NA DOBRE I NA ZŁE - Małżeństwa w Starym Testamencie

Rozdział I  -  ADAM I EWA - DOSKONAŁY PLAN

BOŻY OBRAZ
STOSOWNE WSPARCIE
MĄŻ I ŻONA
LEPIEJ DWOJGU NIŻ JEDNEMU
PRZEKLEŃSTWO W ZWIĄZKU
PYTANIA DO DYSKUSJI

STUDIUM : I Mojż. 1,26; 2,18-25; 3,1-16.

TEKST PAMIĘCIOWY: „Dlatego opuści mąż ojca swego i matkę swoją i złączy się z żoną swoją, i staną się jednym ciałem” (I Mojż. 2,24).

MYŚL PRZEWODNIA: Adam i Ewa zostali stworzeni na podobieństwo Stwórcy. Co to znaczy? Co się stało, gdy to podobieństwo zostało wypaczone przez grzech? Czego możemy się nauczyć ze smutnej historii ich upadku?

Historia Adama i Ewy ma piękny początek, ale smutny koniec. Bóg zapewnił im wszystko, co najlepsze. Byli najpiękniejszą parą, bez skazy na ciele i w charakterze. Mieszkali w przepięknym domu w ogrodzie i nie musieli o nic się martwić. Pomijając to wszystko, Bóg dał im także perspektywę wiecznego życia w szczęściu. Początek ich małżeńskiego życia był lepszy niż w najpiękniejszej bajce.
Jednak sprawy potoczyły się w kierunku dalekim od tego, który w bajkach wieńczy się frazą: I żyli długo i szczęśliwie. Adam i Ewa stracili wszystko — i to nie tylko dla siebie, ale także dla wszystkich swoich potomków. To największy dowód na straszliwe marnotrawstwo, do jakiego prowadzi grzech. Powinniśmy uczyć się z tej historii, jakie skutki pociąga za sobą odstępstwo od Bożej woli.

Boży obraz

„Stworzył Bóg człowieka na obraz swój. Na obraz Boga stworzył go. Jako mężczyznę i niewiastę stworzył ich” (I Mojż. 1,27).

Znaczenie tego, co składa się na obraz Boga, można w pewnym stopniu zrozumieć dzięki uzupełniającemu stwierdzeniu zawartemu w tym samym wersecie — „jako mężczyznę i niewiastę stworzył ich”. Mężczyzna i kobieta wspólnie odzwierciedlali obraz Boga. Jedna płeć uzupełnia drugą, a bez niej nie jest kompletna. Mężczyzna i kobieta mieli żyć nie osobno, ale w naturalny sposób dążyć do związku. To połączenie mężczyzny i kobiety było konieczne dla rozwoju ludzkości, a w obecnych warunkach jest również niezbędne dla podtrzymania jej istnienia.
Wielu ludzi utożsamia osobę Boga wyłącznie z męską płcią. Chociaż w języku hebrajskim słowo oznaczające Boga ma rodzaj męski i tak jest odmieniane, to jednak Biblia przypisuje Bogu także wyobrażenia i cechy nawiązujące do kobiety.

Jakie kobiece cechy, odzwierciedlające charakter Boga, zostały przedstawione w podanych wersetach? Zob. V Mojż. 32,11; Iz. 49,15-16; 66,12-13; Oz. 13,8; Mat. 23,37.

Uzupełniający się charakter obojga płci znajduje odzwierciedlenie w istocie Boga — w Ojcu, Synu i Duchu Świętym. Zaimek odnoszący się do Boga występuje w liczbie mnogiej: „Uczyńmy człowieka na obraz nasz, podobnego do nas” (I Mojż. 1,26).

Czy w twojej ocenie trzy osoby Bóstwa odzwierciedlają pogląd, iż mężczyzna i kobieta razem stanowią obraz Boga?

Trzy osoby Bóstwa są konieczne między innymi z tego względu, iż Bóg jest miłością. Aby mogła istnieć miłość, musi być ktoś, kto miłuje, i ktoś, kto jest miłowany. Partnerstwo mężczyzny i kobiety odzwierciedla więź łączącą Ojca, Syna i Ducha Świętego. Jak osoby Bóstwa, tak też ludzie — mężczyzna i kobieta — są połączeni miłością, która jest podstawą ludzkich więzi. Ludzie żyją, by miłować, i nie są w pełni sobą, jeśli nie miłują, bez względu na to, czy miłość wyraża się w małżeństwie czy też w innych więziach międzyludzkich. Osoby żyjące w pojedynkę także mogą odczuwać i wyrażać miłość. Jezus jest tego najlepszym przykładem.

Jak miłość okazana nam przez śmierć Jezusa (zob. Jan 15,13) pomaga nam w lepszym zrozumieniu, czym naprawdę jest miłość?

Stosowne wsparcie

Dlaczego Pan stworzył żonę dla Adama? Zob. I Mojż. 2,18.

Dlaczego Adamowi nie było dobrze, gdy był sam? Czy nie mógł cieszyć się towarzystwem innych stworzeń, a nawet samego Stwórcy? 

I Mojż. 2,18-22 sugeruje, że choć Bóg przewidział potrzebę stworzenia towarzyszki dla Adama, to jednak odłożył stworzenie kobiety na później, po tym, jak mężczyzna nadał nazwy zwierzętom. Gdy czytamy to sprawozdanie, możemy sobie wyobrazić, jak u Adama narastała świadomość, iż jest sam. Nie mógł on nie zauważyć, że gdy Bóg przyprowadził do niego zwierzęta, by nadał im nazwy, one przybywały parami. Nadawał im wspólną nazwę, ale widział, że różniły się między sobą płcią. Towarzyszyły sobie nawzajem w sposób, jakiego nie mogły im zapewnić inne stworzenia. W przeciwieństwie do nich „nie znalazła się pomoc dla niego odpowiednia” (I Mojż. 2,20). Adam odczuł swoją samotność.
W kolejnych dniach tygodnia stworzenia Bóg wieczorem przeglądał swoje dzieło i stwierdzał, że było dobre. Tego samego słowa użył w kontekście egzystencji Adama, z tą różnicą, iż stwierdził, że jest niedobrze, gdy mężczyzna jest sam.

Jak Bóg opisał istotę, którą zamierzał stworzyć dla Adama? Zob. I Mojż. 2,18. 

Bóg nie tylko powiedział, że uczyni pomoc Adamowi, ale przede wszystkim kogoś, z kim będzie się on nawzajem uzupełniał. Użyte tu hebrajskie wyrażenie oznacza dosłownie naprzeciw niemu. Jego partnerka miała nie tylko pomagać mu w sensie spełniania służebnych funkcji, takich jak przygotowywanie posiłków, wychowywanie dzieci czy uprawianie ogrodu. Ewa miała być jego dopełnieniem — wszystkim, czego brakowało Adamowi, partnerką w najpełniejszym znaczeniu tego słowa. Jej wartość nie mierzyła się jej rolą wobec niego, ale tym, kim była sama w sobie. Ponadto rola pomocnicy czy pomocnika z pewnością nie musi oznaczać podległości czy podrzędności, zważywszy, że Bóg jest w Biblii nazywany pomocnikiem ludzkości (zob. Ps. 30,11; 54,6; 121,2; Hebr. 13,6).

Pomyśl o kimś, kogo znasz, a kto cierpi z powodu samotności. Jak dalece mógłbyś się poświęcić, by pomóc tej osobie?

Mąż i żona

W I Mojż. 2,23 czytamy, że pierwszym uczuciem, jakie Adam odczuł na widok Ewy, nie było romantyczne zauroczenie, ale poczucie ulgi. Pierwsze słowo, jakiego użył na jej widok, bywa tłumaczone jako dopiero lub teraz, ale najlepiej oddaje jego znaczenie wyraz nareszcie! Nareszcie Adam ujrzał żywą istotę, z którą mógł się w pełni utożsamić. Była nie tylko jego partnerką, ale ponieważ powstała z jego żebra, była w rzeczywistym sensie jego ciałem. Matthew Henry, autor popularnego komentarza biblijnego, stwierdził, że kobieta „została stworzona nie z głowy mężczyzny, jakby miała nad nim panować, ani nie ze stopy, by mogła być przez niego deptana, ale z jego boku jako równa mu, pozostająca pod ochroną jego ramienia i blisko jego serca jako umiłowana”.

Przeczytaj I Kor. 11,11-12. Jakie ważne przesłanie na temat jedności i wspólnoty, która powinna istnieć między mężem i żoną, przekazał Paweł?

Przeczytaj I Mojż. 2,24. Jakiej zmiany w kwestii lojalności i priorytetów wymaga Bóg?

W tym wersecie nie czytamy, że mąż ma opuścić swój dom rodzinny i wprowadzić się do domu rodzinnego żony, jak to jest praktykowane w niektórych społeczeństwach. Ten tekst zawiera wskazówkę, iż zarówno mąż, jak i żona powinni zmienić swoje priorytety. Rodzice przestają być dla nich najważniejsi. Była to niezwykle ważna zmiana w kulturze ludów starotestamentowych, gdzie dzieci przez całe życie były zobowiązane do okazywania szczególnej czci rodzicom. Oczywiście podobnie ma być dzisiaj, ale lojalność wobec współmałżonka zawsze jest ponad lojalnością wobec rodziców.
Nawiązując do I Mojż. 2,24, Jezus oświadczył, że mąż i żona „już nie są dwoje, ale jedno ciało” (Mat. 19,6). Mają oni być zjednoczeni społecznie, emocjonalnie i duchowo, jak Ojciec, Syn i Duch Święty — stanowiący jedność. Także w ten sposób mąż i żona odzwierciedlają obraz Boga.

Jeśli jesteś w związku małżeńskim, zastanów się, co możesz zrobić i co powinieneś zmienić, aby mieć silniejszą więź ze swoim współmałżonkiem? Jeśli nie jesteś w związku małżeńskim, jakie zmiany musisz poczynić, by mieć lepsze i bliższe więzi z otaczającymi cię ludźmi?

Lepiej dwojgu niż jednemu

Przeczytaj I Mojż. 3,1-6.

Kilka elementów w tym sprawozdaniu sugeruje, że Ewa była sama, gdy uległa pokusie: 1. Wąż zwrócił się tylko do kobiety. 2. Adam wydaje się nieobecny i jest wspomniany dopiero wtedy, gdy Ewa podaje mu owoc. 3. Adam został ukarany tylko za to, że usłuchał swojej żony, a nie za usłuchanie węża.
Niektóre przekłady Biblii i komentarze podsuwają myśl, że Adam był z Ewą, gdy była ona kuszona (zob. I Mojż. 3,6). W języku hebrajskim istnieje kilka słów, które można przetłumaczyć jako „z”. Dwa najważniejsze to ecel oraz im. To drugie pojawia się w tym wersecie.
Ecel to przyimek używany dla oznaczenia położenia obok czegoś (zob. I Mojż. 39,15.18). W przeciwieństwie do niego im używany jest, gdy chodzi o związek. Słowo Immanuel w Iz. 7,14 i 8,8.10 zaczyna się przyimkiem im i oznacza z nami Bóg. Tak więc przyimek im mówi o przebywaniu w związku, a nie o położeniu w określonym miejscu. A zatem I Mojż. 3,6 nie sugeruje, że Adam był u boku Ewy, gdy była kuszona. Adam użył tego samego przyimka w I Mojż. 3,12, gdy usiłował wypomnieć Bogu, że postawił przy nim kobietę. Wobec tego możemy stwierdzić, że jest to „z” opisujące związek. Gdyby Adam był z Ewą, być może nie uległaby pokusie. „Aniołowie ostrzegli Ewę, żeby się nie oddalała od swego męża, gdy zajęci byli swoją codzienną pracą w ogrodzie. W jego obecności niebezpieczeństwo pokusy byłoby mniejsze niż wówczas, gdyby była sama” (Ellen G. White, Patriarchowie i prorocy, wyd. V, s. 36).
 

Pamiętając o kontekście dzisiejszej części lekcji, zastanów się, jakie przesłanie dla nas zawierają poniższe wersety?
Przyp. 11,14
Kazn. 4,9-11
Jak. 5,16

Czy doświadczyłeś pomocy, ochrony i dobrej rady ze strony innych ludzi? Jak chętnie przyjmujesz pomoc i jej udzielasz? Podaj przykład sytuacji, w której obecność innych znacznie wpłynęła na twoje postępowanie

Przekleństwo w związku

„Ku mężowi twemu pociągać cię będą pragnienia twoje, on zaś będzie panował nad tobą” (I Mojż. 3,16).

W jednej chwili Adam i Ewa stracili wszystko — niewinność, panowanie, nieśmiertelność, dom w Edenie i bezpieczeństwo. To, co otrzymali w zamian, to wina, konieczność rywalizowania ze zwierzętami o przetrwanie, wygnanie, lęk, trud, śmierć i wszelkie inne przekleństwa. Dwoje doskonale miłujących się ludzi jest w stanie znieść razem niejedną trudność, ale do wszystkich strat, jakie ponieśli Adam i Ewa, dołączyła ta najgorsza — rozłam w idealnym dotąd związku.
Adam przyjął postawę dominacji, która miała odtąd zaciążyć na ich wzajemnych relacjach. Bóg przewidział, że niektórzy mężczyźni będą nadużywać swojej przywódczej roli, dopuszczając się przemocy. Nie było to wolą Boga. Bóg nie polecił Adamowi, by czynił coś takiego. Zwracając się do Ewy, ostrzegł ją, jakie będą skutki jej grzechu. Dominacja i przemoc w małżeństwie są całkowicie sprzeczne z Bożym zamierzeniem i stanowią wypaczenie ideału więzi łączącej męża i żonę.
 

Przeczytaj I Tym. 2,1-14. Co stwierdza Paweł i jak łączy to twierdzenie z upadkiem pierwszych ludzi?

Biblia sugeruje, iż właściwą postawą ze strony kobiety jest uległość wobec jej męża (zob. I Piotra 3,1). Postawa Sary, poddanej Abrahamowi i nazywającej go swoim panem, ma być przykładem tej uległości. Jednak żony nie mają być uległe mężom ze strachu (zob. I Piotra 3,6). Podobnie mężowie zostali pouczeni, iż mają traktować żonę z miłością i szacunkiem. Piotr wskazuje, że należy pielęgnować taką postawę, „aby modlitwy wasze nie doznały przeszkody” (I Piotra 3,7). Takie są Boże zalecenia dotyczące związku małżeńskiego po upadku.

Jeśli sprawiłeś ból swojemu współmałżonkowi (lub komukolwiek innemu), jak możesz pomóc tej osobie wrócić do równowagi? Nie możesz zmienić przeszłości, ale co możesz zrobić, by poprawić przyszłość twojego związku?

DO DALSZEGO STUDIUM:

„Bóg stworzył Ewę jako istotę równą Adamowi. Gdyby ludzie pozostali posłuszni Bogu — w zgodzie z Jego wielkim prawem miłości — na zawsze zachowaliby też łączącą ich wzajemną więź. (...) Gdyby zasady zawarte w prawie Bożym były przestrzegane przez upadły rodzaj ludzki, wyrok ten, choć jest wynikiem popełnienia grzechu, okazałby się dobrodziejstwem dla ludzkości, jednak nadużywanie przez mężczyzn danej im zwierzchności nad kobietami często sprawia, że los kobiet jest bardzo gorzki, a ich życie nieznośnym ciężarem”

PYTANIA DO DYSKUSJI

1. Dlaczego dla funkcjonowania rodzin, społeczności i organizacji dobrze jest, gdy na czele stoi jedna osoba — pierwszy wśród równych, przywódca? Jakie są korzyści wynikające z takiego rozwiązania? Jakie niesie ono ze sobą zagrożenia?
2. Wspólnie przestudiujcie swoje odpowiedzi ze środowej części lekcji. Czego możecie nauczyć się od siebie nawzajem? W jaki sposób jako klasa wzajemnie sobie pomagacie? Omówcie, jak możecie efektywniej posłużyć się korzyściami płynącymi z uczestnictwa w grupie, by pomagać poszczególnym osobom w ich problemach.
3. Choć lekcje te są osadzone w kontekście małżeństwa, jakie podane w nich zasady możemy odnieść do innych związków?
4. Co robi twój zbór, by pomóc kobietom, które cierpią wskutek przemocy w rodzinie? Co możecie i powinniście uczynić w tej sprawie?

PODSUMOWANIE: Związek opierający się na równości, wzajemnej miłości i szacunku między Adamem i Ewą miał być ideałem dla wszystkich kolejnych małżeństw. Jednak ideał ten został wypaczony przez grzech, a obecne małżeństwa są trapione konfliktami. Powinniśmy więc pozwolić Duchowi Świętemu, by odnowił w nas pierwotny obraz Boży.

Rozdział II  -  ABRAHAM I SARA - WYPRÓBOWANA WIARA

LUDZKIE POMYSŁY NA SPEŁNIENIE BOŻEJ OBIETNICY
KŁAMSTWA
ŚMIANIE SIĘ Z BOGA
PROBLEMY Z POWODU NIEWIARY
OSTATECZNA PRÓBA WIARY
PYTANIA DO DYSKUSJI

STUDIUM : I Mojż. 12,2; 16,1-5; 22,1-18; Jak. 2,20-26.

TEKST PAMIĘCIOWY: „Przez wiarę również sama Sara otrzymała moc poczęcia i to mimo podeszłego wieku, ponieważ uważała za godnego zaufania tego, który dał obietnicę” (Hebr. 11,11).

MYŚL PRZEWODNIA: Choć wielokrotnie podawani za wzór wiary, Abraham i Sara od czasu do czasu zachowywali się tak, jakby byli przykładem jej braku.

Opóźniając poczęcie obiecanego potomka, Bóg wystawił na próbę wiarę Abrahama i Sary. Wielu nowotestamentowych pisarzy przedstawia Abrahama jako pierwszorzędny przykład wiary (zob. 4. rozdział Listu do Rzymian i 11. rozdział Listu do Hebrajczyków). W 11. rozdziale Listu do Hebrajczyków jest on ukazany jako wzór wiary ze względu na gotowość ofiarowania Izaaka. Prezentowany jest jako przykład nie tylko wiary, ale i wynikających z niej uczynków (zob. Jak. 2,23-24).
W I Księdze Mojżeszowej Abraham jest przedstawiony jako człowiek pobożny, gościnny, wielkoduszny wobec krewnych i sług, szanowany przez królów i ludzi. Sara pozostaje nieco w cieniu męża. W historii niedoszłego ofiarowania Izaaka, gdy wiara Abrahama została poddana próbie, Sara nie jest nawet wspomniana. Pojawia się natomiast wtedy, gdy podejmuje inicjatywę i oferuje Abrahamowi Hagar, a następnie nalega, by służąca i jej syn zostali odprawieni.
Czego możemy się nauczyć na przykładzie tego małżeństwa — wiernego, ale niepozbawionego wad?

Ludzkie pomysły na spełnienie Bożej obietnicy

Pierwsza obietnica dana Abrahamowi (zob. I Mojż. 12,2) nie spełniła się w rozsądnym czasie, a on sam i jego żona zestarzeli się. Im bardziej przybywało im lat, tym sprawa potomka, a raczej jego braku, stawała się poważniejsza. Jak miała się spełnić Boża obietnica? Czy Abraham nie powinien był poszukać innej interpretacji tej obietnicy?
Abraham i Sara zamierzali najpierw adoptować swojego sługę Eliezera (zob. I Mojż. 15,2-3). Niektóre starożytne tabliczki, datowane na czasy przed patriarchami, potwierdzają istnienie zwyczaju, zgodnie z którym bezdzietne małżeństwo mogło adoptować sługę lub jego syna jako dziedzica. W zamian za to adoptowany sługa zobowiązywał się zapewnić przybranym rodzicom godny pochówek. Jednakże umowa zawierała klauzulę, iż przestaje obowiązywać z chwilą przyjścia na świat naturalnego potomka. Abraham miał prawne podstawy, by chwycić się takiego rozwiązania. Było ono wówczas powszechnym zwyczajem.

Co w drugiej obietnicy, zapisanej w I Mojż. 15,4-5, eliminowało Eliezera jako obiecanego dziedzica? Co obiecano Abrahamowi w związku z jego potomstwem?

Kolejna próba rozwiązania problemu braku dziedzica została podjęta przez Sarę. Po dziesięciu latach spędzonych w Kanaanie zasugerowała ona Abrahamowi, by wziął sobie jako nałożnicę jej służącą Hagar (zob. I Mojż. 16,1-3). Starożytne dokumenty potwierdzają i ten zwyczaj. Bezdzietna żona mogła oddać swoją służącą mężowi, zachowując prawo do dzieci zrodzonych z tego związku. Także w tym przypadku umowa stwierdzała, że syn zrodzony ze służącej będzie dziedzicem jedynie pod warunkiem, iż prawowita żona nie urodzi później syna. Syn Abrahama, zrodzony z takiego związku, spełniałby obietnicę jako pochodzący z jego wnętrzności.

Jakie informacje dodała trzecia obietnica, zapisana w I Mojż. 17,16.19, których nie było w poprzednich zapowiedziach? Co w niej eliminuje Ismaela jako ewentualnego obiecanego dziedzica? Przeczytaj czwartą obietnicę w I Mojż. 18,10.14. Jakie szczegóły zostały tutaj dodane?

Minęło dwadzieścia pięć lat od czasu, gdy Abraham i Sara zaczęli oczekiwać obiecanego dziedzica. Z każdą kolejną obietnicą i każdym mijającym rokiem Bóg coraz wyraźniej wskazywał, że narodziny ich syna będą prawdziwym cudem.

Rozszerzając kontekst dzisiejszej części lekcji, przeczytaj I Mojż. 15,6 i Rzym. 4,3. Jaką nadzieję możesz czerpać z tych wersetów?

Kłamstwa

Choć Abraham i Sara byli oboje dziećmi Teracha, to jednak mieli inne matki. Gdy Bóg wezwał Abrahama do opuszczenia ojczystych stron, jedna z jego trosk, związanych z udaniem się w nieznane, dotyczyła jego pięknej żony. Abraham nie ufał moralnym zasadom pogan, więc powiedział Sarze, swojej żonie i przyrodniej siostrze, aby tam, dokąd się udadzą, podawała się tylko za jego siostrę (zob. I Mojż. 20,12-13).

Jak uzasadnił Abraham to, że domagał się od Sary, by kłamała? Na ile słuszny i logiczny był ten powód? Dlaczego Abraham wykazywał taki brak zaufania? Zob. I Mojż. 12,11-13.

W okresie głodu Kananejczycy udawali się do Egiptu, gdzie pola były nawadniane przez Nil. Podróżowali tam nie tylko po to, by nabyć żywność, ale by na jakiś czas tam zamieszkać (zob. I Mojż. 12,10). Jednak uciekając przed głodem, Abraham i Sara wpadali w inne niebezpieczeństwo. Choć Sara miała już ponad sześćdziesiąt lat, jej niezwykła uroda nadal zwracała uwagę mężczyzn. Obawy Abrahama nie były bezpodstawne. Egipcjanie uznali Sarę za tak piękną, iż nie omieszkali o niej donieść faraonowi. Trudno sobie wyobrazić, jak Abraham zamierzał wybrnąć z sytuacji, do której doprowadziły go kłamstwa.
Bóg interweniował, zsyłając plagi na faraona (zob. I Mojż. 12,17), a faraon niezwłocznie zwrócił Sarę jej mężowi i napomniał Abrahama, wytykając mu kłamstwo. Skarcony Abraham zrozumiał, że Egipcjanie byli pod tym względem na wyższym poziomie etycznym niż on sam, a jego brak wiary w Boga był bezzasadny.
Abraham i Sara niezbyt dobrze zapamiętali tę lekcję. Po upływie dłuższego czasu, a może właśnie wskutek tego upływu, powtórzyli ten sam błąd (zob. I Mojż. 20,2).

Czy kiedykolwiek znalazłeś się w sytuacji, w której czułeś, że musisz kłamać, aby uwolnić się od problemu? Przypomnij sobie, co się stało. Z jakiego powodu znalazłeś się w takiej sytuacji? Jaki był skutek kłamstwa? Co sprawiło, że zabrakło ci wiary? Czego mogłeś nauczyć się z tego doświadczenia, co mogłoby ci pomóc uniknąć podobnych błędów w przyszłości?

Śmianie się z Boga

Przeczytaj I Mojż. 17,15-17. Jak Abraham odpowiedział na złożoną mu obietnicę?

Jaka była jego kolejna bezpośrednia reakcja na tę obietnicę? Zob. I Mojż. 17,18. Dlaczego Abraham zareagował w taki naturalny sposób wbrew temu, co Bóg mu powiedział?

Abraham dożył stu siedemdziesięciu pięciu lat (zob. I Mojż. 25,7). Sara umarła w wieku stu dwudziestu siedmiu lat (zob. I Mojż. 23,1). Ich syn, Izaak, przeżył sto osiemdziesiąt lat (zob. I Mojż. 35,28). Proporcjonalnie dzisiaj Abraham i Sara mieliby ponad pięćdziesiąt lat w chwili, gdy obietnica została im ponownie powtórzona. Nic dziwnego, że zazwyczaj poważny Abraham padł na twarz, śmiejąc się, gdy Bóg powiedział, że Sara urodzi dziecko. Nieco później trzej niebiańscy goście odwiedzili Abrahama, a gdy jedli posiłek przygotowany przez Sarę, jeden z nich powiedział, że za rok przyjdzie na świat ich obiecane dziecko (zob. I Mojż. 18,10). Sara, usłyszawszy przepowiednię, nie mogła się opanować i wybuchła głośnym śmiechem (zob. I Mojż. 18,12). Nie był to śmiech z radości, ale wyraz niedowierzania.

Sara skłamała, odpowiadając na pytanie Pana. Jaki jednak był faktyczny powód jej śmiechu? Zob. I Mojż. 18,11-12.

