55936 skanuj0011 (235)

Bezwodnik kwasu octowego. Stosowany jest także jako rozpuszczalnik w środowisku niewodnym, chociaż znacznie częściej stosuje się go w mieszaninie z innymi rozpuszczalnikami jako środek odwadniający przy oznaczaniu substancji zawierających wodę krystalizacyjną. Bezwodnik octowy nie może być stosowany jako dodatek w przypadku pierwszo- lub drugorzędowych amin; ponieważ istnieje niebezpieczeństwo acetylowania tych grup z jednoczesnym silnym osłabieniem ich właściwości zasadowych.

Kwas propionowy. Jest rozpuszczalnikiem stosowanym rzadziej niż kwas octowy, choćiaź'częstó^żWiększa skok potencjału w punkcie końcowym miareczkowania, a tym samym wpływa na ostrzejszą zmianę barwy wskaźnika.

Rozpuszczalniki protonofilowe (zwane też zasadowymi). Wykazują duże powinowactwo do protonu, np. anuny, dwumetjdofprmamid, ciekły amoniak, hydrazyna itp.

Im większe jest powinowactwo rozpuszczalnika do protonu (rozpuszczalnik zasadowy) tym silniej zaznaczają się właściwości kwasowe rozpuszczonego w nim związku, a słabiej właściwości zasadowe j(np. w ciekłym amoniaku bardzo słabe zasady, jak acetamid, mocznik i anilina stają się słabymi kwasami, natomiast aminy alifatyczne, które w roztworze wodnym są zasadami średniej mocy w ciekłym amoniaku stają się zasadami słabymi).

Ciekły amoniak reaguje z rozpuszczonymi w nim kwasami w następujący sposób: AH + NH₃ NH4® + A⁹

Moc kwasów rozpuszczonych w ciekłym amoniaku zostaje nie tylko zwiększona w wyniku powstania mocniejszego kwasu, jakim jest jon NH£, ale także doprowadzana do zbliżonego poziomu przez powstanie we wszystkich przypadkach tego samego kwasu kationowego jonu NH^.

Do alkalimetrycznegó*ożnaczanią bardzo słabych kwasów lub innych związków o charakterze kwasowym, jak fenole, ęnole, imidy i sulfonamidy stosowane są następujące rozpuszczalniki protonofilowe: etylenodwuamina, n-butyloamina, pirydyna, dwumetyloformamid (DMF), etanoloamina itp.

Przy zastosowaniu jako płynu miareczkującego metanolami sodowego, a jako' rozpuszczalnika pirydyny można podać następujący przebieg oznaczenia:

R—COOH + C₅H₅N5±C_sH₅NH® + R—COO⁹ C₅H₆NH® + R—COO⁹ + CH₃ONa*-*- R—COONa + C₅H₅N + CH₃OH

Warunkiem przebiegu powyższej reakcji jest większa zasadowość płynu miareczkującego niż sprzężonej zasady rozpuszczalnika i oznaczanego kwasu:

CH3O⁹ > C₅H₅N > R—COO⁹

Proton przechodzi do oznaczanego kwasu za pośrednictwem rozpuszczalnika do jonu metanolanowego (zasady).

N,N-Dwumetyloformamid (DMF). Jest jednym z najbardziej dogodnych rozpuszczalników stosowanych do oznaczeń związków o charakterze słabo kwaś-nyńi. Jego wrażliwość na dwutlenek węgla jest bardzo mała. DMF podobnie jak