunki społeczne i gospodarcze.
Przepisy Konstytucji RP ( art. 31) wskazują na obszary ochrony sprawowanej przez państwo. Są nimi: bezpieczeństwo, porządek publiczny, środowisko, zdrowie, moralność publiczna oraz wolności i prawa innych osób. przyjmując, że wolność gospodarcza wywodzi się z wolności osobistej to można stwierdzić, że wystąpienie zagrożeń w wymienionych obszarach może być przesłanką wprowadzenia ograniczeń także wolności gospodarczej i stanowi realizację ważnego interesu publicznego.
Ograniczenia wolności gospodarczej powinny być z jednej strony jak najmniejsze, z drugiej zaś wystarczające do realizacji określonego celu. W odniesieniu do tej kwestii zastosowanie ma zasada proporcjonalności. Została ona określona w art. 5 Traktatu o Wspólnocie Europejskiej.
Składają się na nią trzy wymagania:
- podejmowane środki ograniczające powinny być przydatne dla realizacji zamierzonego celu;
- podjęcie danego środka powinno być konieczne;
- następstwa zastosowania danego środka powinny być jak najmniej uciążliwe.
Na gruncie prawa polskiego w literaturze tematu można odnaleźć pogląd, że wprowadzanie ograniczeń wolności gospodarczej powinno być związane ze skutecznością regulacji prawnej i stworzeniem możliwości osiągania zamierzonych celów. Wprowadzane ograniczenia powinny być niezbędne z punktu widzenia ochrony interesu publicznego, a nadto efekty ograniczeń powinny być proporcjonalne do nałożonych ciężarów.
Ustawa - Prawo działalności gospodarczej przyjęła dość czytelną zasadę w odniesieniu do reglamentacji działalności gospodarczej w zakresie podejmowania jej tam, gdzie niezbędne jest zezwolenie. W zakresie tychże dziedzin należałoby wymienić: dziedziny działalności gospodarczej, które do czasu wejścia w życie ustawy poddane były koncesjonowaniu na podstawie ustawy o działalności gospodarczej oraz na podstawie ustaw szczególnych; dziedziny działalności gospodarczej, na podjęcie których wymagane było zezwolenie także pod rządami ustawy o działalności gospodarczej albo taki obowiązek zostanie wprowadzony w ustawach przyszłych, aktualnie nieistniejących.
Pamiętać należy, że nie we wszystkich przypadkach, gdzie odstąpiono od koncesjonowania jakiejś dziedziny działalności gospodarczej, w miejsce koncesji pojawia się zezwolenie jako \"delikatniejsza\" forma reglamentacji działalności gospodarczej. Ustawodawca w kilku bowiem przypadkach w ogóle zrezygnował z reglamentowania podejmowanej działalności gospodarczej, dotąd koncesjonowanej. Odstąpienie od administracyjnoprawnej reglamentacji w zakresie podejmowania działalności gospodarczej (uwolnienie od obowiązku otrzymania nie tylko koncesji, ale i zezwolenia) dotyczy takich dziedzin, jak:
1) przetwórstwo i obrót metalami szlachetnymi i kamieniami szlachetnymi;
2) przetwórstwo i obrót metalami nieżelaznymi;
3) obrót dobrami kultury powstałymi przed dniem 9 maja 1945 r.;
4) usługi paszportowe;
5) dokonywanie przenoszenia zapisu dźwięku lub dźwięku i obrazu na taśmy, płyty, kasety, wideokasety i wideopłyty;
6) produkcja, opracowanie, dystrybucja i rozpowszechnianie filmów;
7) transport morski oraz zarządzanie portami morskimi innymi niż porty o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej;
8) usługi turystyczne, z wyjątkiem organizowania imprez turystycznych i pośredniczenia na zlecenie klientów w zawieraniu umów o świadczenie usług turystycznych;
9) sport profesjonalny.
Ocena takiego kroku ustawodawcy aktualnie nie jest możliwa, ze względu na brak konkretnych doświadczeń związanych ze stosowaniem ustawy. Niektóre z dziedzin wyłączonych spod administracyjnoprawnej reglamentacji należą do dziedzin bardzo \"wrażliwych\". W związku z tym w przyszłości może okazać się, że dla należytego, zgodnego z prawem prowadzenia działalności gospodarczej w tych dziedzinach przepisy o charakterze policyjno-administracyjnym, wprowadzające liczne ograniczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, nie wystarczą.
Zakres działalności gospodarczej objętej przekształceniami koncesji w zezwolenia przy podejmowaniu działalności gospodarczej obejmuje kilkanaście dziedzin koncesjonowanych na podstawie różnych ustaw. Są to między innymi:
1) wytwarzanie wyrobów tytoniowych, usługi detektywistyczne, produkcja i dystrybucja tablic rejestracyjnych pojazdów, zarządzanie lotniskami
2) wyrób, rozlew, oczyszczanie, skażanie i odwadnianie spirytusu; wydzielanie spirytusu z innego wytworu oraz wyrób i rozlew wódek;
3) usługi kurierskie, określone pocztowe usługi o charakterze powszechnym, usługi telekomunikacyjne 4) konfekcjonowanie i obrót środkami ochrony roślin;
9) zarządzanie liniami kolejowymi i wykonywanie przewozów kolejowych ;
10) wyrób wyrobów winiarskich;
Niezależnie od tych dziedzin działalności gospodarczej, których prowadzenie wymaga zezwolenia w związku z przejściem od koncesji do zezwoleń, wskazać należałoby te dziedziny, gdzie tego typu reglamentacja jest konsekwencją rozwiązań ustawowych już funkcjonujących. Pośród nich mieszczą się dziedziny o kluczowym znaczeniu dla gospodarki, decydujące w istotnym stopniu o kształcie ładu ekonomicznego i socjalnego w państwie. Reglamentacja w tych przypadkach jest podyktowana przede wszystkim koniecznością zapewnienia ładu publicznego w państwie i bezpieczeństwem obrotu prawnego związanego z obrotem gospodarczym. Do tych dziedzin należałoby zaliczyć:
- obrót towarowy z zagranicą (włącznie z problematyką celną);
- prowadzenie działalności bankowej;
- publiczny obrót papierami wartościowymi;
- działalność funduszy inwestycyjnych;
- działalność ubezpieczeniową;
- obrót dewizowy.
Niezależnie od tego, o zezwoleniach i związaną z tym reglamentacją można mówić w odniesieniu do wielu innych dziedzin, takich jak:
- wytwarzanie i handel środkami psychotropowymi i odurzającymi;
- pośrednictwo pracy;
- eksploatacja obiektów jądrowych oraz prowadzenie działalności gospodarczej z wykorzystaniem energii atomowej i składowaniem materiałów promieniotwórczych;
- działalność szkół wyższych;
- funkcjonowanie specjalnych stref ekonomicznych;
- prowadzenie działalności w zakresie gier losowych i zakładów wzajemnych itd.
Zakres tych dziedzin, a także zakres reglamentacji w odniesieniu do nich może się w najbliższych latach zmieniać.
Wolność prowadzenia działalności gospodarczej należy do wolności konstytucyjnie chronionych. Wolności tego rodzaju mogą być ograniczane tylko w drodze ustaw i tylko wtedy, gdy jest to konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te - w świetle art. 32 Konstytucji - nie mogą naruszać istoty wolności. Ilość ustaw, w których uregulowane zostały zagadnienia udzielania zezwoleń, tryb ich wydawania, odmowy wydawania i cofania zezwoleń, jest duża, ponieważ administracyjnoprawna reglamentacja większości dziedzin uregulowana została w odrębnych ustawach.
Państwo chroni ekonomiczny mechanizm konkurencji występując przeciwko wszelkim przejawom monopolizacji. Zagrożeniem dla wolności gospodarczej i uczciwej polityki rynkowej działania samych podmiotów gospodarczych występujących przecież w roli konkurentów i kontrahentów, a także działania państwa wynikające z interwencjonizmu państwowego.
59.Kompetencje kontrolne organów gminy wobec przedsiębiorców.
Szczegółowe zadania organów gminy:
wydawanie, odmowa wydania i cofanie zezwoleń i koncesji, o ile przepisy odrębnych ustaw tak stanowią,
kontrola przestrzegania przepisów prawa przez przedsiębiorców w zakresie obowiązków dotyczących oznaczeń, informacji i posiadania odpowiednich uprawnień zawodowych
w razie powzięcia wiadomości o wykonywaniu działalności gospodarczej niezgodnie z przepisami ustawy, a także w razie stwierdzenia zagrożenia życia, zdrowia ludzkiego i moralności publicznej, niebezpieczeństwa powstania szkód majątkowych w znacznych rozmiarach lub naruszenia środowiska w wyniku wykonywania tej działalności, wójt, burmistrz lub prezydent miasta niezwłocznie zawiadamia właściwe organy administracji rządowej lub właściwe organy jednostek samorządu terytorialnego.
60.Pojęcie reglamentacji gospodarczej i jej główne obszary- Reglamentacja gospodarcza jest forma inwestycji państwa w działalność gospodarczą w celu ochrony interesów zbiorowych, ochrony rynku wewnętrznego przed konkurencją zewnętrzną oraz zwalczania nieuczciwej konkurencji wewnętrznej. reglamentacja ogranicza zasadę wolności gospodarczej w celu zapewnienia odpowiedniej struktury gospodarki oraz zapobieżenia ewentualnym kryzysom ekonomicznym. katalog dóbr podlegających ochronie przez ograniczenia reglamentacyjne jest zmienny i zależy od aktualnych interesów Gospodarczych i politycznych państwa, a także od realizowanej przez naczelne organy państwowe polityki ekonomicznej. Za pomocą reglamentacji chroni się najczęściej: *interesy polityczne państwa (np. Zakaz sprzedaży broni do Iraku), *prawidłowe funkcjonowanie rynku wewnętrznego (np. Ograniczenia importu lub eksportu), *wyczerpywalne zasoby naturalne (np. Ograniczenia połowu ryb), *zasady współżycia społecznego (np. Regulacja cen), *interesy konsumentów (np. Obowiązek uzyskania certyfikatu jakości), *interesy gospodarcze państwa (np. Monopole prawne), *wolna konkurencja (np. Ustawodawstwo antymonopolowe).
61.Instrumenty prawne reglamentacji- Reglamentacja może być prowadzona za pomocą: 1)powszechnie obowiązujących zakazów lub nakazów (np. Ograniczenia antymonopolowe, ograniczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej przez osoby sprawujące funkcje publiczne), 2)ograniczeń co do swobody wyboru formy prowadzenia działalności gospodarczej (np. Banki mogą funkcjonować tylko w formie spółki akcyjnej lub banku spółdzielczego), 3)obowiązku uzyskania aktu administracyjnego: *koncesji, *zezwolenia,*aktu kwalifikacyjnego , standaryzacji, normalizacji i certyfikacji.4)kontroli obrotu gospodarczego z zagranicą (ustalenia taryf celnych oraz kontyngentów),5)bezpośrednia interwencję państwa na rynku (skup interwencyjny, sprzedaż rezerw).