W Rzym. 4,19 Paweł stwierdza, że Sara nie była już biologicznie zdolna do rodzenia. Była w wieku, który ponad wszelką wątpliwość wykluczał możliwość poczęcia. Zapytana bezpośrednio o powód swego śmiechu, usiłowała kłamstwem ukryć swoją niewiarę. Jednak kłamstwo na niewiele się zdało, a rozmowa zakończyła się niemiłym akcentem.
Gdy obiecany syn przyszedł na świat, zgodnie z Bożą zapowiedzią, Abraham nadał mu imię Izaak (on się śmieje). Brzmienie hebrajskiego imienia Jicchak oddaje jego znaczenie — głośny, niepohamowany śmiech. Z właściwym sobie poczuciem humoru Sara stwierdziła: „Bóg wystawił mnie na pośmiewisko; każdy, kto to usłyszy, śmiać się będzie ze mnie” (I Mojż. 21,6).

Powiedz w kilku zdaniach o tym, co jest dla ciebie najważniejszym wnioskiem, płynącym z historii Abrahama i Sary. Przedstaw swoją odpowiedź .

Problemy z powodu niewiary

Wtedy rzekła Saraj do Abrama: Krzywdy mojej tyś winien! Ja sama dałam niewolnicę moją tobie za żonę, a ona, gdy spostrzegła, że poczęła, zaczęła mną pogardzać!” (I Mojż. 16,5). Zob. I Mojż. 16,1-6; 21,8-13; Gal. 4,21-31.

Jedna z odkrytych starożytnych tabliczek w ruinach miasta Nuzi zawiera historię podobną do tej z Abrahamem i Hagar. Kelim-ninu została żoną mężczyzny o imieniu Szennima. W umowie małżeńskiej przewidziano, że jeśli Kelim-ninu okaże się bezpłodna, wówczas odda Szennimie swoją służącą jako nałożnicę. Dzieci urodzone przez służącą będą należały do Kelim-ninu.
Faraon w Egipcie podarował Abrahamowi i Sarze między innymi niewolników i niewolnice (zob. I Mojż. 12,16). Hagar, służąca Sary, była Egipcjanką — prawdopodobnie jedną z niewolnic podarowanych przez faraona.

Gdy Hagar spostrzegła, że jest w ciąży, zaczęła pogardzać swoją panią. W jaki sposób jej syn naśladował tę postawę? Zob. I Mojż. 21,9.

Sara pierwsza uświadomiła sobie swój błąd, jakim było oddanie Hagar Abrahamowi. Stało się to kością niezgody w ich związku i powodem wielu udręk. Ismael miał około siedemnastu lat, gdy Izaak został odstawiony od piersi (w wieku około trzech lat). Podczas przyjęcia wydanego z tej okazji Ismael śmiał się (hebr. mecahek) z Izaaka. Nie był to jednak śmiech radosny, ale szyderczy. Sara odczuwała obecność Ismaela jako zagrożenie i zażądała od Abrahama, by odprawił niewolnicę i jej syna. Bóg poparł to żądanie (zob. I Mojż. 21,12).

Choć Paweł nie wymienia Sary i Hagar z imienia, oczywiste jest, że nawiązuje do nich. Co, według Pawła, symbolizują te dwie kobiety? Zob. Gal. 4,21-31.

Paweł dodaje, że ci, którzy usiłują uzyskać zbawienie za pomocą uczynków, są w duchowej niewoli i prześladują tych, którzy polegają na wierze i łasce w kwestii zbawienia ofiarowanego darmo przez Boga.

Jakie codzienne czynniki mogą wzmacniać twoje zaufanie do Boga i pomagać ci unikać nieszczęsnych decyzji, do jakich prowadzi niewiara?

Ostateczna próba wiary

Przeczytaj I Mojż. 22,1-18. Jaką lekcję o wierze i cenie wiary dostrzegasz w tej historii?

Kananejczycy od wieków praktykowali składanie dzieci w ofierze. Moloch i Kemosz, bogowie Ammonitów i Moabitów, byli obłaskawiani przez spalanie dzieci w ogniu. Asyryjczycy około 800 r. p.n.e. składali dzieci w ofierze bożkowi Adramelekowi. Zwyczaj ten świadczy o wielkim poświęceniu. Żaden rodzic nie odda dziecka na spalenie z lekkim sercem. Jednak praktyka ta była z gruntu egoistyczna, gdyż ofiary z dzieci miały przynieść korzyści rodzicom. Mesza, król Moabu, w obliczu klęski złożył w ofierze swojego pierworodnego syna, następcę tronu (zob. II Król. 3,27). Izraelici zetknęli się z tym zwyczajem, gdy wkroczyli do ziemi obiecanej. Przeczytaj w III Mojż. 18,21 szczegółowe polecenie Boże, dotyczące tej praktyki. Zwróć uwagę w II Król. 16,3 na przyjęcie się tej praktyki w Izraelu i Judzie.
Abraham mógł czuć się zawiedziony w swojej pewności, że jego Bóg nigdy nie zażąda od niego tego, czego żądali fałszywi bogowie. Jego syn był przecież Bożym darem. Spróbuj sobie wyobrazić, jakim wstrząsem było dla niego Boże polecenie, by złożył w ofierze swojego syna. Co czuł na myśl, że powróci do Sary z krwią ich syna na rękach! Jednak Abraham znał głos Boga i ufał Mu. Swoim sługom powiedział: „Wrócimy do was” (I Mojż. 22,5). To świadczy, iż wierzył, że Bóg może wskrzesić Izaaka (zob. Hebr. 11,19).
Jakub przedstawia Abrahama jako przykład wiary i uczynków. Jak. 2,22 to kluczowy werset ukazujący współzależność wiary i uczynków.

Nie wszyscy jesteśmy powołani do ponoszenia tak wielkich ofiar dla Pana. Jednak wszyscy jakieś ofiary ponosimy. Przyjrzyj się swojemu życiu w ciągu minionego roku. Jakiego rodzaju decyzje podejmowałeś? Czy odzwierciedlały one twoją postawę uległości wobec Boga? Jeśli nie, to jak możesz to zmienić?

DO DALSZEGO STUDIUM:

„Nie po raz pierwszy Abraham przedstawił Sarę jako swoją siostrę. Wydaje się, że było to jego stałą praktyką, ale, jak dotąd, tylko w Egipcie wyniknęły z tego kłopoty. Po nieszczęsnym zdarzeniu z faraonem przez lata z powodzeniem stosował ten wybieg, więc zapomniał tamtą lekcję elementarnej uczciwości. (...) Bez względu na wszystko, czas narodzin obiecanego potomka zbliżał się nieuchronnie, (...) a szatan postanowił skorzystać ze słabości Abrahama, by udaremnić Boży plan” (SDA Bible Commentary, t. I, s. 341).

„Potrzebujemy na co dzień wiary Abrahama, by świecić w otaczających nas ciemnościach, pochłaniających błogie światło Bożej miłości i hamujących nasz duchowy rozwój. Nasza wiara powinna obfitować w dobre uczynki, gdyż wiara bez uczynków jest martwa”

PYTANIA DO DYSKUSJI

1. Przeczytajcie wspólnie wasze odpowiedzi na ostatnie pytanie we wtorkowej części lekcji. Czego możecie się nauczyć od siebie nawzajem?
2. Podzielcie się myślami związanymi z tym, iż pomimo swych wad, błędów i braku właściwej oceny Abraham i Sara są przykładem wiary. Jaką nadzieję niesie to dla ciebie i wszystkich, którzy czują, że ich błędy są zbyt liczne i Bóg ich odrzucił?
3. Opowiedzcie o swoich doświadczeniach związanych z ponoszeniem ofiar dla Boga. Czego możecie nauczyć się z tych doświadczeń?
4. Błąd w postępowaniu z Hagar przysporzył patriarchalnej rodzinie wiele smutku i problemów. Jak możesz pomóc rodzinom cierpiącym wskutek błędów rodziców?

PODSUMOWANIE: Brak wiary Abrahama i Sary przejawiał się w ich błędach, kłamstwach i niepełnym zaufaniu Bogu. Nie byli doskonali, ale miłowali Pana i przestrzegali Jego przykazań. Ostatecznie są oni przykładem prawdziwej wiary.

Rozdział III  -  IZAAK I REBEKA - RYWALIZACJA W RODZINIE

PLAN
JAKUB I EZAW
PIERWORODZTWO - TREŚĆ I KONTEKST SPORU
KRADZIEŻ BŁOGOSŁAWIEŃSTWA
ŻONY I PRZYMIERZE
PYTANIA DO DYSKUSJI

   

STUDIUM : 26., 27. i 28. rozdział I Księgi Mojżeszowej.

TEKST PAMIĘCIOWY: „Bóg Wszechmogący niechaj ci błogosławi, niechaj cię rozrodzi i rozmnoży, abyś stał się zgromadzeniem ludów” (I Mojż. 28,3).

MYŚL PRZEWODNIA: Choć żyli oni w innych warunkach niż my, to jednak możemy wiele się nauczyć z przykładu rodziny Izaaka i Rebeki.

W życiu Izaaka i Rebeki powtórzyło się wiele zdarzeń, które wcześniej przeżyli Abraham i Sara: 1. Izaak otrzymał te same obietnice przymierza, jakie wcześniej zostały dane przez Boga Abrahamowi. 2. Rebeka, podobnie jak Sara, była bezpłodna przez długi czas. 3. Obie rodziny toczyły spory o prawo własności do studni z okolicznymi ludami, wśród których musiały mieszkać na Boże polecenie. 4. Izaak, podobnie jak Abraham, musiał wraz z rodziną uchodzić do innego kraju przed głodem. 5. Abraham mówił mieszkańcom Geraru, że Sara, jego żona, jest tylko jego siostrą. Podobnie Izaak mówił, że Rebeka, jego żona, jest tylko jego kuzynką. 6. W obu rodzinach dochodziło do rywalizacji między rodzeństwem.
Izaak i Rebeka przeżyli ze sobą wiele lat, tworząc małżeństwo i rodzinę. Niestety, nie uniknęli pewnych niewłaściwych decyzji, które boleśnie zaważyły na losach całej rodziny.
Nauczmy się jak najwięcej na ich błędach w nadziei, że dzięki temu nie popełnimy podobnych.

Plan

Przeczytaj 24. rozdział I Księgi Mojżeszowej i odpowiedz na poniższe pytania:
1. Dlaczego Abraham zdecydował, iż Izaak nie pojmie za żonę Kananejki?

2. Co było kluczem do powodzenia misji, z jaką wyruszył sługa?

3. Czego dowiadujemy się z tej historii o charakterze i wierze Rebeki?
Dlaczego cechy te czyniły ją właściwą kandydatką na żonę dla Izaaka?

Sara nie żyła już od trzech lat, gdy Abraham zlecił szczególną misję zaufanemu słudze, przypuszczalnie Eliezerowi z Damaszku, którego wcześniej zamierzał uczynić swoim dziedzicem (zob. I Mojż. 15,2). Choć Abraham miał przed sobą jeszcze trzydzieści pięć lat życia, był już człowiekiem w podeszłym wieku. Izaak miał czterdzieści lat, więc był to najwyższy czas, by ożenił się i podtrzymał linię potomków obietnicy. Wcześniej posłaniec doniósł Abrahamowi, że jego bratu Nachorowi i jego żonie Milce urodziło się ośmiu synów (zob. I Mojż. 22,20-24). Abraham polecił słudze znaleźć żonę dla Izaaka pośród ich córek.
Oczywiście istniała obawa, że dziewczyna nie zechce udać się do obcego kraju, ale Eliezer otrzymał wyraźne polecenie na taką okoliczność. W takiej sytuacji sługa byłby zwolniony z przysięgi. Izaakowi pod żadnym pretekstem nie wolno było opuścić kraju, który Bóg obiecał im poprzez przymierze. Abraham dobrze wyposażył posłańca, a ten był gotowy wypełnić wolę Bożą w tej ważnej sprawie.

Czym innym jest powiedzieć: „Chcę powierzyć wszystkie ważne sprawy Bogu”, ale całkiem czym innym jest to zrobić. Następnym razem, gdy staniesz wobec ważnej decyzji, jakie kroki podejmiesz, by określić, co jest wolą Bożą i zaakceptować ją?

Jakub i Ezaw

Rebeka, w przeciwieństwie do Sary, nie musiała rywalizować z konkubiną i jej dzieckiem. Wydawało się, że rodzina Izaaka będzie szczęśliwa. Jednak nawet w tej idealnej sytuacji dochodziło do napięć.

Przeczytaj historię Ezawa i Jakuba w I Mojż. 25,19-34. W jakim sensie rodzice ponosili odpowiedzialność za rywalizację, która wywiązała się między braćmi?

Przy narodzinach chłopców Pan dał Rebece objawienie, odnoszące się do ich przyszłości. Co to było za przesłanie i jak charaktery obu chłopców wyjaśniają ich późniejsze losy?

To, co widzimy w tej historii, nie zostało z góry określone przez Boga, ale jedynie przepowiedziane przez Niego. To nie Boża predestynacja, ale wybory podejmowane przez obu braci zdecydowały o ich losach.
Sprzedanie pierworództwa potwierdziło niedowiarstwo Ezawa i jego brak zainteresowania sprawami duchowymi. To wydarzenie wyraźnie pokazało, iż nie był on przygotowany do roli duchowego przywódcy rodu.
Jakub natomiast spoglądał daleko w przyszłość. Pragnął duchowego przywództwa tak bardzo, iż był gotów oszukać lekkomyślnego brata i wymusić na nim pochopną przysięgę. Ezaw zjadł potrawę i zapomniał o sprawie, nie przejmując się zbytnio tym, co zaszło.
„Z uwagi na obojętność wobec Bożych błogosławieństw i wymagań Ezaw został nazwany w Piśmie Świętym »rozpustnym« człowiekiem (...). Symbolizuje on tych, którzy lekceważą odkupienie dokonane dla nich przez Chrystusa i są gotowi poświęcić dziedzictwo nieba dla przemijających ziemskich rzeczy. Mnóstwo ludzi żyje dla doczesności, nie myśląc o przyszłości i nie dbając o nią. Jak Ezaw wołają: »Jedzmy i pijmy, bo jutro pomrzemy« (I Kor. 15,32)”

Czy poważnie traktujesz odkupienie, które masz w Chrystusie? Jak uważny musisz być, by nie sprzedać go za miskę potrawy? Dlaczego coś takiego może się zdarzyć prędzej, niż niektórzy sądzą?

Pierworództwo — treść i kontekst sporu

Najwyraźniej wydarzenia opisane w 26. rozdziale I Księgi Mojżeszowej nastąpiły przed tymi, które opisano w rozdziale 25. Izaak nie mógłby przedstawiać Rebeki jako siostry, gdyby mieli synów. Powtórzenie wobec Izaaka przymierza zawartego wcześniej z Abrahamem ma wyjaśniać, co tak naprawdę zamierzał wyłudzić Jakub od Ezawa. Jakub pragnął odziedziczyć właśnie te obietnice. Było to duchowe dziedzictwo związane z poważną odpowiedzialnością. Tym przywilejem wzgardził Ezaw, Jakub zaś pragnął go ponad wszystko.

Jakie obietnice przymierza zawartego z Abrahamem zostały potwierdzone wobec Izaaka? Zob. I Mojż. 26,4.

Niełatwo było wówczas uwierzyć w te obietnice. Izaak i Rebeka nie mieli jeszcze dzieci, jakże więc ich potomkowie mieli stać się liczni jak gwiazdy? Byli nomadami wędrującymi z kraju do kraju, a przecież Bóg obiecał dać im na własność „wszystkie te kraje” (I Mojż. 26,4). To się nazywa ćwiczenie wiary!

Zwróć uwagę na podobieństwo doświadczeń Izaaka i Rebeki oraz Abrahama i Sary w 20., 21. i 26. rozdziale I Księgi Mojżeszowej.
1. Nazwa miejsca (zob. I Mojż. 20,1; 26,1)
2. Imię króla (zob. I Mojż. 20,2; 26,1)
3. Przedmiot kłamstwa (zob. I Mojż. 20,2; 26,7)
4. Uzasadnienie kłamstwa (zob. I Mojż. 20,11; 26,9)
5. Problem spowodowany kłamstwem (zob. I Mojż. 20,9; 26,10)
6. Przedmiot sporu (zob. I Mojż. 21,25; 26,20)
7. Sposób zakończenia sporu (zob. I Mojż. 21,27; 26,28)
8. Nowa nazwa nadana miejscu (zob. I Mojż. 21,31; 26,33)

To ciekawe, że właśnie w tym czasie Pan ukazał się Izaakowi (nie jest wyjaśnione, w jaki sposób to nastąpiło) i dał mu wspaniałą obietnicę. Tak więc Izaak mógł być pewny nie tylko istnienia Boga, ale także realności Jego obietnic. Z pewnością powinien był stać się człowiekiem wiary, ufającym Bogu i oczekującym spełnienia Jego obietnic (komu z nas ostatnio Bóg się ukazał i rozmawiał z nami?). Jednak wkrótce potem Izaak uciekał się do kłamstw.

Być może właśnie powodowany obietnicą wspaniałego potomstwa Izaak kłamał, by uchronić się od śmierci. Jakikolwiek był tego powód, czego możemy się nauczyć o łatwości, z jaką zdarza nam się okazywać brak zaufania do Boga? W jaki sposób możemy się ustrzec przed wpadaniem w tego rodzaju duchowe pułapki?

Kradzież błogosławieństwa

Przeczytaj zdarzenia opisane w 27. rozdziale I Księgi Mojżeszowej i odpowiedz na poniższe pytania:

1. Dlaczego Jakub wahał się, zanim dopuścił się oszustwa wobec ojca? Co ci to mówi o jego charakterze?

2. Jakie materialne korzyści wiązały się z tym błogosławieństwem? Jak wyjaśnia to powód, dla którego obaj bracia pragnęli otrzymać błogosławieństwo?

3. Co świadczy o podejrzeniach Izaaka? Jakie miał on powody, by coś podejrzewać?

4. Co kierowało Rebeką, która nakłoniła syna do tego oszustwa?

W pierwszych wersetach 27. rozdziału I Księgi Mojżeszowej czytamy, że Izaakowi przyświecały dwie myśli: (1) był już stary i pragnął przekazać błogosławieństwo synowi, (2) miał ochotę skosztować swojej ulubionej potrawy. W oryginalnym tekście hebrajskim mamy tu do czynienia z grą słów. Podczas gdy Ezaw sprzedał swoje bekorah (pierworództwo) za miskę soczewicy, Izaak zamierzał oddać berakah (błogosławieństwo) w zamian za ulubiony przysmak. Rebeka zaś postanowiła zdobyć berakah dla swojego ukochanego syna.
W pewnym sensie możemy zrozumieć Rebekę — jeśli nie jej czyn, to przynajmniej stojącą za nim motywację. Sprzeciwiła się przecież niesprawiedliwemu zwyczajowi przekazania błogosławieństwa, wskutek którego jedno dziecko miało otrzymać wszystko, a drugie — nic (zob. I Mojż. 27,37). Wydaje się to szczególnie niesłuszne w przypadku bliźniąt. Być może sądziła, że wypełnia wolę Bożą, gdyż Pan przepowiedział dominację młodszego brata nad starszym. Możliwe, że jako matka wiedziała, podobnie jak Izaak, że Ezaw nie był odpowiednim człowiekiem, by przyjąć prawa i obowiązki pierworództwa oraz związane z nim błogosławieństwo, zaś Jakub posiadał niezbędne ku temu cechy.

Ostatecznie wszyscy wielce ucierpieli wskutek tego oszustwa.

Czego możemy się nauczyć z tej historii co do konsekwencji naszych czynów? Bądź ostrożny, czuwaj i módl się, zanim zaczniesz działać!

Żony i przymierze

Gdy Ezaw miał czterdzieści lat, ożenił się (zob. I Mojż. 26,34-35). Problem polegał nie tylko na tym, że Ezaw wziął sobie od razu dwie żony. Poligamia istniała już w czasach Lamecha (zob. I Mojż. 4,23). Największym zmartwieniem było to, że żony Ezawa były Chetytkami i najprawdopodobniej nie czciły żywego Boga.
Wprowadzenie obcej krwi do rodziny było ryzykowne. Jednak Abraham także na to pozwolił, chcąc uczynić syna Hagar swoim dziedzicem. Chetyckie synowe Izaaka i Rebeki zagrażały czci prawdziwego Boga wśród ich potomków, gdyż same czciły innych bogów. Ponieważ były dwie, łatwiej im było postawić na swoim. To zagrożenie musiało przysporzyć wielu zmartwień Izaakowi i Rebece. Gdyby ich synowie ożenili się z dziewczętami z ich rodu, łatwiej byłoby utrzymać przymierze dane przez Boga Abrahamowi.

W jaki sposób Rebeka posłużyła się tym argumentem, by pomóc Jakubowi umknąć z rąk rozgniewanego Ezawa? Zob. I Mojż. 27,46; 28,1-5.

Izaak bez sprzeciwu przystał na ten plan i sam wyprawił Jakuba, polecając mu, by niezwłocznie wyruszył w drogę. We wcześniejszym błogosławieństwie, które Jakub wykradł Ezawowi, nie było mowy o błogosławieństwach przymierza. Teraz, gdy Jakub przygotowywał się do odejścia, Izaak udzielił mu takiego błogosławieństwa, jakiego od dawna Jakub pragnął.

Jakie błogosławieństwo otrzymał Jakub? Zob. I Mojż. 28,3-4. Czym różniło się ono od błogosławieństwa przeznaczonego dla Ezawa?

Zanim Izaak udzielił Jakubowi błogosławieństw przymierza, ostrzegł go, że nie wolno mu wziąć żony spośród Kananejek, ale jedynie spośród dziewcząt należących do ich rodu. Potem udzielił mu błogosławieństw. Czy istniało jakieś powiązanie między tym zaleceniem a błogosławieństwami? Jeśli tak, to jakie?

Jakie Boże obietnice są szczególnie ważne dla ciebie? Zadaj sobie pytanie: Jakie decyzje powinienem podejmować, aby te obietnice wypełniły się w moim życiu?

DO DALSZEGO STUDIUM:
„Jakiż wielki kontrast istnieje między postępowaniem Izaaka, a młodymi ludźmi naszych czasów, nawet tymi, którzy uważają się za prawdziwych chrześcijan! Młodym ludziom bardzo często wydaje się, że darzenie kogoś uczuciem jest ich wyłączną sprawą, której ani Bóg, ani rodzice nie powinni w żaden sposób kontrolować. Na długo przed osiągnięciem dojrzałości uważają się za kompetentnych w dokonywaniu własnego wyboru bez udziału rodziców. Kilka lat małżeńskiego pożycia wystarcza zupełnie, by wykazać, jaki błąd popełnili, ale jest już za późno, by zapobiec jego fatalnym skutkom. Ten sam brak mądrości i panowania nad sobą, jaki spowodował pośpieszne dokonanie wyboru, powoduje teraz pogłębianie się zła, aż wreszcie związek małżeński staje się ciężkim jarzmem. Wielu w ten sposób zniszczyło swoje szczęście w życiu doczesnym i nadzieję na życie wieczne”

PYTANIA DO DYSKUSJI

1. Pomyśl o wrogości i cierpieniach, jakich można było uniknąć, gdyby Rebeka i Izaak postępowali mądrzej. Jakie zasady złamali i czego możemy się nauczyć z ich błędów, aby uchronić nasze rodziny przed takim niepotrzebnym cierpieniem?
2. W postawie i postępowaniu Rebeki zawarta jest pewna ironia. Była ona niezadowolona, że jej syn poślubił kobiety, które mogły go odwieść od prawdziwego Boga. A jednak czyż to nie ona sama pchnęła go do tej fatalnej decyzji? Jakiego rodzaju niekonsekwencję dostrzegasz w jej postępowaniu? W jaki sposób grozi nam popełnienie podobnego błędu? Zob. Mat. 23,23.
3. Czy ktoś z twoich znajomych stoi przed ważną decyzją? Jeśli tak, co możesz zrobić, by pomóc tej osobie w podjęciu właściwej decyzji? W jaki sposób możesz jej pomóc zrozumieć wolę Bożą w tej sprawie?

PODSUMOWANIE: Izaak i Rebeka mogli uniknąć wielu problemów w swojej rodzinie, gdyby tylko przestrzegali mówienia prawdy i uczciwości. Bóg powiedział, jaka będzie przyszłość ich synów, a oni jako rodzice powinni byli okazać cierpliwość i zdać się na Jego kierownictwo oraz ufnie z Nim współdziałać.

Rozdział IV  -  JAKUB I RACHELA - TRUD MIŁOWANIA

MAŁŻEŃSTWO W WIERZE
PRACA I CZEKANIE
RODZINNA WAŚŃ
POWRÓT
FAWORYZOWANIE
PYTANIA DO DYSKUSJI

   

STUDIUM : I Mojż. 29,1—31,16.

TEKST PAMIĘCIOWY: „Mężowie, miłujcie żony swoje, jak i Chrystus umiłował Kościół i wydał zań samego siebie” (Ef. 5,25).
 

MYŚL PRZEWODNIA: Ze wszystkich lekcji, jakich możemy się nauczyć od Jakuba i Racheli, najważniejszą jest chyba ta, że nasze czyny i błędy mają konsekwencje, które dotykają nie tylko nas samych.

Na tle starotestamentowej kultury, w której małżeństwa były kojarzone przez rodziców, Jakub i Rachela są wyjątkiem — są przykładem małżeństwa z miłości. Ezaw także sam wybrał sobie żony, ale nie napisano nic o tym, że je miłował. Podobnie jak Jakub, Mojżesz poślubił córkę człowieka, u którego znalazł schronienie, ale także o nim nie czytamy, by uczynił to dlatego, iż się w niej zakochał. Tak więc miłość Jakuba do Racheli musiała być czymś wyjątkowym, skoro wielokrotnie została podkreślona. Jego miłość obrosła legendą — prawdopodobnie nie bez powodu.
Jednak małżeństwo Jakuba z Rachelą nie było przykładem niczym niezmąconego szczęścia. Gdy Jakub po 20-letnim pobycie opuszczał Paddan-Aram, był bardzo zamożny — miał wielkie stada i licznych pasterzy. Jednak jego związek z Rachelą był narażony na wiele trudności i problemów. Mimo nie zawsze idealnych warunków ich miłość nie osłabła. Wydaje się, że to właśnie wzajemna miłość pozwalała im przetrwać trudności. Przedwczesna śmierć Racheli nie umniejszyła też miłości Jakuba do jej dzieci — przeciwnie, raczej ją wzmogła.

