15

I

Przykład 10.3

Czop kołnierzowy łożyska ślizgowego wzdłużnego o średnicy d — 50 mm jest wykonany ze stali 20H, miwęglonej i hartowanej (rys. 10.2). Obciążenie wzdłużne czopa F — 20 kN. Wał obraca się z prędkością n = 300 obr/min. Obliczyć wymiary kołnierza czopa zakładając, "żepanewka jest wykonana z brązu.

■Rozwiązanie

¹ Dla danej pary maLerlałów (czopa i panwi) przyjmujemy k_y = 8 MPa. O blicza my ś r e d n ic ę ko 1 n ier z a

D

4 ■ 20 kN

_r ■ ^4Fr -i- d~ = i io •    ⁵³ cm3 ^ ⁷>^{54 cm}

n-k_n \i 3,14-8 MPa

Przyjmujemy D ~ 80 mm — 8 cm,

Sprawdzamy czop kołnierzowy na rozgrzewanie

Średnia prędkość v_s = _f D^d 8 + 5    _ ^

«i_r ™ —— — —™ — n,D cm

v = —

2 2

Ti' 6,5 ■ 300

Vie ~

6000 F

~ 1,02 -

s

10-

4-20 kN

’ {D² -d²)

rc(8²—5³) cm^:

: = 6,53 MPa

a

D

Rys. 10.2, Do przykładu 10.3 (wg [201)

Pf,-v = 6,53-1,02 = 6,66 MN/(m-s)

Na podstawie tab.l. 3 [20'| dla panewek z brązu przyjmujemy (₁V^ = 4^6MN/(ni-s).

Warunek nic został spełniony, zatem zwiększamy średnicę kołnierza do

D — 9 cm. Wówczas

r

, ■ 9 + 5    „

d_ir==7 cm

P. '■    4,547-1,1 « 5 MN/(m-s) < (p_b-v)_iop = 4-6 MN/(nvs)

Zadanie 10 J, ,

Łożysko ślizgowa po przeczmy jest obciążone silą F — 9 kN, Czop walu wykonu nogo zc stali 25 w stanie normalizowanyni obraca się z prędkością obroLową ji-.es 250 obr/min, Przyjmując, że pa 3 sc w je si wykonana 7. mosiądzu, obliczyć główno wymiary i o zyska,

Zadanie 10-2

Czop o wymiarach (!•■■■ 30 miru !■-■■ 50 mm wykoniino ze siali S15, panewkę zaś ze stopu łożyskowego. Obciążenie łożyska wynosi F -■ 6000 N. a prędkość obrotowa wału » =

• 250 obr/min, Sprawdzić, czy łożysko zostało prawidłowo za projektowa 110,

Zadumę 10,3

Obliczyć wymiary łożyska ślizgowego poprzecznego, obciążonego siłą F — 70 kN, jeżeli na Wał zastosowano'sial 15H (na węglem a i hartowana}, a tm panew -- brąz. Obliczyć, z jaką prędkością obrotową może pracować wab jeżeli dla danego łożyska maksymalna wartość iloczynu p*v wy n os i 5 M N /{m ■ s).

Za da nie 10.4

Czop łożyska ślizgowego poprzecznego o wymiarach d = 50 mm, l - 80 mm, wykonany ze stali _N10ir w stanie ulepszonym cieplnie, współpracuje z panewką brązową wy (siną stopem łożyskowym. Obliczyć silę, jaką można obciążyć łożysko, oraz maksymalną prędkość o broi ową, z jaką może. pracować wał, jeżeli dla danego łożyska maksymalna wartość iloczynu p-a wynosi 4.5 MN/(m^rs).    -

Zadanie J0>5

r

jt-7-300

~mio

.1,1. m/s

P

4-20 kN ,;(W Vienr

4.547 M Pa

Pionowy wzdłużny czop pierścieniowy łożyska ślizgowego wzdłużnego o średnicy d-— 60 mm u;ys, lOd/PjesI wykonany ze stali St4S..panewka zaś ze stopu łożyskowego. Czop wału obraca się / prędkością n = 200 obr/min. Obciążenie wzdłużne czopa F — 1.5 kN, Ustalić wymiar d_u, oraz sprawdzić łożysko .na rozgrzewa nie,

Zadanie 10,6

Obliczyć liczbę kołnierzy, jaką należy zastosować w łożysku ślizgowym wzdlużnyjn wiidokołnierzowym. Materiał czopa walu j panewki — stal 45 w stanic ulepszonym cieplnie, powierzchnie robocze szlifowane i polerowane. Wymiary czopa 1) = 100 mm, d ■ ■ 70 mm (rys, 1 0.2), Siła wzdłużna F = 50 kN. Wał obraca się z prędkością u - 200 obr/min. Przyjąć wartość iloczynu

</V«^!W= 4 MN/fnrs).

Rys, 10.X Do zadania 10,6 (wg [20])

171