•Definicja transportu samochodowego

Zwany też drogowym. Jedna z gałęzi transportu, w której ładunki i pasażerowie przemieszczają się po drogach lądowych przy pomocy kołowych środków transportu

Usługi transportowe świadczone są przez przewoźników drogowych

Zalety:

•Przestrzenne rozmieszczenie dróg (największa gęstosć i spójnosć), łatwo dostępny

•Najkorzystniejsze dostosowanie sieci dróg do rozmieszczenia miejsc produkcji, handlu i konsumpcji

•Przystosowanie środków transportu do przewozu niemal wszystkich rodzajów ładunków (głównie ładunki drobnicowe o wysokiej wartości jednostkowej)

•Dobre właściwości związane z czasem trwania transportu (znaczna szybkość eksploatacji środków transportu; możliwości korzystania z najdogodniejszych tras przewozu; taka częstotliwość jazd, jaką życzy sobie klient; duża terminowość dostaw)

•Największe możliwości wykonywania przewozów w relacji dom - dom bez czasochłonnych pośrednich operacji przeładunkowych

•Największa zdolność do obsługi niewielkich i rozproszonych punktów ładunkowych

Wady

•Nierównomierne przestrzenne rozmieszczenie sieci dróg kołowych i niski stan techniczny tych dróg, co często, zwłaszcza w krajach rozwijających się, uniemożliwia wykorzystanie samochodu do przewozu

•Stosunkowo wysokie koszty przemieszczania (rosnące ceny paliw), energochłonny

•Rosnąca presja na środowisko naturalne zarówno przez budowę dróg jak i emisję zanieczyszczeń przez pojazdy

•Nadmierne obciążenie dróg kołowych

Typy transportu drogowego

Według kryterium działalności gospodarczej

•transport zarobkowy

•transport niezarobkowy - prowadzony na własne potrzeby

Według kryterium terytorialnego

•krajowy transport drogowy - transport zarobkowy charakteryzujący się tym, że całość przewozów odbywa się przy zastosowaniu pojazdów samochodowych lub zespołów pojazdów zarejestrowanych w kraju, na drodze, której początek, koniec oraz trasa przejazdu znajdują się na terytorium RP

•międzynarodowy transport drogowy - podobne wymagania, jak w transporcie krajowym z tą różnicą, że punkt początkowy lub docelowy może znajdować się poza granicami kraju.

Infrastruktura

• infrastruktura liniowa (drogi)

• punktowa- np. węzły drogowe, przystanki autobusowe, centra logistyczne i punkty przeładunkowe

• punkty mające charakter pomocniczy, np. parkingi, stacje benzynowe, myjnie samochodowe, czy też stacje kontroli pojazdów lub stacje obsługi pojazdów

Podział dróg:

• drogi gruntowe i drogi twarde

• ogólnodostępne na określonych warunkach drogi publiczne oraz drogi niepubliczne (wewnętrzne, prywatne).

•Kryterium funkcji w sieci drogowej:

oKrajowe - mogące stanowić również odcinki dróg międzynarodowych

owojewódzkie

opowiatowe

ogminne

olokalne

omiejskie (ulice)

ozakładowe

Kryterium stopnia dostępności i obsługi przyległego terenu:

•Autostrady

•drogi ekspresowe

•drogi ogólnodostępne (jedno- lub dwujezdniowe)

Kryterium kwalifikacji technicznej:

•klasy I - autostrady i drogi o podobnych parametrach (np. międzynarodowe)

•klasy II - magistrale przeznaczone wyłącznie dla pojazdów samochodowych

•klasy III - drogi jednojezdniowe, ruch mieszany o znaczeniu ogólnokrajowym lub międzynarodowym

•klasy IV - ruch mieszany o znaczeniu regionalnym lub wewnątrz-regionalnym

•klasy V - drogi lokalne

Budowa dróg

W budownictwie drogowym stosowane są najczęściej dwa rozwiązania: nawierzchnie podatne - asfaltowe i sztywne - betonowe.

Na świecie od 3 do 6% sieci drogowych posiada już nawierzchnie betonowe. Przekładając tą statystykę na nasz kraj to jest około 10.000 km dróg w Polsce powinno otrzymać takie nawierzchnie. W szczególności tyczy się to autostrad oraz dróg ekspresowych.

Udział autostrad i lokalnych dróg betonowych w sieci drogowej

np. Niemcy: autostrady ok. 60%, drogi lokalne 20%
Czechy: nowe autostrady ok. 65%

Najważniejsze zalety nawierzchni betonowych to:
* większa trwałość (przeciętnie o ok.2-3 razy większa niż dróg asfaltowych)
* brak zjawiska koleinowania,
* większe bezpieczeństwo,
* niższy koszt eksploatacji,
* dostępność krajowych surowców (Polska dysponuje cmentem i odpowiednimi kruszywami, w przypadku asfaltu konieczny jest import)
* możliwość recyklingu,
* zapewnienie niższego poziomu hałasu.

Jednak drogi betonowe w Polsce to rzadkość (mniej niż 1 %)

Definicja autostrady

Autostrada oznaczona symbolem A - droga publiczna o ograniczonej dostępności, przeznaczona wyłącznie do ruchu pojazdów samochodowych, charakteryzująca się bezkolizyjnymi skrzyżowaniami oraz podzielona na pasy ruchu dla różnych szybkości i kierunków (co najmniej dwa w każdą stronę, oddzielone pasem zieleni lub barierami). Autostrada wyposażona jest w miejsca obsługi podróżnych, pojazdów i przesyłek, przeznaczone wyłącznie dla użytkowników drogi.

Na autostradzie obowiązuje zakaz ruchu poprzecznego, zawracania, zatrzymywania się na pasie awaryjnym, poruszania się pieszo i na rowerach. Autostrady charakteryzują się wyższą jakością nawierzchni, osobnymi pasami do włączania się do ruchu, ogrodzeniami przed dziką zwierzyną i ludźmi. Drogi te z reguły omijają tereny zamieszkane.

Droga ekspresowa - droga publiczna o ograniczonej dostępności, przeznaczona wyłącznie do ruchu pojazdów samochodowych, na ogół posiadająca wyłącznie wielopoziomowe skrzyżowania z przecinającymi ją innymi drogami transportu lądowego i wodnego. Wyposażona jest w urządzenia obsługi podróżnych, pojazdów i przesyłek, przeznaczone wyłącznie dla użytkowników drogi.

Trasa europejska - międzynarodowa droga samochodowa w Europie, oznakowana numerem jedno-, dwu- lub trzycyfrowym poprzedzonym literą E (białe litery na zielonym tle). Numeracja dróg jest zachowana przy przekraczaniu przez drogę granic państwowych.

Nadzorowaniem sieci tras europejskich i propozycjami zmian w ich przebiegu zajmuje się Komisja Gospodarcza ONZ ds. Europy (UNECE). W niektórych państwach (np. Polska, Niemcy) numeracja tras europejskich występuje równolegle do krajowego systemu numeracji dróg. W innych państwach (np. Szwecja, Polska w latach 1962-1985) numeracja tras europejskich jest zintegrowana z systemem numeracji krajowej i drogi oznaczone symbolem E[xx] nie posiadają już innych numerów.

Źródła finansowania dróg kołowych

• podatki powrzechne

• opłaty wnoszone przez uczestników dróg (w postaci opłat rejestracyjnych, podatków drogowych, akcyzy paliwowej, innych narzutów naliczanych do cen paliw)

• opłaty rogatkowe (myto) wnoszone najczęściej za korzystanie z autostrad, rzadziej z dróg szybkiego ruchu. Myto to opłata zależna od liczby przejechanych km między dwoma punktami danej trasy.

• opłaty winietowe wnoszone za korzystanie z części sieci dróg danego kraju. Winieta - opłata za czasowe użytkowanie infrastruktury drogowej

• kredyty i pożyczki (Europejski Bank Inwestycyjny, Bank Światowy).

• bezzwrotne dotacje z odpowiednich funduszy UE (Fundusz Spójnosci - w latach 2004-2006 były to srodki w wysokosci ok 7,5 mln EUR)

• Krajowy Fundusz Drogowy - fundusz celowy stanowiący wsparcie dla realizacji rządowego Programu Budowy Dróg i Autostrad w Polsce poprzez gromadzenie środków finansowych na przygotowanie, budowę, przebudowę, remonty, utrzymanie i ochronę autostrad, dróg ekspresowych, a także innych dróg krajowych.

Sieć autostrad w UE

• Podczas gdy dochód narodowy rósł w latach 1995-2006 średnio o 2,4 proc., wyniki branży transportowej, liczone jako ilość tonokilometrów rosła o 2,8 proc. rocznie (w skali europejskiej rozwój transportu przewyższa wzrost PKB)

• W sumie sieć transportowa Unii dwudziestu siedmiu krajów ma długość około 4,5 mln kilometrów. Przy czym drogi stanowią 93 proc. całości.

• Sieć drogowa rozrasta się też najszybciej. W latach 1990-2005 całkowita długość autostrad, wzrosła o 47 proc. Ogółem było ich w 2005 roku 61,5 tys. km.

• Międzynarodowy przewóz towarów jest w UE zliberalizowany od 1992 roku.
  
  W ramach tzw. pakietu drogowego ministrowie "27" porozumieli się w sprawie jednolitych w całej UE kontroli działalności firm transportowych. Ujednolicone mają być dokumenty i certyfikaty wymagane od kierowców.
  
  W UE działa ok. 850 tys. firm zajmujących się transportem drogowym. Do 2020 roku transport towarów drogą lądową ma wzrosnąć o 55 proc. w porównaniu z 2000r.

