008

14

Ryt. 1.6.1. Protonowe sygnały grup CH, i CH₃ etanolu

3)    Liczba sygnałów w multiplecie powstałym na skutek sprzężenia z grupą n równocennych jąder o kwantowej liczbie spinowej / wynosi

2nl + 1.    (1.6.5)

4)    Sprzężenia z kilkoma grupami równocennych jąder są niezależne od siebie.

5} Stosunki powierzchni pod sygnałami multipletu są równe stosunkom liczby sposobów, na które osiągane są wartości poszczególnych sum magnetycznych liczb kwantowych n równocennych, sąsiednich jąder (ImJ. Gdy jądra wywołujące rozszczepienie mają spiny / = 1/2, to stosunki intensywności składowych multipletów można określić na podstawie trójkąta Pascala:

n =■ 0			1
1		1		1
.2	1		2		1
3	1	3		3		1
4	1 4		6		4
5	1 5	10		10		5

6)    Rozszczepienia sygnałów dwu grup sprzęgających się ze sobą jąder są takie same w każdym z tych sygnałów. Są one równe wartościom bezwzględnym stałych sprzężenia spin-spin. Oznacza się je literą J, Ich wartość nie zależy od indukcji pola B_g.

7)    Przesunięcie chemiczne grupy równocennych jąder nie ulega zmianie na skutek sprzężeń spin-spin i jest określone położeniem środka multipletu.

To, co podano, sprawdza się w eksperymentach NMR tylko wtedy, kiedy spełniony jest warunek:

Ml < Ml.    (1.6.6)

gdzie A jest różnicą częstości rezonansowych sprzęgających się jąder, a J jest ich stalą sprzężenia. Widma, uia których spełniony jest ten warunek nazywane są /-rzędowymi. Gdy warunek (1.6.6) nie jest spełniony, po wstają -zwykle skomplikowane widma nazywane widmami wyższych rzędów.

Jądra atomowe sprzęgające się przy warunku (1.6.6) oznacza się literami z początku i końca lub z początku, środka i końca alfabetu wraz z indeksami określającymi liczby równocennych jąder. Tak na przykład protony grup CHj ‘ i CH₃ etanolu określa się jako A₂ X₃, a cały etanol A₂ X₂ M. Dla zaznaczenia, że nie jest spełniony warunek (1.6.6) używa się kolejnych liter alfabetu. W takim przypadku etanol oznaczamy symbolem A₂ B₃ C.

Niekiedy zdarza się, że grupa jąder o tej samej stałej ekranowania (erj sprzęga się na różne sposoby z inną grupą jąder o wspólnej stałej ekranowania (ffj / tr₍). Mówi się wtedy, że te grupy jąder są równocenne chemicznie (ta sama stała ekranowania w obrębie grupy) oraz nierównocenne magnetycznie