378

378 Wkuta sądownicza. Trybunał Stanu

co nieco osłabia sądowy charakter Trybunału, ale pozwala na zachowanie pewnej równ w agi między podejściem jurydycznym i politycznym do rozpoznawanych spraw. Fanki członka Trybunału Stanu ma charakter honorowy, a w^;ięc jest sprawowana nieodpłatnie, i jest zrozumiałe na tle założenia, w myśl którego Trybunał jest bytem o raczej potencjalny charakterze i im rzadziej musi działać, tym lepiej. Osoby wchodzące w skład Trybuna! Stanu są w sprawowaniu funkcji sędziowskich niezawisłe i podlegają tylko konstylu. i ustawom (art. 199 ust. 3 konstytucji). Ustawa wyklucza możliwość przedterminowej odwołania członka Trybunału Stanu, chyba że w razie zrzeczenia się. trwałej utraty ztlnl ności do wykonywania czynności lub skazania prawomocnym wyrokiem sądu (art I uTS). Członkom Trybunału Stanu przysługuje też immunitet i nietykalność, ujęte anaU gicznie do sytuacji prawnej sędziów (art. 200 konstytucji). Trzeba jednak wiedzieć, h Członkowie Trybunału Stanu wykonują równocześnie pracę zawodową w innym miejsi i w' tym charakterze nie przysługują im bezpośrednie gwarancje niezawisłości.

///. Zakres odpowiedzialności konstytucyjnej

364. Odpowiedzialność konstytucyjna ma ograniczony podmiotowo charakti i dotyczy wyliczonej przez przepisy prawa grupy osób zajmujących najwyższe stano wiska w' państwue. Wyliczenie to ma charakter enumeratywny, a tym samym nie mo?i podlegać interpretacji rozszerzającej. Innymi słowy, odpowiedzialności przed Trybu natem Stanu mogą podlegać tylko te osoby, które wyraźnie wskazano w konstytucji.

W obecnym stanie prawnym odpowiedzialność ta obejmuje trzy grupy podmio tów (art. 198 konstytucji).

Do pierwszej grupy należy prezydent Rzeczypospolitej i tutaj, jak zobaczymy zakres odpowiedzialności konstytucyjnej ma nie tylko najszerszy, ale i wyłączny cha rakter. Podobny zakres odpowiedzialności przypisano marszałkowi Sejmu bądź Sena tu zastępującemu prezydenta (art. 2 ust. 3 uTS), nie ma to jednak wyraźnego oparcia ani w art. 198. ani w art. 131 ust. 2 konstytucji.

Druga grupa obejmuje inne osoby pełniące najwyższe stanowiska państwowe:

a)    Prezes oraz członkowie Rady Ministrów - określenie to należy rozumieć j ' o obej mujące wszystkie osoby wchodzące w skład Rady Ministrów, ale też tylko te osoby Oznacza to, że niedopuszczalne byłoby dzisiaj odnoszenie odpowiedzialności konsty tucyjnej do innych osób piastujących stanowiska kierownicze w strukturach rządu wych. na przykład do kierowników urzędów centralnych (zob. wyrok TK z 8 gmdm;i 1999 roku, SK 19/99), sekretarzy i podsekretarzy stanu lub wojewodów.

b)    Osoby, którym prezes Rady Ministrów powierzył kierowanie ministerstwem jest to o tyle kłopotliwa formuła, że obecnie obowiązująca ustawa o Radzie Mi nistrów przewiduje, że zastępstwo ministra sprawuje premier lub wskazany przez premiera członek rządu (art. 36). co sugeruje, iż nie ma możliwości powierzenia tego zadania innym osobom.

c)    Prezes Narodowego Banku Polskiego - jest to praktycznie jedyny sposób usunięcia go ze stanowiska przed upływem kadencji (zob. pkt 313).