62.Dzialalnoć gospodarcza regulowana- umożliwia ona przedsiębiorcy nabycie uprawnienia do wykonywania określonej działalności gosp, kt wcześniej zostala wylączona z woli ustawodawcy ze swobody jej podejmowania. Takie uprawnienie przedsiębiorca nabywa bez konieczności uzyskania decyzji administr. Przedsiębiorca by prowadzić regulowaną dzial gosp powinien spełnić wymogi materialne i formalne. Wymogi materialne kreują różne obowiązki po stronie przedsiębiorcy i mogą przybierac formę wymogów podmiotowych (gdy dot posiadania uprawnień do wykonywania dzial gosp regul stwierdzonych aktem kwalifikacyjnym, niekaralności, rękojmi należytego wykonania działalności) lub przedmiotowych, kt rodzą obowiązki prawne, odnoszące się do zorganizowania dzial gosp, stosownie do wymagań przewidzianych w aktach normatywnych właściwych dla danej dzial gosp regulowanej. Spelnienie wymogu formalnego polega na spełnieniu przez przedsiębiorcę obowiązku zgłoszenia odpowiednich danych do właściwego rejestru dzial regulowanej. Rejestr Dzial Regulowanej- jest jawny. Organ prowadzący RDR na podstawie przepisów regulujących daną dzial gosp, dokonuje wpisu na wniosek przedsiębiorcy, po zlożeniu przez niego oświadczenia o spełnieniu warunków wymaganych do wykonywania tej działalności. Oświadczenie jest składane do organu prowadzacego RDR na piśmie. Organ prowadzący RDR wydaje z urzędu zaświadczenie o dokonaniu wpisu do RDR (wpis do RDR może czasami mieć postać decyzji adm). Wpis ma charakter deklaratoryjny, podlega oplacie skarbowej, z kolei wykreślenie wpisu następuje w drodze decyzji adm, wydanej na wniosek przedsiębiorcy. Organ prowadz RDR odmawia wpisu do rejestru, w drodze decyzji adm, gdy: wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonyw dzial gosp objętej wpisem, a także, gdy wykreślono przedsiębiorcę z rejestru tej dzialaln Reg w okresie 3 lat poprzedzających zlozenie wniosku `''''z powodu zlożenia przez przedsięb oświadczenia niezgodnego ze stanem faktycznym, stwierdzenia rażących naruszeń warunków wykonywania dzal Reg przez przedsiębiorce oraz z powodu nie usuniecia przez przdsiebiorce w odpowiednim terminie naruszeń warunków wymaganych do prowadz dzialaln Reg''''. Organ prowadz RDR wydaje decyzję o zakaznie wykonyw dzialaln objętej wpisem `'''(…)'''''.
63.Koncesjonowanie działalności gospodarczej- Koncesje to akty adm wymagane do podjęcia działal gosp w dziedzinach, kt mają szczególne znaczenie ze wzgl na bezpieczeństwo państwa lub obywateli albo inny ważny interes publiczny. Uzyskanie koncesji wymagane jest do podjęcia dzial gosp w zakresie: 1)poszukiwania i rozpoznawania złóż kopalin: *wydobywania kopalin ze złóż, *bezzbiornikowego magazynowania oraz składowania odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach. 2)wytwarzania i obrotu: *materiałami wybuchowymi, *bronią, *amunicją, *wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym, *wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią, *ochrony osób i mienia, *transportu lotniczego oraz wykonywania innych usług lotniczych, *budowy i eksploatacji autostrad płatnych, *zarządzania liniami kolejowymi oraz wykonywania przewozów kolejowych, *rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych. **Organem wydającym koncesję jest wł minister (wyjątkiem jest KRRiT wydająca koncesje na rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych). Sprawuje on nadzór nad wykonywaniem koncesjonowanej działal gosp. Jeżeli organ koncesyjny przewiduje wydanie ograniczonej liczby koncesji obowiązany jest o możliwości uzyskania koncesji ogłosić w Monitorze Sądowym i Gospodarczym oraz w dzienniku o zasięgu ogólnokrajowym. Jeżeli wnioski złożyło kilku przedsiębiorców, organ prowadzący postępowanie w sprawie udzielenia koncesji prowadzi jedno postępowanie, w którym przeprowadza rozprawę administracyjna. Koncesja jest wydawana na czas oznaczony, nie krótszy niż 2 lata i nie dłuższy niż 50 lat.
64.Koncesja a zezwolenie- Koncesje wiążą się z odstąpieniem od monopolu prawnego państwa na rzecz podmiotów prawnych zazwyczaj w celu wykonywania zadań o charakterze publicznym. Wydawane są przez naczelne organy adm publ. Jest to akt nadający nowe uprawnienia. Koncesjonowaniu podlegają dziedziny działalności o szczególnym znaczeniu ze względu na bezpieczeństwo państwa lub obywateli albo inny, ważny interes publiczny. Koncesje wydaje się na czas oznaczony nie krótszy, niż 5 lata i nie dłuższy, niż 50 lat. Koncesja może być cofnięta, jeżeli działalność na jej podstawie prowadzona jest z naruszeniem prawa lub niezgodnie z zawartymi w niej szczególnymi warunkami. Zezwolenia - stanowią uchylenie ogólnie obowiązującego zakazu. Dzielą się na: A)reglamentacyjne jeżeli zakaz został ustanowiony z uwagi na ochronę interesów gospodarczych państwa lub rynku krajowego przed konkurencją zagraniczną, B)policyjne jeżeli zakaz został ustanowiony z uwagi na ochronę bezpieczeństwa, spokoju i porządku publicznego, życia i zdrowia ludzkiego, środowiska naturalnego, bezpieczeństwa lub obronności państwa itp. Zezw wydaje się z zasady na czas nieoznaczony. Mogą być cofnięte jeżeli działalność na ich podstawie prowadzona jest z naruszeniem prawa lub szczególnych warunków określonych w zezw. Zezw tylko wyjątkowo są wydawane przez organy naczelne i centralne. Koncesje maja charakter uznaniowy, a zezwolenia, to z reguły decyzje związane.
65.Koncesja jako prawna forma działania administracji gospodarczej. Koncesja przybiera formę indywidualnego aktu adm, udzielanego w drodze decyzji adm. Taka forma pozwala działającemu jednostronnie państwu efektywnie: oddziaływać na uprawnienia i obowiązki koncesjonariusza oraz decydować o kwestiach związanych z koncesją. Koncesjonowanie to ciąg działań organu konc oraz czynności wnioskodawcy które mają na celu wydanie decyzji adm dotyczącej warunków koncesjonowania, cofnięcia lub zmiany zakresu koncesji. Proces ten obejmuje także kontrolę działal gosp ze strony organu konc. Organem konc jest organ adm rządowej lub organ jst upoważniony na podstawie ustawy do udzielania, odmowy udzielenia, zmiany i cofania koncesji. Koncesje nadają ich adresatom szczególną pozycję wśród innych podmiotów prawa, która wyraza się w możliwości i obowiązku prowadzenia działalności, stanowiącej realizację zadań lub uprawnień należących do państwa lub jst.
66. Prawne warunki udzielenia koncesji.
Koncesjonowanie stanowi ciąg działań organu koncesyjnego oraz czynności wnioskodawcy, które toczą się na podstawie przepisów ustawy oraz przepisów k.p.a. i mają na celu wydanie decyzji administracyjnej dotyczącej wydania lub odmowy wydania koncesji bądź jej promesy, a także zmiany warunków koncesjonowania Luc cofnięcia koncesji. Proces ten obejmuje także kontrolę działalności gospodarczej ze strony organu koncesyjnego. Proces koncesjonowania znajduje zwieńczenie w wydaniu aktu administracyjnego przyjmującego postać decyzji. Przy analizowaniu charakteru koncesji jako decyzji administracyjnej często eksponowana jest jej uznaniowość (swoboda uznania organu koncesyjnego), cecha ta jest często wskazywana jako wyróżnik w stosunku do innych administracyjnych form reglamentacji administracyjnej (np. zezwoleń). Kwestia uznaniowości aktu koncesyjnego jest przedmiotem dyskusji doktrynalnych[. Powodem kontrowersji jest stosowanie różnorodnych przesłanek udzielenia koncesji (nie tyle w ust. O swobodzie działalności gospodarczej, ale raczej w ustawach szczególnych), zawsze jednak odmowa zgody na udzielenie koncesji musi mieć podstawę w konkretnym przepisie prawa. Kolejne cechy decyzji koncesyjnej[3] to;
Koncesja jest aktem administracyjnym o charakterze konstytutywnym
Wydawany jest tylko na wniosek zainteresowanego podmiotu przez organ administracyjny.
Na podstawie szczegółowych przepisów ustawowych[4].
Podmiotowi gospodarczemu nie podporządkowanemu organowi ją wydającemu
Określający szczegółowe uprawnienia do prowadzenia działalności gospodarczej w sferze pranie zastrzeżonej na rzecz państwa
Koncesja jest stosunkiem długotrwałym
Należy również podkreślić, że poza elementami decyzji wymienionymi w k.p.a[5] decyzja koncesyjna musi zawierać elementy dodatkowe (wymieniane w przepisach szczególnych; np. ustawa Prawo energetyczne przewiduje obowiązek określenia w koncesji m.in.; zakresu działalności objętej koncesją, datę rozpoczęcia oraz warunki wykonania, datę ważności koncesji, szczególne warunki wykonywania działalności mającej na celu właściwą obsługę odbiorców, zabezpieczenia środowiska w trakcie oraz po zaprzestaniu działalności itp.).
67.Postępowanie w sprawach o uzyskanie koncesji. Postępowanie Koncesyjne, ma na celu wydanie decyzji koncesyjnej, toczy się na wniosek podmiotu zainteresowanego uzyskaniem koncesji. Jeżeli liczba koncesji jest ograniczona to organ koncesyjny ogłasza tę wiadomość w Dzienn Urzęd RP Monitor Polski, zarządzając przetarg, kt przedmiotem jest udzielenie koncesji. W ogłoszeniu określa: 1)minimalną opłatę, za która może być udzielona koncesja - nie niższa niż opłata skarbowa albo inna oplata o charakterze publicznoprawnym, przewidziana w odrębnych przepisach za udzielenie koncesji; 2)miejsce i termin składania wniosków o udzielenie koncesji; 3)szczegółowe warunki, jakie, powinna spełniać ofert, oferta zawiera: a)firmę przedsiębiorcy, oznaczenie jego siedziby i adresu albo miejsca zamieszkania i adresu oraz adresu głównego miejsca wykonywania działalności gospodarczej ; b)deklarowana wysokość opłaty za udzielenie koncesji. Oferta złożona nie podlega wycofaniu); 4)wysokość, formę i termin wniesienia wadium; 5)termin rozstrzygnięcia przetargu. Organ koncesyjny dokonuje wyboru ofert w liczbie zgodnej z liczbą koncesji, kierując się wysokością zadeklarowanych opłat za udzielenie koncesji. Organ koncesyjny przekazuje pisemną informację o wyniku przetargu niezwłocznie po jego rozstrzygnięciu, zwraca wadium przedsiębiorcom, których oferty nie zostały wybrane oraz zalicza wadium na poczet opłaty przedsiębiorcom, których oferty zostały wybrane. Przedsiębiorca, który zamierza podjąć dział gosp wymagającą uzyskania koncesji, może ubiegać się o przyrzeczenie wydania koncesji, czyli promesę. W tym celu musi złożyć wniosek wraz z wymaganymi dokumentami i informacjami, kt składa się przy ubieganiu o wydanie koncesji. W promesie ustala się okres jej ważności, kt nie może być krótszy niż 6 miesięcy. W okresie ważności promesy nie można odmówić wydania koncesji na działalność określoną w promesie chyba że uległ zmianie stan faktyczny lub prawny podany we wniosku o wydanie promesy. Przedsiębiorca ma pewność, że po uzyskaniu promesy otrzyma również koncesję.
