165
164
nie wykazuje żadnego napięcia. Do kompensacji błędów kątowych i prąd0 służą dwa nastawne rezystory ślizgowe R1 i R2 z odczepami oznaczonym^0*1 rysunku 21.1 Jako 0 i N. Zasada pomiaru polega na ustaleniu takich p0^ żeń ślizgaczy potencjometrów R1 i R2, aby napięcie na galwanometrze wy^0" siło zero, tzn.
U,
PO
+ U,
NC
- U « 0
Odczepy 0 i N rezystorów R1 i R2 umożliwiają zmianę znaku napięć UNC przy zmianie położenia ślizgaczy, a tym samym kompensację
i ujemnych błędów Al i Si dza I.
i R2 suma geometryczna napięć
noważy napięcie Ur. Z rysunku 21.2 że dokładny pomiar <5,. i Alw
Rys. 21.2. Wykres wskazowy składowych geometrycznej różnicy prądów I , Ib
Uchyb kątowy Jest dodatni, Jeśli wypr2(? iu się 1^ w stosunku do 1^.,
Na wykresie wskazowym, rysunek 21.2, ozna czono błąd prądowy wskazań przekłądnika badanego i wzorcowego Jako wektor WW, błąd kątowy jako <5^, a różnicę prądów jako I , w aparacie wskaż prądu różnicowego Ir kompensuje się przez 2 składowe: równoległą do f (wytworzoną przez przekładnik PP) oraz prostopadłą (przez przesuwnik fazowy 90° - PF). Przy odpowiednich nastawach potencjometrów R1
Ly- indukcyjność obwodu magnetycznego Rpe- straty w rdzeniu Io " PKJd magnesujący Uo-iródfo napięcia
r, - prąd pierwotny przeliczony na strony wtórną
Rys. 21.3. Dwa schematy zastępcze przekładnika prądowego równoważne wg twierdzenia Thevenina
jy. Wzrost prądu IQ oznacza zwiększenie strat w rdzeniu oraz jego większe ,agnesowanie. Mierząc wartości prądu IQ clla różnych napięć UQ można wykręcić charakterystykę magnesowania Zm - ^ • Znajomość prądu IQ, dla którego impedancja Zm spadnie poniżej dopusz8zalnej wartości, pozwala na znalezienie znamionowej liczby przetężeniowej wg wzoru:
NC
wynika,
j. ‘-‘■••w Jest możliwy
tylko dla małych wartości błędów, ponieważ wykorzystano następujące przybliżenia:
rów-
IQn - wartość prądu, dla którego Zffl
+ Z
2
obc
P0>
NC (I » const). (21.**)
$ Z zależności (21.5) wypływa jeszcze jeden ważny wniosek. Po iieważ
U U
i0n » -^211 t więc n » 8 ^ y-- , zatem liczba przetężeniowa n w ogólnym Wypadku zależy od impedancji obciążenia. Zmniejszenie impedancji ?w =
Ponieważ napięcia upQ i UN( rNC <',R2» przy odpowiednim wyskalowaniu można bezpośrednio
wni°'
ości
<R1 i
""odczytać
szukane różnice błędów między przekładnikiem wzorcowym i badanym w procentach i w minutach. Jako wzorca użyto w ćwiczeniu przekładnika prądowego laboratoryjnego.
2.2. Pomiar znamionowej prądowej liczby przetężeniowej metodą pośrednią na podstawie charakterystyki magnesowania
Norma dopuszcza pomiar liczby przetężeniowej metodą pośrednią dla ^an-kładników z rdzeniami pierścieniowymi. W tym celu oblicza się cję obwodu wtórnego korzystając ze schematu zastępczego przekładnika sunkn 21.38. y
Na schemacie tym pominięto impedancję obwodu pierwotnego oraz i1 ^ ^0 ność obwodu wtórnego jako bardzo małą. Schemat ten można przekształć^ postaci z rysunku 21.3b, korzystając z zasady Thevenina. Wynika stąd sek, że włączone w obwód uzwojenia wtórnego źródło napięciowe 0 ^ rvfot-U = l'« *Z wywołuje ten sam skutek magnesowania rdzenia co prąd P*fi. ’.:Z.
3. SPOS&B POMIARU
• Pomiary należy wykonać w następującej kolejności:
*Połączyć układ pomiarowy do badania błędów prądowych i kątowych wg ry-
'^stawić dławik regulacyjny DR na minimalną wartość prądu w obwodzie pier-votnym transformatora TWP, a galwanometr wibracyjny na zakres najlżejszej czułości,
Włączyć układ wyłącznikiem. Zwiększając prąd w obwodzie należy obserwować neonówkę, zapalenie neonówki wskazuje niewłaściwe połączenie za-Ś clskćw,
i ^stawić wymaganą wartość prądu I1 (na amperomierzu w obwodzie przekład-
* ^ika wzorcowego): 10, 20, 100, 12036 I1n,
I ^stawić rezystorem Robc takie napięcie na woltomierzu, aby iloczyn wska-I napięcia i prądu (moc obciążenia) wynosił 2536, 50%, 100% mocy zna-
glonowej S,„ przekładnika badanego (wg PN).