11 (218)

a“

'3 HCI

gaz.

a

Cl

CH₃ 95 %

25*Ć

1-metylocykloheksen    1-chloro-1-metylocykloheksan

ch₃ch₂ch₂ch₂ch=ch₂ ^h [KI * H3PO4] ch₃ch₂ch₂ch₂ch ch₃

^    2-jodoheksan 95%

PRZEGRUPOWANIA KARBOKATIONÓW podczas addycji halogenowodorów do alkenów

H    H

? i-H    H,C,_ Hi;'^H

1-heksen

H₃(f

H

H

H,C

Tworzą się bardziej trwale karbokationy -przykłady

kation drugorzędowy

H

HX

k-

<1 H

H,C

/

✓ N

^SH

H

kation trzeciorzędowy

H3C. W-h

: -b' \

H,C

H

H

kation drugorzędowy kation trzeciorzędowy

41

CHEMIA ORGANICZNA

3a. Bromowanie alkenów w położeniu allilowym -

rodnikowe

ALKENY

Źródłem bromu jest N bromoimid kwasu bursztynowego - NBS

Q-'		0 J
CH^CHCH	-ch2=chch2 + f	N—H
______ hv, CCI,	u
	bromek allilu
		O

H H

NBS

hv, CCI₄

H

(^j)    85%

Przykłady:

cykloheksen    3-bromocykloheksen

CH₃CH₂ łtCH=CH₂

CH3CH₂CH₂CH=CH₂

1-penten

NBS hv CCL

CH₃CH₂CH==CHCH₂

Br₂

-► CH₃CH₂CHBrCH=CH₂ + CH₃CH₂CH=CHCH₂Br

20% 80%

2a. Rodnikowa addycja bromowodoru do alkenów w obecności źródeł wolnych rodników (promieniowanie, temperatura, nadtlenki, związki azowe)

HICI, HF, HI nie ulegają tej reakcji

Przyłączenie niezgodne z regułą Wlarkownikowa

ROOR

RCH=CH₂ + HBr->-RCH₂-CH₂Br

AT

ROOR

CH₂=CHCH₂Br + HBr    BrCH;rCH₂CH₂Br 95%

bromek allilu    1,3-dibromopropan

Ę^r    ROOR    Y^r

CH,=ĆHCH₃ + HBr -►    BrCH₂ĆH₂CH₃    66%

¹    AT

2-bromopropen    1,2-dibromopropan

3. Addycja halogenów do alkenów

cci,

RCH=CHR + X₂ -- RCH—CHR

X_:, = CI₂, Eirj n«e X₂=l₂, F₂ I J

42

CHEMIA ORGANICZNA

ALKENY

Różne sposoby przedstawiania delokalizacji elektronów w rodnikach allilowych w teorii rezonansu

[CH^CHCH;

[CH₂=CH-CH^]'

CH₂CH=CH^]

CH2=CHCH₂

!

ch₂ch=ch₂

4. Uwodnienie alkenów w środowisku kwaśnym

h₂o/h₂so₄

ch₂=ch₂-► ch₃ch₂oh

250°

CH₃ u n,u en CH₃ CH₃-Ć=CH₂ -    * °tCH₃-Ć-CH₃

^    ÓH

2-metylopropen

^CNH₃ _CH₃ H OIH2SQt

2-metylo-2-propanol

CHj

CH

C=C

CH₃

V

Przebieg zgodny z regułą Markownikowa

c-c(h

\

i cm₃    ~ ^j oh ch₃

2,3-dimetylo-2-buten 2.3-dimetylo-2-butanol