68.Trwalość decyzji koncesyjnej- Koncesje są wydawane na czas oznaczony, nie krótszy niż 5 lat i nie dłuższy niż 50lat, chyba że przedsiębiorca wnioskuje o udzielenie koncesji na czas krótszy. Jednak z powodu przeslane subiektywnych lub obiektywnych (czyli zależnych lub niezależnych od przedsiębiorcy) koncesja może zostać cofnięta lub zmieniona. Obligatoryjne cofnięcie koncesji ma miejsce, gdy: 1) wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją; 2) przedsiębiorca nie podjął w wyznaczonym terminie działalności objętej koncesją, mimo wezwania organu koncesyjnego, lub trwale zaprzestał wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją (1i2 to przeslanki subiektywne) . Obligatoryjne cofnięcie lub zmiana zakresu koncesji (obligatoryjne zastosowanie jednej z form) ma miejsce gdy przedsiębiorca: 1) rażąco narusza warunki określone w koncesji lub inne warunki wykonywania koncesjonowanej działalności gospodarczej, określone przepisami prawa; 2) w wyznaczonym terminie nie usunął stanu faktycznego lub prawnego niezgodnego z warunkami określonymi w koncesji lub z przepisami regulującymi działalność gospodarczą objętą koncesją (1 i 2 to przeslanki subiektywne).Fakultatywna zmiana zakresu lub cofnięcie koncesji może mieć miejsce ze wzgl na zagrożenie obronności i bezpieczeństwa państwa lub bezpieczeństwa obywateli, a także w razie ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy (są to przeslanki obiektywne).
69.Nadzór organu koncesyjnego- Organ kon ma prawny obowiązek czuwania nad wykonywaniem koncesji przez przedsiębiorcę. Kompetencje nadzorcze wyrazają się w możliwości zastosowania środków nadzorczych w przypadku stwierdzenia w wyniku przeprowadzonej kontroli pewnych nieprawidłowości. Środki nadzorcze podejmowane są w celu doprowadzenia do stanu postulowanego. Postępowanie kontrolne nie ma celów samoistnych, sluży sprawowaniu przez organ koncesyjny nadzoru prawnego bieżącego nad wykonywaniem koncesji przez przedsiębiorcę. Postępowanie kontrolne przeprowadzane jest przez organ kontroli na podstawie upoważnienia wydanego przez organ koncesyjny. Czynności kontrolnych dokonuje się w obecności osoby uprawnionej do reprezentowania przedsiębiorcy lub osoby upoważnionej do reprezentowania go podczas kontroli. Postępowanie powinno być zakończone „protokołem z przeprowadzonej kontroli" zawierającym stan faktyczny i prawny. Organ kontrolny jest uprawniony do: *wstępu na teren nieruchomości, obiektu, lokalu, gdzie jest wykonywana działalność gospodarcza objęta koncesją (w dniach i godzinach, kiedy powinna być wykonywana), *żądania wyjaśnień (ustnych lub pisemnych), okazania dokumentów i udostępnienia danych związanych z przedmiotem kontroli. Na kontrolę skladają się czynności: 1)ujmowanie stanu rzeczywistego (wykonań), 2)ujmowanie stanu obowiązującego (wyznaczeń), 3)porównywanie wykonań z wyznaczeniami w celu ustalenia ich zgodności lub niezgodności, 4)wyjaśnienia przyczyn stwierdzonej zgodności lub niezgodności między wykonaniami a wyznaczeniami. Organ koncesyjny stosuje 2 kryteria kontroli: *K legalności (zgodność z obowiązującym stanem prawnym) i *K zgodności ze stanem faktycznym (stanem rzeczywistym). Kontrola dokonywana jest w zakresie: *zgodności wykonywanej działalności z udzieloną koncesją, *przestrzegania warunków powszechnych i szczególnych wykonywania działal gosp, *obronności lub bezpieczeństwa państwa, ochrony bezpieczeństwa lub dóbr osobistych obywateli lub innego ważnego interesu publicznego. Środkami nadzoru są podejmowane w formie decyzji administ cofnięcie koncesji lub zmiana jej zakresu. Dalej patrz na tym samym pisaku- w trwałości Dec koncesyjnej obligatoryjne cofnięcie, oblig cofn lub zmiana oraz fakulatytwne cofnięcie lub zmiana.
70.Zezwolenie jako prawna forma działania administracji gospodarczej- Zezwolenie- to indywidualny akt reglamentacji administracyjnej, kt stanowi szczególną postać pozwolenia. Zezwolenia zostaly ustanowione w dziedzinach, gdzie wymagal tego ważny interes publiczny, inny niż w przypadku koncesji. Wydanie, odmowa wydania i cofnięcie zezwolenia przybiera formę decyzji administracyjnej. Zezwolenie wydawane jest zawsze jako zadanie z zakresu administracji rządowej przez odpowiedniego ministra lub przez organ jst w sytuacji, w której podmiot ubiegający się o zezwolenie spełni warunki ustawowe na podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej.
71.Prawne warunki udzielenia zezwolenia- Z prawnego punktu widzenia instytucja zezwolenia oznacza dopuszczenie przedsiębiorcy do wykonywania określonej działalności gospodarczej, po uprzednim stwierdzeniu, że przedsiębiorca spełnia prawem określone warunki wykonywania tej działalności. Zezwolenie nie nadaje przedsiębiorcy nowych praw, a jedynie konkretyzuje je pod względem podmiotowym. W odniesieniu do indywidualnego przedsiębiorcy stwierdza ono, że po jego stronie nie istnieją przeszkody w podjęciu i wykonywaniu działalności gospodarczej przez ubiegającego się o zezwolenie. Katalog działalności gospodarczej wymagającej uzyskania zezwolenie zawarty został w przepisie art.75 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Katalog tan jest otwarty, gdyż ustawodawca w przepisach nie zawarł żadnych ograniczeń dotyczących ewentualnego poszerzenia lub zmniejszenia.
72.Trwalość zezwolenia- co do zasady zezwolenie na wykonywanie działalności gosp udziela się na czas nieoznaczony. Takie rozwiązanie korzystne jest dla przedsiębiorcy, gdyż zapewnia mu trwałość decyzji wyrażającej zezwolenie. Trwałość ta jest względna, bo zezwolenie może zostać cofnięte. Zezwolenie nie może zostać wydane na czas nieoznaczony, gdy jego wydanie nastąpiło w wyniku rozprawy administracyjnej z udziałem wielu wnioskodawców. Zezwolenie wydaje się na czas oznaczony, jeżeli taki jest wniosek przedsiębiorcy, a także wtedy gdy przepisy odrębne tak stanowią.
73.Nadzór nad wykonaniem zezwolenia. Ustawa nie reguluje procedur związanych z uzyskiwaniem zezwoleń. Zawarte one zostały w przepisach odrębnych ustaw regulujących określone rodzaje działalności gospodarczej, których wykonywanie uzależnione jest od uzyskania zezwolenia. One określają zarówno organy wydające te uprawnienia, jak i wszelkie warunki wykonywania działalności objętej zezwoleniami, a także tryb wydawania, odmowy wydania i. cofnięcia zezwolenia, możliwości poddania wniosku przedsiębiorcy czynnościom sprawdzającym oraz możliwości kontroli działalności objętej zezwoleniem ze strony organu udzielającego zezwolenia.
74.Akty Kwalifikacyjne jako forma działania administracji gospodarczej. Administracyjne Akty Kwalifikacyjne- są aktami stosowania prawa administ gospodarczego, przyjmują postać decyzji administracyjnych (indywidualnych aktów adm) i są określane w przepisach prawa jako decyzje, postanowienia, świadectwa, dyplomy, stwierdzenia, certyfikaty, uprawnienia, zaszeregowania, zaświadczenia, potwierdzenia, oceny, paszporty, homologacje. Kwalifikacje nie nakładają na adresatów nowych obowiązków i nowych praw. Kwalifikują one stany faktyczne związane z osobą lub rzeczą i tworzą dla adresatów interes prawny (możliwość domagania się wydania właściwej decyzji najczęściej uprawniającej) lub interes zwykły (możność swobodnego zachowania się), albo organowi adm dają podstawę władczego wkraczania w sferę praw i interesów tych podmiotów. Przedmiotem AK, jest stwierdzenie pewnych stanów faktycznych i prawnych, a niekiedy ich ocena. Czynności te są wykonywa ramach postępowania adm, w tym głownie postępowania wyjaśniającego, w efekcie kt wydany jest AK. AK dzielimy się na: *Akty osobowe- dotyczą osób fizycznych, wśród aktów osobowych wyróżnia się akty dotyczące kwalifikacji osobistych (świadectwa lekarskie) i akty dotyczące kwalifikacji zawodowych(prawo jazdy, dyplom ukończenia studiów). *Akty rzeczowe- dotyczą rzeczy (świadectwa sprawności technicznej zdatności do lotów sprzętu lotniczego, dowód rejestracyjny).