Małżeństwo w wierze

W ubiegłym tygodniu zakończyliśmy lekcję na tym, jak Izaak i Rebeka wysłali Jakuba do krewnych, rzekomo po to, by nie dopuścić do jego ewentualnego małżeństwa z poganką, ale w rzeczywistości w celu ocalenia go przed rozgniewanym i nieobliczalnym bratem. Ezaw poprzysiągł Jakubowi śmierć za to, że ten wykradł jego błogosławieństwo (zob. I Mojż. 27,41). Zauważyliśmy też, że Izaak poprzedził błogosławieństwa przymierza ostrzeżeniem Jakuba, by nie żenił się z Kananejką, ale poszukał sobie żony w rodzie swoich przodków.

Biorąc pod uwagę fakt, czym było błogosławieństwo przymierza (zob. I Mojż. 28,1-4), zastanów się, dlaczego wybór właściwej żony był tak ważny dla spełnienia tego błogosławieństwa.

Małżeństwo w wierze było tak ważne dla patriarchów, iż pobierali się nawet z krewnymi. Abraham poślubił swoją przyrodnią siostrę, Izaak — wnuczkę swojego stryja, zaś Jakubowi polecono poszukać sobie żony wśród córek Labana, jego wuja. Abraham pouczył swojego sługę, by w żadnym razie nie pozwolił Izaakowi poślubić Kananejki (zob. I Mojż. 24,3). Ezaw także zdawał sobie sprawę, jaką przykrość wyrządził ojcu, żeniąc się z Kananejkami, tak więc poślubił jeszcze jedną kobietę — córkę Ismaela.

Jakie argumenty pomagające nam zrozumieć, dlaczego małżeństwo poza wiarą było uważane za tak wielkie zło, odnajdujesz w nikczemności, która doprowadziła do potopu? Zob. I Mojż. 6,1-5.

Niektórzy są zdania, że zło przed potopem wynikało z tego, iż aniołowie żenili się z kobietami. Jednak Jezus wyraźnie oświadczył, że aniołowie nie żenią się (zob. Mar. 12,25). Inni sądzą, że nikczemnością było wielożeństwo praktykowane przez dynastycznych władców w rodzie Kaina. Przykładem tego zła jest Lamech (zob. I Mojż. 4,19). Można się jednak zastanawiać, dlaczego poligamia miałaby być potępiona w tak niebezpośredni sposób. Najprostsza i najbardziej zrozumiała interpretacja mówi, że potomkowie pobożnych ludzi — synowie Boży — zawierali małżeństwa z córkami ludzkimi, pochodzącymi spośród tych, którzy nie byli wyznawcami Pana, a to prowadziło do szerzenia się zła i spotkało się z Boża dezaprobatą.

W II Kor. 6,14 znajdujemy zasadę, której należy przestrzegać nie tylko w małżeństwie, ale także w innych dziedzinach życia. Jednak wielu z nas w taki czy inny sposób znajduje się we wspólnym jarzmie z osobami wyznającymi inne zasady. Jakimi wyznacznikami powinniśmy się kierować w takich sytuacjach?

Praca i czekanie

Przeczytaj I Mojż. 29,1-15. Na jakiej podstawie, o której wspomina ten fragment, możemy ocenić czystość motywów Labana wobec Jakuba, przynajmniej na początku?

Jakiekolwiek były jego motywy na początku, z czasem Laban doszedł do wniosku, że może wyzyskać Jakuba. Tak czy inaczej miał on poślubić jego córki, więc czemu nie miałby zapracować na posag?
Posag w Starym Testamencie miał kilka form. Wydaje się, iż ojciec panny młodej dawał służącą (niewolnicę) córce, gdy ta wychodziła za mąż. W ten sposób Sara, Rebeka, Lea i Rachela otrzymały służące (zob. I Mojż. 16,1; 24,61; 29,24.29). Jednak pan młody także był zobowiązany ofiarować dary rodzinie panny młodej. Sługa Abrahama dał złotą i srebrną biżuterię oraz kosztowne szaty Rebece, a także cenne dary jej matce i bratu Labanowi. Jakub natomiast przybył bez grosza i nie miał nic do zaoferowania oprócz swej pracy. Tak więc Laban zażądał, by pracował za Rachelę siedem lat.

Przeczytaj I Mojż. 29,15-30. Co było powodem tego podstępu? Jak świadczy to o sile chciwości, usuwającej na bok uczciwość i przyzwoitość?

Jak Laban usprawiedliwił swój postępek? Zob. I Mojż. 29,26. Dlaczego była to słaba wymówka?

Jako tubylec Laban mógł liczyć na wsparcie miejscowych mieszkańców. Jakub był przybyszem. Ponadto był pracownikiem Labana, zdanym na jego łaskę. Po siedmiu latach ciężkiej pracy został potraktowany nieuczciwie i skrzywdzony. Jednak miłość Jakuba do Racheli czyniła go więźniem Labana. Tak więc pomimo bólu i gniewu pokornie przyjął swój los z rąk bezwzględnego i chytrego wuja. Młody człowiek zdobył się jedynie na odwagę, by łagodnie wyrazić swoje zdanie. Następnie pracował kolejne siedem lat za Rachelę, aż wreszcie pozwolono mu ją poślubić.

Zastanów się raz jeszcze nad wytłumaczeniem przedstawionym przez Labana. W jaki sposób powinniśmy strzec się powtarzania tego błędu — posługiwania się wymówką w postaci zwyczajów i tradycji (lub czegokolwiek innego) w celu usprawiedliwienia jawnej niesprawiedliwości?

Rodzinna waśń

Przeczytaj I Mojż. 29,28—30,24 i odpowiedz na następujące pytania:

1. Co czyniła ta rodzina, powtarzając małżeńskie błędy podobne do tych, jakie popełnili ich przodkowie?


2. W jaki sposób przejawiały się spory i zawiść między kobietami?


3. Jak postępowanie Jakuba wpływało na sytuację?

Rywalizacja między dwiema siostrami doprowadziła do tego, iż nakłoniły Jakuba, by współżył z ich służącymi, aby te urodziły dla nich synów. Gdy służąca Racheli powiła drugiego syna, Rachela oświadczyła: „Nadludzkie boje stoczyłam z siostrą moją i zwyciężyłam” (I Mojż. 30,8). Rachela powiedziała Jakubowi: „Spraw, abym miała dzieci, bo jeśli nie, to wypadnie mi umrzeć” (I Mojż. 30,1). Słowa te wydają się gorzką ironią, gdyż ostatecznie Rachela zmarła, wydając na świat dziecko (zob. I Mojż. 35,16-18). Gdy wreszcie urodziła syna, nazwała go Józef (oby dodał), gdyż powiedziała: „Oby Pan dodał mi jeszcze jednego syna” (I Mojż. 30,24). Niestety, narodziny drugiego syna przypłaciła własnym życiem.

Zwróć uwagę na słowa Racheli skierowane do Jakuba, zapisane w I Mojż. 30,1, i wczuj się w rozpacz, którą wyrażają. Kiedy ostatnio byłeś w rozpaczliwej sytuacji, z której tylko Bóg mógł cię wyrwać? Jak wtedy reagowałeś? Jakie wnioski na przyszłość wyciągnąłeś z tego doświadczenia?

Powrót

Przejrzyj to, co powiedzieliśmy dotąd na temat tej rodziny. Jakie grzechy i błędy popełniły poszczególne osoby? Jak świadczy to o tym, że sama wiara w prawdziwego Boga nie wystarczy, byśmy prowadzili życie zgodnie z Jego wolą? Zob. II Kor. 7,1.

 Historia Labana, Jakuba i jego żon posiada także ponure rozdziały. Wszyscy oni popełniali poważne błędy. Nawet Jakub, patriarcha, wyznawca prawdziwego Boga, nie okazał się Jego wzorowym reprezentantem. Jest to kolejne biblijne sprawozdanie mówiące o tym, jak głęboki jest upadek człowieka i jak bardzo potrzebujemy łaski.

Na podstawie I Mojż. 30,25—31,16 odpowiedz na następujące pytania:
1. Co sprawiło, że postawa Labana wobec Jakuba uległa zmianie? Czego możemy się z tego nauczyć?

2. Jakie dobre cechy posiadał Jakub?

3. Jaka była postawa córek Labana wobec ojca? Czy była ona uzasadniona?

Pomimo zdrady, oszustwa, złych namiętności, zawiści, faworyzowania itd., Pan był obecny wśród swego ludu, realizując swój plan bez względu na ludzkie wady. O ileż prościej potoczyłaby się ta historia, gdyby wszyscy jej uczestnicy miłowali Boga nade wszystko, a bliźnich jak samych siebie.

Jak możesz żyć na co dzień zgodnie z wolą Bożą, aby unikać takich niepotrzebnych problemów i cierpienia?

Faworyzowanie

Przeczytaj I Mojż. 29,30. Jaki przepis na rodzinne nieszczęście zawarty jest w tym wersecie?

 

Niewątpliwie Bóg działał w życiu Jakuba pomimo jego wad i błędów. Jednak wady te nie były drobne — powodowały cierpienie nie tylko jego, ale także jego bliskich. Kiedy nauczymy się myśleć, zanim zaczniemy działać? Kiedy nauczymy się rozważać ewentualne skutki naszych wyborów? Iluż z nas chciałoby nieraz cofnąć czas i postąpić inaczej! Niestety, nie jest to możliwe. Możemy jedynie unikać podobnych pomyłek w przyszłości.
Ze wszystkich błędów Jakuba jednym z najgorszych było faworyzowanie Racheli. Oczywiście, Lea nie była jego upragnioną wybranką, ale przecież ją przyjął i miał z nią dzieci.

Przeczytaj I Mojż. 33,1-3. Jaki przykład faworyzowania Racheli opisany jest w tych wersetach?

Nawet po śmierci Racheli Jakub faworyzował jej dzieci. Józef dostał od ojca długą szatę z rękawami (zob. I Mojż. 37,3), a Beniamin został w domu, gdy inni udali się do Egiptu po zboże (zob. I Mojż. 42,4), choć obaj przecież — tak jak pozostali — byli synami Jakuba.
Niewątpliwie to jawne faworyzowanie przysparzało wiele cierpienia rodzinie. Gdyby Jakub postępował zgodnie z zasadami Bożymi, o ileż lepsze byłoby życie jego rodziny. Jest to lekcja skierowana do nas wszystkich. Powinniśmy być staranni i uważni w tym, jak kształtujemy nasze więzi z bliskimi.

Oczywiście, zdecydowana większość z nas nie ma do czynienia z problemami wynikającymi z poligamicznych małżeństw, ale wszyscy musimy zachować ostrożność w tym, jak traktujemy innych. Niewątpliwie Lea i jej dzieci cierpieli wskutek postępowania Jakuba. Co możesz zrobić, by delikatniej obchodzić się z uczuciami innych, zależnych od twojej miłości?

DO DALSZEGO STUDIUM:
„Głoście swym życiem praktyczną pobożność płynącą z wiary, którą wyznajecie. Niech wasz przykład świadczy, że prawda nigdy nie degraduje tego, kto ją przyjmuje — nie czyni go surowym i szorstkim, groźnym ani niecierpliwym. Niech wszyscy widzą waszą cierpliwość, uprzejmość, wyrozumiałość, łagodność, współczucie i prawdziwą dobroć. Te cechy są wyrazem charakteru Boga, któremu służycie”

PYTANIA DO DYSKUSJI

1. Omówcie kwestię chodzenia we wspólnym jarzmie z niewierzącymi. Jak my, jako chrześcijanie, mamy postępować w takiej sytuacji? Czego możemy się nauczyć nawzajem ze swoich doświadczeń?

2. Jakiej rady udzieliłbyś komuś, kto zamierza poślubić osobę spoza swego Kościoła?

3. Z tego, co studiowaliśmy w tym tygodniu, możemy nauczyć się wiele o tym, jak nie powinniśmy postępować. Jakie zasady możemy zauważyć w tym, co czytaliśmy, które mogą nam pomóc w uniknięciu błędów, jakie popełnione zostały w rodzinie Jakuba?

4. Chciwość jest silną namiętnością w ludzkim sercu. Jak możemy się jej ustrzec?

5. Jeśli są małżonkowie, którzy mają za sobą wiele wspólnie przeżytych lat, poproście ich, by powiedzieli, jakie są klucze do małżeńskiego szczęścia. Jakie to zasady? Czego współmałżonkowie nigdy nie powinni robić? Co powinni robić zawsze? Jak możemy zastosować te zasady (w miarę możliwości) w innych dziedzinach życia?

PODSUMOWANIE: Wszystko wskazuje na to, że rodzina Jakuba zasługuje na miano dysfunkcjonalnej. Postępowanie wszystkich osób tworzących tę rodzinę bywało destruktywne. Jakże ważne jest, byśmy uczyli się na ich błędach i nie kierowali się chciwością, egoizmem czy zawiścią, które rodzą tak wiele bólu.

Rozdział V  -  MOJŻESZ I SYPPORA - (NIE)WŁAŚCIWIE WIĘZI RODZINNE

BÓJKA PRZY STUDNI
MOJŻESZ I JEGO TEŚĆ
SYPPORA I RELIGIA JEJ MĘŻA
SYPPORA, A MIRIAM I AARON
MOJŻESZ I JEGO SZWAGIER
PYTANIA DO DYSKUSJI

STUDIUM : II Mojż. 2,1—4,31; 18,1-27; IV Mojż. 12,1-4.

TEKST PAMIĘCIOWY: „Przez wiarę Mojżesz, kiedy dorósł, nie zgodził się, by go zwano synem córki faraona, i wolał raczej znosić uciski wespół z ludem Bożym, aniżeli zażywać przemijającej rozkoszy grzechu” (Hebr. 11,24-25).

MYŚL PRZEWODNIA: Gdy Syppora wyszła za Mojżesza, nie wiedziała, co ją czeka. Jednak ona i jej bliscy byli wielkim wsparciem dla Mojżesza i wspomagali go w jego misji zleconej mu przez Boga. W tym tygodniu przyjrzymy się, jakim błogosławieństwem mogą być dobra żona i dobrzy teściowie.

Mojżesz jest jednym z najbardziej znanych bohaterów Starego Testamentu, ale Syppora, jego żona, należy do postaci najmniej znanych. Pochodząca z małego, pogardzanego narodu, najwyraźniej trzymała się na uboczu, nie angażując się w życie publiczne. Jednak, jak się przekonamy, okazała się wierną żoną, trwającą przy Mojżeszu w trudnych chwilach podczas wędrówki Izraelitów. Jednocześnie dzięki małżeństwu z Sypporą Mojżesz otrzymał kolejne błogosławieństwo w postaci mądrego teścia — nie tylko on sam to odczuł, ale także wszyscy Izraelici. Choć dzieje tych postaci niosą nam wiele cennych nauk, jedną z najważniejszych jest ta, że właściwe więzi rodzinne mogą być niezwykłym źródłem dobra, podczas gdy zaburzone więzi mogą rodzić gorzkie owoce zła.

Bójka przy studni

Jak przed wiekami Jakub, tak również Mojżesz po przewędrowaniu setek kilometrów dotarł do powstałej wokół studni oazy na pustkowiu. Obaj bohaterowie uciekali, ratując swoje życie — Jakub przed swoim bratem Ezawem, a Mojżesz przed faraonem. Jednak powody ucieczki były nieco odmienne.
Dlaczego Mojżesz uciekał z Egiptu? Zob. II Mojż. 2,11-15. Jak świadczy to o jego charakterze? Co jego czyn mówi o lojalności wobec jego ludu pomimo wielkich przywilejów, jakimi cieszył się w kraju, w którym jego rodacy byli niewolnikami?

Przeczytaj I Mojż. 2,15-17 (zob. Dz. 7,23-29). W kontekście tego, co wiemy o charakterze Mojżesza, czy jego zachowanie przy studni jest czymś zaskakującym?

Siedząc przy studni, Mojżesz przyglądał się, jak prostaccy pasterze czekali, aż siedem córek Jetry nabierze wody dla swojego stada, a potem odepchnęli je, by napoić swoje owce wodą wydobytą ze studni przez dziewczęta (zob. II Mojż. 2,16-17). Mojżesz nie mógł pozwolić na taką niesprawiedliwość. To właśnie przyczyniło się do jego kłopotów w Egipcie.
Według II Mojż. 2,19, córki opisały swojemu ojcu Mojżesza jako Egipcjanina, zapewne ze względu na jego wygląd, a to świadczy, iż egipska kultura wywarła wpływ na Mojżesza. Mojżesz był nie tylko samotny, ale i wyglądał na obcego w tym kraju. Choć tekst nie wyjaśnia, jak to zrobił, najwyraźniej posiadał dość siły i umiejętności, by uporać się z kilkoma nieokrzesanymi pastuchami.
Reguel, czyli Jetro (zob. II Mojż. 2,18; 3,1), zganił córki za to, że nie zaprosiły bohaterskiego młodzieńca na posiłek. Dalej wydarzenia potoczyły się jak w dobrej rodzinnej sadze. Syppora, prawdopodobnie najstarsza z rodzeństwa, została żoną Mojżesza, a ten został nadzorcą stad swojego teścia, podobnie jak niegdyś Jakub u Labana (zob. II Mojż. 3,1).

Mojżesz został narażony na śmiertelne niebezpieczeństwo przez jednego z członków jego ludu.

Jak świadczy to o potrzebie zachowania ostrożności w postępowaniu wobec najbliższych nam osób, aby ich nie ranić i nie narażać na niebezpieczeństwa?

Mojżesz i jego teść

Teść Mojżesza jest nazywany w Biblii przynajmniej dwoma imionami — Reguel (zob. II Mojż. 2,18) i Jetro (zob. II Mojż. 3,1). Imię Reguel (przyjaciel Boga) mogło być mu nadane jako kapłanowi. W Starym Testamencie znajduje się kilka przykładów ludzi, którzy nosili dwa imiona (Ezaw/Edom, Jakub/Izrael).
Słysząc o odwadze i szlachetności Mojżesza, Jetro upomniał swoje córki, iż nie zaprosiły takiego człowieka do domu. Nakazał im odnaleźć go i zaprosić na posiłek. Mojżeszowi zaś tak przypadła do gustu gościna u Jetry, iż pozostał tam czterdzieści lat.

Przeczytaj uważnie słowa Mojżesza wypowiedziane do jego teścia na temat powrotu do Egiptu (zob. II Mojż. 4,18). Jakie powody podał Mojżesz, a jakie ukrył? Czy był nieuczciwy?

W historii biblijnej Jetro pojawia się ponownie dopiero w II Mojż. 18,1-12. Wyobraź sobie jego zaskoczenie. Zięć opuścił jego dom, udając się z rzekomo rodzinną wizytą, a teraz wrócił na czele kilku milionów ludzi! Jetro najwyraźniej był pod wrażeniem wydarzeń, o których usłyszał, tak iż oddał chwałę Panu i złożył Mu ofiarę (zob. II Mojż. 18,10-12). Nie wiadomo, w jakim stopniu Jetro znał Pana. Choć czcił Go i podziwiał Jego dokonania, najwyraźniej wierzył też w istnienie innych bogów (zob. II Mojż. 18,11).

Przeczytaj 18. rozdział II Księgi Mojżeszowej. Jakie argumenty znajdujesz w tym rozdziale na to, iż Mojżesz szanował swojego teścia bez względu na jego teologiczne niedociągnięcia? Jaki dowód wielkiej mądrości Jetry znajdujemy w opisanym wydarzeniu?

To ciekawe, że teść Mojżesza, najwyraźniej nadal wyznający politeizm, udzielił Mojżeszowi tak cennej rady, dotyczącej kierowania ludem Bożym. Wygląda na to, że Mojżesz przyjął tę radę jako wolę Bożą, gdyż w przeciwnym razie wahałby się ją zastosować.

Gdyby Mojżesz kierował się uprzedzeniami, z pewnością nie przyjąłby rady tego poganina. Jednak on potrafił słuchać.

Czego to nas uczy? Jak otwarci powinniśmy być na dobre rady, niezależnie od tego, od kogo one pochodzą?

Syppora i religia jej męża

Przeczytaj II Mojż. 4,19-26. Jakie zdarzenie jest tam opisane? Dlaczego Syppora tak postąpiła?

Kilka ludów starożytnego Bliskiego Wschodu praktykowało obrzezanie, tak więc zwyczaj, który Bóg przekazał swojemu ludowi, nie był nowy. Nadał mu tylko nowe znaczenie. U niektórych ludów był to obrzęd, któremu poddawali się mężczyźni, gdy wstępowali w związek małżeński, ale Bóg posłużył się tym rytuałem jako znakiem szczególnej więzi Jego ludu z Nim. Polecił On Abrahamowi obrzezywać każdego chłopczyka już w ósmym dniu życia (zob. I Mojż. 17,9-14). Abraham miał dziewięćdziesiąt dziewięć lat, gdy został obrzezany.
Kontekst świadczy o poważnych skutkach zaniedbania przez Mojżesza obrzezania jego syna. Bóg polecił Mojżeszowi, by zażądał od faraona uwolnienia Izraelitów — Jego pierworodnego syna (zob. II Mojż. 4,22). Wskutek zatrzymania w niewoli pierworodnego syna, Izraelitów, Bóg zagroził śmiercią pierworodnemu synowi faraona (zob. II Mojż. 4,23). W następnym wersecie (zob. II Mojż. 4,24) czytamy, że Bóg zagroził śmiercią także Mojżeszowi za to, iż nie obrzezał swojego syna, najprawdopodobniej pierworodnego (zob. II Mojż. 2,22).

Odpowiadając na poniższe pytania, spróbuj przyjrzeć się tej sprawie z Bożego punktu widzenia: 1. Czy Mojżesz wiedział, że izraelscy chłopcy mieli być obrzezywani? 2. Czy Mojżesz rozumiał znaczenie obrzezania? 3. Jak mogli zareagować Izraelici, gdyby dowiedzieli się, że Mojżesz nie obrzezał swojego syna? 4. Dlaczego Bóg nie mógł tolerować jawnego nieposłuszeństwa ze strony swojego posłańca?

Mojżesz rozpoczynał misję, która dla Egipcjan i Izraelitów miała być sprawą życia i śmierci. Jego życiu mogli zagrozić nie tylko Egipcjanie, ale także niezadowoleni i porywczy Izraelici. Osobiste bezpieczeństwo Mojżesza spoczywało wyłącznie w rękach Boga. Omawiane zdarzenie świadczy, że nie wolno lekceważyć żadnych Bożych poleceń, odnoszących się do osobistego życia.
Nie wiemy, dlaczego Syppora nazwała Mojżesza „oblubieńcem krwi” (II Mojż. 4,25). Najprawdopodobniej Syppora uznała obrzezanie za krwawy rytuał.
Zapewne musiała postrzegać je jako odrażające. Możliwe, że to właśnie ona pierwotnie sprzeciwiła się obrzezaniu syna, więc teraz czuła się odpowiedzialna za to, co się stało. Jednak, rozumiejąc Boże niezadowolenie, sama dokonała tego, czego Mojżesz, mąż Boży, powinien był dokonać wcześniej.

Syppora, a Miriam i Aaron

Przeczytaj IV Mojż. 12,1-3.

Istnieje przypuszczenie, że Kuszytka, o której jest tu mowa, to nie Syppora, gdyż ta była Midianitką. Mogła to być druga żona Mojżesza, która zajęła miejsce Syppory po jej śmierci. Jednak nie mamy żadnych biblijnych dowodów na to, że Mojżesz ożenił się po raz drugi, co — gdyby było prawdą — z pewnością zostałoby wyraźnie odnotowane. Poza tym, Syppora jako Midianitka mogła zostać nazwana także Kuszytką (zob. Hab. 3,7). Nazwy Kuszan używano zamiennie z Midian. Pierwsza nazwa miała wydźwięk poetycki i była chronologicznie starsza niż Midian.

Przeczytaj II Mojż. 2,1-9; 15,20-21; Mich. 6,4. Czego możemy się nauczyć o charakterze, talentach i przywilejach, jakimi cieszyła się Miriam? Zob. rozdział pt. Od Synaju do Kadesz, w: Patriarchowie i prorocy, wyd. V, s. 282-283.

Jakie negatywne cechy Miriam i Aarona zostały ukazane w IV Mojż. 12,1?

Ludzkie uprzedzenia są jednym z trwałych i niosących przekleństwo skutków upadku w grzech. Nawet ludzie tak utalentowani, otoczeni szacunkiem i błogosławieństwami jak Miriam i Aaron, nie byli odporni na to zło. Ich postawa jest tym gorsza, iż Syppora okazała się wierna ludowi Bożemu we wszystkich trudnościach, jakie przechodził. Według II Mojż. 4,20, wraz z dziećmi udała się za Mojżeszem do Egiptu. Ona też uratowała Mojżeszowi życie (zob. II Mojż. 4,26). Kto wie, co stałoby się z Izraelem, gdyby Mojżesz wtedy umarł. Jeszcze bardziej przerażające wydaje się to, że tego rodzaju uprzedzenia przejawiali przywódcy ludu, który z kolei był obiektem szyderstwa i ucisku za strony innego narodu.

O co tak naprawdę chodziło w związku z atakiem na żonę Mojżesza? Zob. IV Mojż. 12,2.

Najwyraźniej Miriam i Aaron czuli się niedocenieni. W jakiś sposób powiązali swój niedosyt władzy z żoną Mojżesza. To jej ojciec wpłynął na Mojżesza, by podzielił władzę między większą liczbę przywódców, którzy odpowiadali przed Mojżeszem i przedkładali mu trudniejsze sprawy. Atak na Sypporę mógł być jedynie pretekstem, by zakwestionować autorytet Mojżesza. Możliwe, iż Aaron i Miriam nigdy do końca nie zaakceptowali żony brata, a gdy poznali jej krewnych, ich pogarda zrodziła niechęć i złość.

Dlaczego uprzedzenia rasowe i etniczne są szczególnie odrażające wśród wyznawców Chrystusa? Jakie kroki możesz podjąć, by usunąć z serca najmniejszy ślad tego grzechu?

Mojżesz i jego szwagier

Mówi się, że gdy wstępujesz w związek małżeński, wówczas związujesz się nie tylko ze współmałżonkiem, ale także z jego rodziną. Mojżesz nie był wyjątkiem pod tym względem.

