all27 122

m

tłuszczowej osiąga wymagany poziom, dochodzi do pierwszej miesiączki (menarche). Kiedy pojawi się pierwsza miesiączka, go-nadoliberyna nadal jest uwalniana w sposób pulsacyjny w wieku dojrzałości płciowej, a jej ilość zmienia się w zależności od dnia cyklu. Na przykład podczas menstruacji wydzielana jest duża porcja GnRH i stymuluje ona wyspecjalizowane komórki przysadki do syntetyzowania i wydzielania folikulostymuliny (hormonu stymulującego pęcherzyki — FSH). jak wskazuje nazwa,

FSH stymuluje wzrost wielu pęcherzyków zawierających komórki jajowe w jajniku. W wieku pokwitania każdy jajnik zawiera ponad 200 000 pęcherzyków. W każdym miesiącu między pokwita-niem a menopauzą 10 do 20 pęcherzyków jest stymulowanych do wzrostu. Jeden z pęcherzyków wyprzedza inne. W czasie rozwoju syntetyzują one żeńskie hormony płciowe — estrogeny -i uwalniają je do krwiobiegu. Estrogeny są wychwytywane wybiórczo przez tkanki narządów płciowych i piersi, zwłaszcza przez pokrywającą wnętrze macicy błonę śluzową (endomctriiini) i tkankę gruczołową piersi, stymulowaną przez nie do wzrostu i zwiększania objętości. W tym samym czasie wzrastający poziom estrogenów we krwi, działając na zasadzie ujemnego sprzężenia zwrotnego na podwzgórze i przysadkę mózgową, powoduje zmniejszenie wydzielania GnRH, a co za tym idzie obniżenie uwalniania FSH. W środku cyklu, czyli około 16. dnia przed kolejną miesiączką, pojawia się zwiększone wydzielanie estrogenów, powodujące dodatnie sprzężenie zwrotne w stosunku do podwzgórza i przysadki. W odpowiedzi przysadka wydziela dużą porcję FSH i drugiego hormonu — LH (hormonu luteinizującego). LH z kolei działa na największy z dojrzewających pęcherzyków, który jest zazwyczaj trzy razu.większy od innych i ma średnicę około 23 mm. Pęcherzyk w tym czasie uwypukla powierzchnię jajnika, następnie pęka i uwalnia komórkęJajowa - moment ten nazywa się jajeczkowaniem (owulacją). LH powoduje 'także zmiany w pękniętym pęcherzyku, który przekształca się w Jtzjw ciałko żółte. Nabiera żółtej barwy i zaczyna wytwarzać i uwalniać drugi żeński hormon płciowy, progesteron. Progesterop powoduje dalszy wzrósł błony śluzowej macicy, jest więc ona gotowa na przyjęcie zapłodnionego jaja. Jeśli do zapłodnienia nie dojdzie, ciałko żółte obumiera i przestaje produkować hormon. Prowadzi to do menstruacji i rozpoczęcia nowego cyklu.

I

tkiii

^staJ3 mieści’

’^a& dala 0 ^ychobiaJ

! raczej dób

onówtmjc

wiązki i zdaj zgu zwanp| lychczęlda mocjonatori , w okresie dj: rzgórze vń ń krwionow , gdzie®** Dwych/fe®’ ż homwn.^ wsadkfc:^