Polityka transportowa w UE

Zadania WPT w świetle Białej Księgi  z 2001r. :

• Ochrona praw pasażerów, zwłaszcza transportu lotniczego, przed szkodliwymi praktykami przewoźników

• Uznanie bezpieczeństwa pasażerów jako priorytetu działań legislacyjnych

• Poprawa bezpieczeństwa w ruchu drogowym

• Poprawa jakości usług transportowych

• Współdziałanie ze sobą różnych rodzajów (gałęzi) transportu

• Zgodność działalności transportowej z zasadami ochrony środowiska

• Rozwój infrastruktury w ramach sieci transeuropejskich

• Umacnianie pozycji Wspólnoty wyspecjalizowanych organizacjach międzynarodowych

ROZPORZĄDZENIE PARTLAMENTU EUROPEJSKIEGO, które weszło w życie 11 kwietnia 2007 r.

Głównym zadaniem było ujednolicenie przepisów dotyczących:

• czasu prowadzenia pojazdu,

• przerw i okresów odpoczynku kierowców wykonujących przewóz drogowy rzeczy i osób w celu ujednolicenia warunków konkurencji pomiędzy poszczególnymi rodzajami transportu lądowego w celu poprawy warunków pracy i bezpieczeństwa drogowego

• polepszenie metod monitorowania i egzekwowania przepisów przez Państwa Członkowskie oraz poprawy warunków pracy w transporcie drogowym

Czas przerwy: dziennie 11 godzin

Czas prowadzenia pojazdu: 9 godz./dzień z możliwością przedłużenia do 10 godz./dzień dwukrotnie w tygodniu

Maksymalna norma tygodniowa czasu prowadzenia 56 godz.

Maksymalna norma dwutygodniowa czasu prowadzenia 90 godz.

Kierowca nie może prowadzić dłużej niż 4,5 godziny bez przerwy

Jednolity system opłat za autostrady w UE

•6.10.2009 Komisja Europejska przyjęła decyzję o uruchomieniu europejskiej usługi opłaty elektronicznej

System ten ma uprościć sposób pobierania opłat za przejazd w całej Unii płatnymi autostradami, tunelami i mostami. Jego elementami będą:

- czytniki montowane w tych obiektach (automatyczne zliczanie należnosci, co ma uspranić ruch)

- zainstalowane w pojeździe urządzeniu rejestrujące

- abonament, wykupiony u jednego usługodawcy.

Dostępnosć:

za trzy lata (dla pojazdów >3,5t lub przewożących ponad 9 osób

za pięć lat (dla pozostałych pojazdów)

Gęstość i długosć autostrad w UE

w krajach Unii Europejskiej niższą gęstość dróg od Polski mają jedynie 3 kraje.

Największą siecią autostrad, wykorzystywaną przez transport międzynarodowy, dysponują Niemcy (12 tys km). Tuż za nimi są Hiszpanie i Francuzi.

Trasy europejskie

Obecnie wyznaczonych jest 111 tras europejskich

oVia Baltica - fragment E67, częściowo zrealizowana droga ekspresowa z Warszawy do Helsinek w Finlandii, biegnąca przez Polskę, Litwę, Łotwę i Estonię. Pełni ona rolę najważniejszego połączenia drogowego pomiędzy krajami bałtyckimi. Via Baltica wraz z Rail Baltica jest elementem transeuropejskiego korytarza transportowego.

oE30 - trasa europejska wiodąca z irlandzkiego portu Cork do Omska w Rosji. Często uznawana jest za najważniejszy europejski szlak komunikacyjny na osi wschód - zachód; główna trasa dla dużych samochodów ciężarowych.

NIEMCY

Długosć dróg : 12 810km.

Brak ograniczeń prędkości

Na świecie jest to 3 co do długości sieć autostrad (po chińskiej i amerykańskiej)

FRANCJA

10800 km, z czego 7915 km stanowią autostrady płatne,a 2594 km jest bezpłatne

Jest to czwarta pod względem długości sieć autostrad na świecie (po amerykańskiej, chińskiej i niemieckiej).

Autostrady w USA

• System National Highway System (czyli Systemu Dróg Krajowych)obejmuje autostrady i ważniejsze drogi o znaczeniu krajowym.

• Interstate Highway System (Międzystanowy System Autostrad) to główna sieć autostrad w Stanach Zjednoczonych

• Łączna długość wynosi 77 tysięcy kilometrów.

• Ograniczenia prędkości są inne w różnych stanach, i z reguły wahają się od 65 do 75 mil na godzinę, czyli od 105 do 120 km/h (poza miastem)

• Większość autostrad jest w USA bezpłatna. W rejonie niektórych większych miast za używanie autostrad płaci się w rozmieszczanych co kilka mil na autostradzie punktów płatniczych.

Transport drogowy w Polsce

Odpowiedzialność - Ministerstwo Infrastruktury i GDDKIA

Droga krajowa - główna sieć dróg w Polsce, jedna z kategorii dróg publicznych, umożliwiających krajową i międzynarodową komunikację kołową pomiędzy dużymi miastami oraz ogólnodostępnymi przejściami granicznymi. Obejmuje także autostrady i drogi ekspresowe.

• Najdłuższą drogą krajową jest droga nr 8: 811 km (Kudowa - Budzisko); najkrótszą - droga nr 85: 4,774 km.

• W Polsce istnieją 93 drogi krajowe, o numerach od 1 do 94 (z wyłączeniem 89). Ich łączna długość to 18 520 km

Drogi wojewódzkie - sieć dróg uzupełniająca system dróg krajowych. Droga wojewódzka stanowi własność właściwego samorządu województwa. Zgodnie z Ustawą do dróg wojewódzkich zalicza się drogi stanowiące połączenia między miastami, mające znaczenie dla województwa i drogi o znaczeniu obronnym, nie zaliczone do dróg krajowych.

• Łączna długość dróg wojewódzkich wynosi 28 536 km co stanowi około 8% wszystkich dróg publicznych w Polsce (2008).

Drogi ekspresowe w Polsce stanowią część sieci dróg krajowych, spełniających rolę doprowadzenia ruchu kołowego do układu autostrad oraz obsługujących ważne relacje międzyregionalne i międzynarodowe.

• Łączna długość sieci dróg ekspresowych w Polsce została zaplanowana na ok. 5300 km.

• oznaczona symbolem S, według Ustawy - droga publiczna o ograniczonej dostępności, przeznaczona wyłącznie do ruchu pojazdów samochodowych, wyposażona w jedną lub dwie jezdnie, posiadająca wielopoziomowe skrzyżowania z przecinającymi ją innymi drogami transportu lądowego i wodnego, z dopuszczeniem wyjątkowo jednopoziomowych skrzyżowań z drogami publicznymi. Wyposażona jest w urządzenia obsługi podróżnych, pojazdów i przesyłek, przeznaczone wyłącznie dla użytkowników drogi.

• Najważniejsze drogi ekspresowe - Wrocław - Białystok (zaplanowane jest 557km)

Autostrady w Polsce

• Klasa autostrady przeznaczona jest dla najważniejszych dróg krajowych o charakterze głównie tranzytowym.

• Obecnie długość sieci autostrad w Polsce wynosi 916,0 km (w tym oznaczone jako A: 893,5 km).

• Uzupełnieniem sieci autostrad są, podobne do nich pod względem parametrów, drogi ekspresowe.

• Łączna długość autostrad w Polsce została zaplanowana na ok. 2000 km.

• Do czasu rozpoczęcia Mistrzostw Europy w piłce nożnej w czerwcu 2012 roku, zaplanowano oddanie do użytku 1633 km autostrad (cała A4, części A2 i A1)

• Kontrakty zawarto zarówno w systemie tradycyjnym (łącznie ponad 530 km) jak i w promowanym przez rząd systemie Partnerstwa Publiczno Prywatnego (ponad 170 km)

• Sieć autostrad rozbudowywana jest obecnie szybciej między innymi ze względu na duże zainteresowanie problemem, dotacje z europejskiego Funduszu Spójności, a także dotacje Unii Europejskiej oraz organizację EURO 2012

• Obecnie najdłuższym oddanym do użytku odcinkiem autostrady jest odcinek autostrady A4 od granicy niemieckiej w Jędrzychowicach do Szarowa za Krakowem.

• Za to najkrótszym odcinkiem jest odcinek autostrady A8 od drogi krajowej nr 8 do autostrady A4.

• W 2010 r. średnia cena budowy 1 km drogi ekspresowej i autostrady w Polsce to 36,6 mln zł.

• Najdroższą inwestycją w 2010 w przeliczeniu na kilometr była budowa 4 km autostrady A4 na terenie Rzeszowa. Kontrakt opiewał na ok. 442 mln zł, czyli ok. 110 mln zł za km.

• Budowa zaledwie jednego kilometra niemieckiej autostrady pochłania 26 milionów euro.

Opłaty

Pobierane w systemie:

• otwartym

• zamkniętym

Autostrada A4 - obecnie za przejechanie odcinka o długości 61km:
- opłata za kurs w jedną stronę wynosi 16 pln (8pln wjazd i 8pln wyjazd).
Autostrady w Polsce są najdroższe w porównaniu z zarobkami Polaków (Francja jest na II miejscu)
Dla porównania:
Niemcy, Benelux (Holandia, Belgia, Luksemburg):
Korzystanie z autostrad i dróg szybkiego ruchu jest bezpłatne.
Czechy:
Winieta roczna kosztuje 1200 CZK. (213,15 pln) - To mniej niż przejechanie w dwie strony po autostradzie A4 w Polsce !!!

Autostrady - ochrona środowiska

• W przypadku budowy autostrad i dróg ekspresowych podstawowym środkiem ochronnym obszarów cennych przyrodniczo jest unikanie, tam, gdzie to możliwe, kolizji z tymi obszarami w procesie planowania i projektowania. W innym przypadku stosuje się zasadę łagodzenia negatywnego wpływu na środowisko oraz rekompensowania strat w przyrodzie

• Na drogach krajowych, a w szczególności na drogach szybkiego ruchu, jako środki ochrony środowiska przyrodniczego, stosuje się różne rodzaje przejść dla zwierząt.