Przeczytaj IV Mojż. 10,29-30. Jakie zdarzenie jest tam opisane? Dlaczego Mojżesz złożył taką propozycję?

Gdyby Chobab zgodził się pójść z nimi, jego rodzina, zgodnie ze słowami Mojżesza, miałaby udział we wszystkich błogosławieństwach obiecanych Izraelowi. Jednocześnie obecność Chobaba byłaby wsparciem dla Syppory, żony Mojżesza.

Jaka symbolika zawarta jest w idei uczestniczenia pogan w błogosławieństwach przeznaczonych dla Izraela? Zob. Iz. 56,1-7; Rzym. 11,17-19.

Historia Mojżesza pokazuje wyraźnie, że Bóg prowadził Izraelitów. Przyszłość wyglądała obiecująco, jednak wędrówka nie była łatwa. Choć Mojżesz, ich przywódca, był szwagrem Chobaba, niełatwo było Chobabowi opuścić swój lud i związać się z innym narodem. Być może dlatego — przynajmniej tym razem — szwagier Mojżesza odmówił.

Co takiego mówi Mojżesz w IV Mojż. 10,31-32, co może wskazywać na pewne drugorzędne motywy jego zaproszenia skierowanego do Chobaba?

Trudno w pełni zrozumieć postępowanie Mojżesza, jeśli weźmiemy pod uwagę fakt, że Izraelitom towarzyszył słup obłoku i ognia. W dniu, w którym przybytek został wzniesiony, spoczął nad nim obłok (zob. IV Mojż. 9,15). Dawał on sygnał do zatrzymania się i do wyruszenia w drogę. Chobab z pewnością nie mógł współzawodniczyć z Bogiem w wyborze miejsca na obozowisko, nieprawdaż? A może znajomość tych okolic miała być jedynie uzupełnieniem dla Bożego kierownictwa? Chobab mógłby zwrócić uwagę na pewne czynniki, które mogły ułatwić wędrówkę w kierunku wskazanym przez obłok.

Jakie decyzje musisz wkrótce podjąć? Planując je, zadaj sobie pytanie: Jaka motywacja mi przyświeca? Przemyśl swoje motywy i zdecyduj, czy nie powinieneś zmienić swoich planów. Czy robienie pozornie właściwych rzeczy z niewłaściwych powodów jest dobre?

DO DALSZEGO STUDIUM:

„[Syppora] nie była Izraelitką, ale czciła prawdziwego Boga. Była nieśmiała, skromna, miła, czuła i niezwykle wrażliwa na cudze cierpienia. Właśnie to spowodowało, że, idąc do Egiptu, Mojżesz odesłał ją do domu. Pragnął zaoszczędzić jej bólu z powodu plag, które miały spaść na Egipt. Kiedy Syppora ponownie spotkała się z mężem na pustyni, zauważyła, że brzemiona wyczerpały jego siły i podzieliła się swymi obawami z Jetro, który zasugerował Mojżeszowi, w jaki sposób mógłby uczynić swoje brzemię znośniejszym. To było głównym powodem niechęci, którą Miriam żywiła do Syppory. Zdawało jej się, iż jest wraz z Aaronem pomijana przez Mojżesza, a przyczynę upatrywała w jego żonie, sądząc, że jej wpływ był przeszkodą w tym, że obecnie Mojżesz nie zapraszał ich, tak jak przedtem, na swoje narady

PYTANIA DO DYSKUSJI

1. Jakiego rodzaju uprzedzenia panują w twoim społeczeństwie? Etniczne, narodowe, ekonomiczne, związane z płcią? Jakie są ich negatywne skutki? Jak możemy się nauczyć rozpoznawać własne uprzedzenia? Jak możemy przyczynić się do usuwania uprzedzeń ze społeczeństwa i Kościoła? Jak możemy uporać się z własnymi uprzedzeniami? Co możecie zrobić, by ulżyć cierpieniu tych, którzy zostali skrzywdzeni wskutek uprzedzeń?

2. Jak stwierdziliśmy wcześniej, córki Jetry pierwotnie uznały Mojżesza za Egipcjanina. To pokazuje, jaki wpływ na nasze życie ma kultura, w której żyjemy. W jakiej kulturze żyjesz? Jak wpływa ona na twoją wiarę? Omówcie to, co w waszej kulturze dobrze współgra z wiarą oraz to, co jest z nią sprzeczne. Określcie problematyczne sfery i omówcie, co możecie zrobić, by pomóc sobie i zborowi stawić czoło tym wyzwaniom.

PODSUMOWANIE: Gdy Syppora wyszła za Mojżesza, nie wiedziała, co czeka ją w przyszłości. Jednak choć niewiele zostało o niej napisane, możemy być pewni, że ona i jej bliscy byli błogosławieństwem dla Mojżesza i wielką pomocą w misji zleconej mu przez Boga.

Rozdział V  -  SAMSON I JEGO KOBIETY - ŚLEPA NAMIĘTNOŚĆ

POWOŁANIE SAMSONA
WESELE SAMSONA
ZEMSTA SAMSONA
DALSZY CIĄG SMUTNEJ HISTORII
OŚLEPIONY PRZEZ MIŁOŚĆ
PYTANIA DO DYSKUSJI

   

STUDIUM BIEŻĄCEGO TYGODNIA: Sędz. 14,1—16,31.

TEKST PAMIĘCIOWY: „Wszystko, co jest na świecie, pożądliwość ciała i pożądliwość oczu, i pycha życia, nie jest z Ojca, ale ze świata” (I Jana 2,16).

MYŚL PRZEWODNIA: Samson został obdarzony wielkimi zdolnościami i otrzymał doniosłe powołanie. Był jednak człowiekiem o niepohamowanych namiętnościach. Smutne były efekty połączenia tych dwóch sfer jego życia.

Historia Samsona jest nie lada wyzwaniem dla współczesnego czytelnika. Wiele w niej wydaje się niezrozumiałe, co wskazuje, że, podobnie jak Paweł, „widzimy jakby przez zwierciadło i niby w zagadce” (I Kor. 13,12). Dopiero w przyszłym życiu uzyskamy lepszy wgląd w te wydarzenia.
Choć jakby przez zwierciadło, to jednak możemy dojrzeć naukę wynikającą ze smutnej historii Samsona i jego żony oraz Dalili.
Dalila nie była żoną Samsona, ale w związku Samsona z nią jest wiele podobieństw do jego związku z kobietą, którą wcześniej poślubił: 1. Obie były Filistynkami, w których Samson się zakochał. 2. Obiema skutecznie posłużyli się filistyńscy przywódcy, by usidlić Samsona. 3. Samson początkowo opierał się ich podstępnej grze, ale potem uległ. Choć nie poślubił Dalili, to jej imię jest związane z Samsonem, podczas gdy imię żony Samsona nie zostało nawet podane w Biblijnym sprawozdaniu.

Powołanie Samsona

Przeczytaj Sędz. 13,1-25. Jaki dowód skierowanego do nich powołania otrzymali Manoach i jego żona? Jakimi warunkami obwarowane zostało to powołanie?

W 13. rozdziale Księgi Sędziów wyraźnie jest mowa o tym, iż Samson miał odegrać wielką rolę w Izraelu, zaś Bóg planował posłużyć się nim w szczególnym dziele wybawiania Izraela z ręki Filistyńczyków (zob. Sędz. 13,5). Hebrajskie słowo tłumaczone jako wybawiać pochodzi od tematu jisza, z którym związane jest także imię Jezus i hebrajskie słowo Masziah — Zbawiciel. Samson najwyraźniej otrzymał wzniosłe powołanie. Oczywiście takie powołanie nie oznacza, że ten, kto został powołany, staje się nieomylny albo wolny od grzechu.

Przeczytaj Sędz. 13,24-25. Co jest tu napisane o Samsonie?

Przeczytaj Sędz. 14,1-3 i 16,1. Co mówią o Samsonie te teksty?

Pomimo powołania Samson wykazywał niebezpieczne cechy charakteru. Emocjami Samsona rządziły zmysły. Swoim rodzicom oświadczył: „Widziałem w Timnie kobietę, Filistynkę, weźcie mi ją za żonę” (Sędz. 14,2). Potem zobaczył nierządnicę w Gazie i udał się do niej (zob. Sędz. 16,1). Zamiast skupić uwagę na swojej misji i dochować wierności Bogu, Samson pozwolił, by rządziły nim namiętności, a następnie związał się w dość intymny sposób z wrogami Izraela. Jak na ironię, to on miał być wyzwolicielem Izraela z rąk Filistyńczyków, a mimo to poślubił właśnie Filistynkę

Do czego Bóg cię powołał? Jakie słabości charakteru nie pozwalają ci wypełnić tego powołania? Jakie obietnice zwycięstwa, mogące pomóc ci dokonać tego, do czego powołał cię Bóg, znajdujesz w Biblii?

Wesele Samsona

Przeczytaj 14. rozdział Księgi Sędziów. Jakie błędy popełnił Samson?

Samson najwyraźniej często bywał w filistyńskich miastach, leżących na zachód od jego rodzinnych stron. Wydaje się też, że nie miał zbytnich skrupułów w kwestii zawierania związków z kobietami, które wpadły mu w oko. Izraelici z pogardą odnosili się do Filistyńczyków, nazywając ich nieobrzezańcami, co było synonimem słowa poganie (zob. I Sam. 14,6), choć Filistyńczycy w tamtym czasie panowali nad nimi (zob. Sędz. 14,4). Związki Samsona z kobietami z wrogiego ludu niewątpliwie przyczyniały wiele zmartwień jego rodzicom, zwłaszcza gdy porównywali je ze szczególnymi okolicznościami jego narodzin i powołania (zob. Sędz. 13,3-5).
Także w czasach przedpotopowych bezbożne kobiety pociągały młodych mężczyzn wychowanych w pobożnych rodzinach, a następnie sprowadzały ich na drogę nikczemności (zob. I Mojż. 6,1-5). Salomon również poślubił kobiety z obcych narodów, oddające cześć bożkom. Pochodziły one między innymi z tych ludów, z którymi Bóg nie pozwolił Izraelitom utrzymywać żadnych kontaktów (zob. I Król. 11,1-2). Jego postępowanie nie tylko było podyktowane uwarunkowaniami politycznymi. Czytamy, że „do tych [kobiet] zapałał Salomon miłością” (I Król. 11,2). Choć te żony zwróciły jego serce ku obcym bogom, Salomon nadal oddawał cześć Jahwe, ale już nie całym sercem (zob. I Król. 11,4-6).

Jak czyny Filistyńczyków świadczą o charakterze ludzi, z którymi bratał się Samson?

Widzimy tu przykład tego, jak niebezpieczny jest wpływ zła. Weźmy kogoś, kto został obdarzony przez Boga wzniosłym powołaniem, ale w głębi serca jest słaby, i umieśćmy go w złym środowisku, a skutki mogą być bardzo bolesne dla wszystkich.

Przyjrzyj się uważnie otaczającym cię wpływom — przynajmniej tym, które jesteś w stanie kontrolować. Czy sprzyjają one twojemu duchowemu życiu, czy też oddziałują na nie niekorzystnie? Jak możesz zmienić to, co jest niewłaściwe w tym względzie?

Zemsta Samsona

Małżeństwo Samsona okazało się katastrofą. Choć żona Samsona wzięła udział w intrydze przeciwko niemu, to jednak nietrudno zrozumieć, że zrobiła to pod wpływem zastraszenia. Wystarczy przeczytać, czym rodacy zagrozili jej i jej rodzinie (zob. Sędz. 14,15). Być może powinna była powiedzieć o wszystkim Samsonowi i zdać się na jego pomoc i ochronę. Tak czy inaczej, to nieudane małżeństwo nie potrwało długo. Gniew Samsona i porzucenie żony otworzyły drogę do cierpienia, które nastąpiło później.

Dlaczego Samson wrócił do żony? Zob. Sędz. 15,1. Jak świadczy to o nim?

Choć możemy starać się dostrzec coś dobrego w motywacji Samsona, sprawozdanie biblijne wskazuje, że kierował się on bardziej namiętnościami niż pragnieniem małżeńskiego pojednania. Jakiekolwiek przesłanki mu przyświecały, oczywiste jest, iż nie był zadowolony, gdy dowiedział się, że jego żonę wydano za innego. Wydaje się, że w tamtych czasach małżeństwo nie cieszyło się większym poszanowaniem niż obecnie.

Co reakcje Samsona mówią o jego charakterze? Zob. Sędz. 15,1-20.

Jak wskazują jego czyny po tym, gdy jego żonę oddano innemu, Samson był człowiekiem gwałtownego usposobienia. A może jednak kochał swoją żonę i cierpiał, gdy dowiedział się, że zostawiła go dla innego mężczyzny?
Zabójcze poczynania Samsona wobec Filistyńczyków mogły więc wynikać z miłości do żony. Możliwe też, że działał on pod wpływem poczucia winy, przekonany, iż podpalenie przez niego filistyńskich łanów zbożowych doprowadziło do śmierci jego żony i jej bliskich. Cokolwiek nim kierowało, Samson spowodował wiele niepotrzebnego cierpienia, a przecież powinien wykazać więcej mądrości, panując nad swoimi emocjami.

Samson rozgniewał się na żonę i opuścił ją. Wyobraź sobie, co mogłoby się stać, gdyby zamiast tego okazał jej miłosierdzie, łaskawość i przebaczenie? Wydarzenia mogły się potoczyć całkiem inaczej. Zastanów się nad głębią ofiary Jezusa i przebaczeniem, które On ci gwarantuje. Spróbuj takim samym przebaczeniem obdarować kogoś, kto budzi twój gniew.

Dalszy ciąg smutnej historii

Piętnasty rozdział Księgi Sędziów kończy się informacją, iż Samson w pojedynkę zabił tysiąc Filistyńczyków. „Po tym zwycięstwie Izraelici obrali Samsona na sędziego i rządził Izraelem przez dwadzieścia lat” Niewątpliwie widzimy tu częściowe spełnienie scenariusza, według którego Samson miał zacząć „wybawiać Izraela” (Sędz. 13,5).

Przeczytaj Sędz. 16,1-3. Jacy inni przywódcy opisani w Biblii, pomimo wielkich talentów i możliwości, okazywali podobne słabości? Jaką cenę za to zapłacili?

To, że Samson korzystał z usług nierządnicy, było już wystarczająco złe, ale jak wyjaśnić to, że czynił to pośród swoich śmiertelnych wrogów? Był to pokaz największej arogancji. „Jednak mimo grzechu łaska Boża go nie opuściła” (Ellen G. White, Patriarchowie i prorocy, wyd. V, s. 424). Samsonowi udawało się ujść z życiem. Ale czy nauczył się czegoś?

Przeczytaj Sędz. 16,4-6. Co ten tekst mówi nam o rodzaju związku, w jaki się uwikłał?

W przeciwieństwie do innych związków z kobietami (przynajmniej tych wymienionych w Biblii), w przypadku Dalili czytamy, że Samson zakochał się w niej. Jednak nic nie wskazuje na to, by ta miłość była szczerze odwzajemniona.

Przeczytaj Sędz. 16,5-20. Jak ta historia świadczy o oślepiającej sile miłości? Co Samson powinien był zauważyć od samego początku? Dlaczego tego nie widział?

Jakkolwiek głupotą z jego strony było wdawanie się w związek z kolejną Filistynką, Samson powinien był zauważyć, że kobiecie tej nie zależy na nim. Jednak jego miłość i namiętność były tak silne, iż za wszelką cenę starał się on utrzymać ten związek, choć oczywiste było, że nie wyniknie z tego nic dobrego.

Czy uważnie strzeżesz swoich emocji i namiętności? Jakże wielu dobrych ludzi rujnuje życie sobie i bliskim wskutek braku panowania nad emocjami! Jaki jest najlepszy sposób ustrzeżenia się przed tą pułapką?

Oślepiony przez miłość

Przeczytaj Sędz. 16,16-31. Jeśli miałbyś wyłuskać morał z tej historii, jak wyraziłbyś go?

Bóg obdarzył ludzi zróżnicowaniem pod względem płci i postanowił, że mężczyzna i kobieta mają żyć w związku małżeńskim, który jest symbolem jedności Boga z Jego ludem (zob. Obj. 21,2). W idealnym związku partnerzy powinni nawzajem przybliżać się do Boga, a nie odciągać od Niego. W przypadku Samsona wyraźnie widzimy, jak zły związek może odseparować człowieka od Pana.
„Jakaż to zmiana dla tego, który był sędzią i obrońcą Izraela — teraz stał się słaby, oślepiony, uwięziony, poniżony, zmuszony do niewolniczej pracy! Stopniowo gwałcił warunki swego świętego powołania. Bóg znosił to długo, ale gdy tak dalece poddał się mocy grzechu, że zdradził swą tajemnicę, Pan odstąpił od niego. Jego długie włosy same w sobie nie miały żadnej mocy, ale były znakiem jego wierności wobec Boga. Gdy ten symbol został poświęcony folgowaniu namiętności, błogosławieństwa, których jego włosy były znakiem, także zostały utracone” (Ellen G. White, Patriarchowie i prorocy, wyd. V, s. 425).

Jaka ironia zawarta jest w fakcie, iż Samson został oślepiony?

Czytając tę historię, widzimy, że Samson pomimo błędów, jakie popełniał, nie utracił wiary, jakkolwiek była ona niedoskonała. Bóg nadal posługiwał się Samsonem w realizacji swoich zamierzeń. O ileż lepiej byłoby jednak, gdyby Samson pozostawał wierny prawdzie, którą wyznawał. To, że Bóg był w stanie realizować swoje zamiary niezależnie od upadków Samsona, w żadnym stopniu tych upadków nie usprawiedliwia. Świadczy jedynie o tym, że Bóg działa pomimo naszych błędów, ale o wiele lepiej byłoby, gdyby mógł działać przez nas, gdy jesteśmy Mu posłuszni.

Samson jest wymieniony w Hebr. 11,32 jako wierny naśladowca Pana. Jak świadczy to o łasce Bożej? Jaką nadzieję możesz czerpać z tego dla siebie?

DO DALSZEGO STUDIUM:

„Sprawozdanie biblijne nasuwa nieodparte wrażenie, iż Samson musiał być niewiarygodnie głupi. W każdej chwili mógł przejrzeć nikczemność Dalili i spokojnie wrócić do domu. Jednak problemem Samsona była nie tyle głupota, ile zmysłowe zauroczenie. Główny morał tej historii to ukazanie mechanizmu zmysłowej słabości, która, krok za krokiem, przywiodła go do zaprzepaszczenia cudownego Bożego daru nadludzkiej siły” (SDA Bible Commentary, t. II, s. 398).
„Samson był pod Bożą, opatrznościową opieką, był przygotowany do wypełnienia dzieła, do którego został powołany. Od samego początku życia miał sprzyjające warunki do rozwoju fizycznej siły, intelektualnej mocy i moralnej czystości. Pod wpływem złego towarzystwa przestał się opierać na Bogu, który jest dla człowieka jedyną ochroną, i został porwany przez falę zła. Ci, którzy, pełniąc obowiązki, są poddawani próbie, mogą być pewni, że Bóg ich ochroni, ale jeśli ludzie świadomie ulegają pokusom, prędzej czy później upadną”

PYTANIA DO DYSKUSJI

1. Co możesz zrobić, by pomóc komuś, kto pozwala, by namiętności górowały nad duchowym rozsądkiem?

2. Co możecie zrobić jako zbór, by nieść kuszonym pomoc i wsparcie silnej, kochającej i wyrozumiałej społeczności? Jakie zmiany muszą nastąpić w waszym zborze, aby ci, którzy potrzebują pomocy, mogli spotkać się z waszą wyrozumiałością i troskliwością, a nie potępieniem i osądzaniem?

3. Poświęćcie wspólnie czas, by modlić się za przywódców waszego zboru, za tych, którzy ponoszą odpowiedzialność, aby byli chronieni od popełniania błędów podobnych do tych, jakie popełnił Samson.

PODSUMOWANIE: Historia Samsona to dzieje silnego człowieka pokonanego przez moralną słabość. Gdyby zachowywał mocną więź z Bogiem, wówczas nie ulegałby namiętnościom i nie wdawałby się w niewłaściwe związki z kobietami. Jego doświadczenia ilustrują przestrogę: Nie chodźcie w obcym jarzmie z niewiernymi.

Rozdział VII  -  BOAZ I RUT - MOCNY FUNDAMENT

SPRAWY RODZINNE
POŚWIĘCENIE RUT
BOAZ
OŚWIADCZYNY
WYKUPIENIE
PYTANIA DO DYSKUSJI

   
STUDIUM : Rut 1,1—4,22.

TEKST PAMIĘCIOWY: „Dokąd ty pójdziesz i ja pójdę; gdzie ty zamieszkasz i ja zamieszkam; lud twój — lud mój, a Bóg twój — Bóg mój. Gdzie ty umrzesz, tam i ja umrę i tam pochowana będę” (Rut 1,16-17).

MYŚL PRZEWODNIA: Boaz i Rut są przykładem osób posiadających cechy, które tworzą mocny fundament udanego małżeństwa i szczęśliwego życia.

Od upadku w Edenie po piętno bestii przy końcu świata Biblia przedstawia dość ponury obraz ludzkości. Słowo Boże nie pozostawia suchej nitki na duchowym stanie człowieka. Od początku Biblii do jej końca ludzkość jest przedstawiona w sposób negatywny, nawet drastyczny, ale prawdziwy.
W środku tego demaskatorskiego objawienia tkwi maleńka Księga Rut — garstka bohaterów pełnych niezłomnej odwagi, szlachetnych przekonań, wiary, wierności i ofiarności. Skąd wzięli się ci ludzie?
Bajkowy wręcz związek Boaza i Rut jawi się jako przeciwieństwo tego, z czym mieliśmy do czynienia w okresie sędziów, w którym osadzona jest ta historia — gdy nie było króla, a każdy robił, co mu się żywnie podobało. Rut, Moabitka, okazała największe poświęcenie swojej owdowiałej teściowej i Bogu Izraela, zaś Boaz swoim postępowaniem wyznaczył wzór prawdziwej dobroci. Choć życie rzucało im kłody pod nogi, historia Rut ukazuje, jak dzięki właściwym postawom można pokonać przeciwności.

Sprawy rodzinne

Czasami możemy się spotkać z dobrocią, wiarą, poświęceniem i ofiarnością w najmniej spodziewanych sytuacjach. Stosunki rodzinne ukazane w Księdze Rut mogły z łatwością ulec rozkładowi. Jednak w tym przypadku stały się więcej niż wzorowe.

Przeczytaj 1. rozdział Księgi Rut i odpowiedz na następujące pytania:

1. Jakie podobieństwo występuje tutaj z niektórymi postaciami wcześniej przedstawionymi w Biblii? Zob. Rut 1,1; I Mojż. 12,10; 26,1.

2. Jaki dowód dobrych relacji w rodzinie Noemi jest zawarty w 1. rozdziale Księgi Rut? W jaki sposób przejawiały się te dobre relacje?

3. Przeczytaj słowa Noemi w Rut 1,8.15.20-21. Co słowa te mówią o niej?

Musiała to być szczególna rodzina — teściowa Hebrajka i dwie pogańskie synowe. Raczej nietypowy układ jak na taki, w którym można byłoby odnaleźć właściwe relacje rodzinne. Wszystko wskazywało na to, że układ ten skazany jest na szybki rozpad.
Jednak spoiwem łączącym tę dotkniętą przez los rodzinę było fenomenalne wzajemne poświęcenie dla dobra innych. Nie wiemy wszystkiego o tej rodzinie, ale z pewnością może ona być wzorem do naśladowania dla wielu.

Jak wierny i lojalny jesteś wobec swoich bliskich? Co możesz zrobić, by mniej myśleć o sobie, a więcej żyć i działać dla dobra innych?

Poświęcenie Rut

Co możemy powiedzieć na podstawie 1. rozdziału Księgi Rut o charakterze Rut? Jakie dowody mamy na to, iż wierzyła ona w Boga Izraela?

Poświęcenie Rut wobec jej teściowej było niezłomne. Odejście Orpy przypuszczalnie utrudniło decyzję Rut, by pozostać przy teściowej. Noemi wskazała Orpę i, zwracając się do Rut, powiedziała jej wprost: „Oto twoja szwagierka wraca do swojego ludu i do swojego boga; zawróć i ty za swoją szwagierką” (Rut 1,15). Wtedy właśnie Rut wypowiedziała te słynne słowa wyrażające pragnienie przynależności do ludu izraelskiego. Najwyraźniej ujrzała coś szczególnego w swoich izraelskich bliskich i Bogu, którego wyznawali, i to mimo że Noemi raczej nie zachowywała się jak gorliwa ewangelistka.

Jaki dowód znajdujemy na to, że Noemi nie była zbyt aktywna w wydawaniu świadectwa o Panu?

Pomimo niesprzyjających okoliczności, w Rut widzimy Moabitkę, która pragnęła przyłączyć się do Izraela, choć Izraelici byli bardziej skłonni zaakceptować Edomitów i Egipcjan niż Moabitów. Potomkom Edomitów i Egipcjan w trzecim pokoleniu wolno było nawet brać udział w zgromadzeniu Pańskim w świątyni (zob. V Mojż. 23,8-9), ale żaden potomek Ammonity czy Moabity nie mógł wejść do zgromadzenia Pańskiego nawet w dziesiątym pokoleniu (zob.
V Mojż. 23,4). Jednakże zakaz ten nie wykluczał możliwości poślubienia kogoś z tego ludu ani nie przekreślał Moabitów w sprawach zbawienia. Rut przyjęła Boga Noemi jako własnego, a Bóg okazał jej łaskę pod każdym względem.

Przyjrzyj się sobie, swojemu zborowi, swoim więziom z ludźmi i z Bogiem. Co w tym wszystkim mogłoby pociągać innych do twojego Kościoła i Boga? Jak twoja odpowiedź świadczy o tobie i twoim Kościele? Omówcie swoje odpowiedzi w klasie.

Boaz

Jak dotąd ujrzeliśmy Rut jako osobę o dobrym charakterze, wierną i poświęconą. Jednak wiemy, że trzeba mężczyzny i kobiety do udanej pary. Tak więc w historii Rut ważny jest także Boaz.

Przeczytaj Rut 2,1-12. Czego możemy się dowiedzieć z tego fragmentu o charakterze Boaza? Czym szczególnym się wyróżniał?

