Ponadto, według kryterium stopnia pewności i wiarygodności informacji służących podjęciu decyzji inwestycyjnej, wyróżnia się projekty podejmowane w warunkach pewności (przy względnie pełnej znajomości niezbędnych informacji), w' warunkach niepewności (przy braku informacji co do skutków inwestycji) oraz w warunkach ryzyka (przy pewnej możliwości ustalenia dochodowości z inwestycji)
Zakres rzeczowy inwestycji może obejmować:
— przedsięwzięcie inwestycyjne;
— zadanie inwestycyjne.
Różny jest zakres pojęciowy tych określeń.
Mianem przedsięwzięcia inwestycyjnego określa się kompleksowe zamierzenie rozwojowe firmy, skonkretyzowane co do celu, zakresu rzeczowego, czasu i miejsca realizacji oraz przewidywanego okresu użytkowania (np. rozbudowa przedsiębiorstwa, budowa nowego zakładu wytwórczego, budowa autostrady). Przedsięwzięcie inwestycyjne ma charakter 2łożony. obejmuje zarówno tzw. inwestycję podstawową, jak i inwestycje towarzyszące Składa się z wielu zadań inwestycyjnych, o różnym charakterze i zakresie.
Zadanie inwestycyjne jest to część przedsięwzięcia inwestycyjnego, która może funkcjonować niezależnie i zarazem przynosić konkretny, wymierny efekt produkcyjny bądź usługowy. Przykładowo, modernizacja dziewiarni może być zadaniem przedsięwzięcia inwestycyjnego, jakim jest modernizacja zakładów dziewiarskich.
Prawidłowy podział przedsięwzięcia na zadania inwestycyjne ma niezwykle istotne znaczenie w wypadku ewidencji, kontroli i kalkulacji kosztów inwestycyjnych.
Przedstawione rodzaje projektów inwestycyjnych (inwestycji) mają charakter jedynie porządkujący, akademicki. Faktycznie bowiem wyodrębnione inwestycje są współzależnymi formami tworzenia, powiększania czy unowocześniania majątku firmy. Ich rozmiary i struktura podporządkowane są przyjętej strategii rozwoju przedsiębiorstwa. Niemniej jednak rozróżnienie takie wydaje się konieczne, mimo że granice między poszczególnymi rodzajami inwestycji nie zawsze są wyraźne; ułatwia ono teoretyczne i praktyczne komunikowanie się pomiędzy uczestnikami procesu inwestycyjnego.
W praktyce gospodarczej nawet wyodrębnienie wymienionych rodzajów inwestycji nie jest łatwe. Kryteria podziałów bowiem nie są dostatecznie jednoznaczne. Przedsiębiorstwa nie prowadzą również ewidencji pozwalającej rozgraniczyć poszczególne rodzaje inwestycji. Faktem jest, że w warunkach gospodarki rynkowej kwestia rodzajów i właściwych proporcji w inwestycjach przedsiębiorstw przestała mieć znaczenie podstawowe. Żadnego z rodzajów in-westycji nie można absolutyzować. Zakres i struktura inwestycji są pochodną celów strategicznych ńrmy.
1.3. Inwestycje w strategii rozwoju przedsiębiorstw
W gospodarce rynkowej formułowanie strategii firmy jest koniecznym warunkiem jej efektywnego rozwoju. Wynika tó z wielu powodów, a zwłaszcza ze zmienności i złożoności warunków gospodarowania, coraz silniejszego oddziaływania otoczenia rynkowego i instytucjonalnego, nieustannego kreowania przez rynek nowych szans rozwojowych dla firm, czy też globalizacji rynku. Przedsiębiorstwa działają więc w coraz bardziej złożonym i zmiennym otoczeniu, co sprawia, że słabnie siła oddziaływania przedsiębiorstwa na środowisko, natomiast wzrasta uzależnienie od otoczenia Dell. prezes Dell Computer, podkreśla, że „Jedyną stałą w naszej działalności jest to, że zmienia się wszystko". Rrówne, prezes British Petroleum, konkretyzuje tę tezę następująco: „Żaden atut i żaden sukces nie są trwałe. Wygrywać będą ci, którzy stale potrafią być w ruchu" (Podejmowanie decyzji..., 1999). Współcześni menedżerowie stoją więc przed koniecznością podejmowania decyzji rozwojowych przedsiębiorstw, uwzględniając zmieniające się wnętrze i otoczenie firmy (rys. 2).
Dalsze otoczenie firmy
Rys. 2. Środowisko firmy
Zrtdly. Opracowin* winne na poćit Behrens, Hawranek 1993. • 28
Zarówno związki firmy z otoczeniem, jak i procesy wewnętrzne stanowią o złożoności zmian zachodzących w przedsiębiorstwie. Rozpoznanie otoczenia i wnętrza firmy jest podstawowym kanonem planowania strategicznego przedsiębiorstwa jato procesu wyboru celów firmy, ustalenia jej polityki i programów reali-