Najważniejsze autostrady

• Polska płatna autostrada w ciągu międzynarodowej trasy E75 leżąca w VI transeuropejskim korytarzu transportowym. Będąca, w większości w budowie (234,4 km) oraz fazie projektowej (ok. 164,4 km), zwana jest Autostradą Bursztynową. Po upadku koncepcji budowy autostrady A3 wzdłuż zachodniej granicy kraju, A1 jest jedyną polską autostradą o przebiegu południkowym.

• Obecnie łączy Trójmiasto z Grudziądzem, natomiast docelowo połączy obszary Trójmiasta, Torunia, Łodzi, Częstochowy oraz Górnośląskiego Związku Metropolitalnego.

• Zbudowano 142,1 km

• Kontynuując przebieg niemieckiej autostrady A12 z kierunku Berlina, na terenie Polski przebiega od granicy z Niemcami w Świecku przez Poznań, Konin, Łódź, Warszawę, Białą Podlaskę do polsko-białoruskiego przejścia granicznego Kukuryki - Kozłowicze. W okolicach Strykowa pod Łodzią krzyżuje się z autostradą A1 (węzeł Stryków). Jest częścią drogi krajowej nr 2. Obecnie istnieje 253,9-kilometrowy odcinek autostrady Nowy Tomyśl - Stryków wraz z obwodnicą Strykowa.

• Stanowi fragment drogi międzynarodowej E30 (Cork -Irlandia do Omska -Rosja).

• Zbudowano 254,2 km

• Szacunkowy koszt urządzeń ochrony środowiska stanowi orientacyjnie 8-10% kosztów robót budowlano-montażowych.

• Najdłuższa polska autostrada, znajdująca się w południowej części kraju. Stanowi polski odcinek drogi międzynarodowej E40.

• Kontynuując bieg niemieckiej autostrady A4 z kierunku Drezna, na terenie Polski przebiega od dawnego przejścia granicznego do Niemiec Jędrzychowice-Ludwigsdorf koło Zgorzelca poprzez Legnicę, Wrocław, Opole, Gliwice, Katowice, Kraków. Dalej przez Tarnów i Rzeszów poprowadzi do przejścia granicznego na Ukrainę Korczowa-Krakowiec. Łączna długość kompletnej autostrady na terenie Polski wyniesie ok. 670 km.

• Zbudowano 433,2

• Węzeł autostradowy Gliwice - Sośnica

• Największy węzeł w Polsce i Europie Środkowej

• Przez węzeł Sośnica odbywać się będzie ruch międzynarodowy w czterech kierunkach (północ, południe, wschód, zachód) oraz krajowy w sześciu (poprzednio podane plus północny zachód i południowy wschód).

• 18 wariantów przejazdu

• Węzeł składa się z 33 km, 3 poziomów, 16 wiaduktów

• Całkowity koszt 853,03 mln zł

• Węzeł autostradowy (Stryków) - Łódź Północ

• Drugi w Polsce co do wielkości węzeł autostradowy

• Całkowity koszt 251,2 mln zł netto - Budimex

• Do dyspozycji docelowo 10 wiaduktów drogowych, w tym jeden podwieszany, 8 łącznic oraz 23 przepusty pod autostradą, których łączna długość wyniesie 18 km

Główne przedsiębiorstwa budujące polskie autostrady

Budimex, Skanska, Polimex-Mostostal, J&P Avax, China Overseas Engineering Group

Krajowy System Poboru Opłat

• System ma być gotowy 1 lipca 2011 roku.

• Wielkość przychodów w latach 2011-2018 szacowana jest na 19,5 mld zł.

• System obejmie docelowo około 2000 km autostrad, 5000 km dróg ekspresowych i 600 km dróg krajowych.

• Elektroniczny system poboru opłat, w przeciwieństwie do innych metod, takich jak np. winiety, uzależnia wysokość pobieranej opłaty za przejazd od faktycznej liczby przejechanych kilometrów.

• Samochody korzystające z systemu mają być wyposażone w niewielkie przekaźniki, natomiast na płatnym odcinku autostrady, zostanie umieszczone urządzenie z anteną. Dzięki systemowi mikrofalowemu antena skomunikuje się z zamontowanym w pojeździe urządzeniem, a na pojazd nałożona zostanie opłata.

Licencje i zezwolenia

• Przedsiębiorca przewozowy świadczących usługi transportowe zarówno na terytorium kraju, jak i poza granicami kraju musi spełnić podobne wymogi - musi uzyskać licencję na międzynarodowy transport drogowy. Wniosek w tej sprawie składa się do Ministerstwa Transportu.

• Zezwolenia zagraniczne są wymagane nadal np. na przewozy do Rosji, na Białoruś i Ukrainę. Zezwolenia te wydaje Biuro Obsługi Transportu Międzynarodowego (www.botm.gov.pl) i tam tez można poznać wyczerpującą listę zezwoleń zagranicznych wraz z listą państw, gdzie dokumenty te obowiązują.

• W ramach limitów  ilościowych dostępne są następujące rodzaje zezwoleń na wykonywanie międzynarodowych przewozów drogowych:

zezwolenie dwustronne (loco) - uprawnia do wykonania przewozu (1 jazdy tam i jednej z powrotem) pomiędzy Polską a krajem wydającym zezwolenie,

zezwolenie tranzytowe - uprawnia do wykonania przewozu (1 jazdy tam i jednej z powrotem) przez terytorium danego kraju,

zezwolenie ogólne - daje prawo do wykonania albo przewozu dwustronnego albo tranzytowego,

zezwolenie kr-3 - daje prawo do docelowego wywozu lub wwozu ładunku z/do kraju innego niż kraj rejestracji pojazdu.

Na zaliczeniu mogą być tematy:

• sieć autostrad w Polsce i na swiecie

• elektroniczny system poboru opłat drogowych

• system finansowania krajowych dróg i autostrad

• srodki na budowę dróg na Euro 2012

TRANSPORT ŚRÓDLĄDOWY

• najmniej mobilny

• gwarantujący tanie przewozy, zwłaszcza ładunków masowych

• względnie obojętny dla środowiska.

• wymaga jednak inwestycji środków w regulację rzek, budowę zbiorników retencyjnych, kanałów i śluz.

W transporcie śródlądowym mamy do czynienia jedynie z nieregularną żeglugą.

W żegludze śródlądowej występują jedynie przesyłki całobarkowe, które przewożone są w ramach:

• czarterów na podróż - stawka za dysponowanie barką na określonej trasie

• czarterów na czas - stawka za dysponowanie barką w określonym czasie

• korzysta się z naturalnych oraz sztucznych dróg transportu

• tabor charakteryzuje się małą uniwersalnością i specjalizacją.

• drogi wodne podzielone są na klasy od I do V, w zależności od jakości (oceniana jest głębokość, szerokość, liczba i wymiary śluz, wysokoś prześwitów pod mostami.)

• infrastrukturę punktową stanowią porty śródlądowe, publiczne lub przemysłowe.

Koszty transportu wodnego

Koszty środowiskowe

• Zanieczyszczenie

• Hałas

• Zmiany klimatyczne

Koszty kongestii

• Strata czasu i energii

• Terenochłonność- powierzchnia komunikacyjna zajęta przez poszczególne gałęzie transportu

Koszty recyklingu związane ze środkami transportu: zużyty olej, złomowane pojazdy

• Degradacja architektury, zabytków historycznych

• Destrukcja wizualna krajobrazu

Koszty użytkowania infrastruktury

• Słaba dostępność przestrzenna związana z niedostosowaniem sieci dróg wodnych do rozmieszczenia rynków zaopatrzenia i zbytu

Koszty wypadków

• relatywnie niskie bezpieczeństwo ładunków wrażliwych na wilgoć,

• dłużej trwający czas dostawy czy przeładunku

Zalety transportu śródlądowego:

• Zdolność do masowych przewozów ładunkowych o niskiej wartości

• Niskie ceny przewozowe

• Małe zanieczyszczenie powietrza

• Mała energochłonność

• Mała emisja hałasów

• Duża oszczędność w zajmowaniu dodatkowej powierzchni terenu

• Duża trwałość środków transportu i infrastruktury

• Mała liczba kolizji i związanych z tym kosztów usuwania tych następstw

Statki wykorzystywane w transporcie wodnym

• barka: motorowa lub bezsilnikowa (w przypadku której konieczny jest tabor trakcyjny do jej uruchomienia)

• Masowce- przewożone są przede wszystkim suche ładunki transportowane luzem, ładowane bezpośrednio na pokład

• Drobnicowce- przewozi się nimi tzw. drobnicę

• Kontenerowce- transportuje się nimi kontenery, a ich załadunek i wyładunek odbywa się w pionie.

• Tankowce- przewożą materiały płynne lub skroplony gaz

• Chemikaliowce- transport upłynnionych chemikaliów.

Armatorów dzielimy na:

• Kontraktowych - długoterminowe umowy z 1 załadowcą

• publicznych - oferujących usługi na rynku, niezwiązanych z jednym załadowcą

• Po stronie popytu występują stali załadowcy, zamawiający regularne wysyłki.

• Potwierdzeniem zawarcia umowy przewozu jest konosament żeglugi śródlądowej

Koszty własne armatorów kształtują się na niskim poziomie ze względu na:

• niewielkie koszty eksploatacji taboru

• małą liczebność załogi barki

• niewielkie koszty zarządzania firmą

• stosunkowo niska cena zakupu taboru

Pod względem podaży usług, większość jednostek pływających (ok. 90%) stanowią indywidualni właściciele, eksploatujący jedną barkę. Poza nimi występują duże firmy armatorskie.