Gdy Boaz dowiedział się, kim jest młoda kobieta zbierająca kłosy na jego polu, podjął kilka kroków. Po pierwsze, dopilnował, by nie przeszkadzano jej zbierać kłosów, a nawet nieco jej w tym pomagano; po drugie, zapewnił jej spokój umysłu, informując ją, iż przykazał wszystkim, by jej nie zaczepiano; po trzecie, zadbał o jej potrzeby, pozwalając jej korzystać z wody do picia przeznaczonej dla jego pracowników; po czwarte, udzielił jej duchowego wsparcia.

Przeczytaj Jak. 2,14-17. W jaki sposób zasady wyrażone przez Jakuba objawiły się w postępowaniu Boaza? Czego możemy się nauczyć od niego?

Boaz starał się postępować tak, by Rut nie czuła się jak żebraczka (zob. Rut 2,13-23). W porze posiłku zaprosił ją, by przyłączyła się do jego żniwiarzy, korzystając z jadła i napoju, tak iż mogła się najeść do syta. Polecił swoim pracownikom, by nie zaczepiali Rut ani nie dokuczali jej, a nawet by upuszczali nieco więcej kłosów tam, gdzie zbierała. Stąd ilość zboża, jaką zebrała Rut, przekroczyła najśmielsze oczekiwania. To wszystko świadczyło o hojności Boaza. Wreszcie Boaz zaprosił ją, by do końca żniwa przychodziła zbierać kłosy tylko na jego polach.

Jakże często dobre słowo może odmienić życie człowieka! Czy chętnie wypowiadasz słowa pochwały i uznania? Bądź oszczędny w krytyce, a hojny w pochwałach!

Oświadczyny

Przeczytaj 3. rozdział Księgi Rut. Jakie szlachetne cechy charakteru przejawiały się w postępowaniu bohaterów w opisanych sytuacjach? Jak życie Jezusa objawiło podobne cechy?

Jeśli coś w Biblii powinno być dla nas oczywiste, to z pewnością fakt, iż opisane w niej wydarzenia należy rozumieć w ich kulturowym kontekście. Nawet wielkich wiecznych prawd Bóg uczy nas w swoim Słowie za pośrednictwem ludzi żyjących i funkcjonujących w określonej kulturze, która czasami może się nam wydawać dziwna, gdyż diametralnie różni się od naszej.

Jakie uwarunkowania kulturowe przedstawione w 3. rozdziale Księgi Rut wydają się odbiegać od tego, co jest przyjęte w twojej kulturze?

 

Choć działo się to nocą, oświadczyny mogły przysporzyć Rut kłopotów. Ktoś mógł ją śledzić, a potem szerzyć niemiłe plotki. Boaz mógł odrzucić jej propozycję. Jednak on natychmiast okazał jej wyrozumiałość, starając się rozwiać jej obawy. Zachował się tak, jakby to ona czyniła mu uprzejmość, wybierając jego zamiast kogoś młodszego czy przystojniejszego. Złożył jej obietnicę, a następnie odesłał ją do domu z cennym podarunkiem wyrażającym jego przychylność dla niej. Zadbał też, by nie doszło do żadnych fałszywych oskarżeń, jakie mogłyby wyniknąć z jej wizyty.

Przeczytaj jeszcze raz 3. rozdział Księgi Rut i przyjrzyj się różnym cechom charakteru Rut, Noemi i Boaza. W jakim stopniu objawiasz te cechy? Jakie sprawy i wyzwania w przyszłości będą wymagały od ciebie okazania takich cech? Zastanów się, co cię czeka w przyszłości i jak dzięki łasce Bożej możesz postępować we właściwy sposób.

Wykupienie

Przeczytaj 4. rozdział Księgi Rut. Jak potoczyły się dalsze dzieje rodu zapoczątkowanego małżeństwem Boaza i Rut, Izraelity i Moabitki?

Wykupienie jest chyba jednym z najważniejszych tematów Księgi Rut. W tych czterech krótkich rozdziałach słowo to w różnych formach występuje co najmniej dwadzieścia trzy razy. Boaz spełnił rolę wykupiciela wobec Noemi oraz jej zmarłego męża i synów. Dawid, sławny potomek Boaza i Rut, okazał się wybawicielem Izraela spod jarzma ucisku, w jakim naród znajdował się niemal nieprzerwanie od czasów Jozuego, zaś Jezus, jeszcze sławniejszy potomek, przyniósł odkupienie całej ludzkości (zob. Gal. 4,5; I Piotra 1,18; Obj. 5,9).

Na czym polegał obowiązek krewnego-wykupiciela? Zob. III Mojż. 25,25.47-49; IV Mojż. 36,8-9; V Mojż. 25,5-6.

Zwyczaj, zgodnie z którym najbliższy krewny poślubiał wdowę, by zachować dziedzictwo, istniał w krajach starożytnego Bliskiego Wschodu. W V Mojż. 25,5 zostało określone, iż w Izraelu ta praktyka odnosić się będzie do braci mieszkających po sąsiedzku. Juda zobowiązał drugiego swojego syna do przestrzegania tego zwyczaju względem Tamar. Boaz nie posiadał dostatecznych kwalifikacji w myśl przepisu z 25. rozdziału V Księgi Mojżeszowej, ale najwyraźniej praktykowano ten zwyczaj w poszerzonej formie, przenosząc go na krewnych o dalszym stopniu pokrewieństwa.
Noemi nie sprzedała rodzinnego dziedzictwa, ale gdyby była zmuszona to zrobić, wówczas prawo pierwokupu mieliby najbliżsi krewni, dzięki czemu dziedzictwo zostałoby zachowane w rodzie. Ponadto krewny, który nabyłby dziedzictwo, miał też obowiązek poślubić Rut i spłodzić z nią dziedzica jej zmarłemu pierwszemu mężowi, Machlonowi. Spełnienie tej roli wykupiciela niosło ze sobą pewne ryzyko. Jeśli krewny-wykupiciel miałby tylko jednego syna, i to z Rut, wówczas jego dziedzictwo rodowe przeszłoby na ród Machlona. Tak więc prawo zapewniało krewnemu możliwość odmowy spełnienia tego obowiązku. Jednakże ten, kto odmawiał wykupienia dziedzictwa i imienia swoich krewnych, musiał przejść upokarzającą ceremonię (zob. V Mojż. 25,7-10).

Jak powiedzieliśmy wcześniej, Biblia powstała w określonym kręgu kulturowym, nierzadko trudnym do zrozumienia dla tych, którzy żyją w innej kulturze. Biorąc to pod uwagę, jakie uniwersalne zasady dotyczące rodzinnych zobowiązań możemy znaleźć w historii Rut? Czy właściwie wypełniasz te zobowiązania?

DO DALSZEGO STUDIUM: Na początku historii prawdopodobieństwo, iż Rut poślubi Boaza, było nikłe. Wiele wyjątkowych wydarzeń było koniecznych, by doprowadzić do ich spotkania i małżeństwa. Po pierwsze, w Judzie zapanował głód, więc rodzina Elimelecha musiała opuścić rodzinne Betlejem i wyruszyć za chlebem poza granicę kraju. Po drugie, wybrali Moab jako miejsce schronienia, a nie Egipt czy Edom, dzięki czemu spotkali Rut. Po trzecie, w rodzinie Noemi znalazł się kawaler, który poślubił Rut. Po czwarte, mężczyzna ten zmarł, a Rut została wdową. Po piąte, nieurodzaj i głód w Judzie skończył się, więc Noemi mogła wrócić w rodzinne strony. Po szóste, Rut zdecydowała się towarzyszyć Noemi. Po siódme, w poszukiwaniu zboża Rut trafiła na pole Boaza.
W ten sposób Biblia konsekwentnie wskazuje, że Bóg czuwał nad wszystkim i przewidział to w swojej wszechwiedzy. Pan współdziała we wszystkim ku dobru z tymi, którzy Go miłują (zob. Rzym. 8,28). Historia Rut i Boaza jest tego znakomitym przykładem.

PYTANIA DO DYSKUSJI

1. Porównaj ze sobą dwie reakcje Noemi (zob. Rut 1,19-21; 2,20). Dlaczego takie zachowanie jest dość powszechne? Co złego było w jej teologii?

2. Omówcie odpowiedzi na ostatnie pytanie z wtorkowej części lekcji. Jak wasze odpowiedzi świadczą o was i waszym zborze? Co w waszym zborze może pociągać ludzi? Co może ich odpychać? Jakie praktyczne kroki możecie podjąć, by zmienić wasz zbór tak, aby przyciągał innych do Boga, którego reprezentujecie? Jak możecie zacząć wprowadzać niezbędne zmiany?

3. Omówcie swoją kulturę i jej stosunek do więzi rodzinnych. Co w waszej kulturze wzmacnia te więzi, a co je osłabia? Co możecie zrobić, by pełniej uświadomić ludziom ich obowiązki względem bliskich?

PODSUMOWANIE: Pomimo pewnych aspektów tej sytuacji, które nie sprzyjały ich małżeństwu, Boaz i Rut mieli najważniejsze cechy będące mocnym fundamentem udanego związku małżeńskiego. Oboje okazywali troskliwość i ofiarność oraz mieli silną więź z Bogiem.

Rozdział VIII  -  ELKANA I ANNA - SPEŁNIONY ŚLUB

ELKANA
MAŁŻEŃSTWO
ŚLUBOWANIE ANNY
ANNA, MATKA W IZRAELU
RODZINNE DZIEDZICTWO
PYTANIA DO DYSKUSJI

   
STUDIUM : I Sam. 1,1—2,26.

TEKST PAMIĘCIOWY: „Nikt nie jest tak święty, jak Pan, gdyż nie ma nikogo oprócz ciebie, nikt taką skałą jak nasz Bóg” (I Sam. 2,2).

MYŚL PRZEWODNIA: Historia Elkany i Anny to dzieje dwojga wierzących ludzi, którymi Bóg posłużył się w szczególny sposób. Czego możemy się nauczyć z ich przykładu?

Zazwyczaj dzieci są znane dzięki sławnym rodzicom. Jednak czasami zdarza się, że to rodzice stają się znani dzięki sławie swoich dzieci. Tak było w przypadku Elkany i Anny. Ci dwoje nie uczynili nic znaczącego poza tym, że wydali na świat Samuela. Nie byli pierwszymi ani ostatnimi, którym dziecko urodziło się po długim okresie oczekiwania i modlitw. Gdyby nie ich dziecko, ci dwoje — jakkolwiek byli ludźmi wiernymi Panu — najprawdopodobniej przeszliby niezauważeni przez historię, a teraz tylko Bóg i aniołowie pamiętaliby o nich. Jednak ich niezwykły syn, Samuel, sprawił, że informacja o Elkanie i Annie została zachowana na kartach Pisma Świętego, tak iż oboje przemawiają aż dotąd.
Wiele par, o których studiujemy w tym kwartale, to małżeństwa patriarchów, proroków czy przywódców, jakimi większość z nas nie jest. Jednak jako zwykli ludzie możemy utożsamić się z Elkaną i Anną. Być może nie będziemy rodzicami proroka, ale możemy okazywać podobne poświęcenie i dokonać nadzwyczajnych rzeczy w naszym zwyczajnym życiu.

Elkana

Przeczytaj 1. rozdział I Księgi Samuela. Czego możemy się dowiedzieć o Elkanie z tego rozdziału?

 „Ojcem Samuela był Elkana, lewita mieszkający w Ramie na pogórzu efraimskim. Był człowiekiem zamożnym i wpływowym, bogobojnym i pobożnym. Był także dobrym mężem. Choć niewiele zostało napisane o Elkanie, gdyż pozostaje on nieco w tle narracji, to jednak mamy o nim garstkę informacji. Wydaje się, iż szczerze kochał on Annę i czynił wszystko, co potrafił, by pocieszyć ją w jej bólu. Był także pobożnym człowiekiem, starającym się czynić wolę Pańską.
„Choć nie wymagano od niego pełnienia posługi w świątyni, to jednak Elkana, podobnie jak wielu lewitów w czasach sędziów (zob. Sędz. 17,8-9), udawał się jak inni Izraelici z własnymi ofiarami, by zachęcić tym sąsiadów i dać im dobry przykład. Mimo iż mieszkał w złym środowisku, jego uduchowienie najwyraźniej było na wyższym poziomie. Chociaż Chofni i Pinechas byli zepsuci, Elkana wiernie oddawał cześć Bogu, składając dary i ofiary” (SDA Bible Commentary, t. II, s. 455).
Chyba największe wrażenie robi postawa Elkany wobec ślubu złożonego przez Annę. Przecież to jego syn miał być oddany Panu. Z pewnością nie był to dla niego łatwy krok.

Jak Elkana przyjął ślub złożony Panu przez Annę? Czy miał prawo unieważnić to zobowiązanie? Zob. IV Mojż. 30,1-15.

Jakie cechy charakteru Elkany możesz lepiej naśladować w osobistej więzi z Panem?

Małżeństwo

Jak powiedzieliśmy we wczorajszej części lekcji, Elkana był najwyraźniej wiernym wyznawcą Pana. Nie ustrzegło go to od zlekceważenia Bożego ideału małżeństwa — związku jednego mężczyzny z jedną kobietą. To, że poligamia była wówczas na porządku dziennym, nie jest usprawiedliwieniem. Bóg dał nam inny ideał małżeństwa jako najlepszy dla nas. Gdy odchodzimy od niego, nie wynika z tego nic dobrego.
Według Ellen White, Anna była pierwszą żoną Elkany. Gdy okazało się, że nie może ona urodzić dziecka, Elkana poślubił drugą kobietę. „Jednak ten krok, u podłoża którego leżał brak wiary w Boga, nie przyniósł szczęścia. Synowie i córki pojawili się w rodzinie, ale radość i piękno Bożej świętej instytucji małżeństwa zostały utracone, a pokój rodziny zburzony na zawsze. Peninna, nowa żona Elkany, była zazdrosna i pełna uprzedzeń, pyszna i arogancka. Dla Anny wszelka nadzieja wydawała się przemijać, a życie stało się nieznośnym ciężarem” (Ellen G. White, Sons and Daughters of God, s. 39).

Jakie przykłady braku wiary i rozsądku możesz zauważyć u innych biblijnych bohaterów? Na czym polegały i jakie były ich skutki?

Jak wszyscy wiemy, dzięki Jezusowi, w którym mamy „odpuszczenie grzechów” (Kol. 1,14; zob. II Mojż. 34,7; Ps. 130,4; Ef. 1,7), nawet nasze najgorsze czyny mogą zostać przebaczone. Ale im gorszy czyn, tym zazwyczaj gorsze jego skutki. Otrzymaliśmy obietnicę odpuszczenia grzechów, ale w Biblii nie ma obietnicy uwolnienia od bezpośrednich skutków tych grzechów. Nawet, jak w przypadku Elkany, gdy czynimy coś, co nie jest wprost zakazane, możemy spotkać się z gorzkimi konsekwencjami uchylania się od właściwych zasad. Tak więc nie powinniśmy oszukiwać samych siebie swoją pobożnością i wiernością. Najlepszy z nas nie jest zupełnie odporny na niedowiarstwo i brak rozsądku.

Przypomnij sobie doświadczenia ze swojego życia, gdy brak wiary i zdrowego rozsądku doprowadziły do tego, iż musiałeś zbierać złe skutki swoich nieprzemyślanych decyzji. Czego nauczyłeś się na tych błędach, co może cię uchronić od popełniania ich na nowo?

Ślubowanie Anny

Jakie dwa problemy nękały Annę? Zob. I Sam. 1,2.6.

Imię Anna znaczy obdarzona łaską, natomiast imię Peninna pochodzi od słowa płodna. Jakże prorocze okazują się czasami imiona! Elkana bardziej kochał Annę, ale to Peninna wydawała na świat jego dzieci. Problem Anny polegał nie tylko na tym, że nie miała dzieci, ale też na tym, że Peninna miała ich aż kilkoro.

Elkana i jego rodzina udawali się do świątyni na doroczne święta (zob. I Sam. 1,3). W jakich świętach zobowiązani byli uczestniczyć Izraelici? Zob. II Mojż. 23,14-19.

1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Najbardziej uroczyste było Święto Szałasów. Prawdopodobnie to właśnie na to święto Elkana zabierał ze sobą całą rodzinę. Jednak nawet jeśli była to osobista rodzinna pielgrzymka, powinna była wiązać się z radosnym i podniosłym nastrojem. Ale pomimo tych powodów do radości, a może właśnie za ich przyczyną, Anna popadała w przygnębienie. Działo się tak, ponieważ Peninna znajdowała przyjemność w uprzykrzaniu jej życia (zob. I Sam. 1,7).

Jaki charakter miało ślubowanie Anny? Jaką miała pewność, że Pan wysłuchał jej modlitwy?

Biblia wyraźnie świadczy, że Bóg interweniował (zob. I Sam. 1,19) i Anna poczęła syna. Jednocześnie wpływ emocji na organizm także mógł być bardzo silny. Po rozmowie z Helim (zob. I Sam. 1,17) w jej zachowaniu zaszła znaczna zmiana. Jeśli wcześniej nie chciała uczestniczyć w posiłkach, to teraz chętnie jadła; jeśli wcześniej na jej twarzy widać było przygnębienie, to teraz jej oblicze się zmieniło. W I Sam. 1,19 czytamy, że Anna i Elkana wstali wcześnie i pokłonili się Panu. Następnie dowiadujemy się, że Anna poczęła, i to chłopca.

Nie zawsze otrzymujemy tak wyraźne odpowiedzi na nasze modlitwy, ale jakie biblijne obietnice zapewniają nas, że możemy ufać w dobroć i opiekę Pana, oraz pozwalają nam doświadczyć pokoju, jaki stał się udziałem Anny?

Anna, matka w Izraelu

Anna nazwała swojego syna Samuel. Imię to oznacza Bóg wysłuchał, a jednocześnie wiąże się z wyrażeniem wyproszony od Boga. Anna tak wyjaśniła to imię: „Od Pana go wyprosiłam” (I Sam. 1,20). Nie chcąc udawać się do świątyni, zanim nie spełni swojego ślubowania i nie zostawi tam swojego syna, czekała, aż odstawi go od piersi. Trwało to przynajmniej trzy lata.
„Od najwcześniejszych chwil, gdy tylko zauważyła przebłyski rozumu, Anna uczyła swego syna miłości i oddawania czci Bogu, jak również tego, by uważał się za własność Pana. Starała się przez każdy znany przedmiot, który go otaczał, skierować jego myśli do Stwórcy. A gdy była rozdzielona z dzieckiem, wierna matka nie ustała w swej troskliwości o niego. Każdego dnia był przedmiotem jej modlitw. Co roku własnoręcznie szyła mu szatę do służby, i gdy się udawała wraz z mężem na uroczystości religijne do Sylo, dawała dziecku ten dowód swojej miłości. Każda nitka tego maleńkiego okrycia była tkana z modlitwą, by mógł być czysty, szlachetny i wierny. Nie żądała dla swego syna doczesnej wielkości, ale żarliwie błagała, by mógł osiągnąć wielkość, która ma niebiańskie wartości — by mógł uczcić Boga i być błogosławieństwem dla bliźnich”

Gdy dziecko przyszło na świat i zostało wykarmione, Anna spełniła swój ślub złożony Panu i przyprowadziła chłopca do Heliego. Spodziewała się, że Heli za pomocą małej podpowiedzi przypomni sobie zdarzenie sprzed kilku lat. Wtedy Heli powiedział jej, nie znając treści jej modlitwy: „Idź w pokoju, a Bóg Izraela da ci to, o co go prosiłaś” (I Sam. 1,17). Teraz Anna powiedziała mu:
„O tego chłopca się modliłam, a Pan spełnił moją prośbę, jaką do niego zaniosłam” (I Sam. 1,27). Jakże łatwo Anna mogła sprzeniewierzyć się swojemu ślubowaniu i usprawiedliwić jego niespełnienie. Przecież Samuel był jej jedynym dzieckiem!

Czym jeszcze mogła Anna usprawiedliwić niespełnienie ślubowania?

Przeczytaj modlitwę Anny w I Sam. 2,1-10. Co jej słowa mówią o naturze i charakterze Boga? Które z elementów tej modlitwy mają dla ciebie największe znaczenie teraz, w twojej obecnej sytuacji? Jak możesz uczynić te słowa swoimi?

Rodzinne dziedzictwo

Jak zauważyliśmy wcześniej, nic z tego nie mogłoby się wydarzyć, gdyby nie zgoda Elkany. Anna najpewniej powiedziała mu o swoim ślubowaniu, a więc i on był świadkiem cudu, a jako pobożny człowiek zgodził się z decyzją Anny. Było to z jego strony mocne świadectwo wiary.

Przeczytaj jeszcze raz I Sam. 1,23. W słowach Elkany zauważalne są trzy elementy. Co w jego wypowiedzi wskazuje, że troszczył się o szczęście żony? Co wskazuje, że troszczył się o syna? Jak wyraził swoje pragnienie dochowania wierności Panu?

Choć oddanie dziecka byłoby trudne nawet w najbardziej sprzyjających okolicznościach, było coś jeszcze, co komplikowało sprawę i utrudniało decyzję.

Przeczytaj I Sam. 2,12-26. W jakim środowisku miał się znaleźć Samuel? Jak mogło to wpłynąć na decyzję w sprawie spełnienia ślubowania?

Bez względu na problemy pobożni rodzice postanowili spełnić ślub i oddać syna na służbę Panu. Oczywiście musieli pokładać ufność w Bogu, choć nie było to łatwe. Pan nagrodził ich wierność (zob. I Sam. 2,20). Gdy zostawili Samuela w świątyni, Anna urodziła jeszcze pięcioro dzieci (zob. I Sam. 2,21). Rodzice Samuela nie pojawiają się więcej w biblijnym sprawozdaniu. Ich dalsza historia nie została opisana. Jednak możemy się domyślać, że potoczyła się szczęśliwie. Dzięki ich wierności Izrael otrzymał wspaniałego przywódcę. Najwyraźniej są oni przykładem zasady zapisanej wieki po ich odejściu: „Błogosławieni są odtąd umarli, którzy w Panu umierają. (...) uczynki ich bowiem idą za nimi” (Obj. 14,13).

Gdybyś miał dzisiaj umrzeć w Panu, jakie uczynki poszłyby za tobą? Co twoja odpowiedź mówi o twoim sposobie życia? Wprowadzenie jakich zmian powinieneś rozważyć?

DO DALSZEGO STUDIUM:

„Jakąż nagrodę otrzymała Anna! Jakąż zachętą do wierności jest jej przykład! Każda matka otrzymuje takie nieocenione i niezmiernie drogocenne sposobności. Skromne codzienne obowiązki, które kobiety upatrują jako męczący ciężar, powinny być uważane za imponującą i szlachetną pracę. Jest przywilejem matki przez swój wpływ przynosić błogosławieństwo światu, i to powinno wnosić radość do jej serca. Ona może przygotować proste ścieżki dla stóp swego dziecka, by w słońcu i cieniu wiodły do chwalebnych wyżyn w górze. Matka może mieć nadzieję, że ukształtuje charakter swych dzieci według boskiego wzoru jedynie wtedy, gdy we własnym życiu stara się naśladować to, czego nauczał Chrystus. Świat jest pełen zgubnych wpływów. Moda i obyczaje wywierają silny wpływ na młodzież. Jeśli matka zaniedba swój obowiązek nauczania, kierowania i powstrzymywania od złego, oczywiście jej dziecko zaakceptuje zło i odrzuci dobro. Niech każda matka często przychodzi do Zbawiciela z modlitwą: »Naucz nas, jak mamy postępować z dzieckiem i co powinniśmy dla niego uczynić?«”

PYTANIA DO DYSKUSJI

1. Ta historia jest dobrym przykładem małżeństwa nagrodzonego za swą wierność. A co w sytuacji, gdy wydaje się, że wierzący ludzie nie są nagradzani, przynajmniej w widoczny sposób? Omówcie takie przypadki. Jak możecie to wyjaśnić?

2. Wielu ludzi cierpi wskutek niewłaściwego wychowania. Jakie obietnice i nadzieję możesz zaoferować komuś, kto zmaga się z problemami i wadami, będącymi skutkiem krzywd wyrządzonych w dzieciństwie?

3. Wszyscy znamy historie o wiernych rodzicach, którzy pomimo najszczerszych starań musieli przeżyć zawód i smutek, związane z odejściem dzieci od wiary. Omówcie otwarcie takie sytuacje. Jaką pociechę i nadzieję możecie przynieść takim osobom?

Rozdział IX -  PAŃSTWO JOBOWIE - ŻYCIE PO NAJWIĘKSZEJ STRACIE

HISTORIA JOBA
WSPOMNIJ ŻONĘ JOBA
AGENTKA SZATANA
"ZŁORZECZ BOGU I UMRZYJ!"
WZAJEMNE WSPARCIE
PYTANIA DO DYSKUSJI

     

STUDIUM : Job 1,1—2,10.

TEKST PAMIĘCIOWY: „Odpowiedział jej: Mówisz, jak mówią kobiety nierozumne. Dobre przyjmujemy od Boga, czy nie mielibyśmy przyjmować i złego?” (Job 2,10).

MYŚL PRZEWODNIA: Historia Joba i jego żony dość wcześnie ujawnia realność tragedii i cierpienia na tym świecie.

Charakter Księgi Joba, zaliczanej do działu ksiąg dydaktycznych, jak również imiona postaci sugerują, że opisane wydarzenia miały miejsce w Edomie. W Biblii najbliższe imieniu Job jest imię edomskiego króla Jobaba (zob. I Mojż. 36,33).

Imię żony Joba nie jest podane w księdze. Właściwie niewiele też napisano na jej temat. W całej Biblii znajduje się tylko jedna jej wypowiedź i właśnie te słowa — wypowiedziane w cierpieniu po tragedii niewyobrażalnej dla większości ludzi — zostały zapamiętane. Jednak w rzeczywistości mogła ona być przykładną żoną, troszczącą się o męża, dbającą o jego potrzeby, przygotowującą posiłki, pielęgnującą jego wrzody. Ale te dobre czyny nie są zapisane. Wyraźnie zaakcentowano osobę jej męża i jego cierpienie, podczas gdy ją ukazano tylko raz — i to namawiającą Joba, by uczynił właśnie to, czego oczekiwał szatan.

