FINANSE SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO - WYKŁAD III 14.10.2007

TEMAT: Zadania własne i zlecone.

Zadania własne - ich podstawą jest regulacja Konstytucji Art. 166. Są to zadania publiczne służące do zaspokajania potrzeb publicznych. Elementami zadań własnych są szczegółowe regulacje w ustawie o samorządzie gminnym, powiatowym i województwa.

INFO!!! Konstytucja Art. 166. 1. Zadania publiczne służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej są wykonywane przez jednostkę samorządu terytorialnego jako zadania własne. 2. Jeżeli wynika to z uzasadnionych potrzeb państwa, ustawa może zlecić jednostkom samorządu terytorialnego wykonywanie innych zadań publicznych. Ustawa określa tryb przekazywania i sposób wykonywania zadań zleconych.

INFO!!! Ustawa o samorządzie gminnym

INFO!!! Ustawa o samorządzie powiatowym

INFO!!! Ustawa o samorządzie województwa

Zadania zlecone - tzn. zadania powierzone jednostkom samorządu terytorialnego i innym podmiotom. Określa się je jako zadania zlecone administracji rządowej, czyli realizacja zadań występuje na podstawie ustawy. Przejecie tego zadania następuje na podstawie umowy albo porozumienia.

Różnica miedzy tymi zadaniami polega na sposobie finansowania i realizacji tych zadań.

Realizacja zadań zleconych tych zakresów administracji samorządowej jest realizowana przez udostępnianie środków z budżetu państwa (są to środki wystarczające na realizację zadań). Państwo przekazuje część zadań publicznych, ale nie przekazuje odpowiedniej sumy środków pieniężnych na realizację tych zadań. Jednostki samorządu terytorialnego za własne środki finansują zadania, które powinno finansować państwo.

Sztywny poziom finansowania z dochodów własnych i środków państwa oznacza, że im szersza możliwość pozyskania dochodów własnych tym większa możliwość realizacji tych zadań ze środków państwa. Konsekwencją tych zadań jest ich realizacja.

REALIZACJA = WOJEWODA

W obszarze zadań własnych jednostka samorządu terytorialnego nadzoruje z punktu widzenia legalności, czyli zgodności sprawowania. Organ nadzorujący nie może oceniać sposobu realizacji płatności zadań, może on tylko sprawdzić czy jest prawidłowe. Zasada sprawowania nadzoru jednostki samorządu terytorialnego z punktu widzenia legalności dokonując nadzoru nad sprawozdaniem, ustawodawca dopuszcza do legalności i stoi w sprzeczności z Konstytucją. Organy nadzoru mogą wykonywać inne zasady np. celowości, rzetelności - są to zadania państwa i zlecone ze środków budżetowych. Istotą samorządu terytorialnego jest realizacja zadań własnych.

Powiaty i województwa korzystają ze środków budżetu państwa (np. dotacje celowe). Gminy zaś posiadają źródła dochodów z tytułu podatków itp., a nie ze środków budżetu państwa. Kwestie finansowe są bardzo istotne dla jednostek samorządu terytorialnego.

TEMAT: Wydatki i rozchody, dochody i przychody jednostek samorządu terytorialnego.

Podmiotami finansów publicznych są m.in.:

• 
  Budżet państwa posiadają własną

• Budżet samorządowy gospodarkę finansową

Budżet (plan finansowy) - im więcej jest dochodem własnym tym większy jest zakres zadań własnych.

System finansowy samorządu terytorialnego składa się z 3 elementów:

• System związany z gromadzeniem środków pieniężnych (przepisy umożliwiające daniny publiczne).

• System związany z wydatkowaniem środków pieniężnych (wynagrodzenia, dodatki mieszkaniowe).

• System związany jest z organizacją z systemem gromadzenia i wydatkowania środków pieniężnych.

Budżet - to plan finansowy, czyli zestawienie obejmujące dochody i wydatki państwa przez 1 rok. Dzielimy go na:

• Zakres podmiotowy, - czyli kto go uchwala i kto go realizuje (jednostki samorządu terytorialnego jako organy stanowiące - to podmioty uchwalania i realizowania budżetu).