75.Praktyki ograniczające konkurencję- to ograniczenie samodzielności kontrahentów, konkurentów i konsumentów, które wymusza uczestnictwo w obrocie na zasadach mniej korzystnych, niż by to mialo miejsce w warunkach realnej konkurencji, przez przedsiębiorcę lub grupę przedsiębiorców albo związku przedsiębiorców w następstwie niezgodnego z prawem nadużycia władzy rynkowej, jaką daje pozycja zajmowana na rynku. Wsród zakazanych praktyk ogran konk wyróżniamy: A)Praktyki kolektywne- czyli porozumienia przedsiębiorców, których celem lub skutkiem jest wyeliminowanie, ograniczenie lub naruszenie w inny sposób konkurencji na rynku właściwym, polegające w szczególności na: ustalaniu, bezpośrednio lub pośrednio, cen i innych warunków zakupu lub sprzedaży towarów; podziale rynków zbytu;; ograniczaniu dostępu do rynku lub eliminowaniu z rynku przedsiębiorców nieobjętych porozumieniem; uzgadnianiu przez przedsiębiorców przystępujących do przetargu lub przez tych przedsiębiorców i przedsiębiorcę będącego organizatorem przetargu warunków składanych ofert, w szczególności zakresu prac lubi ceny. Zakaz zawierania porozumień ograniczających konkurencję nie stosuje się w przypadkach : -jeżeli porozumienie jest zawierane między konkurentami (porozumienia horyzontalne), kt łączny udział w rynku w roku kalendarzowym poprzedzającym zawarcie porozumienia nie przekracza 5%, -jeżeli porozumienie zawierane jest między przedsiębiorcami działającymi na różnych szczeblach obrotu (porozumienia wertykalne) a ich łączny udział w rynku w roku kalendarzowym poprzedzającym zawarcie porozumienia nie przekracza 10%. Wyłączeń tych nie stosuje się jednak w sytuacji najgroźniejszych praktyk takich jak; zmowy cenowe, limitowanie sprzedaży, podział rynku, zmowy przetargowe. Omawianego zakazu nie stosuje się do porozumień, które jednocześnie: 1)przyczyniają się do polepszenia produkcji, dystrybucji towarów lub do postępu technicznego lub gospodarczego; 2)zapewniaj ą nabywcy lub użytkownikowi odpowiednią część wynikających z porozumień korzyści; 3)nie nakładają na zainteresowanych przedsiębiorców ograniczeń, .które nie są niezbędne do osiągnięcia tych celów; 4)nie stwarzają tym przedsiębiorcom możliwości wyeliminowania konkurencji na rynku -właściwym w znacznej części określonych towarów. B)Praktyki indywidualne polegają na nadużywaniu pozycji dominującej przez przedsiębiorcę, czyli pozycji, kt umożliwia mu zapobieganie skutecznej konkurencji na rynku właściwym przez stworzenie mu możliwości działania w znacznym zakresie niezależnie od konkurentów, kontrahentów i konsumentów. Przedsiębiorca ma pozycję dom, jeżeli jego udział w rynku właściwym przekracza 40 %. Nadużywanie tej pozycji może polegać na: 1)bezpośr lub pośr narzucaniu nieuczciwych cen, w tym cen nadmiernie wygórowanych albo rażąco niskich; 2)ograniczeniu produkcji, zbytu lub postępu technicznego ze szkodą dla kontrahentów ub konsumentów; 3)stosowaniu w podobnych umowach z osobami trzecimi uciążliwych lub niejednolitych warunków umów, stwarzających ty m osobom zróżnicowane warunki konkurencji; 4)uzależnianiu zawarcia umowy od przyjęcia lub spełnienia przez drugą stronę innego świadczenia, niemającego- rzeczowego ani zwyczajowego związku z przedmiotem umowy; 5)przeciwdziałaniu ukształtowaniu się warunków niezbędnych do po wstania bądź rozwoju konkurencji;6)narzucaniu przez przedsiębiorcę uciążliwych warunków umów, przynoszących mu nieuzasadnione korzyści; 7)podziale rynku według kryteriów terytorialnych, asortymentowych lub podmiotowych.
76.Antykonkurencyjna koncentracja gospodarcza- W Polsce co do zasady zakazane są jedynie takie koncentracje, w wyniku których konkurencja na rynku zostaje istotnie ograniczona, w szczególności przez powstanie lub umocnienie pozycji dominującej na rynku. Procedura nadzoru nad transakcjami prowadzącymi do koncentracji przedsiębiorców regulowana jest przepisami ustawy o ochronie konkurencji. Nakłada ona na przedsiębiorców obowiązek uzyskania zezwolenia na niektóre koncentracje o istotnych rozmiarach. Obowiązek ten stosuje się do wszystkich transakcji, w których łączny obrót przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji przekracza 50 milionów Euro. Koncentracje takie podlegają zgłoszeniu Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, którego zgoda jest niezbędna do zamknięcia transakcji. Oznacza to, że przedsiębiorcy nie mogą dokonać koncentracji przed uzyskaniem pozytywnej decyzji ze strony Prezesa Urzędu lub przed upływem okresu 2 miesięcy od daty zgłoszenia, jeżeli Prezes nie wyda w tym terminie żadnej decyzji. Za niezgłoszenie transakcji lub dostarczenie w ramach zgłoszenia informacji wprowadzających w błąd grożą kary finansowe.
77.Organy ochrony konkurencji i ich kompetencje- Ustawą o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym z 1990r powołano Urząd Antymonopolowy, w celu zapewnienia rozwoju konkurencji, ochrony podmiotów gospodarczych narażonych na stosowanie praktyk monopolistycznych oraz ochrony interesów konsumentów. W 1996 nastąpiła zmian nazwy Urzędu Antymon na Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Obecnie funkcję organu antymonopolowego pełni Prezes UOKiK. Prezes UOKiK jest centralnym organem administracji rządowej właściwym w sprawach ochrony konkurencji i konsumentów. Nadzór nad jego działalnością sprawuje Prezes RM, to on powoluje na okres 5 lat Prezesa UOKiK, wyłonionego w drodze konkursu spośród osób należących do państwowego zasobu kadrowego. Prezes RM powołuje (i odwoluje) wiceprezesów UOKiK na wniosek Prezesa Urzędu spośród osób należących do państwowego zasobu kadrowego. Prezes UOKiK posiada kompetencje: *W sferze praktyk ograniczających konkurencję, *W sferze kontroli koncentracji przedsiębiorców, *W sferze nadzorowania pomocy publicznej dla przedsiębiorców. *W sferze bezpieczeństwa produktów, *W sferze zwalczania nieuczciwej konkurencji. Do zakresu działania Prezesa UOKiK należa m.in.: *)sprawowanie kontroli przestrzegania przez przedsiębiorców przepisów ustawy; *)wydawanie decyzji w sprawach praktyk ograniczających konkurencję, w sprawach koncentracji przedsiębiorców oraz w sprawach praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, a także innych decyzji przewidzianych, *)prowadzenie badań stanu koncentracji gospodarki oraz zachowań rynkowych, *)przygotowywanie projektów, rządowych programów rozwoju konkurencji oraz projektów rządowe polityki konsumenckiej; *)współpraca z krajowymi i międzynarodowymi organami i organizacjami ochrony konkurencji i konsumentów;*)wykonywanie zadań i kompetencji organu ochrony konkurencji państwa członkowskiego Unii Europejskiej,* )współpraca z organami samorządu terytorialnego, w zakresie wynikającym z rządowej polityki konsumenckiej; *)inicjowanie badań towarów, wykonywanych przez organizacje konsumenckie: *)opracowywanie i wydawanie publikacji oraz programów edukacyjnych popularyzujących wiedzę o ochronie konkurencji i konsumentów. Prezes Urzędu: wydaje Dziennik Urzędowy Urzędu Ochrony Konkurencji Konsumentów. Prezesowi Urzędu podlega Inspekcja Handlowa. Prezes Urzędu zatwierdza przedkladane mu przez Głównego Inspektora Inspekcji Handlowej kierunki działania Inspekcji Handlowej oraz je plany kontroli o znaczeniu krajowym. Prezes Urzędu może zlecić Inspekcji Handlowej przeprowadzeni kontroli lub realizację innych zadań należących do zakresu jego działania. Prezes Urzędu dokonuje okresowych ocen działalności Inspekcji Handlowej na podstawie przedkładanych mu raportów te Inspekcji i przekazuje wynikające z tych ocen wnioski Głównemu Inspektorowi Inspekcji Handlowej. ***Organem rozpatrującym odwołania od decyzji administracyjnych wydanych przez Prezesa Urzędu w sprawach z zakresu prawa konkurencji jest odrębna jednostka organizacyjna w Sądzie Okręgowym w Warszawie (Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów). Odwołanie należy złożyć w terminie dwóch tygodni od daty otrzymania decyzji. Postępowanie odwoławcze toczy się w trybie określonym przepisami kodeksu postępowania cywilnego w sprawach gospodarczych. Od wyroku Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów przysługuje kasacja do Sądu Najwyższego niezależnie od wartości przedmiotu zaskarżenia. Kasację składa się w terminie 30 dni od daty otrzymania orzeczenia.
78.Reglamentacja zatrudniania cudzoziemców w Polsce. Zasada generalna: Cudzoziemiec może wykonywać prace na teryt RP, jeśli posiada ezwolenie na pracę, kt wydal wojewoda właściwy ze względu na siedzibę pracodawcy. Przyrzeczenie i zezwolenie na pracę są wydawane na wniosek pracodawcy, na czas określony i mają charakter decyzji adm. Przyrzeczenie i zezwolenie dot konkretnego cudzoziemca, pracodawcy i stanowiska lub rodzaju wykonywanej pracy. Odstępstwa od zas generalnej: Uproszczoną procedurą wydawania przyrzeczenia i zezwolenia na pracę cieszą się np. cudzoziemcy będący członkami rodzin pracowników przedstawicielstw dyplomatycznych, kt wykonują pracę w Polsce na podstawie porozumień m-nar, a także sportowcy i trenerzy sportowi. Zatrudnieni na teryt RP bez zezwolenia mogą zostać cudzoziemcy, kt nadano status uchodźcy w RP, kt posiadają zezwolenie na osiedlenie się Pol, kt posiadają zgodę na pobyt tolerowany lub, kt korzystają z ochrony czasowej, lub kt udzielono ochrony uzupełniającej w RP. Wymóg uzyskania zezwolenia nie dot tez np. cudzoziemców prowadzących szkolenia i doradzających w realizacji programów m-nar, studentów studiów dziennych podejm prace w okr wakacji, pracowników naukowych, lekarzy absolwentów polskich uczelni medycznych. Cudzoziemcy z państw czlonk EOG- po 1 maja 2004 zostali podzieleni w sferze zatrudnienia na 2 grupy. Pierwsza gr obejmowala obywateli państw, kt nie wprowadzily okresów przejściowych w zatrudnieniu obywateli Polski. Ci cudzoziemcy mogli legalnie pracować na teryt RP bez konieczności uzyskania zezwolenia. Do drugiej gr zaliczani byli obywatele państw, kt zastosowaly wobec Polski okresy przejściowe. Ci cudzoziemcy wymagalo zezwolenia od właściwego wojewody. Wymienione okresy porzejściowe nie mogly przekraczać 7 lat liczonych od chwili przystapienia Pol do UE. Obecnie jednak obywatele państw czlonk UE, EOG nie należący do UE i obywatele spoza EOG mogą korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie umów zawartych przez te państwa ze WE i jej państwami członkowskimi, mogą podejmować pracę na teryt RP bez konieczności uzyskania zezwolenia i na takich samych zasadach jak obywatele polscy, gdy wykonuje pracę prowadząc dzailalność zaewidencjonowaną samodzielnie w ramach spolki cywilnej,a takrze w charakterze wspólnika spolki osobowej prawa handlowego.
