20101007419

W warunkach naturalnych poza melaniną i barwnikami łańcucha oddechom ważnymi fotoakceptorami są zawarte wewnątrz komórek w niewielkich ikściM I porfiryny o pasmach absorpcyjnych w zakresie widzialnym (patrz rozdz. 23ij.fi, | dobne właściwości fizyczne ma wprowadzony do organizmu w celu diagnostycy i i terapeutycznym fotouczulacz w postaci pochodnej hematoporfiryny, który gn®, dzi się głównie w komórkach nowotworowych. Pod wpływem światła mofeij, f tego związku przechodzą w stan wzbudzony. Uzyskaną energię mogą one częśao*ć I utracić, na przykład w wyniku przejścia bezpromienistego, a resztę wyemitos^j. i otoczenia w postaci kwantów promieniowania fluorescencyjnego. Taki dwoetą**, | mechanizm jest wykorzystywany w diagnostyce onkologicznej. Drugi sposób pń. j wrotu molekuły pochodnej hematoporfiryny do stanu podstawowego wiąże * | z przejściem międzysystemowym, po którym może ona przekazać energię wzhsśa- f nia cząsteczkom tlenu zawartym w tkankach. W wyniku tego mechanizmu possś ; bardzo aktywny tlen singletowy, zdolny do selektywnego niszczenia komórek nowi I tworowych, co stanowi istotę terapii fotodynamicznej PDT (photodynamic thenp | W diagnostyce poszukuje się miejsc występowania ognisk choroby, używając ńt1 tła o długości fali 405 nm. Po precyzyjnej lokalizacji zmian patologicznych, świecą, cych w kolorze czerwonym na skutek fluorescencji, dokonuje się ich destrukcja pomocą promieniowania laserowego o gęstości mocy od 150 do 300 mW/cnrifc gości fali 630 nm. Jest to realne tylko w przypadkach, gdy nowotwór ma powierah niową formę lub jest we wczesnym stadium rozwoju z powodu zaledwie kflkiES-metrowej głębokości wnikania użytego światła czerwonego do wuąm patologicznych tkanek zawierających znaczne ilości pochodnej hematoporfiryny

Przy gęstościach mocy promieniowania laserowego z zakresu l^-lO⁶ W/cnra*-towanego na materiał biologiczny i dla czasów oddziaływania zmieniających 2 odpowiednio od kilku sekund do tysięcznych części sekundy występują różne# iy fototenniczne (ryc. 23.17). W przypadku gdy tkanki osiągają temperaturę i a-wartą w przedziale:

1)    37°C H t tg 43° C nie następują nieodwracalne zmiany ich struktury,

2)    43°C < t B 60°C dochodzi do uszkodzenia błon komórkowych i części^ denaturacji enzymów, która jest odwracalna przy kilkuminutowym czasie* grzewania,

3)    60°C < t < 80°C ma miejsce trwała denaturacja białek enzymatyczni^ i strukturalnych z powodu zrywania wiązań odpowiedzialnych za stabiliz*)! konformacji tych makromolekuł,

4)    80°C B t < 100°C pojawia się nieodwracalna denaturacja DNA,

5)    100°C § 1 < 300°C zachodzi wrzenie wody, osuszanie komórek i ich nie.

Powyżej 300°C w materiale biologicznym obserwuje się fotopimlizf, czyh °* parowanie głównych składników tkanek stałych. Zjawiska opisane w punk*⁷ I i 2, 3 i 4 oraz 5 noszą odpowiednio nazwę: fotohipertermii, fotokoagulacjUfi* karbonizacji. Ważne jest także pojęcie fotowaporyzacji, które oznacza cięcie tk# na skutek szybkiego odparowania wody w warunkach izobarycznych, co pc^v'^u'^J'^r icb separację przestrzenną. Z ryciny 23.17 wynika, że zmieniając we właściwy r

804