• Zakres przedmiotowy - to dochody i wydatki budżetu państwa.

Budżet jako moc wiążąca, czyli że jest prawny i obowiązujący wynika z tego, że jest uchwalony w formie aktu prawnego, czyli ustawą. Jest uchwalony w formie uchwały budżetowej.

Zasilenia budżetu - to zasilenia o charakterze dochodowym (np. daniny publiczne tj. podatki).

Wydatki budżetowe mają charakter płatności transferowych (tj. zasiłki, stypendia, dotacje), ale nie mają świadczenia pieniężnego.

Art. 165. 1. Ustawa o finansach publicznych (pojecie budżetu).

INFO!!! Ustawa o finansach publicznych

INFO!!! Ustawa o finansach publicznych Art. 165. 4.

„Te dochody nie są bezpośrednio powiązane z budżetem”.

„Forma budżetu to uchwała budżetowa realizująca zasadę mroczności”.

Skutki prawne z punktu widzenia budżetu:

• Ujemny skutek o charakterze ekonomicznym, ponieważ w budżecie jest mniej środków

• Nie ma sankcji prawnej za niezrealizowanie niewydatkowanych dochodów.

• Skutki zmniejszenia się środków budżetowych.

Kwestie wydatków i rozchodów są to wielkości, które stanowią nieprzekraczalne limity, to kwoty maksymalne, jakimi można dysponować. Przekroczenie wydatków ponosi konsekwencje prawne, czyli kategoria naruszenia finansów publicznych.

Budżet jest w pełni normatywnym aktem prawnym obejmujący pewną sankcję prawną.

Środki publiczne (Art. 5) - to dochody i przychody.

INFO!!! Ustawa o finansach publicznych

INFO!!! Ustawa o finansach publicznych Art. 165. 2.

Kategoria przychodów - to środki pochodzące ze sprzedaży papierów wartościowych, środki otrzymane z tytułu kredytów i pożyczek oraz środki pochodzące z prywatyzacji majątku jednostek samorządu terytorialnego, spłaty pożyczek udzielonych ze środków publicznych.

Dochody - są pobierane w sposób ostateczny, czyli finalny (niepodlegający zwrotowi) przez jednostki samorządu terytorialnego.

Przychody - mają charakter okresowy i podlegają zwrotowi. Pozwalają na pozyskanie środków finansowych, ale po pewnym czasie te środki należy zwrócić (źródła przychodów to np. kredyt, pożyczka). Przychody służą również uzupełnieniu deficytu budżetowego.

INFO!!! Ustawa o finansach publicznych

Rozchodem budżetu - jest spłata kredytu lub pożyczki, natomiast odsetki to jest już wydatek budżetowy. Tylko należność kredytu/pożyczki jest rozchodem.

Zwrot pożyczki stanowi przychód budżetu a oprocentowanie będzie dochodem budżetowym.

Art. 165 Wynika z budżetu jednostki samorządu terytorialnego i polega na mroczności budżetu.

INFO!!! Ustawa o finansach publicznych

Mamy do czynienia z pewnymi odstępstwami:

• Planowanie wieloletnie art.166 (załącznik do treści uchwały budżetowej)

INFO!!! Ustawa o finansach publicznych

• Problem instytucji prowizorium budżetowego (Art. 181 ust. 3)

INFO!!! Ustawa o finansach publicznych Art. 181. 3.

Art. 181 ust. 3 jest również ujęty w:

• Ustawie o samorządzie województwa (art. 65 ust. 4)

INFO!!! Ustawa o samorządzie województwa Art. 65 ust. 4

• Ustawie o samorządzie powiatowym (art. 54 ust. 4)

INFO!!! Ustawa o samorządzie powiatowym Art. 54 ust.4

Ustawie o samorządzie gminnym nie posiada takiego przepisu, gdyż budżet gminy jest innym budżetem i posiada dochody własne, które nie są uzależnione od wpływów tak jak w powiecie czy województwie.

7

---