14

Dla matryc o kącie y = 45° i przy warunkach tarcia określonych kątem tarcia p, = 6° wzór (4.29) przybiera postać:

— = 1,41 |o,293 + 2

{    ^rsJ i-*

2 +

(4.30)

Ze wzorów (4.29 i 430) wynika, że dla znanej geometrii wyginanego przedmiotu racjonalne rozstawienie podpór w — podobnie jak długość ramienia c^ - zależy od rodzaju materiału, którego własności określa współczynnik A. Jak już wspomniano, wartość A można odczytać w tabl. 4 zamieszczonej w załączniku.

__jSiłg nacisku stempla dla operacji wyginania określą się na podstawie warunku

równowagi sił działających na kształtowany materiał. Zgodnie z rys. 4.8a, w końcowej fazie procesu siła ta osiąga wartość    n _ *8

'X.^..,= 2^cos(y.^J    C    (⁴‘³¹)

Siłę R oddziaływania matrycy na gięty matęriąi oblicza . się dzieląc.....moment

gięcia plastycznego M_R przez ramię c tej siły.|Moment ten zgodnie z zależnością (4.1) oblicza się za pomocą wzoru    o^| Ramię siły R dla wyginania swo

bodnego wynosi c = c^. Wartość zastępczego naprężenia gnącego o_gi dla określonego rodzaju materiału i znanej wartości stosunku r_s/g, odczytuje się z tabl. 4 zamieszczonej w załączniku.

Uwzględniając powyższe^uwagi wzór na siłę wyginania swobodnego można przedstawić w sposób następujący;

~ .....—........—

_bg² 3 c

t

(4.32)

o cos (y - p

Wyginanie swobodne umożliwia uzyskanie żądanego kąta y przy najmniejszym nacisku prasy. Dlatego też stosiiieL^j^-przede wszystkim przy gięciu grubych hlach o znacznej długości linii gięcia, np^ na prasach krawędziowych. Należy jednak pamiętać, żiT^yroby kształtowane w ten sposób mają zmienną krzywiznę całego zakrzywionego plastycznie odcinka materiału.

1.4.2. Wyginanie dokładne

Wyginanie dokładne stosuje się wówczas, gdy od wyrobu wymaga się dość dobrego odwzorowania zarysu stempla. W końcowej fazie procesu występuje znaczny kąt przylegania materiału do zaokrąglonej tarawi^    c

~gnaćeTsIły~R ieśt mewieTKie. Zmn^    c oznacza z jednej strony skró

cenie odcinka wyrobu o zmiennej krzywiźnie, z drugiej zaś powoduje wzrost siły P. Siła"wyginalnO^rrVporównaniu z siłą wyginania swobodnego, może być nawet kilkakrotnie większa, jeżeli wymagana dokładność odwzorowania kształtu stempla jest duża.

Do wyginania dokładnego należy stosować matryce a znacznie mniejszym rozstawieniu podpór, niż do wyginania swobodnego. Wiąże się to ze znacznym skróceniem ramienia c gnącej siły R. Jeżeli matryca ma za duży wymiar w, to wstępnemu trwa-

81