DSCN4348

Czynniki sprzyjajqce zakażeniom dróg moczowych

Czynniki związane z cechami drobnoustrojów, ułatwiającymi Inwazję dróg moczowych:

✓    specjalny rodzaj flmbrfl ułatwiający adhezję do nabłonka wyścielającego drogi moczowe

✓    hemolizyny uszkadzające błony komórkowe nabłonka dróg moczowych

✓    otoczki bakteryjne, chroniące bakterie przed fagocytozą

✓    wytwarzanie ureazy, powodujące alkallzację moczu I inaktywację składowych dopełniacza

✓    inaktywacja wydzielniczych IgA na powierzchni nabłonka dróg moczowych (np. Pseudomonas aeruginosa)

y zdolność przetrwania wewnątrz fagocytów (np. Mycobacterium tuberculosis)

✓    wytwarzanie substancji, działających antyfagocytarnle

Czynniki mechaniczne predysponujące do zakażenia dróg moczowych:

y blokujące normalny przepływ moczu

>    kamienie nerkowe i pęcherzowe,

>    guzy (zapalne, nowotworowej w obrębie dróg moczowych lub w ich bezpośrednim sąsiedztwie

>    ciąża

y Powodujące niekompletne opróżnianie pęcherza moczowego

zaburzenia neurologiczne

odpływ pęcherzowo-moczowodowy,

zaburzona praca zwieracza cewki moczowej

y ułatwiające dostęp bakterii do pęcherza - aktywne życie seksualne kobiet, cewnikowanie pęcherza moczowego (okresowe lub stałe) i inne rodzaje instrumentacji dróg moczowych.

Czynniki bezpośrednio lub pośrednio zwiększające wirulencję uropatogenów:

y choroby lub nałogi upośledzające odporność (cukrzyca, alkoholizm, palenie papierosów)

y antybiotykoterapia

✓ antykoncepcja hormonalna

Epidemiologia zakażeń dróg moczowych

Dzieci

y Zakażenia układu moczowego występują u ok. 1% noworodków i niemowląt (częściej u chłopców).

y W grupie dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym stwierdza się je częściej u dziewczynek. Rozwijają się one najczęściej na podłożu wad wrodzonych zlokalizowanych w obrębie dróg moczowych i są na ogól objawowe.

y Dzieci, u których stwierdza się w dzieciństwie obecność bakterii w moczu, należą do grupy zwiększonego ryzyka wystąpienia zakażeń dróg moczowych w dorosłym wieku.

| U kobiet, u których w dzieciństwie występowały zakażenia dróg moczowych, częściej niż u pozostałych kobiet dochodzi do wystąpienia objawowych zakażeń układu moczowego po rozpoczęciu współżycia płciowego lub po zajściu w ciążę.

Epidemiologia zakażeń dróg moczowych

Dorośli do 65 roku życia

® U ok. 20% kobiet w tej grupie wiekowej występują objawowe zakażenia dróg moczowych.

® U mężczyzn występują one bardzo rzadko i zazwyczaj rozwijają się no podłożu nieprawidłowości gnafomicznycn lub chorób gruczołu krokowego i związanej z nimi Instrumentacji.

Dorośli powyżej 65 roku życia

® Częstość występowania zakażeń dróg moczowych w tej grupie wiekowej bardzo istotnie wzrasta u obu pici.

© Wzrost częstości zakażeń u mężczyzn wiąże sic z przede wszystkim z przerostem gruczołu krokowęgo i brakiem aktywności bakteriobójczej jego wydzieliny.

Objawy kliniczne zakażeń dróg moczowych

® U noworodków, niemowląt I dzieci do lat dwóch obecne są na ogól jedynie objawy nieswoiste, do których zaliczamy: opóźnienie wzrostu i rozwoju, wymioty, biegunkę, gorączkę. W 20-30% przypadków zakażeń układu moczowego w okresie noworodkowym występuje bakteriemia.

® U dzieci w wieku powyżej 2 lat objawy mają charakter zdecydowanie bardziej zlokalizowany niż w młodszej grupie wiekowej. Obecne są objawy dyzuryczne (bolesne parcie no mocz, pieczenie i ból podczas oddawania moczu, częstomocz. nietrzymanie moczu) oraz bóle brzucha i/lub okolicy lędźwiowej. Objawom tym może towarzyszyć gorączka. Te same objawy mogą wystąpić u dorosłych z zakażeniami dolnych dróg moczowych.

® U dorosłych z ostrym odmiedniczkowym zapaleniem nerek dominującymi objawami są ból bądź nadwrażliwość okolicy lędźwiowe] i gorączka, ale często towarzyszą im lub wyprzedzają je o 1-2 dni, objawy zakażenia dolnych dróg moczowych.