Największą flotą w Europie dysponuje:

• Grupa Odratrans.

• Deutsche Binnenreederei AG

• Odra Lloyd Sp. z o.o.

• Odra Rhein Lloyd GmbH

• Elbe Rijn Lloyd BV

MIĘDZYNARODOWA ŻEGLUGA

• może się odbywać tam gdzie rzeka o odpowiedniej szerokości i głębokości mija w swym biegu dwa lub więcej państw lub też gdzie rzeki są połączone kanałami, co umożliwia przepływ ładunków w relacjach międzynarodowych.

Podstawowe szlaki transportu śródlądowego na świecie:

• system Wielkich Jezior i rzeka Świętego Wawrzyńca;

• system rzek Missisipi i Missouri - posiadający połączenie z Wielkimi Jeziorami;

• system żeglugi śródlądowej rzek i kanałów Europy Zachodniej, którego centralną oś stanowi Ren;

• rzeki i dopływy tych rzek: Wołgi, Dunaju, Parany, Jangcy, Gangesu, Amazonki, Obu i Leny.

System żeglugi śródlądowej obejmujący rzeki i kanały Europy Zachodniej jest drugim w skali świata i jest ciągle rozbudowywany

Szlaki w Europie biegną w dwóch systemach:

Zachodnioeuropejskim- największe znaczenie ma w nim Ren.

• Szlak północ-południe: łączy Holandię, Belgię, Francję, wewnętrzne regiony Benelux.

• Szlak wschód zachód: łączy poszczególne regiony Niemiec, Polski, Holandii i Belgii.

Południowoeuropejskim- w którym rolę pierwszoplanową odgrywa Dunaj.

Droga wodna Renu

• Jest połączony kanałami z Łabą, Dunajem, Rodanem i Sekwaną

• Łączy się niemal ze wszystkimi rzekami Europy

• Ren ma status rzeki międzynarodowej

• Pozostaje spławny niemal przez cały rok

• Zapewnia stałą komunikację wielkich okręgów przemysłowych Europy Zachodniej miedzy Morzem Śródziemnym i Morzem Północnym

Droga wodna Dunaju

• Rzeka ta łączy Niemcy, Austrię, Słowację, Węgry, Serbię, Rumunię, Bułgarię i Ukrainę.

• Obecnie po Dunaju pływa około 100 statków-hoteli, odbywających wielodniowe rejsy, zwłaszcza pomiędzy Pasawą, Budapesztem i Morzem Czarnym.

• Ruch po Dunaju jest dozwolony dla statków wszystkich krajów poza statkami wojennymi obcych państw

Kontrolę nad żeglugą po Renie i Dunaju pełnią:

• Centrala Komisja Żeglug na Renie

• Komisja Dunajska

• Europejskie Zrzeszenie Przewoźników Śródlądowych EBU

Spoiwem łączącym te dwa wymienione podsystemy jest kanał Ren-Men-Dunaj (długość 590 km). Kanał łączy zlewiska Morza Północnego z Morzem Czarnym.

Porty rzeczne

• Port rzeczny to obszar na brzegu rzeki, kanału rzecznego lub jeziora wyposażony w zespół urządzeń umożliwiających przybijanie jednostek pływających -barek i holowników, wymianę z lądem osób i towarów, a także wykonania typowych czynności związanych z eksploatacją danej jednostki

Największe Porty w Europie:

• Duisburg

• Liege

• Paryż

• Strasbourg

• Kolonia

• Port w Bydgoszczy

Żegluga w krajach UE:

• Stosunkowo największe znaczenie ma żegluga śródlądowa w Holandii, Niemczech i Belgii.

• Jednym z podstawowych celów UE jest wspieranie proekologicznych systemów transportowych, takich jak przewozy intermodalne oraz żegluga śródlądowa .

• Promocja żeglugi śródlądowej odbywa się dzięki przyjętemu programowi NAIADES. Główne cele:

1.stworzenie korzystnych warunków do świadczenia usług i pozyskiwania nowych możliwości w tym zakresie

2.stymulowanie modernizacja i unowocześnianie floty

3.zwiększenie atrakcyjności zatrudnienia

4.promowanie żeglugi śródlądowej

5.utrzymanie i rozwój infrastruktury transportu śródlądowego

●

Głównym obszarem Unii Europejskiej, na którym koncentruje się transport kontenerów drogą wodną są niemieckie drogi wodne.

TRANSPORT ŚRÓDLĄDOWY W POLSCE

• Najważniejsze drogi śródlądowe w Polsce tworzą Odra i Wisła

• Drogami śródlądowymi w Polsce są przewożone zwłaszcza :

• surowce mineralne (przede wszystkim węgiel kamienny i rudy metali)

• materiały budowlane (piasek, żwir)

• oraz w niewielkim stopniu dotyczy to przewozów turystów

• Udział procentowy żeglugi śródlądowej w poszczególnych krajach EU kształtuje się na poziomie 14% w Belgii, 12% w Niemczech, 44% w Holandii i 0,9% w Polsce.

• Obecnie tylko 5% długości polskich dróg wodnych spełnia kryteria stawiane drogom wodnym IV i V kategorii i jest to kilka niepołączonych odcinków o łącznej długości 206 km.

• Istnieje zatem około 100 km dróg wodnych klasy IV i powyżej, podczas gdy w Europie - 10 tys. km .

• Dla porównania, odsetek dróg wodnych IV i V kategorii wobec reszty sieci dróg wodnych wynosi we Francji - 29%, w Belgii - 55%, w Holandii - 50%, w Niemczech - 70%. Jest to od 6- do 14-krotnie więcej niż w Polsce.

Polskimi żeglownymi drogami śródlądowymi są:

• rzeka Biebrza od ujścia Kanału Augustowskiego do ujścia do rzeki Narwi;

• rzeka Brda od połączenia z Kanałem Bydgoskim do ujścia do rzeki Wisły;

• rzeka Bug od ujścia rzeki Muchawiec do ujścia do rzeki Narwi;

• Jezioro Dąbie do granicy z morskimi wodami wewnętrznymi;

• Kanał Augustowski od połączenia z rzeką Biebrzą do granicy Państwa

• Kanał Bartnicki

• Kanał Bydgoski;

• Kanał Elbląski

• Kanał Gliwicki

Największe porty rzeczne

• na Odrze:

Kędzierzyn-Koźle, Opole, Wrocław, Kostrzyn, Szczecin

• na Wiśle:

Kraków, Sandomierz, Warszawa, Płock, Toruń, Tczew, Gdańsk

W Polsce występują 3 szlaki, które spełniają standardy UE:

• E-30: Łączy Morze Bałtyckie z Dunajem w Bratysławie, obejmując na terenie Polski Odrę, od Świnoujścia do granicy z Czechami

• E-70: Łączy Holandię z Rosją i Litwą, a na terenie Polski obejmujący Odrę od ujścia kanału Odra- Hawela do ujścia Warty w Kostrzynie,

Szkoły wodne:

Zespołu Szkół Żeglugi Śródlądowej w Nakle nad Notecią.

Zespołu Szkół Żeglugi Śródlądowej w Kędzierzynie - Koźlu

Technikum Żeglugi Śródlądowej we Wrocławiu (w 2005 nastąpiła likwidacja)

UCZELNIE WYŻSZE  

1. Akademia Morska w Gdyni

Akademia Morska w Gdyni to uczelnia kształcąca przyszłych oficerów marynarki handlowej, specjalistów w zakresie eksploatacji statków, maszyn lądowych, portów, specjalistów ds. gospodarki morskiej i nawigacji oraz kadr menadżerskich dla przedsiębiorstw lądowego zaplecza gospodarki morskiej.

2. Wyższa Szkoła Morska w Szczecinie

Europejskie Centrum Szkoleniowe LNG

• W dniu 23.03.2011 w gmachu głównym Akademii Morskiej odbyła się uroczysta inauguracja działalności Europejskiego Centrum Szkoleniowego LNG.

• Centrum jest trzecim tego rodzaju ośrodkiem w Europie i jednym z najnowocześniejszych na świecie.

• Ośrodek powstał dzięki współpracy Akademii Morskiej w Szczecinie, Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie i spółki Polskie LNG S.A.

• Centrum prowadzić będzie szeroko zakrojoną działalność szkoleniowo-edukacyjną zarówno dla studentów Akademii Morskiej jak i osób zatrudnionych w sektorze LNG. Przewiduje się, że znaczny odsetek słuchaczy stanowić będą obcokrajowcy.

"Program dla Odry-2006"

• "Program dla Odry-2006" - został przyjęty do realizacji w drodze ustawy sejmowej z dnia 6 lipca 2001 roku jako wieloletni program rządowy

• związany jest z modernizacją Odrzańskiego Systemu Wodnego, wśród których najważniejsze miejsce zajmuje zabezpieczenie przeciwpowodziowe całego dorzecza Odry.

• Okres jego realizacji przewidziano na lata 2002-2016.

Cele Programu

• Konsekwentna realizacja Programu może zapewnić nie tylko bezpieczeństwo mieszkańców Nadodrza, lecz także stworzyć warunki do aktywizacji gospodarczej na terenach zniszczonych przez powodzie oraz przynieść korzyści w postaci uporządkowania stosunków.

• Województwa biorące udział w Programie:
  - śląskie;
  - opolskie;
  - dolnośląskie;
  - lubuskie;
  - łódzkie;
  - wielkopolskie;
  - kujawsko-pomorskie;
  - zachodniopomorskie.