Zarówno mąż, jak i żona cierpieli z powodu straty, ale każde z nich zareagowało inaczej. Nie jesteśmy powołani, by ich osądzać, ale możemy uczyć się od nich i strzec się ich błędów.

Historia Joba

Od tysięcy lat historia Joba inspirowała, zdumiewała i zmuszała do myślenia czytelników. Tylko Bóg wie, jak wiele książek, komentarzy i esejów napisano na temat tej starożytnej księgi, która wraz z I Księgą Mojżeszową należy do najstarszych ksiąg Biblii. Obie zostały napisane przez Mojżesza podczas jego pobytu w Midianie. „Długie lata spędzone na pustkowiach Midianu nie były stracone. Mojżesz nie tylko przygotowywał się do czekającego go dzieła, ale pod natchnieniem Ducha Świętego napisał Księgę Rodzaju i Księgę Joba, które z głębokim zainteresowaniem miały być studiowanie przez lud Boży aż do końca świata” (Ellen G. White, w: Signs of the Times, 19 II 1880).

Co Job 1,1—2,8 mówi o charakterze patriarchy? Dlaczego, zważywszy jego charakter, jeszcze trudniej zrozumieć to, co go spotkało?

To ciekawe, że Księga Joba, obok I Księgi Mojżeszowej, jest jedną z pierwszych ksiąg Biblii. To tak, jakby Pan wiedział od początku, iż jednym z najważniejszych problemów nurtujących ludzi będzie kwestia zła. Skoro Bóg niebios jest tak miłujący i potężny, dlaczego na ziemi jest tyle cierpienia? Dla wielu ludzi to pytanie jest wyzwaniem, wobec którego niknie siła wiary.
Tak więc na początku Pan wyjawił nam w Księdze Joba i I Księdze Mojżeszowej tło wielkiego boju między dobrem a złem. Ukazano nam działanie zakulisowych sił, których nie potrafimy ujrzeć nawet przy pomocy teleskopów i skomplikowanych przyrządów. Choć Księga Joba nie odpowiada na wszystkie pytania, to jednak wskazuje, że cierpienie, ból i nieszczęścia nie są dla Boga zaskoczeniem. Nie powinny być też zaskoczeniem dla nas, a z pewnością nie mogą być uzasadnieniem odrzucenia Boga objawionego w Biblii.

Napisz kilka zdań, wyjaśniając, najlepiej jak potrafisz, swoje zrozumienie powodu istnienia cierpienia w świecie stworzonym przez miłującego Boga. Przygotuj się, by przedstawić swoją odpowiedź .

Wspomnij żonę Joba

Przeczytaj jeszcze raz listę nieszczęść, które spadły na tych ludzi. Postaw się na miejscu żony Joba. Co musiało się dziać w umyśle tej biednej kobiety?

Choć historia Joba skupia się na nim samym i jego cierpieniach, nie wolno nam zapominać o jego żonie. To także jej służący zostali zamordowani, to jej majątek został zrabowany — a ponad to wszystko — to jej dzieci, owoce jej łona, zginęły tragicznie. Jakby tego było mało, jej mąż, człowiek, z którym stała się „jednym ciałem” (I Mojż. 2,24), nagle zachorował na straszną chorobę skóry. Cierpienie, które dotknęło Joba, dotknęło także ją samą, i to nie mniej dotkliwie. Nietrudno zrozumieć jej rozpacz. Jednak w biblijnym sprawozdaniu poświęcono jej jeden werset spośród czterdziestu dwóch rozdziałów. Oczywiste jest, że można byłoby napisać znacznie więcej.

Przeczytaj Joba 2,9. Zwróć uwagę zwłaszcza na pytanie żony Joba. Co ono sugeruje?

W Joba 1,1 główny bohater księgi jest opisany jako ktoś, kto był „nienaganny i prawy” (hebr. tam wjahsar). To ciekawe, że w pytaniu jego żony: „Czy jeszcze trwasz w swojej pobożności?” (Job 2,9), hebrajskie słowo, przetłumaczone jako pobożność, pochodzi od tego samego słowa, które zostało przełożone w Joba 1,1 jako „nienaganny”, oznaczającego w języku hebrajskim dosłownie zupełny albo doskonały (zob. I Mojż. 6,9; 25,27; Ps. 37,37; 64,5). To samo słowo zostało użyte, by opisać patriarchę w Joba 1,8 i dwukrotnie w Joba 2,3 („nienaganny”, „pobożności”). Tak więc czterokrotnie Jobowi została przypisana cecha, której wartość została zakwestionowana przez Jego żonę: Jak możesz nadal być taki nienaganny wobec Boga, skoro to wszystko nam się przydarza? Nie wolno nam zapominać, że oboje uczestniczyli w tych tragicznych wydarzeniach — co dotknęło Joba, musiało dotknąć także jego żonę.

W słowach żony Joba zawarte jest przesłanie, iż skoro ktoś jest nienaganny przed Bogiem, to nie powinno go spotkać to, co ich spotkało. Czy jest coś złego w takim sposobie myślenia? W jakim sensie nienaganność przynosi błogosławieństwo już teraz, w doczesnym życiu?

Agentka szatana

Przeczytaj I Mojż. 3,1-13. Jakie podobieństwo dostrzegasz między tą historią a dziejami Joba i jego żony?

Istnieje kilka podobieństw między historią Adama a dziejami Joba. Po pierwsze, obaj byli nienaganni i pobożni, oczywiście w miarę swoich możliwości. Po drugie, obaj stanęli wobec próby, która była związana ze sprawami o zasięgu kosmicznym. Po trzecie, ich żony padły ofiarą szatana, choć nie w taki sam sposób. Po czwarte, w obu przypadkach szatan posłużył się żoną jako narzędziem pokusy wobec męża.

Przeczytaj szatańskie oskarżenia przeciwko Jobowi. Zob. Job 1,7-11; 2,3-5. W jaki sposób żona Joba, raczej nieświadomie, stała się agentką szatana w działaniach skierowanych przeciwko jej mężowi?

Żona Joba zapewne nie zdawała sobie sprawy z kosmicznego dramatu rozgrywającego się za kulisami wydarzeń, które spotkały ją i jej męża. Szatan osaczył ją i posłużył się nią dla swoich celów. Niegdyś posłużył się Ewą, choć ta żyła w Edenie. Tym razem to samo zrobił z żoną Joba, dotkniętą niewysłowionym nieszczęściem i cierpieniem. Okrutny wróg wszelkiego dobra nie cofnie się przed żadną nikczemnością i posłuży się każdym, kogo zdoła usidlić, by zwieść innych do grzechu i odprowadzić jak najdalej od Boga. Powinniśmy także zauważyć, że Adam — bezgrzeszny i cieszący się doskonałością Edenu — uległ pokusie, natomiast Job — upadły i cierpiący — oparł się złu. Jakże dobitnie świadczy to o uczciwości Joba.

Bez względu na to, czy jesteś mężczyzną czy kobietą, zastanów się, co możesz zrobić, by upewnić się, że nie staniesz się, świadomie lub nieświadomie, kusicielem, zwłaszcza wobec kogoś bliskiego.

„Złorzecz Bogu i umrzyj!”

Zarzut szatana wobec Boga oparty był na tym, że Job był nienaganny tylko dlatego, iż Bóg był dla niego dobry. Szatan utrzymywał, że gdyby Joba dotknęło nieszczęście, wówczas niechybnie odwróciłby się od Boga. Dwukrotnie szatan wyraził przekonanie, iż Job zacznie złorzeczyć Bogu w oczy. Jak czytamy, właśnie do tego usiłowała go nakłonić jego żona. Powinniśmy uważnie dobierać słowa, zwłaszcza w chwilach emocjonalnych uniesień.

Co poniższe teksty mówią o sile i znaczeniu słów? Zob. Przyp. 13,3; 25,11; Kazn. 10,12; Mat. 12,36-37; Jan 5,24.

Komentatorzy Księgi Joba zwracają uwagę na ciekawą rzecz. Gdy szatan dwukrotnie powiedział, iż Job będzie złorzeczył Bogu w oczy, a potem żona Joba radziła, by złorzeczył Bogu, w tekście nie pojawia się typowe hebrajskie słowo oznaczające złorzeczenie. Zamiast tego użyte jest tu słowo pochodzące od hebrajskiego tematu brk, oznaczającego zwykle błogosławienie (zob. I Mojż. 12,2; II Mojż. 12,32; Rut 2,4; Ps. 26,12). Psalmista pisze o błogosławieniu (od tematu brk) Pana (zob. Ps. 16,7; 26,12; 34,2). Jednak tutaj, w Księdze Joba, to samo słowo jest tłumaczone jako złorzeczyć. Dlaczego? (W Joba 1,5 hebrajskie słowo przetłumaczone jako „znieważyli” także pochodzi od tematu brk; podobne zastosowanie tematu brk pojawia się w I Król. 21,10).

Przeczytaj te wersety w Księdze Joba, w których hebrajski temat brk jest tłumaczony jako złorzeczyć, choć dosłownie oznacza błogosławić. Skąd ta sprzeczność?

Najwyraźniej wersety te nie miałyby sensu, gdyby hebrajski temat brk miał w nich być rozumiany dosłownie jako błogosławić. W przypadku żony Joba można przypuszczać, że jej słowa były przesiąknięte gorzkim sarkazmem (podobnie jak słowa szatana wypowiedziane przed Bogiem): Pobłogosław Boga tak, jak na to zasługuje, za wszystkie dobrodziejstwa, które od Niego otrzymaliśmy, a wtedy na pewno nie zostawi cię przy życiu i skróci twoją mękę! Jednak użycie słowa błogosławić np. w Joba 1,5 sugeruje, że mamy tu do czynienia z idiomem, w którym znaczenie tego wyrazu odbiega od jego sensu podstawowego.

Czy jesteś ostrożny w słowach? Co możesz zrobić, by upewnić się, że nie powiesz czegoś, czego później będziesz żałował i co może sprawić ból innym?

Wzajemne wsparcie

Żona Joba najprawdopodobniej wspierała go w trudnych chwilach. Cierpiała, widząc jego przygnębienie i opatrując jego wrzody. Widok jego rozkładającego się ciała musiał rozdzierać jej serce. Ona jedna przybliżała się do niego na tyle, by odczuć jego cuchnący oddech (zob. Job 19,17). Gdy wreszcie załamała się, nie odwróciła się od niego ani nie użalała się nad sobą, ale nie mogła znieść jego cierpienia. Pogodziła się z utratą majątku. Nie wypowiedziała ani jednego złego słowa, gdy zginęło jej dziesięcioro dzieci. Jednak widok cierpienia męża przepełnił czarę goryczy. Wreszcie dała wyraz swojemu uzasadnionemu rozżaleniu.

Przeczytaj Joba 2,10. Co było sednem reakcji Joba? Jak świadczy to o jego wierności wobec Boga pomimo nieopisanego cierpienia?

W odpowiedzi na gorzkie słowa żony Job nie nazwał jej głupią. Powiedział tylko, że jej słowa były jak słowa nierozumnej kobiety. Żona Joba nie była głupią osobą, a tego typu słowa nie były czymś normalnym w jej ustach — przeciwnie, były zupełnie niepodobne do tego, co mówiła i jak się zachowywała zazwyczaj. Tak więc odpowiedź Joba wskazuje, iż jego żona w normalnych okolicznościach nigdy nie zachowałaby się jak głupia kobieta. Jednak powstałe okoliczności trudno zaliczyć do normalnych.

Ku jakiemu niewłaściwemu poglądowi na temat swojego cierpienia skłaniał się Job?

Choć Job niesłusznie przypisywał Bogu odpowiedzialność za swoje cierpienie, to jednak postanowił pozostać wierny Panu. Użył przy tym słów dobro i zło, którymi opisane zostało zakazane drzewo w Edenie (zob. I Mojż. 2,17). Ludzie nigdy nie mieli poznać zła na własnej skórze, a jedynie dobro. Zło nie pochodzi od Boga, ale jest wynikiem przekroczenia Jego woli. Stało się tak powszechne i wszechogarniające, iż nawet nienaganni cierpieli jego skutki. Oczywiście ze wszystkich nienagannych, którzy cierpieli z powodu grzechu, nikt nie był tak nienaganny jak Jezus i nikt nie cierpiał z powodu zła bardziej niż On (zob. Iz. 53,3-6; II Kor. 5,21; I Piotra 2,24; 4,1).

Przeczytaj 1. rozdział I Listu Piotra. Jakie przesłanie, podobne do tego w historii Joba, jest tam zawarte? Odpowiedz sobie na pytanie: Jak zachowuję się w cierpieniu? Czego muszę się nauczyć, by pozostawać wiernym Bogu bez względu na okoliczności?

PIĄTEK — 31 sierpnia

DO DALSZEGO STUDIUM:
„Niewiele wiemy o tej kobiecie, a przyjęło się uważać, że była raczej złą osobą. Jednak niewątpliwie cierpienie Joba dotknęło mocno także ją samą. Utrata majątku była dotkliwa, ale emocjonalnie i psychicznie druzgocącym ciosem była utrata wszystkich dziesięciorga dzieci. Jej ból emocjonalny był zapewne trudniejszy do zniesienia niż ból Joba. Jednak zniosła to cierpienie z godnością. Kochała swojego męża. Musiała cierpieć nad wyraz, widząc go poddanego tak straszliwej męce fizycznej, psychicznej i duchowej i czując się zupełnie bezradną. Wydawało się jej, że jest tylko jeden sposób, by zakończyć tę nieopisaną tragedię. To, co powiedziała mężowi, wypływało z rozpaczy, ale także z głębokiej miłości i troski o niego. Podobnie jak później Piotr, nie zdawała sobie sprawy, że powtarza słowa szatana. Z pewnością nie była głupią kobietą, ale tego dnia mówiła jak głupia”

PYTANIA DO DYSKUSJI

1. Przeczytajcie wasze odpowiedzi na ostatnie pytanie z niedzielnej części lekcji. Czego możecie się nauczyć od siebie nawzajem? Czy wasze odpowiedzi są dobre? Jakie pytanie pozostaje bez odpowiedzi? Jak możemy pomóc sobie nawzajem żyć, nie mając odpowiedzi na pytanie o sens bólu i cierpienia?

2. W jaki praktyczny sposób współmałżonkowie mogą się wspierać i podnosić na duchu, zamiast stawać się narzędziami kusiciela i rzucać sobie nawzajem kłody pod nogi?

3. Czy ktoś w twoim zborze przeżył ostatnio życiową tragedię? Co możecie zrobić, by wesprzeć tę osobę i pomóc jej uporać się z bólem?

4. Zastanówcie się wspólnie nad przywoływaniem imienia Pana bez należnej czci. W jaki sposób możemy bezwiednie dopuszczać się tego grzechu? Pomyślcie o wyrażeniach, przysłowiach i porzekadłach używanych w waszym języku i omówcie tę kwestię.

PODSUMOWANIE: Państwo Jobowie z godnością znosili przeciwności losu. Choć żona cierpiała tak samo jak Job, to jednak załamała się, nie mogąc znieść tego, co spotkało jej męża. Od nich obojga możemy czerpać inspirację, gdy spotykają nas podobne nieszczęścia i życiowe tragedie.

Rozdział X -  DAWID I BATSZEBA - CUDZOŁÓSTWO I CO POTEM?

PRZED UPADKIEM
UPADEK
ZATAJENIE
SKUTKI GRZECHU
DAWID I BATSZEBA - OSTATNIE DNI
PYTANIA DO DYSKUSJI

   
STUDIUM : 11. i 12. rozdział II Księgi Samuela.

TEKST PAMIĘCIOWY: „Serce czyste stwórz we mnie, o Boże, a ducha prawego odnów we mnie!” (Ps. 51,12).

MYŚL PRZEWODNIA: Historia Dawida i Batszeby świadczy, że nawet najbardziej pobożni ludzie, jeśli przestają być czujni, mogą upaść i dopuścić się najgorszego grzechu. Jak dobrze, że mamy Boga, który wybacza nawet to, co nam wydaje się niewybaczalne.

Małżeństwo Dawida i Batszeby jest przykładem tego, jak można zacząć wszystko źle. Rozpoczęte jako cudzołożny związek, zagmatwany kłamstwem i morderstwem, jest ponurym dowodem na to, jak głęboko upadła ludzkość.
Wdając się w romans z Batszebą, Dawid złamał szóste przykazanie: nie zabijaj, siódme przykazanie: nie cudzołóż, dziewiąte przykazanie: nie mów fałszywego świadectwa przeciw bliźniemu swemu i dziesiąte przykazanie: nie pożądaj żony bliźniego swego (zob. II Mojż. 20,13-14.16-17). Choć Dawid wywierał na nią nacisk, Batszeba nie powinna była ulec, tak więc i ona ponosi winę.
Ostatecznie to, że Dawid otrzymał przebaczenie, jest niesamowitym świadectwem łaski Bożej nawet wobec najbardziej niewytłumaczalnych grzechów, które nie sposób nazwać inaczej jak zbrodnią. Gdy zdumiewa nas, jak nisko Dawid upadł, jeszcze bardziej zdumiewające jest to, że łaska Boża sięga nawet do najgłębszej otchłani ludzkiej deprawacji. W tym jest nasza nadzieja.

Przed upadkiem

Przeczytaj II Sam. 3,1-5; 5,13. Co w tych tekstach pomaga nam zrozumieć, dlaczego Dawid tak postąpił z Batszebą i dlaczego postępek ten należy uważać za szczególnie odrażający?

W Przyp. 27,20 czytamy, że „oczy ludzkie nigdy się nie nasycą”. Sprawdziło się to w przypadku Dawida. Gdy wdał się w romans z Batszebą, miał już co najmniej sześć żon i jeszcze więcej nałożnic. I jeszcze było mu mało? Co więcej, czy musiał dobierać się do cudzej żony?!
Nie powinniśmy zapominać o ważnej zasadzie: Wszelkie odejście od woli Bożej otwiera człowieka na jeszcze większą głupotę i zwiedzenie. Przekraczając wolę Bożą, Dawid otworzył się na jeszcze większą pokusę. Pobłażanie namiętności nie spowodowało jej zniknięcia, a jedynie coraz bardziej ją umacniało. Gdyby Dawid przestrzegał Bożego ideału — jeden mąż i jedna żona — byłby mniej otwarty na pokusy szatana. W tym przypadku tamy zostały przerwane i Dawida porwała powódź.

Przeczytaj Jak. 1,12-15. Jakie ostrzeżenie jest zawarte w tych słowach?

 Ci, którzy kiedykolwiek zmagali się z nałogiem, nieopanowanymi pragnieniami jakiegokolwiek rodzaju, wiedzą, że grzech nigdy się nie nasyci. Im więcej mu się pobłaża, tym bardziej się go pragnie, a im bardziej się go pragnie, tym łatwiej przychodzi usprawiedliwianie go, aż wreszcie człowiek staje się przez niego zniewolony. Jezus powiedział: „Każdy, kto grzeszy, jest niewolnikiem grzechu” (Jan 8,34).

Z jakimi silnymi pokusami, nałogami i skłonnościami walczyłeś, które panowały nad tobą? Jakie obietnice zwycięstwa otrzymaliśmy od Boga? Jakie decyzje musisz podjąć, by obietnice te spełniły się w twoim życiu?

Upadek

Przeczytaj II Sam. 11,1-5. Jakie kroki doprowadziły Dawida do upadku? W jakim momencie rozwoju wydarzeń mógł on przerwać marsz ku upadkowi? Z jakich starotestamentowych historii mógł czerpać dobry przykład? Zob. I Mojż. 39,7-14.

Wstępna pokusa biorąca się z patrzenia dociera do każdego z nas. Póki nie jest zależna od naszej woli, nie jest grzechem. Kolejnym krokiem powinno być zaprzestanie wnikania w pokusę. W przeciwnym razie człowiek wchodzi na niebezpieczny grunt i popełnia grzech w myślach. Wtedy bardzo trudne może być powstrzymanie się przed kolejnym, ostatnim krokiem — grzesznym czynem.
Jest oczywiste, że Dawid od początku wiedział, co robi. Dowiedział się, kim jest Batszeba, a choć powiedziano mu, że jest żoną innego, kazał ją sprowadzić, by zaspokoić swoją żądzę. Jaki inny powód mógł mieć? Była zamężna, więc raczej nie zamierzał się jej oświadczyć. Nie należy także przypuszczać, że się zakochał. Kierowała nim wyłącznie namiętność.
Ponadto, czy czasem nie odczuwał królewskiej pychy? Czy będąc królem, nie doszedł do przekonania, że musi mieć wszystko, czego zapragnie? Dlaczego więc miałby odmawiać sobie intymnego kontaktu z tą kobietą?

Przeczytaj II Sam. 11,4. Co możemy powiedzieć o Batszebie i jej reakcji na postępowanie Dawida?

Czy starała się stawić opór, czy też schlebiało jej to, że zainteresował się nią sam król? A może celowo brała kąpiel w miejscu, w którym mógł widzieć ją nagą? Jej mąż był poza domem od dłuższego czasu, więc mogła czuć się samotna. Tak czy inaczej, nic nie wskazuje na to, by Dawid do czegokolwiek ją zmuszał, jak Amnon, gdy zgwałcił Tamar (zob. II Sam. 13,14). Bez względu na szczegóły, jasne pozostaje, że Dawid, który powinien był zachować właściwą postawę, pomny na okazaną mu przez Boga łaskawość i hojność, wykorzystał tę młodą kobietę i doprowadził ją i siebie do grzechu.

Pociąg seksualny może być niezwykle silny. Jak bardzo powinniśmy być ostrożni, by nie wykorzystać cudzych słabości dla własnej niezdrowej satysfakcji i grzesznej korzyści? Jakie przesłanie w tej kwestii kierujesz do innych w swoich słowach, sposobie ubierania i gestach?

Zatajenie

W II Sam. 11,5 czytamy, iż Batszeba powiadomiła Dawida, że zaszła z nim w ciążę. Jej pewność co do ojcostwa Dawida świadczy, że nie była z żadnym mężczyzną oprócz niego, nie licząc oczywiście jej męża, który jednakowoż od dość dawna przebywał poza domem. Być może ten jeden raz z królem był jej jedynym cudzołożnym czynem — dość skutecznie upamiętnionym! Choć jej wina nie była może aż tak wielka jak wina Dawida, to jednak jej przyzwolenie czyni ją również winną.

Przeczytaj II Sam. 11,6-25. Jaką rolę odegrała Batszeba w zatajeniu swego grzechu przed mężem?

Nie mamy żadnej bezpośredniej wskazówki, iż Batszeba wiedziała o planach Dawida wobec jej męża. Przypuszczalnie nie informował ją w tym względzie. Jednak fakt, iż Dawid usiłował sprowadzić jej męża do domu, świadczy, że był pewny, iż Batszeba nie powie Uriaszowi o swojej zdradzie i o ciąży z królem. Skąd ta pewność Dawida? Zob. III Mojż. 20,10.

Można powiedzieć, że Dawid miał ją w garści. Gdyby się przyznała, mogłaby przypłacić to życiem. On zaś wyparłby się wszystkiego (ostatecznie dopuścił się przecież morderstwa, by ukryć swój grzech). O ileż łatwiejsze wydawało mu się skłamanie! Po co ja, mając tyle żon i nałożnic, miałbym uwodzić żonę jednego z moich najlepszych i najbardziej zaufanych wojowników? Batszeba, będąc w ciąży z innym mężczyzną, nie miała żadnego sposobu, by dowieść jego ojcostwa. Kto uwierzyłby jej słowu wypowiedzianemu przeciwko słowu szanowanego i potężnego króla, mającego tyle pięknych kobiet do dyspozycji? Batszeba musiała więc czuć się zupełnie bezradna.
Z jej punktu widzenia przyznanie się nie było żadnym wyjściem. Dawid to wiedział, więc niezwłocznie sprowadził Uriasza. Jednak na nic się to nie zdało.

Spójrz, jak jedna chwila nieopanowanej namiętności doprowadziła do spirali grzechu i zbrodni w życiu męża Bożego. Czy kontrolujesz swoje namiętności i pragnienia? Co możesz zrobić, by osłabić wpływ pokus i nie zostać sprowadzonym na drogę wiodącą do upadku?

Skutki grzechu

Przeczytaj II Sam. 11,26-27. Co mówi ten tekst o Dawidzie i Batszebie?

Batszeba opłakiwała swojego zamordowanego męża. Jej żal mógł być o tyle głębszy, iż zdawała sobie sprawę, że najprawdopodobniej przyczyniła się do jego śmierci. Nie wiemy, w jakim stopniu znała wówczas plany Dawida, ale wkrótce plotki o jego grzechach zaczęły się szerzyć na królewskim dworze i poza nim. Tymczasem Dawid postąpił honorowo i poślubił Batszebę. Przypuśćmy, że potrzebowała miesiąc, by zauważyć, że jest w ciąży. Przypuśćmy także, że przez miesiąc opłakiwała swojego męża (zob. IV Mojż. 20,29). Dodając do tego czas, który zajęło Dawidowi sprowadzenie Uriasza, odesłanie go z powrotem do Rabby i doprowadzenie do jego śmierci, nie sposób uwierzyć, by ktokolwiek mógł nie mieć wątpliwości co do czasu narodzenia dziecka.

Przeczytaj II Sam. 12,13-23. Działanie jakiej zasady dostrzegasz tutaj?

Trudno zrozumieć, dlaczego niewinne dziecko miało cierpieć za grzechy, z których popełnieniem nie miało nic wspólnego. Jednak taka jest potworna natura grzechu. Prowadzi on do cierpienia innych, nawet tych, którzy nie mieli do czynienia z grzechem. Ileż współmałżonków i dzieci cierpi wskutek grzechu cudzołóstwa, jakiego dopuszcza się jedno z rodziców? Grzech nigdy nie działa w odosobnieniu. Prędzej czy później, w taki lub inny sposób, skutki grzechu dadzą o sobie znać. Jakie inne przykłady funkcjonowania tej zasady możesz znaleźć w Biblii?

Przeczytaj II Sam. 12,24. Co tekst ten mówi o dalszych losach związku Dawida i Batszeby?

