POLITECHNIKA RADOMSKA im. Kazimierza Pułaskiego		INSTYTUT EKSPLOATACJI POJAZDÓW I MASZYN
Wydział: MECHANICZNY	Grupa 6L sem VI	Temat: Sterowanie siłowniki pneumatycznym w funkcji drogi ,czasu i ciśnienia. Nazwisko i imię: Ocena: Uwagi: Miałkowski Mariusz
Rok akad. 2004/2005
Data: 20-04-2005			Nr ćwicz.
Prowadzący: Dr inż. Z. Trela

CEL ĆWICZENIA

Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z budową, zasadą działania i zastosowaniem podstawowych elementów pneumatycznych oraz możliwościami praktycznego wykorzystania ich w układach sterujących w funkcji drogi, czasu i ciśnienia.

WPROWADZENIE

W stanowisku wykorzystano typowe elementy napędu i sterowania pneumatycznego i rozmieszczono je w sposób umożliwiający łączenie ich w dowolne układy sterujące.

Wykaz elementów zastosowanych w stanowisku:

BPSP - blok przygotowania, sprężonego powietrza;

S1 - siłownik dwustronnego działania z amortyzacją pneumatyczną;

S2 - siłownik z bezdotykową sygnalizacją położenia tłoka;

KR1-4 - wyłączniki krańcowe;

ZDZ1-4 - zawory dławiąco-zwrotne;

ZRP1-4 - zawory rozdzielające 5-drogowe 2-położeniowe sterowane

obustronnie pneumatycznie;

ZRE - zawór rozdzielający 5-drogowy 2-położeniowy sterowany obustronnie elektrycznie;

TH1-2 - tłumiki hałasu;

ZE - pomocniczy zawór rozdzielający 3-drogowy 2-położeniowy

sterowany elektrycznie;

ZP - pomocniczy zawór rozdzielający 3-drogowy 2-położeniowy

sterowany pneumatycznie;

PC - przekaźnik czasowy;

PP - przekaźnik pneumoelektryczny;

POI-4 - przełączniki obiegu;

PSI—4 - pomocnicze zawory rozdzielające sterowane przyciskiem krytym (PSI -2)i pokrętnym (PS3-4).

BLOK PRZYGOTOWANIA SPRĘŻONEGO POWIETRZA

Symbol graficzny.

Zastosowanie

Blok przygotowania sprężonego powietrza służy do usuwania z czynnika roboczego zanieczyszczeń stałych i ciekłych, nastawiania i utrzymywania stałego ciśnienia czynnika roboczego oraz nasycania olejem czynnika roboczego w celu zapewnienia poprawnej pracy elementów napędowych i sterujących

SIŁOWNIK DWUSTRONNEGO DZIAŁANIA Z AMORTYZACJĄ PNEUMATYCZNĄ

Zastosowanie.

Siłowniki pneumatyczne dwustronnego działania stosowane są w pneumatycznych układach napędu i sterowania jako elementy wykonawcze przetwarzające energię czynnika roboczego na energię mechaniczną.

WYŁĄCZNIK KRAŃCOWY

Symbol graficzny

Zastosowanie

Należy do grupy zaworów rozdzielających spełniających zazwyczaj w układzie pneumatycznym rolę elementów poboru i wprowadzania informacji (przekaźniki krańcowe i drogowe;). Służyć mogą również do bezpośredniego sterowania niewielkimi siłownikami pneumatycznymi.

ZAWORY DŁAWIĄCO-ZWROTNE:

Zastosowanie

Zawory dławiąco-zwrotne stosowane są w pneumatycznych układach napędowych i sterujących do nastawiania wielkości natężenia przepływu czynnika roboczego w jednym kierunku i swobodnego przepływu w kierunku przeciwnym. Najczęściej stosowane są do regulacji prędkości ruchu tłoków siłowników pneumatycznych.

Stosowane są również w celu uzyskania stabilnego ruchu tłoczyska i uniknięcia drgań tłoczyska, mogących wystąpić na skutek powolnego narastania ciśnienia po jednej stronie tłoka i szybszego odpowietrzania komory po drugiej stronie tłoka. Dodatkową zaletą tego sposobu dławienia jest zmniejszenie wpływu zmian obciążenia na prędkość ruchu tłoczyska

ZAWÓR ROZDZIELAJĄCY 5-DROGOWY 2-POŁOZENIOWY STEROWANY OBUSTRONNIE PNEUMATYCZNIE

Symbol graficzny

Zastosowanie

Stosowane w pneumatycznych układach napędowych i sterujących. Służą do zmiany kierunku przepływu czynnika roboczego w przewodach pneumatycznych lub do odcinania tego przepływu.

