0000091 (4)

rybackich „Dalmor") narażone są na różnorodne uciążliwości związane z ciężką pracą fizyczną w zmiennych warunkach atmosferycznych. W tej grupie zawodowej najtrudniejsze warunki pracy mają pracownicy ratownictwa okrętowego (PRO) i usług podwodnych.

Szczegółowe zestawienie czynników uciążliwych związanych z wykonywaną pracą dla Stoczni im. Lenina w Gdańsku i Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni podajemy w tabeli III. Uważamy je w przybliżeniu za typowe dla wszystkich stoczni morskich. W trakcie opracowania znajdują się podobne wykazy dla pracowników portów, PLO, PŻM i przedsiębiorstw rybackich.

Tabela IU

Uciążliwości związane z pracą u pracowników gospodarki morskiej

W yszczególnienie	Stocznia im. Lenina		Stocznia Komuny Paryskiej
	liczby	%	liczby	%
Pracowników ogółem:	16 767		8 700
w tym kobiet: * Zatrudnionych w warun-	2	174
kach uciążliwych — ciężka praca fizycz-	5645	33,6	3550	40,8
na — ciężka praca w przy-	2237	13.3	1597	18,4
musowej pozycji	1996	11,9	1600	13,2
— praca na wysokości	882	5,3	2148	24,7
—    praca w transporcie —    praca obciążająca szczególnie układ	492	2,9	161	1,8
nerwowy — zmienna temperatu-	551	3,1	—
ra środowiska	3194	19,1	—	—
— wibracja	—	—	858	9,9

W tabeli IV przedstawiliśmy najczęściej spotykane uciążliwości związane z wykonywanym zawodem w różnych przedsiębiorstwach gospodarki morskiej. Z zestawienia wynika, że niektóre zawody są narażone na kilka uciążliwości równocześnie.

Badanie odnośnie do częstości występowania „bólów krzyża" przeprowadzono u 9708 pracowników przedsiębiorstw gospodarki morskiej. Z tej liczby wyłoniono chorych, u których na podstawie długotrwałej obserwacji lekarskiej, badania wielospecjalistycznego i badań dodatkowych oraz oceny stanowiska pracy w kierunku narażenia zawodowego, po wykluczeniu wszystkich innych czynników etiologicznych, wystąpienie „bólów krzyża" przyczynowo wiązaliśmy z przeciążeniem dolnego odcinka kręgosłupa (ryc. 2).

Analizie poddano:

—    870 pracowników portu w Gdyni, w tym 145 dźwigowych,

—    1820 pracowników zarejestrowanych w Poradni Rehabilitacyjnej ZPSZ w Gdyni (wykluczono pracowników Stoczni im. Komuny Paryskiej),

—    4332 pracowników Stoczni im. Lenina pacjentów Poradni Rehabilitacyjnej ZPSZ w Gdańsku,

—    2686 pracowników różnych przedsiębiorstw gospodarki morskiej leczonych w Zakładzie Rehabilitacji AMG.

Łączna liczba chorych, u których stwierdzono kliniczne objawy przeciążenia dolnego odcinka kręgosłupa wynosi 1900. Pracownicy produkcji chorują częściej 1359 (71,3%), niż administracji 448 (23,0%) i inni 93 (4,9%); podobnie mężczyźni — 1330 (70%) częściej niż kobiety — 570 (30%), (ryc. 3). Postępowanie terapeutyczne prowadzone było u wszystkich chorych według tego samego