201106024063

10.2. Typ drobnoustrojów

W zakażeniach nerek i dróg moczowych uczestniczą najczęściej następujące drobnoustroje:

•    pałeczka okrężnicy (Escherichia coli) - izolowana u ponad 80% chorych leczonych z powodu niepowikłanego zapalenia pęcherza moczowego lub odmied-niczkowego zapalenia nerek;

i pałeczki Gram-ujemne (Klebsiella i Enterobacter) - występują najczęściej jako infekcje szpitalne;

• pałeczka ropy błękitnej (Pseudomonas aeruginosa) i drożdże (Candida) — stwierdza się u osób z obniżoną odpornością lub leczonych długotrwale cytostatykami;

•    pałeczka odmieńca (Proteus vulgaris) - jej obecność sugeruje występowanie kamicy struwitowej;

•    zarówno Pseudomonas aeruginosa, jak i Proteus vulgaris, które są częstymi patogenami zakażeń szpitalnych.

Bakterie powodujące zakażenie układu moczowego pochodzą na ogół z jelita grubego, rzadziej z dróg rodnych lub ze skóry krocza. Na oddziałach szpitalnych może jednak dochodzić do znacznie groźniejszych zakażeń bakteriami pochodzącymi od innych chorych. Są one szczególnie niebezpieczne, gdyż szczepy te charakteryzują się dużą odpornością na antybiotyki.

10.3. Posocznica moczowa

10.3.1. Etiologia

Posocznica moczowa jest wywołana przez drobnoustroje namnażające się w układzie moczowo-płciowym; są to najczęściej tlenowe bakterie Gram-ujemne, takie jak: pałeczka okrężnicy (Escherichia coli), Klebsiella, Enterobacter, pałeczka ropy błękitnej (Pseudomonas aeruginosa), pałeczka odmieńca (Proteus vulgaris). Chorzy, u których stwierdza się bakteriomocz lub utrudnienie odpływu moczu, stanowią grupę podwyższonego ryzyka wystąpienia posocznicy. Dlatego też przed zabiegami chirurgicznymi na drogach moczowych stosuje się u nich profilaktycznie an-tybiotykoterapię. Typowe sytuacje kliniczne prowadzące do posocznicy moczowej stanowią zakażenia układu moczowego u chorych z kamicą, u których doszło do zablokowania moczowodu złogiem, u chorych po przezodbytniczej biopsji stercza czy też pacjentów po traumatyzującym rozszerzaniu cewki moczowej. Posocznica moczowa często powoduje wiele poważnych powikłań, niewydolność wielonarzą-dową, a w razie wstrząsu bakteriemicznego śmiertelność przekracza nawet 50%.

10.3.2. Objawy kliniczne

Posocznica moczowa może objawiać się wielorako. Na jej obecność wskazują ta-chykardia, hipotonia, oliguria, gorączka, zamroczenie, nudności, wymioty, biegun-

220