79. Warunki prawne nabywania nieruchomości przez podmioty zagraniczne- 1)Nabycie nieruchomości przez cudzoziemca, spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego- wymaga zezwolenia. Zezwolenie jest wydawane, w drodze decyzji adm, przez ministra wł ds. wewnętrznych, jeżeli sprzeciwu nie wniesie Minister ObrNar, a w przypadku nieruchomości rolnych, jeżeli sprzeciwu również nie wniesie minister wł ds rozwoju wsi. Zezwolenie jest wydawane na wniosek cudzoziemca, jeżeli: 1)nabycie nieruchomości przez cudzoziemca nie spowoduje zagrożenia obronności, bezpieczeństwa państwa lub porządku publicznego, a także nie sprzeciwiają się temu względy polityki społecznej i zdrowia społeczeństwa, 2)wykaże on, że zachodzą okoliczności potwierdzające jego więzi z RP. Powierzchnia nieruchomości nabytych przez cudzoziemca w celu zaspokojenia jego potrzeb życiowych nie może przekroczyć 0.5 ha. Zezwolenie jest ważne 2 lata od dnia wydania. Nie wymaga uzyskania zezwolenia np: *)nabycie samodzielnego lokalu mieszkalnego, *)nabycie nieruchomości przez cudzoziemca zamieszkującego w RP co najmniej 5 lat od udzielenia mu zezwolenia na osiedlenie się; *)nabycie przez cudzoziemca, będącego małżonkiem obywatela polskiego i zamieszkującego w RP co najmniej 2 lata od udzielenia mu zezwolenia na osiedlenie się, nieruchomości, które w wyniku nabycia stanowić będą wspólność ustawową małżonków; 2)Nabycie nieruchomości przez cudzoziemca, kt jest obywatelem panstwa czlonk EOG- obywatele i przedsiębiorcy pochodzący z tych panstw mają takie same prawa w zakresie nabywanie nieruchomości jak obywatele polscy, tzn nie muszą ubiegać się o zezwolenie Ministra SprWewniAdm. Nabycie nieruchomości rolnych i leśnych- do końca kwietnia 2016r nabycie takiej nieruchom przez obywatela lub przedsiębiorcę poch z panstw czlonk EOG wymaga uzyskania zezwolenia Ministra SprWewniAdm. Możliwość skrócenia okresu przejściowego nie dot obszarów leśnych. W przyp nieruch rolnych okres przejściowy (czyli 12 lat od chwili przyst Pol do UE) może ulec skróceniu, jeśli cudzoziemiec zawarl umowe dzierzawy nieruchom z datą pewną, , osobiście prowadzi działalność rolniczą na dzierżawionym gruncie i legalnie zamieszkuje na teryt RP. Okres przejściowy ulega skróceniu do 7 lat, w syt gdy nier rolna lezy na terenie woj.: Dolnosl, Kuj-pom, Lubuskiego, Opolsk, Pomorsk, Warm-mazur, Wlkp, Zachodniopom.; a do 3 lat w przyp woj.: Lubelskiego, Podkarpack, Podlask, Śląsk, Świętokrz. Nabycie drugiego domu- drugi dom to nieruchomość, przeznaczona pod zabudowę mieszkaniową lub na cele rekreacyjno- wypoczynk, kt nie będzie stanowila miejsca stalego zamieszkania cudzoziemca. Do końca kwietnia 2009r nabycie takiej nieruchom przez obywatela lub przedsiębiorcę poch z panstw czlonk EOG wymaga uzyskania zezwolenia Ministra SprWewniAdm. O takie zezwolenie nie musi zabiegac cudzoziemiec, kt legalnie zamieszkuje co najmn 4 lata na teryt RP lub gdy nabywa drugi dom w celu wyk dzial gosp w zakresie świadczenia usług turystycznych.
80. Reglamentacja cen. Nakazy stosowania cen urzędowych: Cena to wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych, kt kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę. W cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy. Marża Handlowa to różnica między ceną płaconą przez kupującego, a ceną uprzednio zapłaconą przez przedsiębiorcę. Przez Cenę Urzędową i Marżę Handlową Urzędową należy rozumieć cenę i marżę handlową ustaloną w rozporządzeniu wydanym przez właściwy organ adm rządowej lub w uchwale wydanej przez organ stanowiący właściwej jst. CU i MHU mają charakter cen i marż handlowych maksymalnych, chyba, że organ adm publ, w przepisach wydanych na podstawie ustawy, ustali inaczej. Ceny urzędowe hurtowe i detaliczne ustala się na środki farmaceutyczne i materiały medyczne objęte wykazem leków podstawowych i uzupełniających oraz wykazem leków i materiałów medycznych przepisywanych bezpłatnie, za opłatą ryczałtową lub częściową odpłatnością w związku z chorobami zakaźnymi lub psychicznymi, upośledzeniem umysłowym oraz niektórymi chorobami przewlekłymi, wrodzonymi lub nabytymi. Ceny te ustala się również na inne środki farmaceutyczne i materiały medyczne, w przypadku objęcia ich wykazem zawartym w rozporządzeniu ministra wł ds zdrowia, -wydanego po zasięgnięciu opinii kas chorych, które są finansowane w całości ze środków publicznych, a które mają szczególne znaczenie dla prowadzonej terapii. Ceny urzędowe za usługi przewozowe transportu zbiorowego oraz za przewozy taksówkami na terenie gminy może ustalać rada gminy. Obowiązek obniżenia ceny: przedsiębiorca, będący producentem, ma obowiązek obniżyć cenę w przypadkach, gdy towar nie posiada wymaganych cech określonych w charakterystyce jakościowej, bądź posiada wady polegające na zmniejszeniu ilości, masy lub objętości towaru albo uszkodzenia, chyba, że przy dołożeniu staranności wymaganej w stosunkach sprzedaży danego rodzaju nie mógł wiedzieć o wadzie towaru. Taki sam obowiązek ciąży na sprzedawcy towaru. Cena powinna być obniżona w stopniu odpowiadającym zaistniałym wadom lub uszkodzeniom. Przedsiębiorca ma obowiązek poinformowania konsumenta przyczynie obniżki ceny. Istnieje także obowiązek oznaczenia ceną towaru przeznaczonego do sprzedaży detalicznej.
81. Pojęcie policji administracyjnej w gospodarce i jej rodzaje. Policja administracyjna- całokształt działań podejmowanych przez organy państwa, w celu ochrony porządku, bezpieczeństwa i spokoju publicznego, a zwłaszcza życia, zdrowia i mienia w róznych sferach aktywności społecznej, w tym również w sferze działalności gosp. Policja chroni więc pewne dobra i stany. Rodzaje: w zależności od tego, w jakim dziale administracji działalność policyjna występuje i do ochrony jak dóbr jest powołana, wyróżniamy różne rodzaje policji: rolną, leśną, rybacką, łowiecką, przemysłową targową, budowlaną, wodną, rzeczną, drogową, kolejową, sanitarną, handlową. Działania policyjne we wszystkich obszarach administracji określamy mianem policji administracyjnej, również funkcję policji spełniają inspekcje specjalne np. sanitarna, budowlana, ochrony środowiska. Pojęcie policji administracyjnej wiąże się ściśle z kontrolą i nadzorem. W pojęciu policji można wyróżnić kilka podstawowych zasad: 1.Działania policyjne występują w sytuacji wystąpienia faktycznych naruszeń obowiązującego porządku prawnego. 2.Należy stosować współmierność środka do zamierzonych celów. 3.Policja ma na celu wyłącznie ochronę interesów publicznych tam gdzie nie zachodzi naruszenie tych interesów to nie stosuje. 4.Nadzór ma z reguły charakter weryfikacyjny a więc jest wykonywany po określonym działaniu, natomiast działania policyjne maja charakter prewencyjny czyli pozwoleń.
82.Ciężary policyjne. Ochrona porządku i bezpieczeństwa publicznego wymaga od jednostek i przedsiębiorców pewnych zachowań, które związane są z określonymi niedogodnościami osobistymi lub przymusowymi wydatkami na dodatkowe wyposażenie maszyn, urządzeń, całych przedsiębiorstw, czy też oznaczenie wytwarzanych wyrobów. Obciążenia jednostek i przedsiębiorców obowiązkami policyjnymi (ciężary policyjne) można więc podzielić na obciążenia osobiste i obciążenia materialne. A-Obciążenia osobiste to: 1.Obowiązek meldunkowy- osoba przebywająca na terytorium RP jest zobowiąż; wykonywać obowiązek meldunkowy polegający na: zameldowaniu się w miejscu pobytu stałego lub czasowego, wymeldowaniu się z miejsca pobytu stałego lub czasowego, zameldowaniu o urodzeniu dziecka, zameldowaniu o zmianie stanu cywilnego, zameldowaniu o zgonie osoby. Osoba posiadająca obywatelstwo polskie i przebywająca stale na terytorium RP jest obowiązana zameldować się w miejscu stałego pobytu. 2.Kontrola osobista- obowiązek poddania się kontroli osobistej oraz udostępnienia zawartości bagaży wynika (policjanci wykonujący czynne mają prawo m.in. do legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości, dokonywania kont osobistej), osoby przekraczające granicę, państwową obowiązane są poddać się kontroli granicznej, w zakresie określonym kodeksem granicznym Schengen oraz innymi przepisami odrębnymi, wykonywanej pr: uprawnionych funkcjonariuszy Straży Granicznej). 3.Okresowe badania lekarskie- Osoby ubiegające się o zatrudnienie na stanowiskach, na których nie wolno zatrudnić osób ze stanami chorobowymi utrudniającymi utrzymanie higieny osobistej podlegają wstępnym badaniom lekarskim, a osoby zatrudnione na takich stanowiskach - okresowym badani' lekarskim. B-Obciążenia materialne to: 1-Badania techniczne pojazdów- właściciel pojazdu samochodowego, ciągnika rolniczego, motoroweru lub przyczepy jest obowiązany przedstawić go do badania technicznego. Okresowe badanie techniczne samochodu osobowego, samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 l. motocykla lub przyczepy o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t przeprowadza się przed upływem 3 lat od dnia pierwszej rejestracji, następnie przed upływem 2 lat od dnia przeprowadzenia badania, a potem corocznie. 2-Niezbędne wyposażenie pojazdów - konieczność zaopatrzenia pojazdów samochodowych w wyposażenie, mające znaczenie dla bezpieczeństwa jego pasażerów i innych podróżnych (samoczynne wycieraczki przedniej szyby, prędkościomierz, lusterka, sygnał dźwiękowy, pasy bezpieczeństwa, zagłówki, trójkąt, gaśnica). 3-Oznaczenie środków spożywczych- środek spożywczy znakuje się, podając bezpośrednio na opakowaniu, etykiecie takie informacje, jak: nazwę, wykaz surowców, składników, datę minimalnej trwałości lub termin przydatności do spożycia, zawartość netto lub liczbę sztuk, warunki przechowywania, nazwę i adres producenta, sposób użycia, zawartość tłuszczu w przypadku produktów mlecznych. 4-Wyposażenie przeciwpożarowe- właściciel, zarządca lub użytkownik budynku, obiektu, terenu zapewniając jego ochronę przeciwpożarową obowiązany jest przestrzegać przeciwpożarowych wymagań budowlanych, instalacyjnych i technologicznych oraz wyposażyć budynek, obiekt lub teren w sprzęt pożarniczy i ratowniczy oraz środki gaśnicze. 5-Ochrona mienia- obszary, obiekty i urządzenia ważne dla obronności, interesu gospodarczego państwa, bezpieczeństwa publicznego i innych ważnych interesów państwa podlegały obowiązkowej ochronie przez specjalistyczne uzbrojone formacje ochronne lub odpowiednie zabezpieczenie techniczne. Do wspomnianych obszarów należą m. in.: zakłady produkcji specjalnej, zakłady produkujące i magazynujące uzbrojenie, urządzenia i sprzęt wojskowy, porty morskie i lotnicze, banici, elektrownie, ujęcia wody, wodociągi, oczyszczalnie ścieków, rurociągi paliwowe, linie telekomunikacyjne, energetyczne, itp.
