B Konspekt lekcji w klasie III gimnazjum według podręcznika M. Dobrowolskiej - „Matematyka z plusem”, GWO.
Temat: O czym mówią współczynniki funkcji liniowej?
Przynajmniej raz w tygodniu przez kilka minut na lekcji prowadzę rachunek pamięciowy, który polega na zadawaniu dzieciom krótkich pytań, wprowadzających nastrój matematyczny, typu:
-ile sztuk ma mendel?
-ile dni ma oktawa?
-czy „6” jest liczbą doskonałą i dlaczego?
-jaką częścią godziny jest kwadrans?
-ile kwartałów jest w ciągu roku?
-jaki ułamek jest prosty?
-za każdą samogłoskę w imieniu dziecka daję 20 groszy. Ile zyskasz pieniędzy?
-zapłaciłam wczoraj za gazetę 5 zł. a cena wynosiła 3,72zł. Ile powinnam otrzymać reszty?
-ile to sztuk: kopa + tuzin + mendel?
-podaj najmniejszą liczbę pierwszą?
-na parkingu stoi 100 samochodów, z czego 20 to maluchy. Jaki to procent wszystkich samochodów?
-ile jest tygodni w ciągu roku?
-co to jest funkcja? (w nawiązaniu do lekcji)
-jak nazywa się zbiór argumentów funkcji?
-co to jest przeciwdziedzina funkcji?
Na lekcjach z geometrii pytam o rzeczy z geometrii, np.
-czy istnieje trójkąt prostokątny równoramienny?
-co to środek ciężkości w trójkącie?
-co to jest ortocentrum w trójkącie?
-podaj najmniejszy wielokąt foremny?
Uczniowie bardzo lubią takie pytania, bo jak mówią: nie trzeba nic wtedy pisać, czegoś nowego się dowiedzą i pani nie stawia za złą odpowiedź jedynki. W czasie rachunku pamięciowego dzieci siedzą i nikt nie dostaje oceny. Jest to nasza luźna rozmowa.
A teraz opiszę swoją lekcję z funkcji liniowej.
Cele:
zapoznanie uczniów z rolą współczynników funkcji liniowej,
kształcenie tych umiejętności w zadaniach różnych,
czytanie tekstu matematycznego ze zrozumieniem,
posługiwanie się poprawnym językiem matematycznym,
ćwiczenie umiejętności w zapisywaniu wzorów funkcji liniowych,
zilustrowanie na płaszczyźnie Kartezjusza odpowiednich wzorów funkcji liniowych,
komunikowanie się w grupie,
słuchanie argumentów i rozwiązań rówieśników,
przekonanie kolegów z grupy do swoich pomysłów,
wybranie prawidłowego rozwiązania zadania.
Metody:
problemowa - ćwiczeniowa,
dyskusja dydaktyczna.
Formy pracy:
zbiorowa,
indywidualna,
praca w grupach 4-5-osobowych.
Pomoce:
gotowe układy współrzędnych,
karty pracy z zadaniami,
ołówki, kolorowa kreda i kredki lub mazaki,
ekierka lub linijka.
Uproszczony przebieg lekcji:
-sprawdzenie listy obecności, czytam tylko imiona dzieci,
-rachunek pamięciowy,
-podanie tematu zajęć,
-rozdanie dzieciom treści zadania 1 (załącznik nr1) i rozdanie gotowych układów prostokątnych (załącznik nr 2). Wyciągnięcie odpowiednich wniosków przez uczniów i zapisanie w zeszytach.
-podanie treści zadania 2 (załącznik nr 3). Zapisanie prawidłowych spostrzeżeń w zeszytach.
-podzielenie uczniów na 6 grup 4-5-osobowych; wybór lidera, sekretarza i prezentera w każdej grupie (załącznik nr 4). Są dwie grupy I, dwie II i dwie III, ale dzieci o tym nie wiedzą. Uczniowie rozwiązują zadania ze swojej grupy. Mają na to 7-10 minut, po czym prezentują swoje pomysły. Dzieci z tych samych grup poprawiają swoje błędy i oceniają się wzajemnie. Są to najczęściej oceny bardzo dobre, czasem tylko dobre.
-podsumowaniem zajęć są pytania kluczowe do lekcji i odpowiedzi uczniów. Można też prosić dzieci o dokończenie zdania np. Dzisiaj na lekcji dowiedziałem się………………………………………………………………………………………………. lub ocenienie zajęć wpisując „OCENĘ DO KWADRATU” (załącznik nr 5).
Zadanie 1
Na jednym układzie współrzędnych narysuj wykresy funkcji: y=2x, y=2x+3, y=2x-4,
x
R. Co zauważyłeś(-aś)? Sformułuj wniosek.
Zadanie 2
Na jednej płaszczyźnie Kartezjusza narysuj wykresy funkcji: y=4x i y=
x+2, x
R. Co zauważyłeś(-aś)? Spróbuj sformułować poprawny wniosek.
GRUPA I.
Zadanie 1
Podpisz odpowiednio pozostałe proste.
Zadanie 2
Podaj 5 wzorów funkcji liniowych rosnących, których wykresy będą prostymi równoległymi.
Zadanie 3
Podaj wzór funkcji liniowej, której wykres jest równoległy do wykresu funkcji y=
x-5 i przecina oś y w punkcie P(0,0).
GRUPA II.
Zadanie 1
Narysuj dwie proste równoległe do danej i przechodzące przez A oraz B. Napisz ich wzory.
Zadanie 2
Napisz 4 wzory funkcji liniowych malejących, których wykresy będą prostymi równoległymi.
Zadanie 3
Podaj wzór funkcji liniowej, której wykres jest równoległy do wykresu funkcji y=0,8x+2 i przecina oś y w punkcie P(0,7).
GRUPA III.
Zadanie 1
Wykres pewnej funkcji liniowej jest równoległy do wykresu funkcji y=3x-2 i przecina oś y w punkcie (0,5). Który wzór opisuje tę funkcję?
A. y=5 B. y=3x-5 C. y=5x-5 D. y=3x+5
Zadanie 2
Dopasuj wzory funkcji: y=
x+1, y=
x , y=
x-2, y=
x +2,5 do narysowanych prostych.
Zadanie 3
Wzory y=3x-1 i y=3x+5 opisują dwie proste. Podaj 4 przykłady funkcji, których wykresy będą prostymi równoległymi do tych prostych i leżących między nimi.