0000018 (16)

i wartości potencjału elektrokinetycznego. Ten ostatni obliczamy ze wzoru

K =

kr\u

~e/T

17.22

gdzie:

7) — lepkość,

e — przenikalność elektryczna ośrodka dyspersyjnego, u — ruchliwość cząstek,

E — natężenie pola elektrycznego,

k — współczynnik zależny od kształtu cząstek; dla cylindrycznych k = 4tr, a dla kulistych k = 6tc.

Elektroforetyczna ruchliwość większości cząstek pozaustrojowych wynosi około (2 -j- 4) 10⁴ m²/Vs. Cząstki ustrojowe, np. białka, mają ntchliwości znacznie mniejsze i bardziej zróżnicowane.

Ruchliwość elektroforetyczna białek zależy silnie od pH fazy rozpraszającej. Gdy znak ich ładunku elektrycznego ulegnie zmianie pod wpływem zmiany pH, zmienia się również kierunek ruchu. Istnieje taka wartość pH, kiedy ruch białek nie występuje; ruchliwość równa się zeru. Ważną rzeczą jest przeto utrzymanie stałej wartości pH podczas elektroforezy. Osiąga się to stosując odpowiednie bufory. Elektroforezę obserwować pod mikroskopem można jako ruch pojedynczych cząsteczek lub jako przesuwanie się granicy między roztworem koloidowym i obojętnym elektrolitem, np. w zwykłej rurce w kształcie litery U.

b

Ryc. 17.10. Elektroforeza bibułowa: a — przekrój naczynia do elektroforezy bibułowej: (N — wanienki z buforem, E — elektrody, B — taśma bibuły z naniesioną kroplą roztworu surowicy krwi w postaci wąskiego paska A'): b — wybarwione frakcje białkowe na pasku bibuły; c — wykres intensywności zabarwienia bibuły w funkcji odległości d od paska K na bibule.

318