83.Prewencyjno - zachowawczy charakter działalności organów policyjnych.
Celem policji gospodarczej, jest ochrona bezpieczeństwa publicznego oraz moralności publicznej, przed zagrożeniami wynikającymi z prowadzenia działalności gospodarczej. Realizacja funkcji policyjnej polega na: *ustalaniu wzorców zachowań, zapobiegającym zagrożeniom dla życia, zdrowia, mienia, środowiska naturalnego, moralności publicznej, jakie powstają w toku podejmowania i prowadzenia przez przedsiębiorców działalności gospodarczej, *podejmowaniu przez organy państwa władczych działań indywidualnych mających na celu, z jednej strony, zapobieganiu przekroczeniom ustalonych wzorców, z drugiej zaś, korygowanie działań przedsiębiorców przekraczających ustalone wzorce. Dzialania podejmowane w ramach realizacji funkcji policyjnej to działania prewencyjne - zachowawcze, w przepisach wzorce zachowań wymuszają podejmowanie działań i kształtowanie stanów w których ryzyko naruszenia przez przedsiębiorców dóbr objętych ochroną policyjną, minimalizowane jest w stopniu maksymalnym. Chodzi bowiem o niedopuszczenie do powstań zagrożenia dla chronionych dóbr lub stanów, gdyż na tym właśnie polega działalność prewencyjna w ty zakresie. Organy policyjne podejmują też działania zachowawcze. Mają bowiem obowiązek w wypadku zaistnienia zagrożenia doprowadzenia do przywrócenia stanu poprzedniego (stanu, jaki istniał przed powstaniem zagrożenia). Chodzi więc o usunięcie tego wszystkiego, co naruszyło dobra chronione przez policję i doprowadzenie do sytuacji, gdy dobra te ponownie wolne są od zagrożenia. Same zagrożenia policyjne są w zasadzie stałe i niezmienne. Dobrom chronionym przez policję zagrażają siły przyrody, świat roślin i zwierząt, a także działalność człowieka we wszystkich jej postaciach, w tym tak działalność gospodarcza.
84.Policja urządzeń technicznych. Policja Przemyslowa- Dozór Techniczny- określone ustawą dzialania zmierzające do zapewnienia bezpiecznego funkcjonowania urządzeń technicznych, kt mogą stwarzać zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego oraz mienia i środowiska wskutek: *rozprężenia cieczy lub gazów znajdujących się pod ciśnieniem różnym od atmosferycznego, *wyzwolenia energii potencjalnej lub kinetycznej przy przemieszczaniu ludzi lub ładunków w ograniczonym zasięgu, *rozprzestrzenianie się materialoów niebezpiecznych podczas ich magazynowania lub transportu. Do zakresu działań Urzędu Dozoru Technicznego należą m.in: *)nadzór i kontrola przestrzegania przepisów o dozorze technicznym, a także przepisów i zasad z zakresu bezpieczeństwa techniki, dotyczących urządzeń technicznych, *)wykonywanie dozoru technicznego nad urządzeniami technicznymi w ustawowo określonym zakresie,*)wydawanie decyzji w sprawach wynikających z wykonywania dozoru technicznego, *) inicjowanie działalności mającej na celu podnoszenie zawodowych kwalifikacji wytwórców oraz użytkowników w zakresie bezpiecznej pracy urządzeń technicznych. *)popularyzowanie zagadnień związanych z bezpieczną pracą urządzeń technicznych oraz organizowanie doradztwa w tym zakresie, * )współpraca międzynarodowa w zakresie zagadnień dotyczących bezpiecznej pracy urządzeń technicznych,*)współpraca z instytucjami polskimi i zagranicznymi w zakresie działań zmierzających do harmonizacji przepisów dozoru technicznego z wymaganiami Unii Europejskiej. *)uzgadnianie programów szkolenia osób obsługujących i konserwujących urządzenia techniczne, *)sprawdzanie kwalifikacji osób wytwarzających, naprawiających, modernizujących, obsługujących i konserwujących urządzenia techniczne oraz osób wykonujących badania nieniszczące. *)certyfikowanie systemów jakości dotyczących urządzeń technicznych, *)występowaniem wnioskami o zmianę wysokości opłat za czynności jednostek dozoru technicznego.
85.Policja handlowa.
Inspekcja Handlowa to instytucja państwowa powołana w celu ochrony praw konsumentów oraz interesów gospodarczych Polski. Jej zakres obowiązków i uprawnienia reguluje Ustawa o Inspekcji Handlowej z dnia 15 grudnia 2000 roku (Dz. U. nr 4 z 2001 r., poz. 25).
86.Policja Sanitarna Państwowa Inspekcja Sanitarna - najwcześniejszy z wykształconych rodzajów policji administracyjnej. Sprawuje nadzór nad warunkami: a) higieny środowiska, b) higieny pracy w zakładach pracy, c) higieny radiacyjnej, d) higieny procesów nauczania, e) higieny wypoczynku i rekreacji, f) zdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów użytku, g) higieniczno - sanitarnymi, jakie powinien spełniać personel medyczny, sprzęt oraz pomieszczenia, w których są udzielane świadczenia zdrowotne. **Państwowy Inspektor Sanitarny w związku z wykonywaną kontrolą ma prawo: 1)Wstępu o każdej porze dnia i nocy, na terenie miast i wsi do: Zakładu pracy i wszystkich pomieszczeń i urządzeń wchodzących w ich sklad, obiektów użyteczności publicznej, Obiektów handlowych, ogrodów dzialkowych i nieruchomości i wszystkich pomieszczeń wchodzących w ich sklad, Środków transportu i obiektów z nimi związanych, w tym na statki morskie, żeglugi śródlądowej i powietrznej, Obiektów będących w trakcie budowy. 2)Żądania pisemnych czy ustnych informacji oraz wzywania i przesłuchiwania osób, 3)Żądania okazania dokumentów i udostępniania wszelkich danych, 4)Pobierania próbek do badań laboratoryjnych. W razie stwierdzenia naruszenia wymagań higienicznych inspektor sanitarny nakazuje usunięcie uchybień, jeśli nie zostanie to wykonane w odpowiednim czasie, to inspektor ma prawo: unieruchomić zakład pracy lub jego część, zamknąć obiekt użyteczności publicznej, wylączyć z eksploatacji środek transportu lub wycofać z obrotu środka spożywczego albo przedmiot użytku. Wnioski z takiej kontroli są wpisywane do Ksiązki kontroli sanitarnej, kt każdy zakład obowiązany jest posiadać. Zadania Państwowej Inspekcji Sanitarnej wykonują organy takie jak: Glówny Inspektor Sanitarny, państwowy wojewódzki inspektor sanitarny, państwowy powiatowy inspektor sanitarny, państwowy graniczny inspektor sanitarny.
87. Sposoby nabycia mienia publicznego ze szczególnym uwzględnieniem nacjonalizacji i komunalizacji.
*Nabycie mienia następuje niewątpliwie w drodze zwykłego obrotu prawnego, a także w związku z działalnością gospodarczą. Gdy idzie o *źródła tego nabycia, wyróżnić można, obok przewidzianych w prawie czynności i działań o charakterze prywatnoprawnym (np. umowa sprzedaży, darowizny, dzierżawy, przejęcia spadku, dochody z majątku publicznego), także źródła o charakterze publicznoprawnym (np. daniny publiczne, opłaty, subwencje, przekazanie, przejęcie mienia w drodze porozumienia czy decyzji administracyjnej, wywłaszczenie nieruchomości w drodze decyzji administracyjnej, przysporzenie powstałe w drodze jednorazowe-go aktu normatywnego).Nabycie mienia publicznego, w tym zwłaszcza o charakterze produkcyjnym, następowało także innymi specyficznymi sposobami: w drodze przysporzenia z mocy prawa w związku z tworzeniem gospodarki państwowej (nacjonalizacja), czy też w drodze zmiany właściciela w związku z powołaniem jednostek samorządu terytorialnego. *Gdy idzie o proces nacjonalizacji, aktem mającym w tym zakresie podstawowe znaczenie była ustawa z dnia 3 stycznia 1946 r. o przejęciu na własność państwa podstawowych gałęzi gospodarki narodowej.
Mając jako cel: planową odbudowę gospodarki, zapewnienie państwu suwerenności gospodarczej; podniesienie ogólnego dobrobytu, ustawa ta przewidywała dwa sposoby przejęcia na własność państwa przedsiębiorstw: bez odszkodowania i za odszkodowaniem (art. 2). Nacjonalizacji bez odszkodowania poddane były podmioty spełniające jednocześnie kryterium przedmiotowe i podmiotowe. I tak, podlegały jej przedsiębiorstwa przemysłowe, górnicze, komunikacyjne, bankowe i ubezpieczeniowe oraz handlowe (kryterium przedmiotowe), należące do: Rzeszy Niemieckiej i byłego Wolnego Miasta Gdańska; obywateli powyższych organizmów państwowych z wyjątkiem osób narodowości polskiej lub innej przez Niemców prześladowanych; niemieckich i gdańskich osób prawnych z wyłączeniem osób prawnych prawa publicznego; spółek kontrolowanych przez obywateli niemieckich lub gdańskich albo przez administrację niemiecką lub gdańską; osób, które zbiegły do nieprzyjaciela (kryterium podmiotowe). Przejęciu na własność państwa za odszkodowaniem podlegały natomiast przedsiębiorstwa górnicze i przemysłowe. Przedsiębiorstwa te nie podległy nacjonalizacji, jeżeli stanowiły własność związków samorządowych, międzykomunalnych, spółdzielni albo związków spółdzielni. Natomiast gdy idzie o nie znacjonalizowane banki, nie zostały one w zasadzie reaktywowane.