• Dziś program ten jest ważnym elementem współpracy międzynarodowej. Istotną kwestią jest właściwe miejsce „Programu dla Odry-2006” we współpracy z Republiką Federalną Niemiec i Republiką Czeską

Celem Programu jest:

• zbudowanie systemu zintegrowanej gospodarki wodnej dorzecza Odry, uwzględniającej przede wszystkim potrzeby zabezpieczania przeciwpowodziowego,

• sporządzenia prewencyjnych planów zagospodarowania przestrzennego,

• zbilansowania zasobów wodnych,

• ochrony czystości wody, środowiska przyrodniczego i kulturowego oraz transportu wodnego.

Komponenty Programu

• Ochrona przeciwpowodziowa

• Jakość wody

• Zalesianie

• Żegluga

Finansowanie "Programu dla Odry-2006"

Środki finansowe o których mowa w ustawie powinny pochodzić z różnych źródeł, tj.:

a)z budżetu państwa, w zakresie inwestycji i prac modernizacyjnych - 62%, w tym: 
    - bezpośrednie obciążenie budżetu państwa-11%;
    - z funduszy Unii Europejskiej- 30%
    - kredyty z Europejskiego Banku Inwestycyjnego, Banku Światowego i innych instytucji -21%,

b)Narodowy oraz Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej- 21%;

c) innych (gminy, kapitał prywatny)- 17%.

Znaczenie gospodarcze

• nowe miejsca pracy, a obsługa eksploatacyjna powstałych inwestycji część z nich utrzyma.

• kompleksowe zabezpieczenie przed powodzią, co wpłynie na zwiększenie atrakcyjności regionu dla przedsiębiorców (mniejsze ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej).

• Zbiorniki mokre przeciwpowodziowe, realizujące również funkcję rekreacyjną będą zwiększały atrakcyjność turystyczną regionu.

• Duża ilość inwestycji przewidzianych do realizacji na terenach rolniczych będzie sprzyjała ich rozwojowi

• Realizacja komponentu energetycznego wykorzystania rzek zwiększy udział tańszej, odnawialnej energii w ogólnym bilansie  zużycia energii w Polsce, równocześnie zmniejszając obciążenie na środowisko z pozostałych gałęzi energetyki.

• Rozwój infrastruktury żeglugowej na Odrzańskiej Drodze Wodnej. Ocenia się, że realizacja tego zadania umożliwi przewozy rzędu 20 mln ton ładunków rocznie.

• Poprawa jakości wód wpłynie m.in. na zmniejszenie zagrożenia zdrowia publicznego

• Renaturyzacja siedlisk rzadkich gatunków roślin i zwierząt zwiększy powierzchnię obszarów cennych przyrodniczo i atrakcyjnych turystycznie.

Program Wisła 2020

• Wisła jest jedną z najbardziej zaniedbanych rzek w Europie. Ze względu na to że jest to najdłuższa rzeka w Polsce, której dorzecze stanowi znaczna cześć naszego kraju, powstała konieczność stworzenia kompleksowego programu jej zagospodarowania na lata 2000-2020.

Jego realizacja musi umożliwić działania samorządów lokalnych i
przedsiębiorców w następującym zakresie:

• dostateczna ilość wody do celów rolniczych i hodowlanych,

•  możliwość rozwoju rekreacji związanej z wodą

•  infrastruktura międzybrzegowa pozwalająca na swobodny przepływ osób i towarów

•  umożliwienie poboru wody dla przemysłu

•  żegluga śródlądowa, szczególnie o charakterze turystyczno - rekreacyjnym,

•  energetyka wodna jako podstawowe odnawialne źródło energii

• w efekcie - powstanie wielu nowych miejsc pracy

Biała Księga transportu Unii Europejskiej

• Opublikowany w roku 2001 dokument pt. „Europejska polityka transportowa w horyzoncie 2010 r.: czas na decyzję” (tzw. Biała księga transportu Unii Europejskiej) przedstawia najważniejsze wytyczne wspólnej polityki transportowej UE.

• Dokument podkreśla znaczenie zrównoważonego rozwoju transportu, promującego przewozy alternatywne wobec transportu drogowego.

• Transport morski bliskiego zasięgu, transport kolejowy i żegluga śródlądowa powinny zostać ze sobą powiązane poprzez inicjatywy zmierzające do upowszechnienia praktycznych usług intermodalnych.

• Biała księga zwraca uwagę, że potencjał żeglugi śródlądowej pozostaje niewykorzystany, mimo, że posiada ona szereg zalet w postaci niskiego zużycia energii, niskiej hałaśliwości, niskiej terenochłonności i wysokiego bezpieczeństwa.

Zgodnie z zapisami dokumentu kondycja żeglugi śródlądowej powinna ulec poprawie poprzez:

• -  prace w zakresie infrastruktury obejmujące eliminację wąskich gardeł, ujednolicenie wymiarów (mostów, statków, śluz), budowę brakujących połączeń, ożywienie przewozów towarowych na nie eksploatowanych szlakach oraz doposażenie punktów przeładunkowych;

• -  wdrożenie efektywnych systemów nawigacyjnych i komunikacyjnych na drogach wodnych śródlądowych;

• -  ujednolicenie przepisów technicznych dla całości sieci wspólnotowej dróg wodnych, a także poprzez harmonizację certyfikatów prowadzenia statków oraz regulacji w zakresie warunków pracy marynarzy i załóg.

Polityka Polski, a Biała Księga

Do roku 2025 przewiduje się następujące kierunki działań rozwojowych w obszarze żeglugi śródlądowej:

• podwyższenie standardów dróg wodnych Odry i dolnej Wisły,

• wspieranie odnowy floty dla przewozów towarowych,

• promowanie i wspieranie inicjatyw lokalnych zmierzających do:

• aktywizacji żeglugi śródlądowej w obsłudze zaopatrzenia aglomeracji, w tym rozwoju centrów dystrybucji położonych w portach rzecznych,

• ozwoju przewozów pasażerskich, głównie jako elementu podnoszącego atrakcyjność turystyczna obszarów.

Przesłanki Białej Księgi

• Adekwatnie do warunków polskich wskazuje się, że „w przypadku śródlądowych dróg wodnych istnieje niewykorzystany potencjał. Muszą one odegrać większą rolę, w szczególności poprzez transport towarów w głąb lądu i stworzenie połączenia z morzami europejskimi"

• Zdanie to odpowiada sytuacji, w której nie jest wykorzystywany potencjał jednej z największych w UE sieci rzek i nie pełnią one oczekiwanej funkcji związanej z wykorzystaniem morskiego położenia kraju.

Wizja i cele

10 CELÓW:

• szczególną uwagę zwracają te, które zmierzają do optymalizacji działania multimodalnych łańcuchów logistycznych, m.in. poprzez większe wykorzystanie bardziej energooszczędnych środków transportu.

• W ramach celu 6 słusznie deklaruje się "zapewnienie, aby wszystkie najważniejsze porty morskie miały dobre połączenie z kolejowym transportem towarów oraz, w miarę możliwości, systemem wodnego transportu śródlądowego".

W warunkach polskich oznacza to potrzebę przywrócenia i zwiększenia wykorzystania możliwości Odry i Wisły jako szlaków transportowych oraz zwiększenia dzięki temu możliwości rozwojowych portów Gdańska, Gdyni, Szczecina i Świnoujścia.

• Koresponduje z powyższym cel 3, w ramach którego "do 2030 r. 30 % drogowego transportu towarów na odległościach większych niż 300 km należy przenieść na inne środki transportu, np. kolej lub transport wodny, zaś do 2050 r. powinno to być ponad 50 % tego typu transportu”.

Należy wyraźnie stwierdzić, że sformułowane powyżej mierniki celów są (wobec istnienia w Polsce dużych rzek wykorzystywanych w przeszłości dla celów transportu) racjonalne, szczególnie w połączeniu z wizją metropolii sieciowej, w ramach której niemal wszystkie ośrodki metropolitalne połączone są dużymi rzekami (jak Warszawa, Kraków, Gdańsk, Bydgoszcz-Toruń, Wrocław, Poznań, Szczecin), bądź leżą w bliskości istniejących (Kanał Gliwicki) i inicjowanych (Kanał Śląski) połączeń wodnych.

• Mówi się następnie: „Aby osiągnąć ten cel [cel 3], musimy rozbudować stosowną infrastrukturę".

W warunkach polskich oznacza to zapewnienie dobrego standardu żeglowności na długich odcinkach rzek (obecnie, ze względu na stan infrastruktury, dominuje transport na odcinkach krótkich) - poprzez przywrócenie parametrów dróg wodnych albo dzięki inwestycjom całkowicie nowym.

Strategia

• Należy mieć na uwadze potrzebę dysponowania przez Polskę zorganizowanym potencjałem innowacyjnym w zakresie związanym z transportem wodami śródlądowymi

• Należy dążyć do włączeniapolskich dróg wodnych w „sieć bazową” Unii Europejskiej

• Dodatkowo należy dopuścić (obecnie na ogół niedopuszczalną w Polsce) opcję współfinansowania ze środków UE przedsięwzięć prywatnych w dziedzinie infrastruktury

transportu wodnego.

• W praktyce polskiej należy powrócić do koncepcji zapewnienia odpowiedniego standardu

Międzynarodowych Dróg Wodnych E-30, E-40 i E-70

Transport kombinowany

• "jest to transport intermodalny, gdzie główny odcinek przewozu europejskiego wykonywany jest przez kolej, transport morski lub żeglugę śródlądową, a odcinki początkowy i/lub końcowy, wykonywane przez transport drogowy, są możliwie jak najkrótsze".

Można mówić o dwóch podstawowych kierunkach rozwoju transportu kombinowanego w Polsce:

• obsługa obrotów phz w relacjach lądowych i lądowo-morskich,

• obsługa przewozów tranzytowych przez terytorium Polski w relacjach lądowych na kierunku W-Z-W oraz przez polskie porty morskie na kierunku Północ-Południe- Północ.

