Sprawozdanie z laboratorium
miernictwa elektronicznego
TEMAT:
Pomiar parametrów podzespołów RLC
metodami pośrednimi.
Wykonali:
Jarosław Konopka
Piotr Pikul
1. Spis przyrządów:
miliamperomierz F2Ivh-270, klasa 0.5;
woltomierz LM-1, klasa 0.5;
multimetr G-1004.500, δ = ±1,25%;
woltomierz, klasa 0.5;
watomierz, F2IVh-655, klasa 0.5;
autotransformator F2 IV h - 301;
Pomiar rezystancji RX:
Schematy układów do pomiaru rezystancji:
poprawny pomiar napięcia: b) poprawny pomiar prądu:
R1=15 kΩ, R2=100 Ω
Tabela pomiarowa dla poprawnego pomiaru napięcia (a):
(pomiar przyrządami A,B)
|
Ux |
Ix |
Rx |
ΔUx |
δUx |
ΔIx |
δIx |
δmet. |
Δmet. |
ΔRx |
δRx |
|
[V] |
[mA] |
[Ω] |
[V] |
[%] |
[mA] |
% |
% |
[Ω] |
[Ω] |
% |
R1 |
23 |
3.7 |
6216 |
0.15 |
0.65 |
9 |
2.4 |
-38 |
-2383 |
187 |
3 |
(IZ=6mA, RA=49Ω, UZ=30V, RV=10kΩ)
R2 |
23 |
210 |
109 |
0.15 |
0.65 |
0.1 |
2.4 |
-1.1 |
-1 |
3 |
3 |
(IZ=600mA, RA=5Ω, UZ=30V, RV=10kΩ)
Przykładowe obliczenia:
Tabela pomiarowa dla poprawnego pomiaru prądu (b):
(pomiar przyrządami A,B)
|
Ux |
Ix |
Rx |
ΔUx |
δUx |
ΔIx |
δIx |
δmet. |
Δmet. |
ΔRx |
δRx |
|
[V] |
[mA] |
[Ω] |
[V] |
[%] |
[mA] |
% |
% |
[Ω] |
[Ω] |
% |
R1 |
23 |
1.5 |
15333 |
0.15 |
0.65 |
0.02 |
1.5 |
1.2 |
184 |
337 |
2.2 |
(IZ=1.5mA, RA=184Ω, UZ=30V, RV=10kΩ)
R2 |
23 |
210 |
109 |
0.15 |
0.65 |
9 |
4.2 |
4.6 |
5 |
5.3 |
4.9 |
(IZ=600mA, RA=5Ω, UZ=30V, RV=10kΩ)
Przykładowe obliczenia:
Pomiar cewki bez rdzenia:
Schematy pomiarowe:
a) dla napięcia stałego: b) dla napięcia zmiennego:
Tabela pomiarowa dla napięcia stałego:
(pomiar przyrządami A,B)
UX |
IX |
RX |
δRX |
ΔRX |
ΔUX |
δUX |
ΔIX |
δIX |
Δm |
δm |
[V] |
[mA] |
[Ω] |
% |
[Ω] |
[V] |
% |
[mA] |
% |
[Ω] |
% |
10 |
11 |
909 |
1.62 |
16.8 |
0.15 |
1.5 |
0.2 |
2 |
-34.6 |
3.4 |
(UZ=30V, RV=10kΩ, IZ=15mA, RA=184Ω)
Obliczenia:
Tabela pomiarowa dla napięcia zmiennego:
f =50 Hz
(pomiar przyrządami A,D)
UX |
IX |
ZX |
δZX |
ΔZX |
ΔUX |
δUX |
ΔIX |
δIX |
[V] |
[mA] |
[Ω] |
% |
[Ω] |
[V] |
% |
[mA] |
% |
50 |
21.25 |
2353 |
5.7 |
134 |
0.75 |
1.5 |
0.89 |
4.2 |
(UZ=150V, RV=3333Ω, IZ=60mA, RA=15Ω)
Obliczenia:
Pomiar cewki z rdzeniem:
Schemat pomiarowy:
Tabela pomiarowa:
f = 50 Hz
(pomiar przyrządami A,B,E)
UX |
IX |
ZX |
P. |
RX |
LX |
δLX |
δRX |
δZX |
δUX |
δIX |
[V] |
[A] |
[Ω] |
[W] |
[Ω] |
[H] |
% |
% |
% |
% |
% |
50 |
0.275 |
182 |
4 |
52.9 |
0.55 |
5.8 |
4.8 |
4.8 |
1.5 |
3.3 |
Obliczenia:
Pomiar kondensatorów:
Schemat pomiarowy:
Tabela pomiarowa:
f = 50 Hz
(pomiar przyrządami C,D)
|
UX |
IX |
ZX |
CX |
δUX |
ΔUX |
δIX |
ΔIX |
|
[V] |
[mA] |
[kΩ] |
[nF] |
% |
[V] |
% |
[mA] |
C1 |
100 |
0.21 |
476.2 |
6.7 |
0.75 |
0.75 |
1.25 |
0.003 |
C2 |
100 |
1.46 |
68.5 |
46.5 |
0.75 |
0.75 |
1.25 |
0.018 |
C3 |
100 |
2.98 |
33.56 |
95 |
0.75 |
0.75 |
1.25 |
0.037 |
C4 |
100 |
16.63 |
6.01 |
530 |
0.75 |
0.75 |
1.25 |
0.208 |
C5 |
100 |
57.3 |
1.745 |
1820 |
0.75 |
0.75 |
1.25 |
0.72 |
Obliczenia:
Wnioski:
Analizując wyniki pomiarów rezystancji widzimy, że rodzaj wykorzystanej w pomiarze metody ma istotny wpływ na wielkość błędu metody. Dla małych rezystancji bardziej dokładna jest metoda pomiaru w układzie prawidłowo mierzonego napięcia, ponieważ prąd płynący przez woltomierz jest pomijalnie mały w stosunku do prądu płynącego przez mierzony rezystor. Natomiast w przypadku dużych rezystancji stosujemy metodę poprawnego pomiaru prądu, ponieważ spadek napięcia na amperomierzu jest mały w porównaniu do spadku napięcia na mierzonej rezystancji. Odpowiedni układ do pomiaru rezystancji możemy dobrać wyliczając:
i wtedy jeżeli RX > Rg stosujemy układ poprawnego pomiaru prądu, natomiast dla RX < Rg stosujemy układ poprawnego pomiaru napięcia.
Pośrednia metoda pomiaru indukcyjności polega na pomiarze napięcia na cewce, prądu płynącego przez cewkę oraz częstotliwości. Dla cewki nie zawierającej rdzenia ferromagnetycznego straty przy prądzie stałym są porównywalne do strat występujących przy prądzie zmiennym o niskiej częstotliwości (w naszym przypadku f = 50 Hz). Dlatego do pomiaru rezystancji RX cewki wykorzystujemy prąd stały. Dla cewki z rdzeniem ferromagnetycznym rezystancja RX obejmuje także straty energii w rdzeniu. Dlatego jej parametry mierzymy tylko przy pomocy prądu zmiennego, wykorzystując watomierz.
Pomiary kondensatorów wykonujemy zakładając, że straty w nich są niewielkie i przyjmujemy, że impedancja kondensatora jest porównywalna z jego reaktancją (XC ≈ ZC). Wykorzystujemy zatem układ poprawnego pomiaru prądu.
Metody pośrednie pomiarów R,L,C są metodami mało dokładnymi. W celu dokładnych pomiarów stosuje się mostki.