->W odniesieniu do gminy - zgodnie z art. 44 u.s.g. - nabycie podstawowych zasobów mienia komunalnego nastąpiło w drodze tzw.* komunalizacji - przez przejęcie przez właściwe gminy określonych składników mienia ogólnonarodowego (państwowego).Przepisy art. 5 ustawy - Przepisy wprowadzające przewidują dwa sposoby tego przejęcia. Pierwszy to nabycie z mocy prawa z dniem wejścia w życie ustawy (art. 5 ust. 1, 2). Z tym jednak, że okoliczność nabycia tego mienia wymaga potwierdzenia w formie decyzji wojewody o charakterze deklaratoryjnym. W ten sposób na własność gminy przeszło mienie ogólnonarodowe należące do: rad narodowych i terenowych organów administracji państwowej stopnia podstawowego: przedsiębiorstw państwowych, dla których powyższe organy pełniły funkcję organu założycielskiego; zakładów i innych jednostek organizacyjnych podporządkowanych radom narodowych i terenowym organom administracji stopnia podstawowego. Drugi sposób to nabycie mienia ogólnonarodowego przez gminę w drodze konstytutywnego aktu administracyjnego wojewody (art. 5 ust. 3 i 4). W tym przypadku gmina nabywa prawa do przekazanego jej mienia dopiero ż chwilą, gdy powyższa decyzja stanie się ostateczna. ->W odniesieniu do powiatu - zgodnie z art. 47 u.s.p., jak i ->województwa - zgodnie z art. 48 u.s.w - wraz z ich powołaniem nabycie przez nie mienia nastąpiło na postawie ustawy z dnia 13 października 1998 r. - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną. Zgodnie z tymi przepisami, mieniem powiatu i odpowiednio województwa stało się z mocy prawa mienie Skarbu Państwa, będące we władaniu instytucji państwowych oraz jednostek organizacyjnych przejmowanych w całości przez wspólnoty samorządowe. Nabycie tego mienia wymaga jednak decyzji wojewody o charakterze deklaratoryjnym (art. 60). Ponadto nabyciu podlegało mienie Skarbu Państwa będące we władaniu jednostek państwowych przejmowanych tylko w części przez powiat lub województwo. Przekazania tego mienia wymaga jednak decyzji o charakterze konstytutywnym. Ponadto jednostkom tym mogło zostać przekazane, w drodze decyzji wojewody, inne, niż wskazane wyżej, mienie Skarbu Państwa oraz będące we władaniu państwowej osoby prawnej (art. 61 i 64). Gminie, powiatowi i województwu, jako podmiotom mienia, przysługuje ogół praw majątkowych przynależnych określonym wspólnotom samorządowym, a także ogół obciążających je obowiązków majątkowych (praw i obowiązków wynikających zarówno ze stosunków cywilnych, jak i administracyjnych).
88.Pojęcie mienia publicznego jego rodzaje i przeznaczenie- Mienie Publ- 1)w znaczeniu przedmiotowym- to własność i inne prawa majątkowe. Na prawo wllasn składają się pr własności rzeczy (przedmiotów materialnych i niematerialnych), a na inne prawa maj, skaldają się m.in ograniczone prawa rzeczowe, wierzytelności, prawo własności intelektualnej i przemysłowej. 2)w znaczeniu podmiotowym- to mienie przysługujące podmiotom państwowym i mienie przysl podmiotom samorządowym. Mienie państwowe to własność i inne prawa maj przysługujące Skarbowi Państwa albo innym państwowym osobom prawnym. Mienie samorządowe to własność i inne pr maj należące do poszczególnych gmin i ich związków oraz innych gminnych osób prawnych, powiatu lub innych powiatowych os prawnych, województwa samorządowego lub inne wojew osoby prawnej. Mienie publiczne, to mienie, które w sposób bezpośredni lub pośredni służy interesowi publicznemu, służy zaspokajaniu potrzeb materialnych i niematerialnych społeczeństwa danej grupy lub wspólnoty lokalnej. Rodzaje (kategorie) MP: a)Mienie powszechne- dobra publiczne- to wszystkie rzeczy przeznaczone do powszechnego użytku, z kt może korzystać każdy na równych prawach. B)Mienie slużące administracji- majątek administracyjny- zapewnia funkcjonowanie agend państwowych i samorządowych, sluży wypelnianiu zadań adm publicznej c)Mienie skarbowe- kapitalowe- to zespól srodków finansowych i rzeczowych, z których podmioty korzystają dla realizacji swych celów jako wartości kapitalowej, to np. dochody z kapitalu, pieniądze, pap wart, pożytki z nieruchomości, dochody z przedsiębiorstw. D)Mienie nieprodukcyjne- mienie oprzeznaczone w sposób prawny do użytku publicznego, kt sluży zapewnieniu funkcjonowania i spełniania zadań niegospodarczych przez podmioty publiczne.
89.Podmioty zarządu mieniem publicznym i ich organy. Zarząd mieniem jest sprawowany przez organy Skarbu Państwa oraz organy jst. Skarb Państwa to osoba prawna, kt w stosunkach cyw-pr jest podmiotem praw i obowiązków dotyczących mienia państwowego, nie należącego do innych państwowych osób prawnych. SkPań to pojęcie zbiorcze, dla mienia jednostek państwowych wyodrębnionych organizacyjnie, nie mających osobowości prawnej. Sk Pań nie ma wyodrębnionej struktury organizacyjnej. Organem właściwym ds. Sk Pań (które dot gospodarowania mieniem Sk P i jego ochrony) jest Minister Skarbu Państwa, kt: *przygotowuje i przedkłada RM, oraz z jej upoważnienia Sejmowi coroczne sprawozdanie o stanie mienia Skarbu Państwa oraz o ekonomicznych, finansowych i społecznych skutkach prywatyzacji, *przygotowuje i przedkłada RM projekty rocznych kierunków prywatyzacji i programów prywatyzacji oraz coroczne sprawozdanie o realizacji kierunków prywatyzacji, *prowadzi zbiorczą ewidencję majątku Skarbu Państwa, *wykonuje uprawnienia wynikające z praw majątkowych Skarbu Państwa w szczególności: w zakresie praw z akcji i udziałów należących do SP, łącznie z prawami osobistymi oraz w stosunku do mienia pozostałego po likwidacji państwowej jednostki organizacyjnej lub przypadającego Skarbowi Państwa w wyniku likwidacji spółki z jego udziałem, *składa w imieniu Skarbu Państwa oświadczenie woli o utworzeniu spółki handlowej lub przystąpieniu do takiej spółki oraz o utworzeniu innej, osoby prawnej przewidzianej, przepisami prawa, *sprawuje kontrolę wykonywania uprawnień wynikających z praw majątkowych Skarbu Państwa przez państwowe jednostki organizacyjne, *sprawuje kontrolę wykonywania przez inne organy administracji państwowej oraz państwowe osoby. : prawne zadań określonych w odrębnych przepisach, w zakresie uprawnień własnościowych, *udziela pomocy na ratowanie i na restrukturyzację przedsiębiorstw państwowych, spółek z udziałem SP, spółek, którym- oddano przedsiębiorstwo do odpłatnego korzystania, *zatwierdza plany restrukturyzacji przedsiębiorstw, o których mowa w pkt 8a, w przypadku gdy plany te przewidują udzielenie pomocy na restrukturyzację przez ministra właściwego do spraw SP, albo ministra właściwego do spraw SP wraz z innymi podmiotami, *realizuje zadania określone w przepisach odrębnych. Minister Sk Pań wykonuje także funkcje organu założycielskiego w stosunku do niektórych przedsiębiorstw państwowych oraz *tworzy, likwiduje, łączy, dzieli i przekształca państwowe osoby prawne, *powołuje i odwołuje organy państwowych osób prawnych. Wykonywanie praw majątkowych państwa i innych państwowych podmiotów przez organy administr rządowej podlega ocenie wg kryteriów: legalności, celowości, gospodarności i rzetelności, przez NIK. Organy jst- do wyłącznej właściwości organów stanowiących jst w zakresie gospodarowania mieniem należy podejmowanie uchwal w sprawach majątkowych, kt przekraczają zakres zwykłego zarządu. Do kompetencji organu wykonawczego wspólnoty samorządowej należy przygotowywanie projektów uchwal rad lub sejmiku oraz wykonywanie uchwal podejmowanych przez te organy w zakresie gospodarowania mieniem. W sprawach nie zastrzeżonych dla rady gminy, rady powiatu, sejmiku województwa, gospodarowanie mieniem w tych jednostkach należy do organów wykonawczych tych jednostek. Wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta i Marszalek posiadają kompetencje w zakresie wydawania decyzji w indywidualnych sprawach z zakresu administr publicznej, również w odniesieniu do gospodarowania mieniem samorządowym. Gmina, powiat i województwo decydują samodzielnie o przeznaczeniu i sposobie wykorzystania składników majątkowych z zachowaniem wymogów ustawowych. Dzialalność organów samorządu teryt w zakresie gospodarowania mieniem publ podlega ocenie wg kryteriów: legalności, gospodarności i rzetelności.
90.Komercjalizacja przedsiębiorstw państwowych- Przedsiębiorstwo państwowe jest państwową osobą prawną. Powstaje w wyniku wydania przez organ założycielski aktu o utworzeniu przedsiębiorstwa państwowego i objęcie w zarząd wyodrębnionej części mienia publicznego. Przedsiębiorstwo państwowe jest samodzielnym, samorządnym i samoformującym się przedsiębiorcą zarządzanym i reprezentowanym przez własne organy. Organy przedsiębiorstwa państwowego samodzielnie podejmują decyzje dotyczące prowadzonej przez to przedsiębiorstwo działalności gospodarczej. Ingerencja organu założycielskiego może nastąpić jedynie w wypadkach przewidzianych w ustawie. W przedsiębiorstwie państwowym działają organy samorządu pracowniczego. Przedsiębiorstwo państwowe koszty swojej działalności pokrywa ze swoich dochodów. Komercjalizacja przedsiębiorstwa państwowego *polega na przekształceniu przedsiębiorstwa państwowego w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa - o formie prawnej spółki z o.o. lub s.a. *Jest to zmiana formy organizacyjnej prowadzonej działalności gospodarczej, a nie kreowanie nowego podmiotu gospodarczego, *jeżeli przepisy ustawy nie stanowi ą inaczej, spółka ta wstępuje we wszystkie stosunki prawne, których podmiotem było przedsiębiorstwo państwowe, bez względu na charakter prawny tych stosunków (zasada sukcesji generalnej), *proces ten może by dokonany w celu prywatyzacji bądź też w innym celu, *komercjalizacji mogą podlegać przedsiębiorstwa państwowe, z wyjątkiem: 1)postawionych w stan likwidacji lub upadłości, 2)będących w stanie podziału, łączenia czy postępowanie układowego lub ugodowego a także w zarządzie menadżerskim, 3)objętych prywatyzacją bezpośrednią, 4)przedsiębiorstw użyteczności publicznej „Poczta Polska". *Komercjalizacji przedsiębiorstwa państwowego w celu prywatyzacji dokonuje minister właściwy do spraw Skarbu Państwa. *Komercjalizacji przedsiębiorstwa państwowego w innym celu niż określony w ust. l dokonuje minister właściwy do spraw Skarbu Państwa za zgodą Rady Ministrów. *Komercjalizacji przedsiębiorstwa państwowego dokonuje minister właściwy do spraw Skarbu Państwa: 1)na wniosek organu założycielskiego, 2)na wniosek dyrektora przedsiębiorstwa państwowego i rady pracowniczej, 3)z własnej inicjatywy. *Podstawą komercjalizacji jest akt komercjalizacji sporządzany za Skarb Państwa przez Ministra SP. W akcie tym ustała się: 1)statut spółki, 2)wysokość kapitału zakładowego spółki. 3)imiona i nazwiska członków organów pierwszej kadencji
91.Spólki Skarbu Państwa, ich ustrój i sytuacja prawna.
