398 jpeg

r a rviuyin.jn i/itnkiu. »aw."nigm/(H^nanin(/Nłi    » /7*A’in*ói r i.    *uvo

ISBN 97S-S5-0I-I49I4-0. <* b> WN PWN 2007

386 CZĘŚĆ II Polityka handlowa

pracy. Spór ten często przeradza! się w szerszą debatę na temat skutków globalizacji, toczoną nic tylko w kolach akademickich, ale czasami też na ulicach miast.

Po przeczytaniu tego rozdziału będziesz umiał:

■    przedstawić bardziej wyrafinowane argumenty na rzecz interwencyjnej polityki handlowej, szczególnie te dotyczące efektów zewnętrznych i rosnących korzyści skali;

■    ocenić postulaty ruchu antyglobalistów w kwestii wpływu handlu na pracowników, warunki pracy i środowisko naturalne, uwzględniając kontrargumenty;

■    przedyskutować rolę WTO jako forum dla rozwiązywania sporów handlowych i napięć między orzeczeniami wydawanymi przez tę organizację a interesami narodowymi poszczególnych krajów

Wy raf i nowa ne a r g u m e n t y

na rzecz aktywnej polityki handlowej

Analiza, którą przedstawiliśmy w rozdziałach 8 i 9, nie wyklucza celowości interwencji rządu jako narzędzia polityki handlowej. Pokazuje ona jednak, że aktywna polityka rządu w tej dziedzinie wymaga szczególnego rodzaju uzasadnienia; musi ona bowiem przezwyciężać pewne istniejące zawodności rynku. Problem z wieloma argumentami na rzecz aktywnej polityki handlowej polega na tym, żc mc wiążą one tego, co przemawia za interwencją rządu, z żadnym szczególnym błędem w założeniach. na których opierają się zwolennicy leseferyzmu.

Problem z argumentami opierającymi się na zawodności rynku polega także na tym, żc nie zawsze jest łatwo je zidentyfikować. Ekonomiści badający kraje wysoko rozwinięte wyodrębnili dwa rodzaje tych zawodności, które - jak się wydaje - mają szczególne znaczenie dla krajów uprzemysłowionych. Pierwszym z nich są efekty zewnętrzne związane z dyfuzją wiedzy w przemysłach o wysokiej technologu. Oznacza to, żc firmy nic są w stanic przechwytywać całości korzyści ze swojego wkładu w postęp techniczny, ponieważ wiedza rozprzestrzenia się na całą gałąź przemysłu. Drugi rodzaj zawodności to istnienie nadzwyczajnych zysków w wysoce skoncentrowanych gałęziach o strukturze oligopolistycznej.

Technologia i efekty zewnętrzne

Dyskusja na temat argumentacji na rzecz protekcjonizmu wychowawczego w rozdziale 10 ujawniła, że potencjalna zawodność rynku może się pojawić w związku z problemem przywłaszczania wiedzy. Jeśli firmy w pewnej gałęzi tworzą zasób wiedzy, który inne firmy mogą wykorzystywać bezpłatnie, to gałąź ta wytwarza