277 jpeg

SUN 978-KS-fll-lJHI4-0. by WN PWN 2007

Migracje i bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Polsce 261

polityczne, a i ekonomiczne zmieniły charakter (różnica w poziomie życia, a przede wszystkim w możliwościach aktywności ekonomicznej, nie |cst już tak ogromna jak w okresie PRL). Nic zmienia to faktu, że poziom życia w Polsce jest znacznie niższy niż w krajach Europy Zachodniej czy w Stanach Zjednoczonych. W 2004 roku PKB per capi ta liczony według parytetu siły nabywczej (zob. rozdział 15 w tomie 2 podręcznika) wynosił 43% średniego poziomu w krajach Uli-15 i 31% poziomu w Stanach /.jednoczonych. Co prawda w okresie transformacji różnica ta zmniejszyła się (w 1991 roku relacja polskiego PKB per capi ta do średniej w UF 15 wynosiła 32%, a do Stanów Zjednoczonych 24%), wciąż jednak wydaje się wystarczająco duża. aby zachęcać do emigracji zarobkowej".

Oprócz różnicy wynagrodzeń w gospodarce rynkowej pojawił się dodatkowy motyw migracyjny - problem znalezienia pracy. Wobec niedoskonałej elastyczności płac zróżnicowanie sytuacji na rynkach pracy znajduje raczej wyraz w zróżnicowaniu stóp bezrobocia. Obecnie stopa bezrobocia¹- w Polsce jest najwyż.s/a spośród wszystkich krajów UE-25 (18,8% w 2004 roku, wobec 8,1% w UF. 15 i 5,5% w Stanach Zjednoczonych)'*. Co więcej, w ostatnich latach obserwowano dość gwałtowny wzrost różnicy stóp bezrobocia w Polsce i w Furopie Zachodniej. Problem znalezienia pracy dotyczy w Polsce przede wszystkim osób młodych i o niskich kwalifikacjach.

Polska jest tradycyjnie krajem emigracji. Polska diaspora za granicą oceniana jest na kilkanaście milionów osób zamieszkujących głównie w Stanach Zjednoczonych, Niemczech oraz. w krajach byłego Związku Radzieckiego. Ostatnio jednak Polska przyjmuje także dość znaczne strumienie uchodźców i imigrantów zarobkowych z krajów słabiej rozwiniętych. Dla nich wynagrodzenia w Polsce są atrakcyjne. Według danych Banku Światowego w 2002 roku PKB per capita (według parytetu siły nabywczej) wynosił na Białorusi 52%. na Ukrainie 46%, w Rosp zaś 78% polskiego. Co być może ważniejsze, relacja PKB wszystkich tych krajów do polskiego wyraźnie spadła w okresie ostatniego dziesięciolecia".

Migracje zagraniczne do i z Polski z trudem poddają się rygorystycznej ocenie naukowej, gdyż brakuje wiarygodnych danych dotyczących rzeczywistej skali przepływów. Oficjalne informacje odnoszą się wyłącznic do rejestru PESEL. Ujmują one dane o tych osobach, które wyjechały z Polski na stałe i wymeldowały się ze stałego miejsca zamieszkania lub w oficjalny sposób napłynęły do naszego kraju. Według danych tych w okresie 1950-1979 wyjechało z Polski około 865 tysięcy

¹¹ Obliczenia własne na podstawie AMECO Databasc 200V Standaryzowana stopa bezrobocia, na podstawie AMECO Databasc 290s '* PtsiWcni bezrobocia pojawił się w 1’olscc zaraz po 19X9 roku: stopa bezrobocia wzrastał* drastycznie w pierwszych latach transformacji i w 1994 roku osiągnęła poziom 14.4% wobec 10.4% w UF: 15 i 6.1% w Stanach Zjednoczonych. Następnie sytuacja na polskim rynku pracy poprawiła się: Mopa bezrobocia spadła do 10,2% w 199N roku, aby gwałtownie wzrosnąć w kolejnych latach, do rekordowego poziomu 19.8% w 2002 roku.

¹⁴ Jeszcze w 1990 roku relacja PKBpereir/Jrhr Białorusi do polskiego 1’KB/ier capilj wynosiła 0.^T2. w przypadku Ukrainy 1,16. w przypadku Iłosji z as 1,59. Obliczenia własne na podstawie Wo rfd /X:ivj opmeitl IntiKMon 2004. World Bank. Washington D.C. 2094.