• Należy dążyć do pełnego wykorzystania dogodnego położenia geograficznego portów polskich w układzie tzw. wschodnioeuropejskiego korytarza transportowego na osi północ-południe, poprzez zacieśnianie współpracy oraz promocję usług portowych z krajami skandynawskimi oraz wschodnimi landami Niemiec, Czechami, Słowacją, Austrią i Włochami.

• Prowadzone obecnie inwestycje w polskich portach morskich, finansowane ze środków własnych i pożyczek BŚ, zapewnią wysoką jakość usług dla obsługi przewozów intermodalnych w morsko-lądowych łańcuchach transportowych.

Transport śródlądowy a turystyka

• Eksploatowane na drogach wodnych statki pasażerskie, budowaneze szczególnym uwzględnieniem wymagań turystyki rzecznej, spełniają nie tylko rolę środków przewozowych, ale również są wykorzystywane do świadczenia usług gastronomicznych oraz noclegowych.

• Stylizuje się statki na dawne barki, parowce czy kutry organizując na nich pływające hotele czy restauracje.
  Urządza się również rejsy rybackie w trakcie których można łowić ryby.

Atrakcyjność dróg wodnych jako produktu turystycznego wynika z walorów krajoznawczych terenów położonych w sąsiedztwie drogi wodnej, a także w dużym stopniu z zabytkowego charakteru stosowanych na drogach wodnych rozwiązań hydrotechnicznych, takich jak: kanały żeglugowe, mosty kanałowe, śluzy, pochylnie, windy dla statków.

W ujęciu tradycyjnym rynek przewozów turystycznych śródlądowymi drogami wodnymi składa się z trzech segmentów:

• przewozów wycieczkowych - podczas których turysta jest tylko pasażerem, a czas rejsu nie przekracza jednego dnia,

• przewozów wycieczkowych - w czasie których turysta ma możliwość mieszkania na odpowiednio   przystosowanych do tych celów statkach z miejscami hotelowymi,

• przewozów rekreacyjnych - znanych od dawna, lecz obecnie przeżywających swój renesans (spływy   kajakowe, wioślarstwo, żeglarstwo, rejsy motorowodne, spływy tratwą).

Według szacunków, przedsiębiorstwa żeglugowe w Niemczech, w ramach wycieczek jednodniowych,

 rocznie przewożą prawie 15 mln pasażerów.

Nową, bardzo dynamicznie rozwijającą się formą przewozów rekreacyjno -
wypoczynkowych, dostosowaną do różnych odbiorców, jest czarter barek rzecznych.

Przewozy typu komunikacyjnego obejmują trzy grupy :

• PRZEWOZY PROMOWE

• PRZEWOZY REGIONALNE (przewozy w takich relacjach, w których droga wodna śródlądowa lub przybrzeżna jest krótsza od kołowej czy kolejowej lub zapewnia konkurencyjny czas przewozu)

• PRZEWOZY MIEJSKIE (KOMUNIKACJA ZBIOROWA I INDYWIDUALNA - TAKSÓWKI WODNE) — koncepcja tramwajów wodnych.

Tramwaj wodny

- mały statek śródlądowy lub portowy przewożący ludzi pomiędzy kilkoma (kilkunastoma) przystaniami na stałej trasie i według określonego rozkładu jazdy.

Podstawową różnicą w stosunku do promu jest to, że nie łączy dwóch punktów oddzielonych przeszkodą wodną, a kursuje po wyznaczonej trasie.

Przykład:

• Bydgoski Tramwaj Wodny - linia komunikacji miejskiej tramwaju wodnego kursująca w okresie od 1 maja do 31 października po Brdzie w Bydgoszczy.

• Gdańsk, Sopot, Gdynia

Nowością w wielu miastach są funkcjonujące od dawna w Wenecji taksówki wodne,

pozwalające w godzinach szczytu na znaczne skrócenie czasu przejazdu na wybranych

trasach.

W latach 2002-2004 powstała „Koncepcja Turystycznego i Rekreacyjnego

Zagospodarowania Odry” oraz powołane zostało Stowarzyszenie na Rzecz Miast i Gmin

Nadodrzańskich.

Swoją aktywność wykazują także samorządy gmin i regionów położonych nad

dopływami Odry, w szczególności nad Wartą i Notecią, które koncentrują się na szlakach:

„Droga Wodna E-70” i „Wielka Pętla Wielkopolska”.

Turystyka wodna na Wiśle realizowana jest w ramach:

a) Przystani

W samej Warszawie to budowa pomostów cumowniczych dla tramwajów wodnych, statków pasażerskich i jachtów oraz rewitalizacja i unowocześnienie ośrodków należących do klubów turystycznych i innych podmiotów.

b) Jednostki pasażerskiej żeglugi wiślanej.

Niski stan wody na Wiśle warszawskiej i mazowieckiej, także na Narwi i Bugu, uznać należy za fakt, który tylko w niewielkim stopniu zmieni ew. budowa następnych zapór - o ile dojdzie do takich inwestycji.

Jednocześnie istnieją projekty tramwajów wodnych i statków pasażerskich o zanurzeniu ok. 50 cm - idealnych dla polskich szlaków wodnych.

c) Jachting

d) Barki gastronomiczne i mieszkalne

Istotne to może być także w perspektywie EURO 2012, gdy zgromadzone na Wiśle, w okolicach Stadionu Narodowego, takie barku mogą znacząco wzbogacić ofertę dla kibiców i turystów - zaś po mistrzostwach przeniesione na inne miejsca na Wiśle i w jej dorzeczu.

Tak zwane house-boat's, czyli barki mieszkalne, z czasem powinny stać się popularne w Polsce i na Wiśle, jak w krajach Europy Zachodniej, zarówno jako mieszkania na wodzie, jak i jako sprzęt do uprawiania turystyki.

Żegluga rzeczna Wisły:

Wisła jest połączona za pomocą kanałów z:

• Odrą - Kanałem Bydgoskim, Notecią i Wartą (droga wodna Wisła - Odra)

• Niemnem - Kanałem Augustowskim i Czarną Hańczą

• Dnieprem - Kanałem Dnieprzańsko-Bużańskim i Prypecią.

Kanał Augustowski

• Obecnie główna atrakcja turystyczna i najbardziej znaczący zabytek regionu Augustowa, który kandyduje do wpisania na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO.

• Łączy on dorzecza Wisły i Niemna. Kanał został zbudowany w celu stworzenia drogi wodnej do portów Morza Bałtyckiego z pominięciem ujścia Wisły, będącego wówczas w rękach Prus.

• Ma długość około 102,0km

• Żegluga Augustowska jest jednym z nielicznych przedsiębiorstw żeglugowych w Polsce, obsługujących przewozy pasażerskie.
  Z jej usług korzysta w sezonie turystycznym około 70 tysięcy pasażerów.

• Specyfiką pracy Żeglugi Augustowskiej jest sezonowość. Statki pływają po żeglownych trasach pół roku.

• Na statkach Żeglugi Augustowskiej odbywają się też wesela i różnego rodzaju przyjęcia okolicznościowe.

NA ZALICZENIU MOŻE BYĆ:

• KLASY DRÓG SRÓDLĄDOWYCH

• ZALETY TEGO TRANSPORTU

• SYSTEM DRÓG WODNYCH W EUROPIE

• NAJWAŻNIEJSZE SZLAKI M-OWE

• FLOTA TRANSPORTOWA Z POLSCE

• M-OWE SZLAKI PRZEBIEGAJĄCE PRZEZ POLSKĘ

• PROGRAM DLA ODRY 2006

• PROGRAM WISŁA 2020

• PRZESŁANKI BIAŁEJ KSIĘGI DLA TEGO TRANSPORTU

• ATRAKCJE TURYSTYCZNE

Transport kolejowy

• Gałąź transportu zaliczana do transportu lądowego (powierzchniowego)

• Obejmuje dwa elementy:

- tabor kolejowy (lokomotywy, wagony)

- infrastrukturę (linie kolejowe, stacje, zaplecze techniczne)

• Do kolejowego systemu transportowego można zaliczyć także instytucje kolejowe

Korytarze transportowe

Jest to ciąg infrastruktury transportowej międzynarodowego znaczenia, wzdłuż którego przebiegają różne drogi transportowe o odpowiednich parametrach technicznych z rozmieszczonymi na nich węzłami transportowymi (np. centrami logistycznymi)

Paneuropejskie korytarze transportowe

• Podczas Ogólnoeuropejskich Konferencji Transportowych wyznaczona została tzw. Sieć Główna obejmująca 10 korytarzy transportowych, w których skład wchodzi ok. 20 000 km linii kolejowych.

• Ideą było ujednolicenie pod względem technicznym i organizacyjno-prawnym koleje Europy Zachodniej i Środkowo-Wschodniej.

