123
Wskazania do leczenia zachowawczego w dyskopatii
pierścienia włóknistego manifestują się klinicznie tzw. postrzałami lędżwiowo--kręgowymi (lumbago), w których występuje ciągły, nękający ból w okolicy lędźwiowo-krzyżowej, nasilający się przy ruchach i obciążeniu kręgosłupa, ale nie promieniujący do kończyny dolnej.
Ryc. 3. Gałęzie zwrotne nerwów rdzeniowych wchodzą do kanału kręgowego przez otwór międzykręgowy i unerwiają więzadło podłużne tylne oraz tylną część pierścienia włóknistego dwóch segmentów poniżej miejsca wejścia do kanału kręgowego. Wg Armstronga.
Jeśli pierścień włóknisty zostanie całkowicie przerwany i w powstałe „wrota przepuklinowe" wpukli się tkanka j.m., może ona ulec uwięźnięciu. Łączno-tkankowy proces wytwórczy prowadzi do zwłóknienia i utrwalenia wypadnięcia. Jest to etap nieodwracalny. Wypadniętej masy j.m. nie udaje się odprowadzić do łożyska (ryc. 2-111). Klinicznie jest to okres bólów korzeniowych, promieniujących wzdłuż nerwu kulszowego — początkowo zwykle bez innych zaburzeń jego czynności. W zależności od rozmiarów wypadniętego j.m. i czasu trwania choroby, przychodzi do stanu, w którym do uporczywych bólów promieniujących do kończyny dolnej dołączają się zaburzenia czucia, osłabienie odruchów ścięgnowych i siły ruchowej mięśni.
Spostrzegana jest jeszcze faza, w której wypadnięta tkanka j.m. traci łączność z łożyskiem i zostaje wciśnięta do światła kanału kręgowego, gdzie zachowuje się jak ciało obce, uciskając jeden lub więcej korzeni, i powoduje bóle oraz ubytki unerwienia. Jest to stadium dokonanego wypadnięcia, w którym korzeń nerwu jest zwykle trwale uciskany przez masę j.m. (ryc. 2-/V).
W patologii krążka międzykręgowego bywa spostrzegany jeszcze stan, w którym przychodzi do ustąpienia bólów korzeniowych, a pojawienia się przykrych parestezji i nasilenia objawów zaburzeń czynności nerwu kulszowego, spowodowanych długotrwałym uciskiem. W tym okresie może przejść do czynnościowego przerwania korzenia (12).
Znajomość patogenezy „choroby dyskowej" daje podstawy do racjonalnego wyboru sposobu postępowania w odpowiedniej fazie choroby. Wypowiadając się tylko na wybrany temat nie poruszam zagadnień szczegółowej diagnostyki neurologicznej oraz badań radiologicznych — w tym kontrastowych, które pozwalają uściślić rozpoznanie oparte na badaniu neurologicznym.