To małżeństwo było problematyczne od samego początku — małżeństwo, do którego nigdy nie powinno było dojść. Jednak Dawid okazał Batszebie współczucie, a potem urodziło im się kolejne dziecko. Mimo wszystko trudno sobie wyobrazić, by ich związek był naprawdę szczęśliwy i pełen miłości (w końcu Dawid miał jeszcze z tuzin innych kobiet).

Grzech, choć przebaczony, może przynieść straszne skutki. Czego możesz się nauczyć z tej historii, co mogłoby pomóc w codziennym przeciwstawianiu się pokusom?

Dawid i Batszeba — ostatnie dni

Po narodzinach Salomona Batszeba znika z kart biblijnej historii i pojawia się dopiero po latach, pod koniec panowania Dawida. Byłaby pewnie tylko jedną z wielu żon Dawida, gdyby nie fakt, iż jej syn, Salomon, został następcą tronu Izraela. W I Kron. 22,5-9 czytamy, iż Dawid oświadczył, że Pan polecił mu wyznaczyć Salomona jako przyszłego króla.

Przeczytaj I Król. 1,1-27. Jakie wydarzenia zostały opisane w tym fragmencie? Dlaczego Adoniasz był przekonany, że to on powinien objąć tron po ojcu, a nie Salomon? Zob. II Sam. 3,4.

Z jakiegoś powodu Bóg wyznaczył Salomona jako następcę tronu. Batszeba po narodzinach Salomona nie pojawia się w sprawozdaniach biblijnych aż do czasu buntu Adoniasza, gdy Natan przybywa, by powiadomić Dawida o rozwoju wydarzeń. Zarówno Natan, jak i Batszeba wiedzą, że Salomon, a nie Adoniasz, ma być królem.
Ciekawe jest to, jak Dawid zwraca się do Batszeby: „Czego chcesz?” (I Król. 1,16). Nie: Dzień dobry, kochanie, czy: Miło cię widzieć, moja droga. Wydaje się, że ich miłość, niegdyś silna i żywa, dawno już przygasła. Sam fakt, że Dawid zadał takie pytanie, wskazuje, że nie widywali się zbyt często (Dawid miał przecież Abiszag, która opiekowała się nim). Łączyło ich małżeństwo, związek oparty nie na miłości, ale na wzajemnej użyteczności i uprzejmości. Teraz właśnie Batszeba potrzebowała pomocy Dawida.

Przeczytaj I Król. 1,28-31. Zwróć uwagę na odpowiedź Batszeby po tym, jak król powiedział jej to, co chciała usłyszeć. Jak świadczy ona o ich związku?

Życzenie królowi wiecznego życia było formalnym pozdrowieniem — dość ironicznym w tej sytuacji. Wskazuje to, jak formalny i chłodny stał się ich związek. Trudno się temu dziwić.

Każdy dobry związek — małżeństwo, przyjaźń czy więź między rodzicem i dzieckiem — wymaga pielęgnowania. Jakie twoje związki z innymi ludźmi wymagają wzmocnienia i rozwinięcia? Co możesz zrobić, by je ulepszyć?

DO DALSZEGO STUDIUM:

"Wielu szemrało przeciwko, jak to nazywali, Bożej niesprawiedliwości przejawionej w oszczędzeniu Dawida, którego wina była tak wielka, a odrzuceniu Saula z powodu, jak im się wydawało, mniej ohydnych grzechów. Dawid jednak upokorzył się i wyznał swój grzech, podczas gdy Saul odrzucał upomnienia i zatwardzał swoje serce, nie okazując skruchy. (...) Każdy, kto pod wpływem Bożego napomnienia ukorzy swą duszę w wyznaniu win i skrusze, jak to uczynił Dawid, może być pewny, że jest dla niego nadzieja. Każdy, kto w wierze przyjmie obietnice Boże, zyska przebaczenie. Bóg nigdy nie odrzuci ani jednej naprawdę żałującej za grzechy duszy. Bóg daje obietnicę: »Chyba że cię poddadzą pod moją ochronę, zawrą ze mną pokój; niech zawrą ze mną pokój« (Iz. 27,5). »Niech bezbożny porzuci swoją drogę, a przestępca swoje zamysły i niech się nawróci do Pana, aby się nad nim zlitował, do naszego Boga, gdyż jest hojny w odpuszczaniu!« (Iz. 55,7)”

PYTANIA DO DYSKUSJI

1. Przeczytaj opis spotkania Natana z Dawidem (zob. II Sam. 12,1-8). Zwróć uwagę, że od samego początku powinno być oczywiste dla Dawida, iż opowiadanie Natana dotyczy jego. Mimo to Dawid zupełnie tego nie dostrzegał. Czego z tej historii możemy się nauczyć o tym, jak łatwo zwodzimy siebie samych w kwestii grzechu? Omówcie, jakie środki możecie przedsięwziąć, by uchronić siebie i innych przed wpadaniem w takie samozwiedzenie.

2. Przeczytajcie razem Ps. 51,1-21. Omówcie elementy ewangelii zawarte w tym psalmie. Czego uczy on o mocy łaski Bożej w życiu człowieka?

3. Jakich duchowych prawd możemy się nauczyć z historii Dawida i Batszeby, które pozwolą nam uniknąć podobnych błędów? Jak możemy pomóc sobie nawzajem, by nie wpaść w pułapkę podobną do tej, w jaką wpadł Dawid?

PODSUMOWANIE: Uważaj, bo nawet najsilniejsi mogą upaść, a im ktoś jest silniejszy, tym gorsze skutki jego upadku. Historia Dawida i Batszeby jest wyrazistym przesłaniem o cenie grzechu, ale także o wielkości Bożej łaski.

Rozdział XI -  AHAB I IZEBEL - NADUŻYWANIE WŁADZY

ACHAB
KRÓLEWSKA PARA
IZEBEL I ELIASZ
WINNICA NABOTA
NADCHODZI KONIEC
PYTANIA DO DYSKUSJI

   
STUDIUM : I Król. 16,28—18,46.

TEKST PAMIĘCIOWY: „Nie chodźcie w obcym jarzmie z niewiernymi; bo co ma wspólnego sprawiedliwość z nieprawością albo jakaż społeczność między światłością a ciemnością?” (II Kor. 6,14).

MYŚL PRZEWODNIA: Achab i Izebel dobrali się tak, że nawzajem wydobywali z siebie najgorsze cechy. Taka sytuacja jest wystarczająco tragiczna w jakimkolwiek małżeństwie, ale gdy zdarza się wśród przywódców narodu, jej skutki są katastrofalne.

Jeśli w Biblii jest jakieś małżeństwo, którego pod żadnym względem nie należy naśladować, to z pewnością jest to związek Achaba i Izebel. W tym przypadku sam szatan był swatem! Gdy połączy się króla, któremu brakuje silnej woli, z żądną władzy, przebiegłą i nikczemną kobietą, efekty muszą być z piekła rodem.
W tym tygodniu nasze studium będzie w znacznym stopniu dotyczyć władzy, a właściwie jej nadużywania.

Władza i autorytet są darem od Boga. Ci, którzy je posiadają, są zobowiązani posługiwać się nimi ku dobremu. Gdy postępują inaczej, wówczas grzeszą nie tylko przeciwko społeczeństwu, ale także przeciwko Bogu. Jak się przekonamy w tym tygodniu, Achab i Izebel wykorzystywali swoją władzę w sposób sprzeczny z wolą Bożą. Zebrali też skutki swojego postępowania. Jest to dobra lekcja dla nas, że powinniśmy używać władzy i autorytetu w takim zakresie, w jakim zostały nam dane.

Achab

W ubiegłym tygodniu przyjrzeliśmy się grzechowi Dawida i Batszeby — grzechowi, który doprowadził nie tylko ich samych, ale też cały naród do cierpienia. Osłabiony status Dawida pozwolił wykiełkować nasionom buntu w jego rodzinie, a to otworzyło drogę do późniejszego rozpadu państwa na dwa odrębne królestwa.

Przeczytaj I Król. 16,28-30. Co mówi ten tekst o charakterze Achaba?

Jakie zło czynili poprzedni królowie? Zob. I Król. 12,25-33; 13,33-34; 14,22-27; 15,26.34; 16,15-20.25. W jaki sposób ten krótki przegląd królewskich grzechów pomaga nam zrozumieć stopień nikczemności, jaki osiągnął Achab podczas swojego panowania?

„Na dwa lata przed śmiercią Asy rządy w królestwie Izraela zaczął sprawować Achab. Od początku jego panowanie charakteryzowało dziwne i straszne odstępstwo. Ojciec jego, Omri, założyciel Samarii, »czynił to, co złe w oczach Pana, i postępował gorzej, niż wszyscy jego poprzednicy« (I Król. 16,25), ale grzechy Achaba były jeszcze większe. On to »czynów takich, pobudzających do gniewu Pana, Boga Izraela, popełnił więcej, aniżeli wszyscy królowie izraelscy, jego poprzednicy« (I Król. 16,33), postąpiwszy w ten sposób, »że chodził w grzechach Jeroboama, syna Nabata« (I Król. 16,31). Mało mu było bałwochwalstwa w Betelu i w Dan. Zuchwale poprowadził lud na szczyt pogaństwa, zastąpiwszy cześć dla Jahwe kultem Baala” (Ellen G. White, Prorocy i królowie, wyd. III, s. 64).
Z naszego punktu widzenia trudno pojąć, jak ci królowie mogli upaść tak nisko i pogrążyć się w takich grzechach i takim odstępstwie. Jednak problem polega na tym, że patrzymy na tamte dzieje z naszego punktu widzenia, a nie z punktu widzenia ich uczestników. Kto wie, jak my postępowalibyśmy na ich miejscu. Dzieje te powinny być dla nas ostrzeżeniem, iż jesteśmy tylko ludźmi i łatwo możemy odejść od Boga żywego.

Jak możesz się zabezpieczyć w swoim codziennym życiu przed stopniowym odchodzeniem od zbawczej więzi z Jezusem Chrystusem?

Królewska para

Jakby całego popełnionego przez Achaba zła było jeszcze mało, dodał on do tego swoje małżeństwo z Izebel (zob. I Król. 16,31), pogańską księżniczką, której imię stało się synonimem zła.

Było to małżeństwo z całą pewnością podyktowane względami politycznymi, nie uczuciem. Wojna, szczególnie z Aramejczykami pod wodzą Benhadada, zdominowała dwudziestodwuletnie panowanie Achaba. Konflikt ten zmusił go do zawierania aliansów z innymi zagrożonymi państwami, a jeden z nich został przypieczętowany małżeństwem z Izebel, córką Etbaala, króla Sydonu, kapłana bogini Aszery. Nieco później Atalia, córka Achaba, pomogła scementować przymierze z Judą, wychodząc za Jehorama, syna Jehoszafata, następcę tronu Judy.

Co zaczął robić Achab po tym, jak poślubił Izebel? Zob. I Król. 16,31-33.

Nawykły do grzechu i kompromisów Achab nie tylko nie potrzebował specjalnej zachęty ze strony swojej pogańskiej żony, by służyć Baalowi, ale także, by szerzyć kult Baala w narodzie izraelskim. Czy Izebel dążyła do upowszechnienia kultu Baala dlatego, że tak gorliwie wierzyła w swojego boga, czy też dlatego, że służyło to umocnieniu jej władzy? Przecież gdyby czciciele Jahwe przejęli władzę, Izebel nie tylko przestałaby być królową, ale zapewne straciłaby życie. A zatem najprawdopodobniej przyświecało jej pragnienie zachowania władzy. Jakże wygodne jest posłużenie się rzekomą pobożnością, by zabezpieczyć swoje panowanie!

Jakie argumenty poświadczają, że Izebel zamierzała wykorzenić kult prawdziwego Boga i zastąpić go kultem Baala? Zob. I Król. 18,4.13; 19,1-2; 21,25.

Jeden grzech prowadził do następnych. Wkrótce król osiągnął taki poziom degeneracji, jakiego wcześniej sobie nie wyobrażał. Czego możemy się nauczyć z tego smutnego sprawozdania, co mogłoby nam pomóc uniknąć podobnego błędu?

Izebel i Eliasz

Przeczytaj słynną historię opisaną w 18. rozdziale I Księgi Królewskiej. Jakie siły się tu starły?

Wywiązał się zaciekły konflikt między Eliaszem i Izebel. Jako królowa, Izebel miała za sobą argumenty polityczne. Z religijną gorliwością wykonywała w Izraelu dzieło swojego ojca, króla i kapłana Baala i Aszery w Tyrze i Sydonie. Na życzenie Izebel, Achab wybudował świątynię Baala, przy której niewątpliwie funkcjonowała szkoła kształcąca kapłanów. Izebel osobiście przewodniczyła kultowi Baala w Izraelu i uczyniła go religią państwową.

W jaki sposób Izebel wspierała proroków Baala? Zob. I Król. 18,19.

Czterystu proroków Baala jadało u jej stołu. To znaczy, że mieli dostęp do dworu królewskiego i pełne poparcie Achaba. Najwyraźniej Izebel miała na niego nieograniczony wpływ.
W obliczu tego szerzącego się odstępstwa Eliasz czynił starania, by zachować kult Jahwe. Już samo jego imię oznacza: moim Bogiem jest Jahwe. Konflikt religijny przybrał na sile, gdy Eliasz przybył do pałacu Achaba i oświadczył, że odtąd w Izraelu nie będzie deszczu, dopóki Bóg nie pozwoli (zob. I Król. 17,1). Był to bezpośredni atak przeciwko Baalowi, uważanemu za boga deszczu i płodności. Achab nazwał Eliasza sprawcą nieszczęść w Izraelu (zob. I Król. 18,17), ale prorok obrócił to oskarżenie przeciwko królowi. To nie Eliasz był przyczyną nieszczęść, w tym nadchodzącej suszy, ale Achab, który porzucił służbę Jahwe (zob. I Król. 18,18). Później, na szczycie góry Karmel (pod nieobecność Izebel, ale w obecności Achaba), Eliasz dowiódł niemocy Baala i potęgi Jahwe władającego deszczem. Achab był tak samo bezsilny jak Baal. Bezradnie przyglądał się porażce baalizmu i rzezi setek proroków Baala. W domu wyjaśnił Izebel, dlaczego już nie musi ona się troszczyć o pokarm dla proroków Baala.

Jakiego rodzaju negatywne wpływy cię otaczają? Co możesz zrobić, by w miarę możliwości im przeciwdziałać?

Winnica Nabota

Jak to się stało, iż pod swymi rządami Achab dopuścił do takiego upadku w kraju? Historia winnicy Nabota daje nam wgląd w proces degeneracji. Przeczytaj I Król. 21,1-4. Co ten fragment mówi o charakterze Achaba i co wyjaśnia w powyższej kwestii?

 

W I Król. 21,5-7 opisana jest reakcja Izebel. Zupełne przeciwieństwo Achaba! Nic dziwnego, że ta nikczemna kobieta zdominowała rządy w państwie. Podczas gdy jej mąż wrócił do domu pogodzony z sytuacją, ona nadal knuła intrygę, by za wszelką cenę postawić na swoim. Jej reakcją było ironiczne pytanie „To ty sprawujesz władzę królewską w Izraelu?” (I Król. 21,7). Izebel za wszelką cenę dążyła do władzy i dominacji, a jej mąż nie był w stanie jej zatrzymać.

Przeczytaj dalszy ciąg tej historii. Zob. I Król. 21,8-16. W jaki sposób Izebel dążyła do realizacji swoich celów? Jakim wybiegiem się posłużyła? Jak świadczy to o niej?

Izebel zdawała sobie sprawę z tego, co mówią przepisy izraelskiego prawa, a zatem postanowiła je wykorzystać do własnych celów. Poza ogłoszeniem postu, co miało oznaczać, iż popełniony został jakiś straszny grzech, oskarżyła Nabota o zbrodnię, za którą mógł być skazany na śmierć (zob. III Mojż. 24,16). Wreszcie dopilnowała, by stawiło się przynajmniej dwóch świadków (zob. IV Mojż. 35,30; V Mojż. 17,6), czego wymagało prawo. Ta kobieta wiedziała, co robi — choć w żadnym stopniu nie identyfikowała się z religią Izraela, to jednak potrafiła ją wykorzystać, realizując swoje zamierzenia.

Reszta rozdziału (zob. I Król. 21,17-29) wskazuje, że choć Izebel była inicjatorką i realizatorką tej zbrodni, Pan przypisał odpowiedzialność za to także Achabowi. Achab wiedział, co się dzieje, i nie przeciwstawił się temu. Ponosił winę w takim samym stopniu jak jego żona.

Zastanów się, jak łatwo uzasadnić arogancję władzy względami religijnymi. Czy zdarzyło ci się posługiwać religią, by nakłaniać innych do twoich racji? Dlaczego powinniśmy się mieć na baczności, by nie wpaść w taką pułapkę?

Nadchodzi koniec

Świadome działania Achaba i Izebel, mające na celu szerzenie kultu Baala z całą jego niemoralnością, nie mogły nie wywołać gniewu Bożego. Do tego dodali oni wypaczenie wszelkich norm godnego sprawowania władzy, z zimną krwią doprowadzając do zamordowania niewinnego Nabota. Ich małżeństwo było najgorszym z możliwych połączeń — słabego króla z bezwzględną i przebiegłą kobietą, żądną władzy. Nic dziwnego, że ich panowanie było jednym z największych nieszczęść w dziejach Izraela.

Jaki koniec spotkał Achaba i Izebel? Zob. I Król. 22,29-40; II Król. 9,30-37.

Zły wpływ tej nikczemnej pary nie zakończył się wraz z jej odejściem, ale trwał jeszcze w następnym pokoleniu.

Przeczytaj I Król. 22,52-54. Co ten tekst mówi o skutkach wpływu tych dwojga występnych ludzi?

„W czasie panowania swego ojca [Achaba] Achazjasz był świadkiem zadziwiających czynów Najwyższego. Widział przejmujące dowody tego, że Bóg wskazał odstępczemu Izraelowi drogę, traktując odpowiednio tych, którzy sprzeniewierzyli się wezwaniom Jego prawa. Achazjasz postępował jednak tak, jakby te wszystkie rzeczywiste wydarzenia były czczymi bajkami. Zamiast ukorzyć serce przed Panem, szedł za Baalem i w końcu poważył się na ten najbardziej zuchwały akt bezbożności. Zbuntowany i niezdolny do skruchy Achazjasz zmarł zgodnie ze słowem Pana, wypowiedzianym przez Eliasza” (Ellen G. White, Prorocy i królowie, wyd. III, s. 117).

W jaki sposób wpływają na ciebie grzechy innych osób? Jakie biblijne zasady i obietnice mogą pomóc ci złagodzić skutki tego wpływu?

DO DALSZEGO STUDIUM:

„Achab był słaby moralnie, a związek z pogańską kobietą o zdecydowanym charakterze i silnym temperamencie zagroził jemu i całemu narodowi prawdziwym nieszczęściem. Bez jakichkolwiek zasad, niewdrożony w sprawiedliwe i uczciwe postępowanie, charakter króla łatwo poddał się systematycznemu wpływowi Izebel. Samolubna jego natura nie była zdolna ocenić łask, jakich użyczał Bóg Izraelowi, ani też pojąć obowiązków strażnika i przewodnika narodu wybranego” (Ellen G. White, Prorocy i królowie, wyd. III, s. 65).

PYTANIA DO DYSKUSJI

1. Pod wieloma względami lekcja tego tygodnia dotyczyła sprawowania władzy. Jakie przywileje wiążą się z posiadaniem władzy? Jakie niesie ona zagrożenia? Omówcie władzę, jaka wiąże się z religią. Jakich niebezpieczeństw w sposób szczególny należy się wystrzegać w sprawowaniu władzy związanej z religią? Dlaczego tego rodzaju władza może być najbardziej niebezpieczna, gdy zostanie nadużyta? Jak my, jako Kościół, możemy ustrzec siebie i innych od tego rodzaju nadużyć?

2. Ze studium tego tygodnia możemy wyciągnąć wnioski dotyczące siły oddziaływania. Omówcie, jakiego rodzaju wpływ wywieramy jako jednostki i jako Kościół. Co możemy zrobić, by upewnić się, że nasz wpływ będzie możliwie najbardziej pozytywny, zarówno w świecie, jak i w Kościele?

3. Pomyśl, jakie pierwsze wrażenie wywiera twój zbór. Postaw się w sytuacji kogoś, kto odwiedza twój zbór po raz pierwszy. Jakie są jego mocne i słabe strony? Co możecie ulepszyć, by zrobić jak najlepsze wrażenie?

PODSUMOWANIE: Zły sam w sobie Achab stał się jeszcze gorszy pod wpływem Izebel. Żadna inna para królewska nie dopuściła się takich nadużyć władzy, jak oni. Bóg musiał interweniować, by uratować Izraela i Judę od zupełnego upadku.

Rozdział XII -  OZEASZ I GOMERA - PRZEBACZENIE DLA NIEWIERNEJ

OZEASZ I GOMERA
NIEWIERNOŚĆ GOMERY
DUCHOWE CUDZOŁUSTWO
OWOC NIEWIERNOŚCI
ZDUMIEWAJĄCA MIŁOŚĆ
PYTANIA DO DYSKUSJI

   
STUDIUM : Oz. 1,1—3,5.

TEKST PAMIĘCIOWY: „Potem Pan rzekł do mnie: Idź, pokochaj jeszcze kobietę, która kocha innego i cudzołoży, tak jak Pan miłuje synów Izraela, chociaż oni zwracają się do innych bogów i lubią placki z rodzynkami” (Oz. 3,1).

MYŚL PRZEWODNIA: Historia Ozeasza i Gomery znakomicie ilustruje miłość Boga do Jego błądzącego ludu.

Wielu sądzi, że historii Ozeasza i Gomery nie należy odczytywać dosłownie. Są przekonani, że Bóg nie żądałby od nikogo, a już na pewno nie od proroka, by świadomie wybrał tak nędzny los. Ludzie ci wierzą, że historię tę należy odczytywać jako rozbudowaną przypowieść.
Wiemy, że Bóg posługiwał się życiem rodzinnym proroków, by zilustrować dawane im proroctwa, dlaczego więc tym razem miałoby być inaczej? Izajasz wprost stwierdził, że on i jego dzieci są Bożymi znakami i symbolami w Izraelu (zob. Iz. 8,18). Jeremiasz otrzymał polecenie, by nie żenił się i nie miał dzieci, co miało potwierdzać jego poselstwo o nadchodzącej klęsce (zob. Jer. 16,2-4). Żona Ezechiela zmarła, a Bóg, który to przepowiedział, polecił prorokowi, by jej nie opłakiwał (zob. Ezech. 24,16).
Możemy więc rozumieć tę historię dosłownie jako dzieje proroka, który pojął żonę, stracił ją, gdy odeszła z innym, ale potem przyjął ją z miłością. Nie jest to wydarzenie wyjątkowe. Zdarza się, że ludzie przebaczają niewiernym współmałżonkom i odbudowują zerwany związek.

Ozeasz i Gomera

Gdy weźmiemy pod uwagę to, jak bliskiego związku pragnął Pan ze swoim ludem — związku porównywalnego do małżeństwa (zob. Oz. 2,21-22; Iz. 62,5) — wówczas użyte tu wyobrażenia stają się dla nas jasne.

Z tego, co wiemy, prorocka służba Ozeasza odbywała się w czasach królów judzkich: Uzjasza (790-739), Jotama (750-731), Achaza (735-715), Hiskiasza (729-686). Służba ta trwała około czterdziestu lat — mniej więcej tyle, co jego małżeństwo. Nic więcej nie wiemy o proroku. Jego ojciec, Beeri, nie jest wspomniany nigdzie indziej w Biblii. Nie zostało określone miejsce, z którego pochodził Ozeasz. Jego poselstwa były skierowane do północnego Izraela, a zatem z pewnością tam właśnie mieszkał. Były to ostatnie lata historii tego królestwa, ale Ozeasz nie opisał upadku państwa spowodowanego najazdem asyryjskim w roku 722 p.n.e. Zapewne wyprowadził się do Judy i spisał swoją księgę przed tym wydarzeniem. Przemawia za tym fakt, iż lata jego służby są datowane według lat panowania królów judzkich.
Na podstawie licznych aluzji do pieca w Oz. 7,4-8 niektórzy przypuszczają, że Ozeasz był z zawodu piekarzem. Posługuje się on wyobrażeniem pieca, ognia oraz rozczyniania i wyrastania ciasta.

Przeczytaj Oz. 1,1-2. Co Bóg polecił uczynić Ozeaszowi? Jaka symbolika została zawarta w tym poleceniu? Zob. Jer. 3,1-2.9; 13,27; Ezech. 16,15-16; 23,17-19.

Czy Gomera była prostytutką? Podczas gdy Biblia warszawska nazywa ją nierządnicą, hebrajski oryginał zawiera określenie kobieta (żona) wszeteczeństwa. Jest kilka możliwych wyjaśnień takiego tłumaczenia: 1. Mogła ona być córką lub wnuczką nierządnicy (stąd sama mogła być niejako predestynowana do tego sposobu życia). 2. Mogła być kobietą wykazującą tego rodzaju skłonności. 3. Mogła zostać nazwana wszetecznicą w proroczym przewidywaniu przyszłości. 4. Księga została napisana po latach, gdy charakter Gomery był już dobrze znany.
Gomera najwyraźniej była rzeczywistą osobą. Wartość opartej na autentycznych wydarzeniach opowieści o związku Ozeasza z niewierną żoną ma dużo głębsze znaczenie niż podobna historia, będąca jedynie przypowieścią. Pan posłużył się tym sprawozdaniem, by przekazać swojemu ludowi twarde przesłanie o prawdziwym znaczeniu ich duchowej niewierności. Niewątpliwie pragnął, by wrócili do Niego.