Jednoosobowa spółka skarbu państwa - spółka utworzona w wyniku komercjalizacji przedsiębiorstwa państwowego, której dokonuje Minister Skarbu Państwa na wniosek organu założycielskiego, dyrektora przedsiębiorstwa państwowego, rady pracowniczej lub z własnej inicjatywy.Majątek przedsiębiorstwa państwowego staje się majątkiem spółki, przy czym suma kapitału akcyjnego i zapasowego spółki jest równa funduszom własnym przedsiębiorstwa państwowego. Pracownicy komercjalizowanego przedsiębiorstwa stają się na mocy prawa pracownikami spółki.Pracownikom przekształconego w spółkę akcyjną przedsiębiorstwa przysługuje prawo do nieodpłatnego nabycia 15% akcji należących do Skarbu Państwa. Ten sam przywilej przysługuje dostawcom surowców do przedsiębiorstwa.
92.Zasady prywatyzacji jednoosobowej spółki Skarbu Państwa To proces polegający na: *nabywaniu akcji lub udziałów Skarbu Państwa w spółkach powstałych w wyniku komercjalizacji przez osoby inne niż Skarb Państwa, *rozporządzaniu wszystkimi składnikami materialnymi i niematerialnymi majątku przedsiębiorstwa państwowego lub spółki powstałej w wyniku komercjalizacji na zasadach określonych ustawą przez: a)sprzedaż przedsiębiorstwa, b)wniesienie przedsiębiorstwa do spółki, c)oddanie przedsiębiorstwa do odpłatnego korzystania. *Może przybiera formę prywatyzacji pośredniej lub bezpośredniej ; *w procesie tym aktywnie uczestniczą organy administracji gospodarczej, które niekiedy.
93. Prywatyzacja bezpośrednia Polega na: *rozporządzaniu wszystkimi skladnikami materialnymi i niematerialnymi majątku przedsiębiorstwa państwowego lub spółki powstałej w wyniku komercjalizacji na zasadach określonych ustawą przez: a)sprzedaż przedsiębiorstwa, b)wniesienie przedsiębiorstwa do spółki, c)oddani e przedsiębiorstwa do odpłatnego korzystania *Prywatyzacji bezpośredniej mogą podlegać przedsiębiorstwa państwowe, które spełniają łącznie następujące przesłanki: 1)zatrudnienie w dniu 31 grudnia roku poprzedzającego rok wydania zarządzenia o prywatyzacji -bezpośredniej nie przekracza 500 osób, 2)wartość sprzedaży towarów i usług w roku poprzedzającym rok wydania zarządzenia o prywatyzacji bezpośredniej nie jest wyższa od równowartości w złotych polskich kwoty 6 milionów EURO, obliczonej według kursu kupna ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na dzień 31 grudnia roku poprzedzającego rok wydania zarządzenia o prywatyzacji bezpośredniej, 3)wysokość funduszy własnych w dniu 31 grudnia roku poprzedzającego rok wydania zarządzenia o prywatyzacji bezpośredniej nie jest wyższa od równowartości w złotych polskich kwoty 2 milionów EURO, obliczonej według kursu kupna ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ten dzień. *Celem tego działania jest zmiana właściciela mienia lub też formy organizacyjnej jego zorganizowania, *Prywatyzacja przedsiębiorstw o podstawowym znaczeniu dla gospodarki wymaga zgody Rady Ministrów *Przed wydaniem zarządzenia o prywatyzacji bezpośredniej dokonuje się analizy stanu przedsiębiorstwa, polegającej między innymi na ustaleniu stanu prawnego majątku przedsiębiorstwa państwowego i ocenie realizacji obowiązków wynikających z wymogów ochrony środowiska i ochrony dóbr kultury oraz oszacowaniu wartości-przedsiębiorstwa. *zarządzenie o prywatyzacji bezpośredniej jest aktem administracyjnym o szczególnym charakterze, niebędącym decyzją administracyjna w rozumieniu k.p.a., ani decyzja nadzorczą w rozumieniu u.p.p.. Od tego zarządznia nie przysługuje prawo wniesienia sprzeciwu *do tego zarządznia nie odnoszą się zarówno zasady prawomocności formalnej jak i materialnej. Może by więc ono w każdym momencie zmienione lub uchylone przez organ, który je wydał. *Wydanie tego zarządzenia oznacza postawienie przedsiębiorstwa w stan prywatyzacji *Skutkiem tego jest zmiana systemu zarządzania do czasu zakończenia prywatyzacji *sama prywatyzacja bezpośrednia następuje z chwilą podpisania umów cywilnoprawnych
94. Pojęcie i zakres zamówień publicznych Zamówienia publiczne- umowy odpłatne zawierane między, zamawiającym a wykonawcą, których przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowlane. Zakres stosowania Prawa zamówień publicznych określony jest przez dwie przesłanki: podmiotową (zamówienia dokonuje wyraźnie wskazany w ustawie podmiot kwalifikowany jako zamawiający) i przedmiotową (zamówienie dotyczy realizacji roboty budowlanej, dostawy lub usługi). Niekiedy występuje również trzecia przesłanka- rodzaj wydatkowanych środków finansowych (by to były środki publiczne). Aby zamówienie publ moglo mieć miejsce, konieczne jest spełnienie (lączne) 2 warunków: podmiot musi być wskazany w ustawie, a zlecenie wykonania określonych zadań odbywa się na podstawie odplatnej umowy. W ramach zamówienia publicznego wyróżniamy etapy: 1)etap przygotowania postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, 2)etap przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia(wyłonienie wykonawcy), 3)etap realizacji zamówienia na podstawie zawartej umowy. Zamawiający przygotowując i przeprowadzając postępowanie o udzielenie zamówienia powinien to robić w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i równe traktowanie wykonawców. Postępowanie to powinno być jawne, prowadzone w formie pisemnej przez osoby bezstronne i obiektywne. Do stosowania ustawy zobowiązane są podmioty gospodarujące mieniem publicznym (samorządowe, państwowe) tj.: 1)organy władzy publicznej, adm rządowej, kontroli państwowej i ochrony prawa, sądy i trybunały, 2)jst i ich organy oraz związki, 3)państwowe i samorz jedn budżetowe, zakłady budż i gospodarstwa pomocnicze jedn budż, 4)fundusze celowe, 5)państwowe szkoły wyższe i jednostki badawczo- rozwojowe, 6)państ i samorz zakłady opieki zdrowotnej, 7)państ lub samorz instytucje kultury, 8)ZUS, KRUS i zarządzane przez nie fundusze, 9)NFZ, 10)PAN i tworzone przez nią jednostki organiz, 11)państ lub samorz osoby prawne utworzone w celu bieżącego i nieprzerwanego zaspokajania potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych nie nastawionych wyłącznie na zysk, 12)państwowe, samorządowe przedsiębiorstwa realizujące zadania sektorowe.
95.Zasady i tryb udzielania zamówień publicznych- Ustawa wymienia zamknięty katalog trybów udzielania zamówień publicznych. Przewidziano prymat przetargu ograniczonego i nieograniczonego. Oznacza to, że te dwa tryby zamawiający może stosować zawsze i bez ograniczeń. Co więcej przepisy dotyczące przetargu nieograniczonego są podstawowe dla pozostałych trybów. Ustawa wymienia następujące rodzaje trybów przeprowadzania postępowania o zamówienia publiczne: 1)przetarg nieograniczony - w tym trybie w odpowiedzi na publiczne ogłoszenie o zamówieniu oferty mogą składać wszyscy zainteresowani wykonawcy; 2)przetarg ograniczony - w tym trybie w odpowiedzi na publiczne ogłoszenie o zamówieniu, wykonawcy składają wnioski o dopuszczenie do udziału w przetargu, a oferty mogą składać wykonawcy zaproszeni do składania ofert; 3)negocjacje z ogłoszeniem - w tym trybie po publicznym ogłoszeniu o zamówieniu, zamawiający negocjuje warunki umowy w sprawie zamówienia publicznego z wybranymi przez siebie wykonawcami, a następnie zaprasza ich do składania ofert; 4)negocjacje bez ogłoszenia - w tym trybie zamawiający negocjuje warunki umowy w sprawie zamówienia publicznego z wybranymi przez siebie wykonawcami, a następnie zaprasza ich do składania ofert; 5)zamówienia z wolnej ręki, którym zamawiający udziela zamówienia po negocjacjach tylko z jednym wykonawcą; 6)zapytanie o cenę - w tym trybie zamawiający kieruje pytanie o cenę do wybranych przez siebie wykonawców i zaprasza ich do składania ofert; 7)aukcja elektroniczna - w tym trybie za pomocą formularza umieszczonego na stronie internetowej, umożliwiającego wprowadzenie niezbędnych danych w trybie bezpośredniego połączenia z tą stroną, wykonawcy składają kolejne korzystniejsze oferty (postąpienia), podlegające automatycznej klasyfikacji. Zamawiający może udzielić zamówienia w trybie aukcji elektronicznej, jeżeli przedmiotem zamówienia są dostawy powszechnie dostępne o ustalonych standardach jakościowych, a wartość zamówienia nie przekracza wyrażonej w złotych równowartości kwoty 60.000 Euro.
96.Pomoc publiczna dla przedsiębiorców i zasady jej udzielania- Z pojęciem pomocy publicznej związana jest korzyść, jaką uzyskuje przedsiębiorca (publiczny lub prywatny) pod postacią świadczenia pozytywnego lub też w formie zaoszczędzenia wydatku, który w typowych sytuacjach musiałby być przez niego poniesiony. Pomoc publiczna może dot: 1)podatków (zwolnienia, ulgi, umorzenia, rozkładanie na raty), 2)innych należności budżetowych i pozabudżetowych, 3)kredytów bankowych (preferencyjne kredyty i pożyczki, kredyty z klauzulą warunkowego umorzenia, przejęcie spłaty kredytów lub ich oprocentowania).Innym i formami wsparcia są dopłaty do odsetek, udzielanie poręczeń na korzystniejszych niż rynkowe warunkach, bezpłatne lub za niewielką opłatą przekazanie budynków lub gruntów, dostarczanie dóbr i usług na niekomercyjnych warunkach oraz przejmowanie strat poniesionych przez przedsiębiorcę.Rodzaje pomocy publicznej Przez udzielenie pomocy publicznej administracja publiczna wykonuje powierzone jej przez ustawodawcę zadanie publiczne. Udzielenie pomocy, podobnie jak inne działania administracji publicznej, odbywa się, na podstawie i w granicach prawa. Pomoc publiczna kierowana do określonego przedsiębiorcy wpływa negatywnie na funkcjonowanie konkurencji. Udzielenie pomocy publicznej ma na celu wsparcie rozwoju gospodarczego, który nie jest równomierny w obrębie wspólnego rynku. Z tego powodu prawodawca europejski, określając zasady przyznawania pomocy publicznej zróżnicował je, według kryterium adresatów planowanej pomocy. W efekcie wyodrębnione zostały następujące rodzaje pomocy publicznej: *pomoc sektorowa, *pomoc regionalna oraz *pomoc horyzontalna.