89
Inne wskazania do amputacji Złamania patologiczne
Złamania patologiczne w przebiegu pierwotnych guzów złośliwych wymagają amputacji, ale jeślf przyczyną ich są nowotwory łagodne, zazwyczaj można uzyskać ich wygojenie. Złamania spowodowane przerzutami, np. w przebiegu raka piersi, zazwyczaj można leczyć sposobem zespolenia wewnętrznego elementami metalowymi (np. śródszpikowe gwoździe) lub przy użyciu chirurgicznego cementu. Amputacji w tych przypadkach należy unikać, z powodu krótkotrwałych przeżyć tych chorych oraz urazu psychicznego zazwyczaj towarzyszącego temu zabiegowi. Odjęcia kończyn wskazane są oczywiście w tych przypadkach, w których przerzutom towarzyszą silne i nie dające się opanować bóle.
USZKODZENIA URAZOWE
Odjęcia kończyn mogą wchodzić w grę w 'każdej z trzech faz choroby urazowej, a mianowicie w fazie wczesnej, pośredniej i w fazie późnej.
Odjęcia we wczesnym okresie leczenia
Amputacji dokonuje Się w przypadkach rozległego zniszczenia tkanek, nie nadającego się do żadnej rekonstrukcji, Wymienić tutaj trzeba: niedokrwienie kończyny, rozległą utratę skóry, kości, mięśni oraz brak ich unerwienia. Rany trzeba leczyć wg obowiązujących zasad: rozległe i dokładne oczyszczenie, wycięcie tkanek obumarłych (szczególnie mięśni, powięzi i tłuszczh) przy jednoczesnym możliwym oszczędzaniu skóry. Kości całkowicie zniszczone trzeba usunąć, ale odłamy rokujące wygolenie zachować, pod warunkiem, że możliwe będzie pokrycie ich skórą (w- którejś z faz leczenia). Rany z rozległymi zniszczeniami tkanek i oczywistym skażeniem nie mocta bvć zamykane z powodu ryzyka rozwoju ciężkiego zakażenia i dalszego niszczenia tkanek miękkich. Rany takie wypełnia się luźno zwiniętą gazą i zabezpiecza lekkim onatrun-kiem. Jeśli istnieje groźba obkurczania się skóry, a tym samym utrudnienie wtórnego zakrycia rany, brzegi rany zbliża się 2—3 szwami zawiązanymi na gazikach. Tak zaopatrzone rany znajdują optymalne warunki do zagojenia. Po upływie 3—4 dni dokonuje sie kolejnego oczyszczenia rany i z reguły po 5 dniach można dokonać szwu odroczonego. W tvm etapie nie należy dokonywać żadnych zabiegów mioplastycznych, a jedynie ograniczyć się do zeszycia skóry. Ubytki nie dające sie zamknąć, należy zakryć przeszczepami skóry rozszczepionej, pamiętając, by nie pobierać skóry z miejsc ewentualnego styku z protezą. Przedstawione postępowanie stanowi najszyb-
Ryc. 81. Zmiażdżenie kończyny powikłane zaburzeniami ukrwienia, i‘unerwienia.
Ryc. 82. Urazowa amputacja kończyny górnej, nie kwalifikująca się do ponownego wszczepienia z powodu rozległego zniszczenia tkanek.