n wupiwn ,vi wiwkhi, CAnwinihi tcvnv < p<Hiiyxv r i. ,r y/.tv.u fcuw.-»
SllN 97**341-14*14-0. • * b> WN PWN 2007
394 CZĘŚĆ II Polityka handlowa
produkcji z rozdziału 6). Mając duży chroniony rynek krajowy, japońscy producenci byli pewni, ze uda się im przesunąć się w dół krzywej uczenia się (czyli obniżyć koszty przeciętne), a to oznaczało, że chcieli inwestować w nonę fabryki, które mogłyby produkować także na eks*x>rt.
Pozostaje nic do końca jasne, czy tego rodzaju polityka przyczyniła się do sukcesu Japonii w osiągnięciu dużego udziału w światowym rynku półprzewodników. Niektóre cechy japońskiego systemu przemysłowego mogły się przyczynić do uzyskania w tej dziedzinie „naturalnej' przewagi komparatywnej. ponieważ szczególnie ważna jest tu kontrola jakości. W latach 70. i 80. japońscy producenci opracowali nowe podejście do produkcji półprzewodników, które polegało ram. na ustaleniu dopuszczalnej liczby usterek na o wiele niższym poziomie, niż to przewidywały normy amerykańskie. W połowie lat 80. Japonia wyprzedziła Słany Zjednoczone w sprzedaży szczególnego typu półprzewodnika, który uważano za najważniejszy dla sukcesu całej gałęzi: modułu pamięci RAM (Random Access Memory - pamięć o swobodnym dostępie). Twierdzono, zc dominacja w lej dziedzinie jest kluczem do zdominowania całej gałęzi, gdyż produkqa pamięci RAM zarówno doprowadzi do dużych technicznych efektów zewnętrznych, ja* i pozwo- na osiąganie wysokich zysków Pamięci RAM miały największy udział w obro de półprzewodnikami, a eksperci z branży twierdzili, że wiedza techniczna zdobyta przy produkcji RAM ma zasadnicze znaczenie dla doganiania konkurencji w produkqi innych półprzewodników, zwłaszcza mikroprocesorów. Przewidywano, że w niedługim czasie dominacja Japomi w produkcji pamięci RAM przełoży się na dominację w produkcji półprzewodników w ogóle, a to z kolei pozwoli na osiągnięcie przewagi w wytwarzaniu wielu innych produktów, w których wykorzystywane są półprzewodniki.
Powszechnie tez 'wierzono, ze chooa2 przed 1990 rokiem produkcja RAM me była wysoko doctedowa, potem taka się stanie Powodem tej wiary było stale zmniejszanie się liczby firm wytwarzających RAM W każdej kolejnej generacji modułów pamięci niektórzy producenci wycofywali się z rynku, a nowi mc pojawiał się, totc2 uważano, że w niedalekiej przyszłości w branży pozostaną dwie lub trzy firmy. W ostatnim dziesięcioleciu XX wieku oba uzasadnienia interwencjonizmu techniczne efekty zewnętrzne oraz nadzwyczajne zysk: - w sposób oczywisty nie urzeczywistniły się. Z jednej strony, dominacja Japonii w produkcji pamięci RAM nie przełożyła się na dominację w całej ga'ęzi półprzewodników. Na przykład hrmy amerykańskie utrzymały dominującą pozycję w produkcji mikroprocesorów. Z drugiej strony, liczba producentów pamięć- RAM zamiast s>ę kurczyć, zaczęła ponownie rosnąć. Nowe firmy pocho dzity głównie z Korei Południowej i innych nowo uprzemysłowionych krajów regionu. Pod koniec lat 90. produkcję kości pamięci RAM uważano za zwykły biznes - kości mogły być wytwarzane przez wiciu i w tym sektorze nic było |uz nic strategicznego.
Ważną :ek-:ją z produkcji RAM jest to. jak trudno jest prawidłowo wybrać sektor, który naie2y promować Wydawało się, że produkcja półprzewodników jest idealną dzie dziną dla aktywnej polityki handlowej. Ostatecznie jednak okazało się, że nie powstały ara wyraźne efekty zewnętrzne, ani nadzwyczajne zyski, które by ją uzasadniały.
Możemy się założyć, zc większa część odzieży, jaką masz na sobie czytając ten podręcznik, pochodzi z krajów rozwijających się, dużo biedniejszych niż Stany Zjednoczone. Wzrost eksportu towarów przemysłowych z krajów rozwijających się. jest