95
Wyciąg fleksyjny i ekstensyjny w dyskopatii
cownicy fizyczni stanowili 69%, a umysłowi 31%. Rozpoznanie zespołu dyskopatii i formę przepukliny ustalano na podstawie obrazu klinicznego oraz radikulografii, którą wykonano u wszystkich chorych początkowo preparatem Dimer X, a obecnie preparatem Metrizamide.
Na podstawie ww. badań u 48% chorych rozpoznano pełny obraz przepukliny jądra galaretowatego, u 38% niepełny, a u 14% brak było podstaw radiologicznych do rozpoznania wypadnięcia jądra galaretowatego.
W zależności od umiejscowienia przepukliny rozróżniano usytuowanie boczne w 79%, przyśrodkowe w 7% i środkowe w 14%. Następny podział całej grupy chorych dotyczył czasu trwania dolegliwości. W przedziale od 0,5 do 2 lat było 62% leczonych, 2—4 lat 32,4% i powyżej 4 lat 5,6%.
Kierując się usytuowaniem przepukliny i obrazem klinicznym, a w szczególności wymuszonej bólem pozycji tułowia stosowaliśmy wyciąg fleksyjny lub ekstensyjny. W przepuklinach bocznych z odruchowym napięciem mięśni i pochyleniem tułowia do przodu stosowaliśmy wyciąg fleksyjny na łamanym łóżku ortopedycznym. Tułów uniesiony pod kątem 45°, uda zgięte w stosunku do utłowia 90°, a podudzia w zgięciu 130°. W takiej pozycji dolna część tułowia uniesiona zwisa na zgiętych podudziach, górna natomiast podparta i nieruchoma. Dochodzi do wytworzenia się kifozy w odcinku lędźwiowym. W ułożeniu tym chory pozostawał 3—5 dni. Jeżeli dolegliwości ustępowały, dążyliśmy — znosząc stopniowo co kilka dni pozycję zgiętą — do pozycji wy-prostnej.
Po trzech tygodniach chory wstawał z łóżka i pod okiem zespołu rehabilitacyjnego rozpoczynał w pierwszym rzędzie stopniowe ćwiczenia mięśni grzbietu i brzucha.
Taki sposób postępowania wdrożony był również w stosunku do grupy chorych, u których w obrazie radiologicznym nie stwierdzało się ewidentnej przepukliny. Jeżeli po 3 dniach dolegliwości utrzymywały się na poziomie wyjściowym, przechodziliśmy na wyciąg ekstensyjny.
W przepuklinach przyśrodkowych i środkowych z usytuowaniem tułowia w pozycji wyprostej ze zniesieniem lordozy stosowaliśmy wyciąg ektensyjny. Chory leżał na twardym łóżku na brzuchu. Tylna część łóżka uniesiona pod kątem 30°, stopy z pomocą kamaszków przymocowane do poprzeczki, co 10 minut chory rękoma nasila wyciąg stopniowo wydłużając czas jego trwania. Po 10 dniach dalsze postępowanie jak po wyciągu fleksyjnym. W razie braku poprawy po 3 dniach przechodziliśmy na wyciąg fleksyjny. Ponadto każdy chory otrzymywał leki łagodzące wzmożone napięcie mięśni i przy znacznych dolegliwościach środki przeciwbólowe.
UZYSKANE WYNIKI I OMÓWIENIE
Stosowanie wyciągu fleksyjnego lub ekstensyjnego ma dwojaki cel, znosi przy współudziale farmakoterapii napięcie prostowników grzbietu, rozchylając wrota przepukliny, a w szczególności pomaga w unieruchomieniu chorego.
Poszerzenie szpary międzykręgowej i otworu w pierścieniu włóknistym następuje w głównej mierze po ustąpieniu odruchowego skurczu mięśni grzbietu.
Poddaje się w wątpliwość możliwość repozycji wypadniętego jądra miażdży-stego, ale całkowite ustąpienie istniejących dolegliwości manifestujących się objawami neurologicznymi nie znajduje innego tłumaczenia. Jest to oczywiście możliwe przy niewielkich, świeżych lub zagrażających przepuklinach.