ZAWÓR ROZDZIELAJĄCY 5-DROGOWY 2-POŁ0ŻENIOWY STEROWANY OBUSTRONNIE ELEKTRYCZNIE

Symbol graficzny

A B

Zastosowanie

Stosowane w pneumatycznych układach napędowych i sterujących. Służą do zmiany kierunku przepływu czynnika roboczego w przewodach pneumatycznych lub do odcinania tego przepływu.

TŁUMIKI HAŁASU

Symbol graficzny

Budowa

Zasadniczymi częściami tłumika są: korpus (1), wkład tłumiący (2), wykonany ze spieku brązu oraz podkładka uszczelniająca (3)

Zasada działania:

Czynnik roboczy, wpływając do komory tłumika, ulega wstępnemu rozprężeniu, a następnie, przechodząc przez pory we wkładzie tłumiącym, obniża poziom wytwarzanego przy rozprężaniu dźwięku do wartości dopuszczalnej.

POMOCNICZY ZAWÓR ROZDZIELAJĄCY 3-DROGOWY 2-POŁOŻENIOWY STEROWANY ELEKTRYCZNIE

Symbol graficzny

Zastosowanie

Stosowane w pneumatycznych układach napędowych i sterujących. Służą do zmiany kierunku przepływu czynnika roboczego w przewodach pneumatycznych lub do odcinania tego przepływu.

POMOCNICZY ZAWÓR ROZDZIELAJĄCY 3-DROGOWY 2-POŁOZENIOWY STEROWANY PNEUMATYCZNIE:

Zastosowanie

Stosowane w pneumatycznych układach napędowych i sterujących. Służą do zmiany kierunku przepływu czynnika roboczego w przewodach pneumatycznych lub do odcinania tego przepływu.

PRZEKAŹNIK CZASOWY

Symbol graficzny

Zastosowanie:

Przekaźniki czasowe służą do wywołania określonych opóźnień czasowych sygnałów pneumatycznych w układach sterowania pneumatycznego

PRZEKAŹNIK PNEUMOELEKTRYCZNY

Symbol graficzny

Zastosowanie:

Przekaźnik pneumoelektryczny służy do zamiany sygnału pneumatycznego na sygnał elektryczny. Przeznaczony Jest do otwierania lub zamykania obwodu elektrycznego w zależności od ciśnienia panującego w układzie.

PRZEŁĄCZNIKI OBIEGU

Symbol graficzny

Zastosowanie:

Przełączniki obiegu są stosowane w układach pneumatycznych, w których żąda się pojawienia sygnału wyjściowego, jeżeli zaistniał jeden z dwu sygnałów wejściowych. Realizuje funkcję alternatywy -"LUB"

POMOCNICZE ZAWORY ROZDZIELAJĄCE STEROWANE PRZYCISKIEM KRYTYM I POKRĘTNYM

Zastosowanie:

Należy do grupy zaworów rozdzielających spełniających zazwyczaj w układzie pneumatycznym rolę elementów wprowadzania informacji ( przełączniki przyciskowe i pokrętne)

Służyć mogą również do bezpośredniego sterowania niewielkimi siłownikami pneumatycznymi.

ZADANIE DO WYKONANIA

Zapoznać się z symbolami graficznymi , budową i zasadą działania elementów pneumatycznych będących na wyposażeniu stanowiska. Zmontować układ pneumatyczny zgodnie ze schematem zapewniający pracę siłowników w cyklu automatycznym i pojedynczym. Uruchomić układ i wyregulować czas opóźnieni powrotu siłowników do pozycji wyjściowej oraz ustawić prędkość wysuwu i powrotu tłoczysk siłowników zgodnie z załączonym do schematu cyklogramem.

WNIOSKI

Układ pneumatyczny służy do przeniesienia napędu z miejsca jego wytworzenia - sprężarka-do miejsca jego spożytkowania - siłowniki- przy pomocy czynnika roboczego - powietrza. Układu pneumatyczne pracują najczęściej przy ciśnieniu 10-15 atmosfer. Mają one następujące zalety:

• możliwość łatwej realizacji ruchów postępowych i obrotowych nawet do 5000 tys. obr/min

• możliwość uzyskania stałej wartości siły niezależnie od położenia elementu roboczego

• duża szybkość działania

• możliwość pracy w warunkach wybuchowych

• łatwość sterowania

• łatwość rozdziału energii

• łatwość zmiany ruchu obrotowego na postępowy

• zdolność do tłumienia niepożądanych drgań

• bezpieczeństwo pracy

---