35 (66)

* /f

Marker molekularny - każda zmiana (jakościowa i ilościowa), która pojawia się w makrocząsteczkach funkcjonalnych, w danej komórce nowotworowej jako bezpośredni wynik transformacji nowotworowej tej komórki lub postępującego jej klonalnego rozrostu wyróżniamy:

-    Marker biochemiczny - zmienione białko lub aktywność enzymatyczna określonego białka, np. a-ketoproteina

-    Marker genetyczny - zmiana w strukturze, sekwencji, lub ekspresji materiału genetycznego

Zastosowanie markerów genetycznych:

1.    diagnozowanie chorób genetycznych

2.    badanie klonalności

3.    prognozowanie przebiegu choroby

4.    wybór terapii

5.    monitorowanie terapii

6.    badanie predyspozycji do zapadalności na choroby nowotworowe

MilAiuvvaśr a iuiy>q

Poradnictwo genetyczne:

• weryfikacja wystąpienia nowotworu rodzinnego

-    opieka nad członkami rodziny zagrożonej wystąpieniem choroby nowotworowej Peny selekcyjne:

-    marker selekcyjny - gen, który nadąje transformowanym komórkom oporność na czynniki selekcyjne np. geny oporności na antybiotyki

-    gen reporterowy - nadaje transformowanym komórkom cechę łatwą do wykrycia np. białko zielonej fluorescencji.

Terapia genowa nowotworów:

1.    pośrednia

•    geny immunomodulujące

•    geny antyangiogenne

2.    bezpośrednia

■    geny samobójcze

■    geny proapoptotyczne

geny immunomodulujące:

-    poprawa odpowiedzi przeciwnowotworowej gospodarza

-    białka kodowane przez te geny

-    .szczepionki p/ nowotworowe"

-    peptydy nowotworowe - próby kliniczne w czerniaku

geny antyangiogenne:

-    hamowanie komórkowego sygnału pobudzającego rozrost nowych naczyń

-    geny angiostatyny i endostatyny

-    działanie substancji hamujących

geny samobójca*:

-    wprowadzanie genów aktywujących prekursory leków w komórki nowotworowe

-    kodowany enzym umożliwia aktywacje proleku

-    efekt sąsiedztwa

gsny proapoptotyczne

-    przywracanie wrażliwości komórek nowotworowych na apoptozę

35