Przeciwwskazania: czynna gruźlica, zaawansowana niewydolność krążenill wyniszczenie, skazy krwotoczne, stany gorączkowe, duże odwapnienie koś<* początkowe fazy zrostu kostnego, świeże wylewy, krwiaki oraz upośledzeń™ ukrwienia skóry.
Ciepło tzw. suche, równoznaczne z przegrzewaniem powierzchniowym, przfl spieszą wchłanianie krwiaków oraz działa przeciwbólowo. Ciepło uzyskuje sijl stosując poduszki elektryczne lub termofory (do dwóch godzin, jednorazowll temperatura do 59CC).
Ciepło tzw. wilgotne zwiększa przepływ krwi w mięśniach oraz zmniejsza icftl napięcie. Stosuje się je w pourazowych przykurczach stawów, mięśni, ścięgie: w uszkodzeniach nerwów obwodowych oraz w zespołach bólowych w przebi gu stłuczeń i przeciążeń tkanek.
Ciepło zapewniają kąpiele częściowe o temperaturze 35—45°C w ciąg 30 minut.
Gorące okłady miejscowe na międzystawowe odcinki kończyn stosuje s głównie w przykurczach stawów pochodzenia mięśniowego.
Hydrokolator składa się z łaźni parowej i fabrycznych kompresów' o duż pojemności cieplnej. Stosowane tutaj wilgotne ciepło łączy zalety gorącyc okładów i parafiny.
Parafinowanie powoduje głębokie przegrzanie o działaniu przeciwbólowyn Parafina ma małe przewodnictwo cieplne i dużą pojemność, a więc powo oddaje ciepło. Stosuje się temperatury 40—51°C.
K>c. 20. Zabieg częściowy (wlew parafinowy okołostawowy).
Parafinowanie pod postacią gorących zawijań oraz kąpieli częściowych zna_ duje głównie zastosowanie w bliznach, zrostach, przykurczach pooperacyjnyc i pourazowych oraz w uszkodzeniach nerwów obwodowych.
Przeciwwskazania: ubytki skóry oraz zagrażające krwawienia. Stosuje si tylko do 20 zabiegów w serii z uwagi na ryzyko odwapnienia kości.
Krótkotrwałe zimno powoduje zwężanie naczyń krwionośnych, a w następstwie zmniejszenie bólu w ostrych miejscowych stanach zapalnych poprzez zmniejszenie pobudliwości nerwowej i przewodnictwa bólu, miejscowe zmniejszenie leu-kocytozy. zwolnienie odczynów wytwórczych oraz zmniejszenie napięcia mięśniowego.
Zastosowanie: świeże krwiaki, stłuczenia, ostre miejscowe stany zapalne oraz profilaktycznie przeciw bliznowcom i bliznom ściągającym.
\V leczeniu zimnem stosuje się: okłady z zimnej wody, okłady z lodu w workach gumowych, komory z oziębianym powietrzem oraz przepływy z oziębionej cieczy. Czas stosowania okładu w przypadku świeżego krwiaka wynosi do 48 godzin. W tym miejscu należy przypomnieć, że tolerancja na ciepło jest większa niż na zimno i że bezpieczną granicą przy długotrwałym stosowaniu zimna jest temperatura niższa od temperatury ciała, to znaczy 2TC.
Przeciwwskazania: stany wyniszczenia, znamiona barwnikowe, choroby naczyń obwodowych oraz zaburzenia odżywiania skóry.
Leczniczy efekt promieniowania występuje w zakresie od promieni podczerwonych przez światło widzialne do nadfioletowych w paśmie 1500 do 18 mm. Jedynie promieniowanie pochłonięte jest fizjologicznie czynne. O ile promieniowanie podczerwone długofalowe nic przekracza naskórka, o tyle promieniowanie widzialne penetruje skórę właściwą do tkanki podskórnej.
Promieniowanie nadfioletowe jest pochłaniane przez komórki warstwy bro-dawkowatej skóry. W leczeniu stanów pourazowych wykorzystuje się głównie efekt cieplny światła. Promieniowanie podczerwone wytwarzają takie generatory, jak: żarówki w lampach typu SoIlux, Vitallux lub w komorach cieplnych. Należy pamiętać, że w emisji żarówek przeciętnie 30% przypada na promienie podczerwone.
Czas naświetlania może trwać do 30 minut. Temperatura mierzona na powierzchni skóry nie powinna przekraczać 43°C — granica tolerancji promieni podczerwonych.
Po zabiegu świetlnym skóra reaguje zwiększonym odczynem na inne bodźce, np. promienie nadfioletowe, mechaniczne, elektryczne. Niebezpieczne jest stosowanie ciepła na blizny i bliznowce, gdyż kumulują one ciepło.
Sollux z filtrem czerwonym ogranicza działanie promieniowania do efektu cleplnego. Filtry niebieski i fioletowy ograniczają działanie cieplne na rzecz działania bakteriobójczego z pobudzaniem ziarninowania.
Zastosowanie: trudno gojące się rany z mało czynną ziarniną, powierzchowne zakażenia skóry.
Słońce ma działanie ogólnobodźcowe, miejscowo bakteriobójcze na powierzchni skóry, a także pobudzające ziarninowanie ran. Promienie nadfioleto-
29