05

J

TŁO HISTORYCZNE

▲ Od lewe] do prawej:

feldmarszałkowie Milch I Sperrle, Hitler, marszałek Rzeszy Goring i feldmarszałek Kesseiriog dzierżący swoje buławy marszałkowskie.

fWI NIELICZNI

Chociaż wbltwie o Anglię uczestniczyli głównie fcfc. hp^yjspy piloci, wielu przedstawicieli innych '^^óWosti walczyło z Ąhni ramię w ramię, a prawie stnstradło żyde.

Uczestnicy		^teąbici
Brytyjczycy	2543?£	i Ą-
Polacy	10
Nowozelancjgzycy l	r_101
Kanadyjczy^R^Hol	94	' -M
Czesi	•|F	■ ' Pv =
Belgowie	’ 29	:' IP '
Południowoafrykańcżyćy	. 22	tT? *
Australijczycy ^	" ST	9
Francuzi	wjiNl	^-ńikr
Irlandczycy	10	. nikt .
Amerykanie	BG5
Rodezyjczycy	2	nikt
Jamajczycy	1	: nikt
PalestyńczycjsdŚŻydzi)		niłtt:
Razem	3080	m

brytyjskich myśliwców zachowało wartość bojową. (W istocie było ich dwukrotnie więcej, podczas gdy kolejne maszyny schodziły z taśm produkcyjnych).

Niepowodzenia Luftwaffe 18 sierpnia skoncentrowany atak na południowe lotniska kosztował Luftwaffe 71 maszyn, przy 27 utraconych przez RAF. Goring szalał. Niemiecki as, major Adolf Galland, wspominał: „Przyszedł na inspekcję i ubliżał nam przez ponad godzinę”.

Na tym etapie Goring zaczął podważać strategię, polegającą na atakowaniu stacji radarowych. Pomimo całkowitego zniszczenia urządzeń w Ventnor—na szczęście niedocenionego przez Niemców - Goring uważał stacje radarowe za trudne do wykrycia i zniszczenia.

Niemcy zaczęli więc skupiać uwagę na południowych lotniskach i obiektach przemysłowych, będących w zasięgu jednosilnikowych myśliwców, koniecznych do eskortowania bezbronnych bombowców.

Pierwsza faza bitwy o Anglię przebiegła na korzyść Dowdinga. Ogółem zniszczono 363 samoloty niemieckie, tracąc 181 własnych myśliwców w powietrzu i dalszych 30 na ziemi. Najważniejsze, że lotniska i stacje radarowe RAF-u nadal funkcjonowały.

Ryzykowna gra

Mimo tej korzystnej sytuacji brytyjskie lotnictwo myśliwskie musiało sprostać poważnym trudnościom. Otrzymało tylko 170 zastępczych samolotów, a zaledwie 63 nowych pilotów przejęło zadania po 154 zaginionych w akcji. Niemcy, choć nie w pełni świadomi problemów RAF-u, wywnioskowali, że zaatakowanie lotnisk grupy 11. na południowym wschodzie zmusi RAF do wystawienia wszystkich rezerw do niezbędnej obrony. Plan był ryzykowny. Zapuszczanie się W głąb lądu oznaczało skrócenie czasu pozostawania myśliwców w rejonie walk, ale zagrożenie lotniskom kusiło możliwością zniszczenia z powietrza pozostałości RAF-u.

Pomiędzy 24 sierpnia a 6 września Luftwaffe przeprowadziła 33 wielkie naloty. W tym czasie straty brytyjskiego lotnictwa myśliwskiego, oprócz 286 maszyn, objęły 103 pilotów zabitych i 128 rannych, z ogólnej liczby nieznacznie przekraczającej 1000. Konieczność stawiania nieustannego i zdecydowanego oporu sprawiała, że siły RAF-u słabły.

Nadciggajgca inwazja

Nowy sposób działania przynosił efekty, chociaż nie tak znaczące, jakich potrzebował Goiing. Czas uciekał. Operacja „Lew Morski" została przełożona z 15 na 21 września.

TAKTYK 0 POKEROWEJ TWARZyI

Marszałek lotnictwa sir Hugh (później lord) Dowding, noszący przydomek „Stuffy“ („sztywniak”) ze względu na powściągliwość, był architektem zwycięstwa RAF-u w bitwie o Anglię. Weteran I wojny światowej, służył także na środkowym Wschodzie. Dowding (na prawo) był członkiem Rady Lotniczej do Spraw Dostaw i Prac Badawczych w latach 1930-1936, gdzie w sposób proroczy orędował za rozwinięciem idei nowego i szybkiego samolotu, takiego jak Spitfire, oraz za badaniami nad radarem - oba te aspekty odegrały decydującą rolę w zwycięskiej bitwie o Anglię.

Od 1936 do 1940 Dowding dowodził lotnictwem myśliwskim RAF-u. Wprowadził ścisłą centralną kontrolę dywizjonów myśliwskich, dzięki której piloci mogli otrzymywać instrukcje radiowe oparte na przekazach radarowych na temat pozycji nieprzyjaciela. Niemcy, na odwrót, podzielili swoje siły na trzy działające niezależnie floty powietrzne. Początkowo cieszyli się taktyczną przewagą dzięki swej formacji „Czwarty Palec“, która łączyła dwie pary myśliwców równolegle.

Brytyjska taktyka „linię naprzód¹¹ okazała się niestosowna w bardzo szybkich układach bojowych i Dowding natychmiast polecił swoim ludziom, by rezygnowali z niej na rzecz działania opartego na doświadczeniu bojowym. W wyniku zmiany taktycznej, ataki na bombowce pilotujące formacje były prowadzone lotem nurkowym z dużą szybkością, co wyrzucało niemieckie maszyny z szyku i czyniło z nich łatwy łup.

Pomimo zasług, wielkich zdolności i doświadczenia, wkrótce po zarzucenia przez Hitlera operacji „Lew Morski” Dowding został niespodziewanie odwołany.

Imperial War Museum

64