283

Tworzenie wykresów świecowych 283

korpusem - dolnym. Czubek górnego cienia to maksimum cenowe danej sesji, a koniec dolnego to jej minimum.

Na diagramie 13.1 widzimy zatem sesję, która otworzyła się w pobliżu maksimum i zamknęła w okolicach minimum cenowego. Natomiast świeca z diagramu 13.2 przedstawia sesję, która otworzyła się w pobliżu minimum i zamknęła blisko maksimum. Widzimy już, skąd wzięła się nazwa tej metody: obraz sesji przypomina świecę z knotem.

Kolor i kształt świecy przekazują wizualnie informację o tym, kto bierze górę w zmaganiach pomiędzy bykami i niedźwiedziami. Długi biały korpus mówi nam, że na rynku panują byki, a długi czarny korpus, że kontrolę sprawują niedźwiedzie.

Wykresy świecowe można sporządzać dla dowolnych ram czasowych. Na przykład świeca 60-minutowa ukazuje otwarcie, maksimum, minimum i zamknięcie z godziny. Świeca na wykresie w ujęciu tygodniowym uwzględniać będzie poniedziałkowe otwarcie, maksimum i minimum z tygodnia i piątkowe zamknięcie.

Doji

Diagram 13.3 przedstawia kilka przykładów świecy zwanej doji. Doji to świeca, w której otwarcie i zamknięcie znajdują się na tym samym poziomie. Nie ma tu zatem korpusu. Nawet jeśli jakaś świeca ma otwarcie i zamknięcie, które nie są dokładnie na tym samym poziomie, ale są bardzo bliskie, można ją często traktować jako doji. Doji wskazuje na rynek, na którym istnieje równowaga pomiędzy bykami i niedźwiedziami.

Podczas trendów horyzontalnych świeca doji jest neutralna, ponieważ wzmacnia neutralny stan rynku. Ale w czasie trendu wzrostowego sesja doji może oznaczać punkt zwrotny, ponieważ informuje, że byki utraciły kontrolę nad rynkiem, choć niedźwiedzie też jeszcze nie panują nad sytuacją. Doji oznacza niezdecydowanie. Niezdecydowanie, niepewność czy

Diagram 13.3 Doji.

Maksimum			Maksimum
Otwarcie \
i zamknięcie /“			* Minimum,
Minimum			—4 otwarcie ^ i zamknięcie