0000021

Leki neuroleptyczne

Tabela 3.3. Profil psychotropowy neuroleptyków

Neuroleptyki z przewagą działania sedatywnego — stosowane w stanach napięcia, niepokoju, podniecenia ruchowego w przebiegu psychoz, np.:

—    lewomepromazyna

—    chlorpromazyna

—    klopiksol

—    chlorprotyksen

Neuroleptyki o silnym działaniu przeciwpsychoty-cznym:

—    perfenazyna

—    flufenazyna

—    haloperydol

—    tryfluoperazyna

Neuroleptyki wykazujące działanie anty auty styczne, aktywizujące („przeciwschizofreniczne”):

—    pipotiazyna

—    flupentyksol

—    tiotyksen

—    pimozyd

—    flufenazyna

Neuroleptyki wykazujące słaby wpływ przeciwdep-resyjny:

—    lewomepromazyna

—    chlorprotyksen

—    tiorydazyna

—    flupentyksol

—    sulpiryd

Zasady stosowania neuroleptyków

Neuroleptyki stosowane we właściwych dawkach przy przestrzeganiu wskazań i przeciwwskazań oraz monitorowaniu przebiegu leczenia przez lekarza, są lekami bezpiecznymi (zob. tabele 3.4 i 3.5).

U większości leczonych neuroleptyki są stosowane per os (tabletki, drażetki, rzadziej — syrop lub krople), u części chorych (dotyczy to głównie warunków szpitalnych) może zachodzić potrzeba stosowania neuroleptyków we wstrzyknięciach domięśniowych (zwykle jako wstęp do kuracji lub w stanach podniecenia ruchowego). Potrzeba dożylnego podawania neuroleptyków zachodzi wyjątkowo rzadko (ze względu na ryzyko dużego spadku ciśnienia krwi i innych zaburzeń wegetatywnych — dopuszczalne jest wyłącznie w warunkach szpitalnych).

Leczenie należy rozpoczynać od małych dawek (w tabełi 3.6 podano maksymalne dawki dobowe, których nie należy przekraczać na początku leczenia) i stopniowo je zwiększać do dawki terapeutycznej (jest to dawka indywidualna, która zwykle mieści się w tzw. oknie terapeutycznym, zob. tabela 3.6). Zbyt szybkie zwiększanie dawek wiąże się z ryzykiem wystąpienia objawów niepożądanych i powikłań. Duże dawki neuroleptyków należy zmniejszać stopniowo.

Pierwsze dni stosowania licznych leków neuroleptycznych (zwłaszcza tych, które wykazują działanie adrenolityczne) wiążą się z ryzykiem ortostatycznego spadku ciśnienia tętniczego krwi, tachykardii, niekiedy reakcji dystonicznych (ostre dyskinezy). Po kilku lub kilkunastu dniach stosowania leku ryzyko to jest wyraźnie mniejsze, ale nie zanika całkowicie. Pierwsze dni leczenia często wiążą się z sennością, nadmierną sedacją, uczuciem zmęczenia i niesprawności.

Przed kuracją i w czasie stosowania neuroleptyków należy kontrolować stan somatyczny i neurologiczny pacjenta