• Wybrane paramentry infrastruktury kolejowej o międzynarodowym znaczeniu:

Minimalna prędkosć drogowa: 160 km/h dla linii A; 300 km/h dla linii B1; 250 km/h dla linii B2

Dopuszczalny nacisk na os wagonów: 17 t

Dopuszczalny nacisk na os lokomotywy: 22,5 t

Minimalna długosć peronów na dużych stacjach : 400 m

Euroazjatycki most lądowy

• Jest kolejnym przykładem trans- kontynentalnych korytarzy transportowych

• Mówi się, że ma to być jeden z największych projektów inwestycyjnych na swiecie

• Jest łącznikiem między Europą, a Azją

• Wyznaczono 8 korytarzy łączących miasta europejskie i azjatyckie:

Warszawa - Chasan

Moskwa - Ałaszankow (Chiny)

Zgorzelec - Moskwa

Bajansenje (Węgry) - Astana

Fastow (Ukraina) - Nawoi (Uzbekistan)

Kalingrad - Mińsk

Busłowskaja - Teheran

S. Petersburg - Warszawa

Znaczenie euroazjatyckiech korytarzy transportowych dla państwa WNP:

• dostosowanie systemów kolejowych do standardów międzynarodowych

• rozwój przewozów tranzytowych (obecnie aż 30% rosyjskiego eksportu korzysta z magistrali transsyberysjkiej)

• wpływy do budżetów państw WNP z tytułu podatków

• KONKURENCJA DLA PRZEWOZÓW DROGĄ MORSKĄ

Plany rozwoju:

• Harmonizacja przepisów dotyczących transportu kolejowego

• Ujednolicenie CIM/SMGS w Rosji, Chinach, Kazachstanie, Mongolii

• Projekt przewozów kontenerowych na trasie Chiny-Europa (Pekin-Hamburg)

• Pozyskanie ładunków tranzytowych na trasie Zach. - Wsch.

• Działalnosć logistyczna

• Zwiększenie sredniej prędkosci na trasie magistrali transsyberyjskiej do 58,5 km/h i skrócenie czasu przejazdu do 7 dni

• Rozwój korytarza Północ - Południe (umowa między Rosją, Iranem i Indiami, otwarta także dla innych krajów)

Kolej transsyberyjska

• Jest częscią II paneuropejskiego korytarza transportowego i częscią euroazjatyckich korytarzy transportowych

• Została wybudowana w latach 1891 - 1916

• Jest najdłuższą linią kolejową na swiecie (całkowita długosć torów wynosi 9288,8 km)

• Przebiega przez 8 stref czasowych i 87 miast

• Została utworzona by połączyć centralna Rosję z obszarami wchodniej Azji

Kolej ta posiada trzy linie:

Linia transsyberyjska (biegnie od Moskwy do Władywostoku)

Linia transmandżurska (kończy swój bieg w Pekinie)

Linia transmongolska (od Bajkału kieruje się w stronę Ułan Bator, kończy swój bieg w Pekinie)

• Obecnie jest jedną z największych atrakcji turystycznych Rosji

• Podróż Transsib z Moskwy do Władywostoku trwa 7 dni i kosztuje od 200 do 800 EUR z zależnosci od klasy przedziału

• Na jej trasie znajdują się Jezioro Bajkał, a także Pustynia Gobi i Wielki Mur Chiński

SZYBKIE KOLEJE:

JAPONIA

Shinkansen - tłumaczy się dosłownie jako "Nową Główną Linię" (magistralę)

• Japonia była pierwszym krajem, który rozpoczął prace nad systemem szybkiej kolei.

• Budowa pierwszego odcinka, pomiędzy Tokio i Osaką (Tōkaidō Shinkansen) rozpoczęła się w 1959 roku. Oficjalne otwarcie nastąpiło 1 października 1964 roku.

• Pierwsze pociągi jeździły z prędkością 200 km/h, potem zwiększoną do 220 km/h. Dziś prędkości pociągów są różne w zależności od linii, a najszybsze z nich przewożą pasażerów z prędkością 300 km/h, co stawia je na równi z francuskimi TGV.

• Na przestrzeni lat, powstało w sumie 18 modeli. Pierwsze z nich (seria 0 oraz 100) były w stanie rozpędzić się „jedynie” do marnych 220km/h

• Najnowsze modele natomiast, osiągają maksymalne prędkości operacyjne rzędu 360km/h

• Tłumaczenia nazw pociągów/ekspresów obsługujących sieć Shinkansen.

• Różnorodność nazewnictwa jest zamierzonym ułatwieniem służącym rozpoznawaniu poszczególnych połączeń i rodzajów pociągów. Ekspresy o różnych nazwach obsługują np. jedną linię, ale zatrzymują się na innych stacjach. Np.:

Hayate (tłum. wiatr)

Hikari (tłum. światło)

• Pociąg na poduszce magnetycznej Shinkansen jest posiadaczem światowego rekordu prędkości wynoszącego 581,6 km/h (rekord dla pociągu poruszającego się po szynach wynosi 574,8 km/h).

• Shinkansen jeździ z niezwykłą dokładnością. Maksymalne opóźnienia to 36 sekund - w skali roku!

CHINY:

Linia kolejowa Wuhan-Guangzhou

• otwarta 26 grudnia 2009 r.,

• jest obecnie jedną z najszybszych tras kolejowych na świecie (pociągi osiągają prędkości do 394 km/h

• ma długość 968 km

Szybka kolej Pekin-Tiencin

• linia kolejowa dużej prędkości o długości 114 km

• Została oddana do użytku w dniu 1 sierpnia 2008,

• pociągi CRH kursujące na linii z prędkością maksymalną 350 km/h (217 mph) są najszybszymi konwencjonalnymi pociągami na świecie.

• Czas podróży na 120 km odległości między Pekinem i Tiencin, na Igrzyskach Olimpijskich w Pekinie w 2008, został skrócony z oryginalnych 70 minut do 30 minut.

• Podobnie jak w polskich Intercity, także w najszybszym pociągu świata czas postoju na stacjach pośrednich jest bardzo krótki, wynosi ok. 1 minuty.

• Dla wygody klientów, na peronach i dworcach kolejowych uruchomiono automatyczne maszyny sprzedające bilety.

• Wejścia na peron, przy którym zatrzymuje się pociąg Wuhan - Kanton są bardzo dobrze skomunikowane z siecią podmiejskich linii kolejowych. Dzięki temu wystarczy być nawet 30 minut przed odjazdem na dworcu, by spokojnie kupić bilet i wsiąść do pociągu.

• W 2010 roku chińskie linie szybkiej kolei przekroczyły długość 3300 kilometrów,

• W najbliższych latach ukończone zostaną kolejne połączenia, w tym linia Pekin - Szanghaj o długości 1 318 km. Umożliwi ona skrócenie czasu podróży na tej trasie z około 12 godzin do pięciu.

• Największy w Azji dworzec kolejowy mieści się w Kantonie (Guangzhou).

• W zeszłym roku liczba pasażerów kolei  osiągnęła w Chinach 1,53 miliarda, a łączna wielkość kolejowych przewozów towarowych  - 3,32 mld ton.

Szybka kolej towarowa

Czas przejazdu - około 20 dni

Porozumienie z Mongolią, Rosją, Białorusią, Polską oraz Niemcami.

Kolej magnetyczna

• Dzięki polu magnetycznemu kolej ta nie ma kontaktu z powierzchnią toru, gdyż cały czas unosi się nad nim.

• Dzięki zastosowaniu magnesów eliminowane jest tarcie kół, które w tradycyjnych pociągach znacznie ogranicza maksymalną prędkość jazdy. Dzięki temu maglevy zbliżają się do 600 km/h

• Od 2003 istnieje w Szanghaju najdłuższa na świecie trasa kolei magnetycznej Transrapid zbudow ana przez niemiecką firmę Transrapid International.

• Długość trasy wynosi około 30 km, pokonywana jest w 7 minut i 20 sekund.

• Pociąg rozwija maksymalną prędkość 431 km/h.

WŁOCHY:

• włoska sieć szybkiej kolei obsługiwana przez narodowego przewoźnika Trenitalia, łącząca największe miasta we Włoszech.

• Codziennie uruchamianych jest ok. 130 połączeń, realizowanych głównie przez pociągi ETR 500, a na niektórych trasach także ETR 470 i ETR 450 (Pendolino).

• Pierwsze pociągi pod nazwą Eurostar Italia zostały uruchomione przez włoską kolej w 1988 roku.

• Pociągi te mogą poruszać się z max prędkością do 300km/h.

• Są szybkie, komfortowe i kursują w cyklicznym rozkładzie jazdy między największymi miastami we Włoszech.

• Oprócz tego, zatrzymują się też na większych stacjach węzłowych a w sezonie urlopowym także w kurortach wypoczynkowych.

takt cogodzinny:Mediolan - Rzym; Wenecja - Rzym

takt co dwie godziny:Mediolan - Wenecja; Mediolan - Turyn; Mediolan - Neapol

Pendolino  - "Wahadełko„

• włoska rodzina pociągów z wagonami z wychylnym nadwoziem używanych we Włoszech, Hiszpanii, Portugali i, Słowenii, Finlandii, Czechach, Sł owacji, Wielkiej Brytanii, Szwajcarii i Chinach. 

• Poprzez wychylanie pudła, pociąg jest w stanie pokonywać z większą prędkością łuki zaprojektowane dla wolniejszych pociągów.

Wpisując się w przygotowania Polski do Mistrzostw Europy Piłce Nożnej 2012 PKP zapowiedziało zakup 20 pociągów z wychylnym pudłem, które miałyby kursować na trasie Gdynia-Warszawa- Katowice. Koleje szacują, że koszt tej inwestycji wyniesie około 1,5 mld zł.

HISZPANIA:

• W odróżnieniu od pozostałych szerokotorowych pociągów hiszpańskich, pociągi AVE poruszają się po torach o rozstawie 1435 mm i zasilane są napięciem 25 kV.

• W przyszłości ma to umożliwić połączenie sieci AVE z TGV.

• Pociągi AVE rozpoczęły kursowanie pomiędzy Madrytem a Sewillą 21 kwietnia 1992. Trasę o długości 471 km, krótszą o 103 km od starego połączenia, pokonują z prędkością dochodzącą do 300 km/h w 2,5 godziny.

AVE AltaVelocidad Espańol  (dalekobieżne) obsługiwane przez zespolone składy generacji TGV kursują na trasach:

Madryt ←→ Sewilla,

Madryt ←→ Málaga oraz

Madryt ←→ Saragossa ←→ Barcelona.

