Stosowany jest głównie jako tynk zewnętrzny, a wewnątrz wtedy, gdy ściany narażone są na działanie wilgotnych par (w pralniach i podobnych pomieszczeniach).
Zaprawę dla tynku ceman towo-wapiennego sporządza się przez ’ zmieszanie cementu z częścią kruszywa i wody, a następnie dodanie,; rozrobionego z wodą i kruszywem wapna. Zaprawa -posiada skład ■ cement: wapno : kruszywo = 1:1:7.
6. Tynk cementowo-giijiiany znosi dobrze w.płyt$y atmosferyczne i może być stosowany zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz budynku. Wskutek zawartości dość dużej ilości gliny tynk ten jest znacznie tańszy od innych, a niemniej trwały.
Rozrabia się oddzielnie cement z ikmszywem i wodą, oddzielnie^ zaś glinę z wodą na gęstą masę, po ozym obie części łączy-się razem i miesza dokładnie. Zaprawa posiada skład cement: gli?+ na : kruszywo = 1:5:10.
Zaprawa cementowo-gliniana wiąże szybciej od cementowej. SJ
Rys. 174. Narzędzia do tynkowania; a) kielnia, b) czerpak
b. Sposoby wykonywania. Powierzchnie muru z cegieł i betonu można pokrywać tynkiem bezpośrednio, przy czym w murze z cegieł spoiny powinny być wyczyszczone na głębokość około 1 cm.
Powierzchnię z drewna lub słali należy uprzednio pokryć warstwą trzciny lub siatką metalową albo matą z listewek. Na tak przygotowanym podłożu wykonuje się tynk.
Do narzucania zaprawy tynkarskiej słudzy kielnia lub specjalny czerpak (rys. 174). Można także natryskiwać zaprawę tynkarską mechanicznie.
Zależnie od sposobu i dokładności wykonania dzielą się tynki na trzy kategorie.
Tynk pierwszej kategorii otrzymuje się przez jednorazowe obrzucenie powierzchni zaprawą tynkarską. Miejsca bardziej nierówne po lekkim stężeniu tynku wygładza się kielmią.
Tynk taki nazywa się r a p ó w k ą. Stosuje się go jedynie na strychach i w piwnicach, zaś na zewnątrz przy tynkowaniu ścian budynków gospodarczych.
Tynk drugiej kategorii otrzymuje się przez obrzucenie rapówki jeszcze raz cienką warstwą zaprawy tynkarskiej i wygładzenie po .lekkim stężeniu powierzchni drewnianą pacą. Paca jest to długa, wąska deska, mająca na wierzchu szeroki uchwyt (rys. 175).
W. Tynk taki nazywa się tynkiem zwykłym i stosuje się go tam, gdzie powierzchnia powinna być gładka, ale nie musi być starannie wykończona (magazyny żywnościowe i .podobne zabudo- Rys ,7S Paca dre_
. wania gospodarcze). - - wniana
Tynk trzeciej kategorii otrzymuje się przez trzykrotne obrzucenie powierzchni zaprawą tynkarską, a po wygładzeniu pacą zatarcie na gładko drewnianą tarką (packą). Tarka podobna jest do pacy, lecz jest znacznie mniejsza. Połowa kruszywa w zaprawie dla tej kategorii tynków powinna się składać z drobnego piasku.
t^Tynk taki nazywa się tynkiem gładkim i wykonuje się-go w mieszkaniach. Stanowi on podkład pod malowanie.
17. Malowanie
Malowanie służy do upiększenia powierzchni, często jednak połączona jest z nim ochrona podłoża od wpływów atmosferycznych (barwiny olejne), a nawet od ognia (barwmy ogniochronne).
B a r w i n ą nazywamy substancję barwną, która służy do malowania. Składa się ona zazwyczaj z barwidła nadającego zabarwienie oraz ze spoiwa tj. substancji, która przylegając ck> podłoża przytrzymuje i jednocześnie spaja cząstki barwidła. W niektórych barwinach dodaje się jeszcze pewne składniki zwane dodatkami. Ulepszają one barwinę oraz wpływają na jej potanienie.
Barwidło musi być dobrane do rodzaju spoiwa. Spoiwa ze względu na właściwości materiału, z którego zostały sporządzone, dzielimy na spoiwa wodne i spoiwa bezwodne.
Spoiwa wodne składają się z mleka wapiennego lub wody zmieszanej z klejem zwierzęcym, roślinnym lub mineralnym.