1

2 U. Olga Czerniawska - Edukaqa osob .Trzeciego Wieku"

ją Suchaczom wykłady oraz zajęcia w grupach jak lektoraty, seminaria z historii. literatur)', psychologii itp. oraz zajęcia miłośnicze i profilaktyczne jak plastyka. gimnastyka, turystyka. Przy niektórych uniwersytetach działają zespoły „samarytańskie" - samopomocy - służące chorym słuchaczom przez odwiedziny. życzenia, przynoszenie nagranych wykładów itp. Kilka uniwersytetów obchodziło 10. czy 15. rocznicę działania. W 1995 roku 20. rocznicę obchodził Warszawski Uniwersytet Trzeciego Wicku - pierwsza placówka w kraju. UTW tworzą sekcje przy PTG. Włoskie uniwesytety mają dwa stowarzyszenia, podobnie hiszpańskie. Inne tworzą jedno stowarzyszenie. Polski UTW organizował również kongres AIUTA. W Polsce w mniejszym zakresie prowadzone są badania uczestniczące.

UTW stanowi jedyny przykład placówki, która w okresie PRL została zaadaptowana z powodzeniem w praktyce i działaniach jako instytucja demokratyczna i samorządna.

Zakończmy ten fragment wypowiedzią M. Cicurcl z jego książki „Generacja nierdzewna”. Pokolenie 60-latków „boomu" osiągnie w 2000 roku wiek emerytalny. Powstanie piramida demograficzna z głową ludzi starych. Pokolenie boomu jest energiczne, pełne nadziei. Ale starzejące się społeczeństwo stwarza pewne nerwozy. Jaki będzie ten okres starych ludzi. Czy przypominać będzie biblijny przypadek Sary. która okazała się płodna w podeszłym wieku?ⁿ⁾.

Zagadnienia do przemyślenia i dyskusji

1.    Na czym współcześnie polega i na czym polegać powinien prawidłowy przebieg naturalnego procesu starzenia się?

2.    Jakie warunki należy spełnić, by zachować możliwie pełną aktywność do późnych lat życia?

> Jakie należy podjąć działania mające na celu uświadomienie społeczeństwu podstwawowych problemów ludzi starszych?

Literatura zalecana

Gore I. Wiek r ahtywnołć życiowa. Warszawa 19X0 Kamiński A Studia i szkice pedagogiczne. Warszawa 1978.

Piotrowski J.: Miejsce człowieka starego w rodzime i społeczeństwie. Warszawa 1973. Stołowska M : Psychologia starzenia sic i starości. Warszawa 1989.

Tryton B Wiejska staroił w Europie. Warszawo 1993

Jerzy STOCHMIAŁEK

Rozdział VII

EDUKACJA I INTEGRACJA SPOŁECZNO-ZAWODOWA OSÓB DOROSŁYCH NIEPEŁNOSPRAWNYCH

Zagadnienia integracji osób niepełnosprawnych¹¹ ze środowiskiem osób pełnosprawnych, a zwłaszcza wyrównywania szans Życiowych osób niepełnosprawnych stanowią niezwykle złożoną i trudną problematykę, a jednocześnie doniosłe wyzwanie dla współczesnej edukacji dorosłych. Złożoność i trudność w rozwiązywaniu tych problemów wynika przede wszystkim z ich ilościowego i jakościowego charakteru. Ilościowe aspekty tego zjawiska są znaczne. Szacuje się, że około 14% ogółu ludności naszego kraju to osoby niepełnosprawne z różnych przyczyn²’. Natomiast trudności polegają na tym. że uczestniczące w procesie edukacji dorosłych osoby niepełnosprawne różniące się rodzajem i stopniem niepełnosprawności oraz uzyskanym już wy kształceniem wymagają znacznego zróżnicowania procesów edukacyjnych.

Gdy za podstawowy cel tej edukacji uznamy wielostronny rozwój osoby niepełnosprawnej, to jego osiągnięcie uwarunkowane jest intensyfikacją kontaktów s|K)łccznych i współuczestnictwem tych osób w decydowaniu o sprawach dotyczących ich uczenia się, pracy i spędzania czasu wolnego. Ważne jest tu bowiem spełnienie postulatu integracji funkcjonalnej wyznaczającej efektywność systemu kształcenia i wychowania osób niepełnosprawnych.