124 (9)

Ćwiczenie 11

Prace pod napięciem

WIADOMOŚCI PODSTAWOWE

H^i. Zakres prac pod napięciem

Określenie "prace pod napięciem" <PPN) obejmuje szeroki zakres czynności niezbędnych do wykonywania we wszelkiego rodzaju sieciach i rozdzielniach w eksploatacji, a więc od niskiego napięcia (nn) do napięć najwyższych (NN). Przykładem tych czynności są:

1)    w sieciach niskiego napięcia (nn): montaż głowic i muf kablowych, wymiana elementów bezpiecznikowych szyn zbiorczych w rozdzielniach, wymiana izolatorów, łuczników, odgromników, przekłaoników, instalowanie liczników i przekaźników w instalacjach pomiarowych, sterowniczych i regulacyjnych, instalowanie przyłączy domowych, wymiana izolatorów, bezpieczników odgromników i łączników słupowych,

2)    w sieciach średnich napięć (SN): wymiana izolatorów i odgromników, u3uwanie obcych przedmiotów na linii, uzupełnianie oleju w transformatorach, czyszczenie urządzeń, przyłączanie odgałęzień, stacji przewoźnych,

5) w napowietrznych liniach i rozdzielniach wysokich napięć 110 --.A00 kV (WN): kontrola stanu przewodów i odstępników i ich naprawy, kontrola stanu izolacji i wymiana izolatorów, czyszczenie izolatorów, oadania i pomiary z zakresu drgań i naprężeń, prace konserwacyjne, czyszczenie i nanoszenie warstw ochronnych na styki łączników.

Niektóre z wymienionych prac, np. wymianę izolatorów wykonuje się obecnie przy wyłączonej spod napięcia linii, co powoduje niejednokrotnie kilkugodzinne przerwy w dostawie energii elektrycznej. Dążeniem energetyków (w niektórych krajach Już zrealizowanym) jest taka organizacja wymienionych prac, aby mogły być wykonywane bez wyłączenia urządzenia lub linii spod napięcia. Jest to możliwe przy zastosowaniu specjalnego izolacyjnego sprzętu ochronnego oraz soecjainej odziezy ekranującej.

11.2. Zasady prac pod napięciem

Osoby wykonujące prace przy urządzeniach elektroenergetycznych lub w ich otoczeniu są narażone na:

-    porażenie prądem elektrycznym,

-    działanie łuku elektrycznego,

-    działanie pola elektromagnetycznego.

Metody pracy pod napięciem powinny eliminować te zagrożenia, a ponadto zabezpieczać części urządzeń o różnych potencjałach przed zwarciem elektrycznym. W otoczeniu elementu pod napięciem występuje zatem pewna strefa, do której zbliżenie się pracownika Dcż odpowiedniego sprzętu ochronnego jest niedozwolone. Zasięg tej strefy zależy głównie od wartości napięcia znamionowego danego urządzenia. Przestrzeń pomiędzy pracownikiem a elementem pod napięciem lub pracownikiem pracującym na potencjale a konstrukcją uziemioną, dzieli się w przypadku linii elektroenergetycznych na następujące strefy:

1) strefą zabroniona (lub zagrożenia) 5, jest to obszar w otoczeniu elementu pod napięciem, w którym natężenie pola elektrycznego przekracza 2 kv/cm (rys. 11.1).

Rys. U. Pcriział przestrzeni w otoczeniu elementu ood napięciem: S_z - strefa zabroniona, S_c - strefa ochronna, O - strefa działania

Szerokość tej strefy wynosi

5_Z = 0,5 U [m]    (11.1?

=dzic: U - napięcie znamionowe [kV],

2) strefa ochronna    jest to orzestrzeń wokół strefy zagrożenia

wynos: :

przyjmowana dla zwiększenia bezpieczeństwa oracy pod napięciem. Jej szerokość 3_