4 �dania zmęczeniowe metali2

vV "^vl' '• =    •    -

76/H-04325 - przez'Zo p, przy czym indeks a oznacza rodzaj obciążenia (e f zginapie, -rrozciąganie, ęf-t- śpiąkąnie, s .-r skręcania), indeks B zaś- charakter cyklu (? - Cykl ' jednostronny Iu^fp^żęitiyyo tętniący, o.— cykl wahadłowy).’ Wyjątkowo wytrzymałość -zmęczeniowa przy zginaniu Wahadłowym oznaczana jest przez 2^, symbol ;2^żaśj'._; oznacza wytrzymałość przy zginaniu obrotowym, przy którym apięnność nlprężeńtna. zresztą róvmie£ c^Ł&^^ąhadłowy. Pbnadto dla wahadłowegorozciągtola^iśktói _s. zamiast stosuję się symbol    ^r \

Istnieją urządzśmaj’ Których elementy przenoszą w całym okresie eksploatacji,-' ograniczonym .ći^nikftjitu irtnymi niż zmęczenie matoriahi- liczbę Cykli znaeznjfc . mniejszą od N_c. Bq lękićh urodzeń należą ńp. automatyczne bąij^steręlwąn^ średnio przez c^^bjęąj,,^^ księiyfcowe’?. Storo    .

urządzenia odpowie ^'liczba,cykli Ń* (patrz rys. 4.2)* to dla jego eleriKntćw h&pręż^ niem granicznym-ieśt^nani^eńie ćP^.toacznie przekraczaj ąćc^ Za i WVźnaękma : W ten sposób wśif^'ff^ódbbwittóaliłćipk^

Nr cykli i nie wywdjująca znlsągettift praćd zatoćę^icm tęBÓtbkrtsn ęksploa^cjj* .> nazywa sie ^rani^nąliig^malMęlą, ztnęę^nipW.Ł¹ ^bqna;    -

przewiduje dla nid ćjzńaczenie Z^flA Pojęcie tej wartości* ćz^tp znacznie ptz*jqitv _ czającej Z_ap, prówadżi^W oczywisty sptisób do zmniejszenia' ciężaru rozważanych elementów.    " : •    ; i ;    " '^; {.

O naprężeniach mniejszych od Zgj mówimy, ża leżą w obszarze nicogranicZonćy' wytrzymałości zmęczeniowej, iiatotriiast naprężenia >> Zap tworza żflkreś ogrj- , niczonej wytrzymałości zmęczffn ioy/ej. ; ⁵ .    ,    Y‘ ;    *”• •

Implikowaną ptoe^ indeks 73 w oznaczeniu Zap zależność Z od rodzaju cyklu liiót na uzasadnić następującym prostym rozważaniem:Miech przy'naprężeniu o^iprzebiegu ,a” o'R =W1 Uczyli ff '=» 0) trwałość próbki Wynosi’ Ń* (rys. 4.3$* i*rzy lt».0 (H ~ 1. przebieg „fe’’) takiej samej Wartości naprężenia maksymalnego odpowia-. da zakres zmian naprężania znacznie (bo dwukrotnie) mniejszy. ^:

Rys. 4.3. Wyjaśnienie wpływu współczynnika R na położenie krzywej WOhlera

Inicjowana procesy zmęczeniowe przebiegają, więc mniej intensywnie-i prowadzą jaćbki po liczbie cykli Ng,»N& Rozumowanie to dotyczy każdej 'naprężenia, a padobbo ^'prowadzi do wniosku, ie nie tylko trwałość N, lecz VI (wytrzymałość zmęczeniowa 2 jest przy.cyklach wahadłowych niższa od wytrzymałości odpowiadającej przebiegom tętniącym, a ogólnie - zależy od wartości R lub H...

4.22. Statystyczne-opracowanie wyników badań zmęczeniowych

Badania zmęczeniowe.charakteiyząjąsię dużym rozrzutem wyników. Nawet 300-. SOO^bęeńtoWy józrzut trwałości uzyskiwanych przy tej samej wartości-cw dla pozor-niń tućtlfyćznych próbek nienaieży db rzadkości. Dlątego wyniki te zawsze powinny, a najeżacie]muszą być opracowane statystycznie, Omówimy tu jedynie sposób opra-... cottćrtia wyników eksperymentalnych w Zakresie ograniczonej wytrzymałości zmęcze-

.‘źaiiważihy^że skoro -jak wspomniano-krzywą Wahl era, narysowana w układne.współrzędnych Oma — M 'ma W Znacznym zakresie liczby cykli niszczących cha-raktóbfe&rilzo żbiiżony do WykładńidzegOj to w uRłarjąie {r„a» - log N zakresowi temu odpowiada linia prosta (rys; 4.4). Położenie tej prostej najłatwiej jest wyznaczyć sto-Sq^ .iępartą.na Tóirtodzianajmniejszyęlrkwadratów ttietodę regresji liniowej, prowa-

[ O postęci:

\ógN'*a + b<J ’/    (4.5)

lub pó odpowiedniej zmianie oznaczeń

y**a+bx

S*-"

(4.6)

Sposób wyznaczania a oraz fi opisano w c2ęści IV (rozdział 16). Miarą „dobroci" przybliżenia zbioru punktów eksperymentalnych prostą regresji jest współczynnik korelacji r, przyjmujący wartość 1 dla zależności ściśle liniowej (brak odchyleń