209 jpeg

n (\iuyin.jn m \»wkiu. wwyimui m/ę»A:łninw'iui /ci'»T«y • ptHinw t j. *>nrs/i»\> a i*njn

liN 97*43-01-14*14-0. tt by WN PWN 2907

ROZDZIAŁ 6 Korzyści skali, niedoskonała konkurencja i handel... 19$

dodatkowci jednostki |cst równy tylko 9.99 dolara. Natomiast obniżenie ceny, którą płacą konsumenci zagraniczni, i zwiększenie sprzedaży na eksport o jedną jednostkę bezpośrednio zwiększa przychód tylko o 14,99 dolara. Pośredni koszt obniżonych dochodów ze 100 jednostek, które firma sprzedałaby po początkowei cenie, jest jednak równy tylko 1 dolarowi i wobec tego krańcowy przychód ze sprzedaży na eksport wynosi 1 $.99 dolara. Toteż bardziej opłacałoby się zwiększyć eksport niż sprzedaż na rynku krajowym, mimo że cena produktów eksportowanych jest niższa.

W przykładzie tym można by przyjąć sytuację odwrotną: bardziej opłaca się ob niżyć cenę towarów sprzedawanych na rynku krajowym niż zagranicznym. Dyskryminacja Cenowa na korzyść dóbr eksportowanych jest jednak bardziej powszechna. Skoro rynki międzynarodowe są zintegrowane w sposób niedoskonały (wskutek zarówno kosztów transportu, jak : protekcjonistycznych barier w handlu), krajowe firmy mają większy udział w rynku macierzystym niż w rynku zagranicznym. To z kolei zwykle oznacza, że sprzedaż za granicą jest znacznie bardziej wrażliwa na zmiany ceny niż. sprzedaż na rynku krajowym. Firma, która ma 20% udziału w rynku, nic musi tak bardzo obniżać ceny, żeby podwoić sprzedaż, jak firma z. udziałem 80%. Tak więc zazwyczaj firmy, widząc, że mają mniejszą silę monopolową na rynku zagranicznym, utrzymują ram niższe ceny niż na rynku krajowym.

Przykład dumpingu pokazuje rysunek 6.8. Przedstawiono na nim gałąź przemysłu, w której występuje pojedyncza firma, będąca monopolistą na rynku krajowym. Firma ta sprzedaje na dwóch rynkach: krajowym, charakteryzującym się krzywą popytu D_[>om, oraz zagranicznym. Załóżmy, że na rynku zagranicznym sprzedaż jest nieskończenie wrażliwa na zmiany ceny - firma może zatem sprzedać każdą ilość swojego produktu na rynku zagranicznym po cenie Pozioma prosta I’_foy jest zatem krzywą popyrn na produkty firmy na rynku zagranicznym. Zakładamy, że rynki są rozdzielone, czyli że firma może ustalić wyższą cenę na dobra przeznaczone na rynek krajowy niż na eksport. MC to krzywa kosztu krańcowego całkowitej produkcji, która może być sprzedana na którymkolwiek z rynków.

W celu maksymalizacji zysków firma musi ustalić krańcowy przychód równy kosztowi krańcowemu na każdym rynku. Przychód krańcowy na rynku krajowym obrazuje krzywa A1R_|X5M. która leży poniżej D^. Sprzedaż na eksport odbywa się po stałc| cenie tak więc krańcowy przychód z eksportu dodatkowej jedności wynosi dokładnie Aby ustalić koszt krańcowy na poziomic równym przychodom krańcowym, trzeba ustalić produkcję na poziomic Q_MON, sprzedaż na rynku krajowym na poziomie Q_6oM, a eksport na poziomic Q_łt/)V £*_DOM'. Koszt produkcji dodatkowej jednostki jest w tej sytuacji równy P_l<)y i odpowiada krańcowemu

Może się wydawać, że monopolista powinien uttalić sprzedaż na rynko krajowym w punkcie, gdzie krzywe MC i Mft_1<w przecinają się. Ale zauważymy. Ze monopolista produkuje co oznacza, że koszt produkcji dodatkowci icdmolki je« równy P„_w. niezależnie od tego, czy la konkretna jed-niHtka dobra jest przeznaczona na rynek krajowy czy zagraniczny. To właśnie oznacza, że rzeczyw oty krańcowy koszt produkcji |e« ztównnny z przychodem krańcowym. Przecięcie MC oraz MK ._>m K*r punktem, który firma wybrałaby, gdyby mtr miała inoiliimści eksfwriu. co z naszego punktu widzenia nie jest ważne.