6

4* Jakie są przeszkody dobrowolności czynu?

Rodzaje przeszkód:

a)    aktualne - pozostają jakiś czas w podmiocie, mają wpływ na jego działanie, ale przemijają

b)    habitualnc - przeszkody, które trwają w człowieku dłuższy czas, są to stany świadomościowe, których człowiek nie może wyeliminować. Są to:

-    błędne opinie i uprzedzenia silne przekonania umysłowe niezgodne z obiektywna

prawdą; powstają w człowieku w wyniku wychowania, wpływu kultury. Nawet całkowicie zmniejszają odpowiedzialność za popełnione czyny

-    wrodzone skłonności wyrażają wynikające z fizycznej konstytucji człowieka

pewną skłonność do wykonywania czynności, wrodzoną predyspozycję woli w określonym kierunku. Są tym, co my przynosimy na świat po rodzicach; nie jesteśmy odpowiedzialni za to, co mamy w genach, ale możemy nad tym pracować ' i opanować

-    nałogi - stany, które zrodziły się w wyniku używania używek i spowodowały

ograniczone uzależnienie. Człowiek staje się niewolnikiem używek.

Jest uzależniony - nie panuje nad swoim działaniem. Człowiek żyjący w nałogu nic może być osobą, bo nie jest wolny. Samo wprow^adzeuie się w nałóg jest moralnym złem. Wszystkie czyny popełnione w nałogu pociągają za sobą odpowiedzialność za zło.

-    choroby psychiczne - stan psych o pat o logiczny - stan, który ze względu na

niezdolność poznawczą, emocjonalną nie może spełniać fundamentalnych zadań życiowych. Moralnym obowiązkiem w tym przypadku jest leczenie-się.

6