Niewierność Gomery

Wkrótce po tym, jak Ozeasz poślubił Gomerę, ta „urodziła mu syna” (Oz. 1,3). Tekst wskazuje, że Ozeasz był ojcem dziecka. Gomera miała jeszcze dwoje dzieci, jednak tym razem nie urodziła ich Ozeaszowi, a jedynie „znowu poczęła i urodziła córkę” (Oz. 1,6) i „jeszcze raz poczęła i urodziła syna” (Oz. 1,8). To może sugerować, że Ozeasz nie był ojcem kolejnych dzieci. Niektóre przekłady tak właśnie interpretują te teksty.
Pierwszy syn został nazwany Jezreel (Bóg rozprasza). Córka otrzymała imię Niemiłowana (hebr. Lo-ruhammah). Choć to Bóg nadawał imiona, w przypadku Ozeasza słuszne wydawało się zaznaczenie, iż nie miłował on dziecka, które nie było jego. Kolejny syn został nazwany Niemójlud (hebr. Lo-ammi). I tym razem był to znak, iż Ozeasz miał prawo nie zaakceptować tego dziecka. Ozeasz oświadczył, że nie może okazać miłości jej dzieciom, gdyż są one owocem cudzołóstwa, poczęte w hańbie (zob. Oz. 2,6-7).

O co Ozeasz oskarżał Gomerę? Zob. Oz. 2,7.10.

Może się wydawać dziwne, iż ktoś mógłby nie wiedzieć, kto przynosi do domu pokarm, ale te teksty można rozumieć na kilka sposobów. Możemy je odczytywać przez odniesienie ich do Izraelitów. Swoje plony z pól i winnic — zboże i wino — oraz wełnę i oliwki przypisywali oni Baalowi, bogowi deszczu i urodzaju. Uważali także, iż złoto i srebro są darem od Baala i używali tych metali do wyrobu jego wyobrażeń (zob. Oz. 8,4; 13,2). Zastanów się nad Bożą reakcją na ich czołobitność wobec Baala, podczas gdy to Jahwe dostarczał im deszczu, zapewniając plony i wszelkie dobrodziejstwa.
Grzech niesie ze sobą duchową utratę wzroku, która sprawia, że człowiek nie rozumuje jasno, tak iż, obserwując otaczającą go rzeczywistość, dochodzi do głupich wniosków, mających usprawiedliwić jego głupie postępowanie.

W jaki sposób doświadczyłeś mocy grzechu, zaślepiającej umysł? Jakie inne sprawozdania biblijne przedstawiają to duchowe zagrożenie? Zob. Jan 9,1-41. Jakie kroki możesz podjąć, by uchronić się przed popadaniem w tego rodzaju niedowidzenie?

Duchowe cudzołóstwo

Jak wspomnieliśmy, Biblia posługuje się porównaniem do małżeństwa w celu przedstawienia bliskiego związku, jakiego Bóg pragnie ze swoim ludem. A zatem cudzołóstwo czy wszeteczeństwo są stosownymi symbolami niewierności wobec Boga.
Ze wszystkich sposobów, w jakie małżonkowie mogą ranić się nawzajem, cudzołóstwo jest jednym z najgorszych. Przez swoją fizyczną intymność oboje małżonkowie tworzą święte środowisko, w którym uczestniczyć mogą wyłącznie oni, będąc jednym ciałem. Pogwałcenie tej sfery jest jednoznaczne ze złamaniem świętego zobowiązania i zniszczeniem czegoś, co należało wyłącznie do nich dwojga.

Przeczytaj Mat. 5,32. Co możemy wyczytać ze słów Chrystusa na temat zła związanego z cudzołóstwem?

Zasadniczą tematyką Księgi Ozeasza nie jest niewierność małżeńska, ale duchowe odstępstwo — odejście ludu Bożego do obcych bogów. Obecnie większość z nas nie ma nic wspólnego z politeizmem — nie czcimy żadnych obcych bóstw (szatan wie, że jesteśmy na to za mądrzy). Jednak zjawisko duchowego cudzołóstwa nie zanikło. Jest wiele dróg wiodących do tego rodzaju cudzołóstwa, a nawet wszeteczeństwa.

Co współcześnie może nas — każdego z osobna i razem jako Kościół — odwodzić od Boga, czyniąc nas duchowymi cudzołożnikami?

Nie powinniśmy się oszukiwać — krok po kroku, stopniowo możemy odchodzić od naszego poświęcenia i wierności Bogu. Przyjęte w świecie schematy postępowania, bezbożna ideologia i poglądy moralne mogą nas powoli, ale skutecznie, odwieść od bliskiej więzi z Bogiem, tak iż zanim się zorientujemy, staniemy się winni duchowego cudzołóstwa.

Nikt z nas nie jest wolny od pokusy duchowego cudzołóstwa. Jakie teksty biblijne mogą pomóc nam obronić się przed nią? Wybierz kilka z nich, zanotuj je i przeczytaj w klasie. Zob. Filip. 4,8; Kol. 2,6; I Piotra 4,1.

Owoc niewierności

Grzech jest zawsze grzechem — najbardziej śmiercionośną i niszczącą siłą we wszechświecie. Jakkolwiek wydawałby się przyjemny, w taki czy inny sposób zawsze przynosi gorzkie owoce. Wielu ludzi szuka szczęścia w cudzołożnych praktykach i związkach, by w końcu przekonać się, że przynosi to jedynie smutek i ból im samym oraz innym.

Co spotykało Gomerę, gdy postępowała jak wszetecznica? Zob. Oz. 2,3-15.

Jaką przypowieść Jezusa przypomina ci ta historia? Zob. Oz. 2,9.

W dziejach starożytnego Izraela lud Boży ciągle był kuszony kultem bożków, posągów „ze srebra i złota, miedzi i żelaza, drzewa i kamienia, które nie widzą ani nie słyszą i nic nie wiedzą” (Dan. 5,23). Być może dzisiaj nie odczuwamy pokusy, by czcić bożki, ale odciągają nas od Boga rzeczy tego świata, które nie przynoszą trwałej satysfakcji i nie spełniają najgłębszych potrzeb serca ani nie mogą też ocalić nas w dniu sądu (zob. Jer. 2,27-28).
Jakiś czas temu w Stanach Zjednoczonych pewien mężczyzna wygrał na loterii ponad sto trzynaście milionów dolarów. W ciągu kilku lat doprowadził swoje zdrowie do zupełnej ruiny — pieniądze, które stały się jego bogiem, przyczyniły się do jego przedwczesnej śmierci.
Przez przykład Ozeasza i Gomery Pan pragnął nauczyć swój lud wierności Bogu — jedynemu, który ich miłuje i może zbawić oraz zaspokoić najgłębsze potrzeby serca.

Jakie zmiany musisz poczynić, by lepiej odpowiadać na Boże napomnienia? Czy doświadczyłeś Bożego działania, mającego zatrzymać cię blisko Pana? Czy zareagowałeś na to działanie?

Zdumiewająca miłość

Przeczytaj Oz. 2,16-25. Wbrew wszystkiemu, co Pan polecił uczynić Ozeaszowi? Jakie przesłanie zawarte jest tu dla nas?

Ozeasz potępił swoją żonę. Wypowiedział oskarżenia i dwukrotnie ogłosił wyrok: 1. „Zagrodzę jej drogę” (Oz. 2,8). 2. „Zabiorę w swoim czasie z powrotem swoje zboże” (Oz. 2,11). Przygotowujemy się zatem na trzeci, ostateczny wyrok, ale tu doznajemy zaskoczenia.
Pierwsza metoda zastosowana przez Ozeasza, by zatrzymać żonę w domu, okazała się nietrwałym rozwiązaniem. Prędzej czy później uciekłaby, a nawet gdyby zatrzymał ją siłą, nie sprawiłoby mu to zadowolenia. Druga metoda miała większe szanse powodzenia. Raz już zdobył jej serce i przekonał ją do siebie, więc mógł to uczynić po raz kolejny, pod warunkiem, że byłoby to szczere z jego strony. Ozeasz został pouczony, iż ma nie tylko przyjąć żonę z powrotem, ale także miłować ją, jak Pan miłuje Izraelitów.

Przeczytaj 3. rozdział Księgi Ozeasza. Co jest opisane w tym rozdziale i jaka wiąże się z tym symbolika?

Zwróć uwagę, że Ozeasz nie tylko przyjął swoją żonę, ale także kochał ją, i to tak, jak Bóg miłuje swój lud. Ozeasz był posłuszny Bożemu poleceniu i odkupił Gomerę za piętnaście srebrników i za półtora korca jęczmienia. Zazwyczaj cena niewolnika wynosiła trzydzieści sykli srebra (zob. II Mojż. 21,32), ale resztę albo uzupełniał jęczmień, albo Gomera została sprzedana po obniżonej cenie.
Przyjęcie przez Ozeasza jego cudzołożnej żony jest odzwierciedleniem historycznej sytuacji. Bóg miłuje swój lud izraelski, choć ten jest cudzołożnikiem. Takie przesłanie słowami i czynami przekazał swoim rodakom Ozeasz. Izraelici byli w stanie pojąć wierność Boga, gdy widzieli wierność Ozeasza wobec jego niewiernej żony.

Czy jesteś we właściwym miejscu w swoim związku z Panem? Czy dopuściłeś się duchowego cudzołóstwa? Jaką nadzieję możesz czerpać z przesłania, które Bóg daje nam w Księdze Ozeasza?

DO DALSZEGO STUDIUM:
Historia przedstawiona na kartach Księgi Ozeasza wskazuje, że Bóg jest zawsze gotowy przebaczyć swoim błądzącym dzieciom. Pogwałcenie zasad małżeńskich wskutek niewierności jest jednym z najgorszych rodzajów zdrady, jakiej człowiek może się dopuścić wobec bliźniego. Bóg posłużył się takim przykładem, by przedstawić, jak postrzega duchowe cudzołóstwo swojego ludu. Jednak nadal jest gotowy wybaczyć mu i przyjąć go. Właśnie Księga Ozeasza objawia zasięg Bożej łaski.
„Jezus jest naszym Zbawicielem. On wstawia się za nami w miejscu najświętszym niebiańskiej świątyni i przebaczy nam nasze grzechy. Bardzo wiele zależy od tego, czy w pełni polegamy na Bogu jako pewnym fundamencie, czy też staramy się doszukiwać jakiejś sprawiedliwości w sobie, zanim przyjdziemy do Niego. Nie patrzcie na siebie, ale na Baranka Bożego, który gładzi grzech świata. Grzechem jest wątpić. Pielęgnowana niewiara pogrąża duszę w poczuciu winy, ciemności i zniechęceniu. Wywołuje wrażenie, iż Pan jest zawodny i nie uczyni tego, co obiecał. W ten sposób jest On wielce znieważany”

PYTANIA DO DYSKUSJI

1. Przeczytajcie wspólnie wersety biblijne podane w odpowiedzi na ostatnie pytanie we wtorkowej części lekcji. Jakie praktyczne zasady możecie czerpać z tych tekstów, by chronić siebie i Kościół od duchowego cudzołóstwa?

2. Omówcie zasadnicze przesłanie pierwszych rozdziałów Księgi Ozeasza. Co Pan mówi nam jako Kościołowi przez tę historię? Jakie wnioski czerpiesz z niej dla siebie?

3. Czy w waszym zborze są osoby, które odeszły z Kościoła? Spróbujcie nawiązać z nimi kontakt, by pokazać im, że troszczycie się o nich i jesteście nimi zainteresowani. W jaki sposób możecie im okazać łaskę i miłosierdzie, które Bóg ukazuje nam w historii Ozeasza?

PODSUMOWANIE: Małżeństwo Ozeasza i Gomery jest najlepszą ilustracją przebaczenia niewiernemu współmałżonkowi. Jest także przykładem Bożej nieustannej gotowości przebaczania.

Rozdział XIII -  JAHWE I IZRAEL-SPEŁNIENIE OBIETNICY POMIMO UPADKÓW

POCZĄTEK ZWIĄZKU
NIEWIERNOŚĆ OBLUBIENICY
OWOCE NIEWIERNOŚCI
ODRODZENIE
NOWA OBIETNICA PRZYMIERZA
PYTANIA DO DYSKUSJI

   
STUDIUM : II Mojż. 3,6-14; 6,6-8; Joz. 24,1-18; Jer. 5,19.22; Ezech. 16,26-29.34; Oz. 9,1; Jan 20,21; Filip. 4,4; I Tes. 1,6; II Jana 1,12.

TEKST PAMIĘCIOWY: „Twoim małżonkiem jest twój Stwórca — jego imię Pan Zastępów — a twoim Odkupicielem Święty Izraelski, zwany Bogiem całej ziemi” (Iz. 54,5).

MYŚL PRZEWODNIA: Pomimo niewierności swojego ludu Pan był gotów dać mu kolejną szansę.

Ozeasz, ostatni prorok działający w północnym królestwie izraelskim, posłużył się metaforą małżeństwa, przedstawiając związek Jahwe z Jego ludem. Pełne tragedii życie osobiste proroka przeplatało się z jego służbą. Przyjął on swoją niewierną żonę, by zademonstrować Izraelitom, iż Jahwe jest gotów przyjąć swój błądzący lud.
Sto lat później Jeremiasz, ostatni prorok przed uprowadzeniem babilońskim, starał się powstrzymać Judejczyków przed podzieleniem losu, jaki dotknął królestwo północne. Judejczycy powinni byli nauczyć się czegoś z błędów mieszkańców północnego królestwa, ale, niestety, nie nauczyli się.

Ezechiel działał wśród uprowadzonych do Babilonu. Obaj prorocy nawiązywali do metafory małżeństwa, odnosząc ją do związku Boga z Jego ludem. Jeremiasz nigdy się nie ożenił. Bóg polecił mu nie żenić się ani nie uczestniczyć w przyjęciach, gdyż odgłosy radości i wesela miały na długo umilknąć (zob. Jer. 16,2-4.8-9). Żona Ezechiela zmarła nagle, co miało oznaczać, że świątynia jerozolimska zostanie niespodziewanie zburzona (zob. Ezech. 24,15-21).

Początek związku

„Pomnę na miłość twojej młodości, na uczucie czasu twojego narzeczeństwa, gdy chodziłeś za mną na pustyni, w kraju nie obsiewanym. Izrael był poświęcony Panu” (Jer. 2,2-3).

Jahwe przedstawił się Mojżeszowi i oświadczył, że ma zamiar niebawem spełnić obietnice dane Izraelowi (zob. II Mojż. 3,6-14; 6,6-8). Bóg obiecał uczynić ich swoim ludem i dać im ziemię, w której będą mogli zamieszkać.
Prorocy przedstawiali czas wędrówki na pustyni jako okres miesiąca miodowego — czas, w którym Izraelici byli wierni Jahwe i nie chodzili za obcymi bogami. Izraelici doświadczyli wspaniałego wyzwolenia z niewoli egipskiej, które można porównać do obietnic inaugurujących małżeństwo.

Jak Jozue odbierał to, co Pan uczynił dla Izraela, spełniając obietnice przymierza? Zob. 24. rozdział Księgi Jozuego.

Joz. 24,3-4:
Joz. 24,5-7:
Joz. 24,8-12:
Joz. 24,13:

Co Izraelici powinni byli uczynić w zamian? Zob. Joz. 24,14-18. 

Gdy czyta się słowa Izraelitów zapisane w powyższych wersetach, trudno nie dostrzec w nich zapału i szczerości. Przenigdy nie będziemy służyć innym bogom! Przecież Pan tak wiele dla nas uczynił!

Czy zdarzyło ci się ślubować coś Panu szczerze i żarliwie, a potem nie dotrzymać słowa? Co możesz zrobić, by być pewnym, że dochowasz wierności w tym, co obiecałeś Panu?

Niewierność oblubienicy

Panowanie Dawida i Salomona cechowała ogólna wierność narodu wobec Jahwe. Jednak po rozpadzie na północne i południowe królestwo, by zapobiec pielgrzymowaniu swoich poddanych do świątyni w Jerozolimie, Jeroboam, pierwszy król północnego królestwa, nakazał ustawić złote cielce w miastach Dan i Betel (zob. I Król. 12,28-30). Ponieważ wyznaczył własnych kapłanów, lewici z północnego królestwa przenieśli się do Judy (zob. II Kron. 11,13-16). Późniejsi królowie, którzy prowadzili Izraelitów do oddawania czci obcym bogom, byli porównywani z Jeroboamem I (zob. I Król. 16,7.26).
Prorocy potępiali Izraela i Judę za to, że chwałę Boga zamienili na bezwartościowe bożki (zob. Oz. 4,7; Jer. 2,11) i szukali pomocy innych narodów, zamiast polegać na Jahwe (zob. Jer. 2,18). Porzucając zaufanie do Jahwe, Judejczycy postąpili tak, jakby złamali małżeńskie ślubowanie — zapomnieli o swoich ślubnych ozdobach i klejnotach (zob. Jer. 2,32).

Jakich obrazowych porównań używali prorocy, by opisać niewierność Izraela i Judy?
Jer. 5,7
Ezech. 16,26-29.34
Oz. 9,1

Choć pewne fragmenty biblijne opisują związek Boga z Jego ludem jako miesiąc miodowy nowo zawartego małżeństwa, to w następnych tekstach oblubienica jest przedstawiona jako zaprzedana nierządowi. Co gorsze, Ezechiel oświadcza, że choć większość nierządnic żąda zapłaty za swoje usługi, Juda jeszcze płaciła, by ją wykorzystywano (zob. Ezech. 16,34)!
Wyobraź sobie kobietę, która ma miłującego, troskliwego męża, dbającego o nią pod każdym względem i czyniącego dla niej wszystko, co najlepsze (zob. Iz. 5,4), a jednak ona porzuca ten związek i oddaje się mężczyznom, którzy jedynie wykorzystują ją seksualnie.
Wydaje się to bezsensowne, a to dlatego, że grzech jest bezsensowny. Jeśli nie poddajemy się codziennie Bogu, grzech sprawia, że postępujemy równie nieodpowiedzialnie i głupio.

Jakie nieodpowiedzialne i głupie rzeczy robią ludzie z powodu grzechu? Jak możesz ustrzec się przed tego rodzaju skutkami grzechu?

Owoce niewierności

Choć Biblia posługuje się obrazem niewiernej kobiety, to mężczyźni okazują się częściej niewierni swoim żonom. Tak czy inaczej, gdy ktoś popełnia cudzołóstwo, szukając szczęścia tam, gdzie szukać go nie należy, wówczas odkrywa jedynie nędzę i cierpienie.
Pewien mężczyzna porzucił żonę i odszedł do innej kobiety. Po dwóch latach kobieta ta odebrała mu wszystkie pieniądze, zaraziła go nieuleczalną chorobą weneryczną i wreszcie rzuciła go dla innego. Bez grosza, chory i przygnębiony, błagał żonę, by przyjęła go z powrotem. Odmówiła. Zrozpaczony pytał Boga: „Boże, jak mogłeś dopuścić, by mnie to spotkało?”.
Jakże często kara jest stosowna do przestępstwa. Zamieszkiwanie Izraelitów w ziemi obiecanej zależało od wierności wobec Jahwe. Gdy opuścili Go, odchodząc do innych bogów, Jahwe nie był zobowiązany strzec ich przed najeźdźcami. Musieli zebrać owoce swojej niewierności.

Przeczytaj Jer. 5,19. Jaka ważna zasada jest tu ukazana? Zob. Gal. 6,7.

Przeczytaj Jer. 5,22. Co Pan mówi do swego ludu? Jaką zasadę wyjaśnia? Jakie ostrzeżenie zawarte jest w tych słowach?

Bóg nas stworzył i wie o nas więcej niż my sami. Wie, co jest dla nas najlepsze, a ponieważ nas miłuje, pragnie naszego dobra. Dlatego wzywa nas, byśmy byli Mu posłuszni (zob. V Mojż. 10,13). Przestrzegając Jego przykazań i żyjąc w zgodzie z ustanowionymi przez Niego zasadami, możemy zostać ochronieni przed zbytecznym bólem i cierpieniem.

Jakie są twoje doświadczenia mówiące o ochronie i bezpieczeństwie dzięki posłuszeństwu? Czego musiałeś się nauczyć na własnych błędach?

Odrodzenie

Pozwalając, by Izrael i Juda zostały uprowadzone z ziemi danej im na mocy przymierza, Bóg niejako rozwiódł się z nimi (zob. Jer. 3,8). Jednak nie było to ostatnie słowo. Początkowo Jeremiasz oświadczył, że odgłosy radości i wesela oraz głos oblubienicy i oblubieńca umilkną (zob. Jer. 7,34; 16,9; 25,10). Potem dodał, że okres milczenia został wyznaczony, a głos oblubienicy i oblubieńca znowu rozlegnie się w kraju (zob. Jer. 33,11).

Dlaczego ten odgłos miał być odgłosem radości i wesela? Jakie przesłanie przekazał Pan swojemu ludowi wtedy i dzisiaj? Zob. Jan 20,21; Filip. 4,4; I Tes. 1,6; II Jana 1,12.

Jakie obietnice złożył Bóg swojej niewiernej oblubienicy? Zob. Jer. 25,11; 29,10; Ezech. 16,60?

Ostrzegając przed karą, prorocy jednocześnie przekazywali promyk nadziei. Gdy Jeremiasz oświadczył, że dźwięk radości i wesela oraz głos oblubienicy i oblubieńca ucichną (zob. Jer. 7,34; 16,9), później dodał, że milczenie to będzie trwało siedemdziesiąt lat (zob. Jer. 25,11). Potem ich prześladowcy zostaną pokonani. Ozeasz mówił Izraelitom, że przyjdzie okres, gdy nie będzie urodzeń ani brzemienności (zob. Oz. 9,11), ale potem nastąpi czas uzdrowienia i miłości (zob. Oz. 14,4). Tak więc Bóg działał nie po to, by karać, ale by karcić i wychowywać.

Prorocy wzywali Izraelitów, by wrócili do Jahwe, obiecując, że On wiernie przyjmie ich z powrotem. Byli pewni, że Izraelici wrócą, ale odtworzenie więzi jest możliwe jedynie pod warunkiem, że lud Boży, wracając do Pana, porzuci bałwochwalstwo, będzie posłuszny Bożym przykazaniom i będzie polegał zupełnie na Jahwe.

Nowe obietnice przymierza

Już to, że kobieta jest niewierna swemu małżonkowi, jest wystarczająco złe. Jednak biblijne wyobrażenia ukazują kobietę, która zaprzedała się wszeteczeństwu. Jakże nisko upadła! A mimo to Pan pragnął, by Izraelici wrócili do Niego — był gotowy przebaczyć im i uzdrowić zerwany związek. Pan obiecał, że przebaczy wszelkie zło popełnione przez Izraelitów (zob. Ezech. 16,63). Nie tylko przyjmie ich, ale uczyni dla nich jeszcze więcej.

Przeczytaj Jer. 31,31-37 (zob. Gal. 3,29; Hebr. 8,7-13; 10,16-17). Jakie przesłanie dla starożytnego Izraela i dla nas zostało zawarte w tym tekście? Jaką nadzieję i obietnice niesie ten fragment?

Pan nie tylko był gotowy przebaczyć ich grzechy, ale także obiecał wpisać swoje prawo w ich serca i umysły (zob. Jer. 31,33). Ten tekst jest fundamentem ewangelii, tajemnicą łaski. Jest to nowe przymierze, będące podstawą Bożych obietnic danych wszystkim, którzy w wierze i posłuszeństwie poddają się Jezusowi.
Możemy upaść, możemy zgrzeszyć, możemy popełnić błędy, ale dzięki Jezusowi i temu, co On uczynił dla nas, Bóg nas nie porzuci. Plan zbawienia oferuje nam przebaczenie. Żaden grzech nie jest zbyt wielki, żaden grzesznik zbyt zły, by nie mógł otrzymać przebaczenia dzięki Ukrzyżowanemu. Takie przesłanie w odpowiednim kontekście przekazał Bóg starożytnemu Izraelowi. W naszej obecnej sytuacji, w świetle płynącym z Golgoty, Pan przekazuje nam to samo przesłanie. Nawet jeśli upadliśmy w duchowym wszeteczeństwie, nasz miłujący i troskliwy małżonek, Pan, kocha nas i pragnie nas odzyskać. Jednak nie przymusza nas do powrotu, a jedynie przyciąga nas „powrozami miłości” (Oz. 11,4).

Czy dopuściłeś się duchowego cudzołóstwa? Czy wzgardziłeś Bożą miłością? On wzywa cię: Wróć! Przebaczę ci i uzdrowię cię. Jak odpowiesz?

DO DALSZEGO STUDIUM:
„Nie były to jedyne przepowiednie, na których wygnańcy mogli budować nadzieję o rychłym oswobodzeniu. Mieli przed sobą pisma Jeremiasza, a w nich wyraźnie wyłożone, jak długi będzie czas, zanim odrodzi się Izrael spod władzy Babilonu. »A po upływie siedemdziesięciu lat« — przepowiedział Pan za pośrednictwem swego wysłannika — »ukarzę króla babilońskiego i ów naród za ich winę — mówi Pan — i kraj Chaldejczyków i obrócę go w wieczną pustynię« (Jer. 25,12). W odpowiedzi na żarliwe modlitwy ostatkom Judy miała być okazana przychylność: »Objawię się wam — mówi Pan — odmienię wasz los i zgromadzę was ze wszystkich narodów i ze wszystkich miejsc, do których was rozproszyłem — mówi Pan — i sprowadzę was z powrotem do miejsca, skąd skazałem was na wygnanie« (Jer. 29,14

PYTANIA DO DYSKUSJI

1. Omówcie, w jaki sposób grzech powoduje, że ludzie stają się lekkomyślni i niemądrzy. Jak to się dzieje, że ci, którzy wiedzą, co jest dobre, pozwalają się ponosić swoim namiętnościom? Jak możemy pomóc komuś, kto zmierza ku upadkowi?

2. Omówcie kwestię prawa Bożego jako naszej ochrony. Co to oznacza? Przed czym ono nas chroni? Dlaczego posłuszeństwo prawu Bożemu i zasadom życia ustanowionym przez Boga nie jest pewną gwarancją, iż nie spotka nas cierpienie?

3. W środowej części lekcji mówiliśmy o radości, szczęściu i pokoju. Podzielcie się swoimi doświadczeniami w tym względzie. Starajcie się uczyć od siebie nawzajem. Dlaczego w świecie pełnym różnego rodzaju bożków ważne jest, byśmy skupiali uwagę na błogosławieństwach i dobrodziejstwach, które otrzymaliśmy jako dzieci Boże?

PODSUMOWANIE: Choć Izraelici wielokrotnie zawiedli Boga, nie wolno nam ich osądzać. Czy my, mając ich przykład, jesteśmy wierni przymierzu z Panem?

---