24 (34)

Jgfio, >C rozumienie jest rzeczywistym wydarzeniem' pgjobnic iiucrprciucja będąca odtworzeniem jeu przygodna _w pewnym zasadniczym sensie, i/n. nie tylko wtedy, gdy « jakimi dydaktycznym celu coś się przesadnie odgrywa. nUJadujc. przekłada lub recytuje. To. że w takich przypadkach odtworzenie jest interpretacją w szczególnym, deikiycznym sensie, mianowicie demomrtracyjnie przeMuł/a i przejaskrawia, me stanowi w rzeczywistości ładnej zasadniczej różnicy w stosunku do wszelkiej innej odtwarzającej interpretacji, lecz zawiera tylko różnicę stopniu. Choć w wystawieniu sama literatura lub kompozycja zyskuje mimiczną obecność, to każde wystawienie musi na swój sposób rozłożyć akcenty. O tyle w ięc różnica w stosunku do demonstracyjnej akceniacji w celach dydaktycznych nie jest wcale tak duża. Każde wystawienie jest wykładnią. Każda wykładnia przejaskrawia.

Nie występuje to zbyt wyraźnie tylko dlatego, że nie ma ona trwałego istnienia i znika w odtwarzanym przez siebie dziele. Jeśli jednak sięgniemy do porównywalnego przykładu z dziedziny sztuk plastycznych, na przykład do rysunków, jakie wzorując się nu dawnych mistrzach wykonuje jakiś wielki artysta, znajdziemy tam taką samą przejaskrawioną interpretację. Podobny efekt wywołują stare filmy lub film obejrzany ponownie, gdy jeszcze trwa jego świeże wspomnienie: wszystko wy cl uje się wówczas odgrywane nazbyt wyraźnie. Dlatego w pełni uprawnione jest mówienie w związku /. każdym odtworzeniem o leżącym u jego podstawy ujęciu, które musi z zasady podlegać uprawomocnieniu. Całość ujęcia buduje się z tysiącu drobnych rozstrzygnięć, z których każde chce być słuszne. Usprawiedliwienie i interpretacja na drodze argumentacji nie muszą być sprawą artysty; ponadto językowa wyraźna wykładnia będzie zasadniczo tylko w przybliżeniu słuszna i z istoty będzie pozostawać w tyle za pełną konkretyzacją, którą osiągnie ..artystyczne” odtworzenie jako