AVANT (średniodystansowe) obsługiwane przez składy zespolone generacji Pendolino są tańsze od AVE i kursują na krótszych odcinkach linii wysokiej prędkości.

ALVIA obsługiwane przez składy o zmiennym rozstawie kół kursują o trasach, których część przebiega po linii wysokiej prędkości, a reszta po tradycyjnej sieci kolei hiszpańskich:

NIEMCY:

• kategoria pociągów dalekobieżnych dużych prędkości przedsiębiorstwa DB Fernverkehr, należącego do grupy Deutsche Bahn.

• ICE stanowi regularnie (zazwyczaj co godzinę) kursujący system pociągów łączących największe miasta w Niemczech (i kilku krajach ościennych) istniejący od 1991.

• Pociągi ICE poruszają się z prędkościami do 300 km/h.

• ICE jest pociągiem bez typowej lokomotywy: wszystkie elementy techniki napędu rozmieszczone są pod pociągiem.

Technologia ta ma ogromne zalety dla kolei. Dlaczego? W ICE 3 nie ma ciężkich lokomotyw, więc zużycie szyn jest mniejsze, a pociąg lżejszy, szybszy i oszczędniejszy.

FRANCJA:

TGV:

• Rodzaj francuskich elektrycznych pociągów pasażers kich, osiągających w regularnej eksploatacji prędkości do 320 km/h.

• Pociągi TGV są jednym z najbezpieczniejszych środków transportu, przez 25 lat eksploatacji nie zanotowano żadnego wypadku śmiertelnego przy podróżach liniami dużych prędkości, mimo że pociągi TGV ulegały niejednokrotnie wypadkom, często dość spektakularnym.

PRZYGOTOWANIA DO EURO 2012:

• modernizacje połączeń międzymiastowych w celu podniesienia prędkości, zwiększenia przepustowości linii i skrócenia czasu podróży.

• Priorytetowym zadaniem jest budowa połączeń kolejowych z lotniskami (Warszawa, Kraków, Katowice, Wrocław), co pozwoli na przygotowanie miast do obsługi zmasowanych przewozów pasażerskich przewidywanych podczas mistrzostw Europy 2012.

• Część zadań jest w trakcie realizacji i prowadzone są zgodnie z harmonogramami. Pozostałe zadania wpisane na listę indykatywną są w fazie przygotowań.

Podstawowym celem modernizacji jest :

• dostosowanie możliwości eksploatacyjnych linii do prędkości V160 km/h dla taboru klasycznego i 200 km/h dla taboru z wychylnym nadwoziem - dla pociągów pasażerskich,

• 120 km/h dla pociągów towarowych

• przystosowanie nawierzchni do nacisku osiowego 225 kN.

Zakres modernizacji obejmuje

• wymianę nawierzchni torowej, sieci trakcyjnej, urządzeń sterowania ruchem kolejowym,

• likwidację przejazdów kolejowo-drogowych w poziomie szyn i budowę wiaduktów drogowych. Modernizowane są również stacje i przystanki kolejowe-budowane są nowe perony, przejścia podziemne i kładki dla pieszych dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych.

POLSKIE KOLEJE PAŃSTWOWE:

Grupa PKP jest to grupa kapitałowa, która powstała w 2001 roku na mocy ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego Polskie Przedsiębiorstwo Kolejowe uchwalonej 8 września 2000r.

Jest jednym z największych polskich pracodawców: zatrudnia 93 tysiące pracowników(w roku 2009 102 tysiące), .jest czwartą co do wielkości europejską grupą skupiającą spółki kolejowe. Grupa PKP jest reprezentowana we wszystkich międzynarodowych organizacjach kolejowych.

Struktura

Grupę PKP tworzą:

• PKP S.A. spółka dominująca

• spółki operatorskie obsługujące rynki: przewozów pasażerskich (PKP Intercity S.A., PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście sp. z o. o.),

• przewozów towarowych (PKP Cargo S.A., PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa sp. z o. o.)

• Spółki związane z infrastrukturą kolejową (PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., PKP Energetyka sp. z o. o.,)

• Przedsiębiorstwo Napraw Infrastruktury sp. z o.o.,  CS Szkolenie i Doradztwo sp. z o.o., Natura Tour sp. z o.o., Polskie Koleje Linowe sp. z o.o., Drukarnia Kolejowa Kraków sp. z o.o., Kolejowe Zakłady Łączności sp. z o.o. 

PKP S.A.- spółka powstała 1 stycznia 2001 r..Jej jedynym akcjonariuszem jest Skarb Państwa. Spółka pełni dominującą rolę w Grupie PKP.

Zadania:

• realizacja procesów restrukturyzacji,

• zagospodarowanie zbędnego majątku,

• zarządzanie płynnością finansową spółek Grupy PKP,

• koordynacja przedsięwzięć związanych z rozwojem spółek Grupy PKP,

• przygotowanie projektów prywatyzacyjnych dla spółek Grupy,

• wdrożenie systemu zarządzania jakością według norm ISO.

• PKP S.A jest również właścicielem i zarządcą nieruchomości. Spółka jest w posiadaniu ponad 100 tys. ha nieruchomości. Znaczną część majątku firmy stanowią dworce kolejowe.

PKP Intercity jest największym polskim operatorem kolejowym specjalizującym się w krajowych i międzynarodowych przewozach dalekobieżnych.

• Również powstała w ramach reformy Przedsiębiorstwa PKP w 2001 roku.

• Początkowo oferta PKP Intercity obejmowała wyłącznie szybkie i komfortowe pociągi z rezerwacją miejsc, jednak już w 2005 r. PKP Intercity uruchomiło pierwsze składy kategorii ekonomicznej - TLK.

• Najdłuższą trasę w kraju - 1079 km - pokonuje pociąg TLK jadący z Krakowa do Kołobrzegu.

• Najdłuższa relacja międzynarodowa: Warszawa - Amsterdam (1631 km), obsługiwana jest przez pociąg EN Jan Kiepura.

• Największa prędkość maksymalna, rozwijana przez pociągi PKP Intercity to 200 km/h. Taką prędkość, na niektórych odcinkach poza granicami Polski, rozwijają EN Jan Kiepura oraz EC Wawel.

Wyniki Grupy PKP za rok 2009

Strata netto Grupy PKP - 673,7 mln zł (130 mln zł zysku w 2008 r.).

PKP Cargo zanotowało za 2009 r. stratę w wysokości 497,5 mln zł (w 2008 r. było 178,8 mln zł straty).

PKP LHS zakończył 2009 r. wynikiem 17,1 mln zł na plusie (19,6 mln zł w 2008 r.).

Wynik PKP S.A. za 2009 r. to 150,5 mln zł (763,7 mln zł w 2008 r.), 

PKP Intercity - 76,8 mln zł na minusie (-6,5 mln zł w 2008 r.).

• Spółki z Grupy PKP przewiozły o 37 mln pasażerów więcej w 2009 r. niż w 2008 r( 250%). Co związane jest z przejęciem w 2008 roku przewozów międzywojewódzkich ze spółki Przewozy Regionalne.

• W przewozach towarowych w 2009 r. odnotowano spadek przewozów ładunków o 32,7 mln ton, tj. o 22,9 proc.

Grupa PKP w liczbach

• Wykorzystywane obecnie linie kolejowe w Polsce- 19 336 km (stan na 31.12.2009)

• Liczba czynnych dworców kolejowych Grupy-1004

• Liczba największych dworców kolejowych(obsługujących rocznie ponad 300 tys. pasażerów)-100

• Szybka Kolej Miejska w Trójmieście- jedyna spółka samorządowo-kolejowa z udziałem Grupy PKP, która wykonuje ruch regionalny.

Koleje Dużych Prędkości w Polsce

Najważniejszą linią KDP ma być tzw. Linia Y.

Linia "Y" - planowana linia szybkiej kolei łącząca Warszawę, Łódź, Kalisz, Wrocław oraz Poznań; linia ma współpracować z Centralną Magistralą Kolejową, co umożliwi połączenia do Katowic i Krakowa.

• Układ geometryczny nowej linii projektowany jest na prędkość 360 km/h.

• Czas przejazdu z Warszawy do Łodzi wynosiłby 45 min., (obecnie 1h 54 min.)do Kalisza 1 h 15 min., (4h 14 min.) do Wrocławia lub Poznania 1 h 45 min( odpowiednio 7h 12 min. i 3h 27 min.).

• Rozpoczęcie budowy pierwszego odcinka linii (Warszawa Centralna - Łódź Fabryczna) możliwe jest na przełomie 2013/2014 i ma kosztować 10 mld euro; zakończenie budowy planowane jest na rok 2020.

• W samej Łodzi linia poprowadzona zostanie tunelem, który połączy istniejące dworce Łódź Fabryczną i Łódź Kaliską.

• Projekt przebudowy dworca Łódź Fabryczna i okolic zakłada m.in. wybudowanie kilkanaście metrów pod ziemią torów i czterech peronów, skąd będą odjeżdżać konwencjonalne składy obsługujące połączenia aglomeracyjne, regionalne i dalekobieżne oraz pociągi dużych prędkości,

• Ponadto mają powstać wielopoziomowe parkingi i tunel doprowadzający tory do dworca. Szacowany koszt tej części inwestycji to ponad 2 mld zł.

• Realizowana przez miasto część projektu ma kosztować w sumie 595 mln. Za te pieniądze ma powstać m.in.: podziemny dworzec autobusowy i trzypoziomowy parking oraz nowy układ komunikacji tramwajowej i drogowej wokół dworca kolejowego. Ma on stać się węzłem przesiadkowym komunikacji publicznej dla całej aglomeracji łódzkiej.

• Rozpoczęcie budowy zaplanowane jest na wrzesień 2011 roku :)

---