Standardowy okres czasu (sekundy) |
Dystans biegu (metry) |
55,0 |
18,333 |
55,5 |
18,500 |
56,0 |
18,666 |
56,5 |
18,833 |
57,0 |
19,000 |
57,5 |
19,166 |
58,0 |
19,333 |
58,5 |
19,500 |
59,0 |
19,666 |
59,5 |
18,833 |
60,0 |
20,000 |
60,5 |
20,166 |
61,0 |
20,333 |
61,5 |
20,500 |
62,0 |
20.683 |
62,5 |
20,833 |
63,0 |
21,000 |
63,5 |
21,166 |
64,0 |
21,333 |
64,5 |
21,500 |
65,0 |
21,666 |
MARIUSZ OZIMEK Kraków
WYTRZYMAŁOŚCIOWY BIEG WAHADŁOWY („EUROFIT”) -NAJNOWSZA PROPOZYCJA BADANIA WYTRZYMAŁOŚCI BIEGOWEJ U DZIECI I MŁODZIEŻY
„EUROFIT” określa dwie próby badające wynik wytrzymałości krążeniowo-oddechowej: ergometryczny test rowerowy (PWCno) oraz wytrzymałościowy bieg wahadłowy. Dla potrzeb wychowania fizycznego w szkole łatwiejszym do przeprowadzenia jest wytrzymałościowy bieg wahadłowy gdyż cykloergometr rowerowy w warunkach szkolnych nie zawsze jest osiągalny, poza tym, istnieje możliwość przeprowadzenia biegu wahadłowego jednocześnie dla całej klasy.
W tym artykule przedstawiono opis testu, niezbędne wyposażenia, instrukcje dla badanego, instrukcje dla osób przeprowadzającej test, dostosowanie odcinka biegu wahadłowego do prędkości nagrania kasety oraz sposób zapisu wyniku. Szczegóły składu ścieżki dźwiękowej dla wielostopniowego 20-metrowego biegu wahadłowego z etapami 1-minutowymi oraz procedura zapisu dźwięku dla biegu znajdują się w wyżej wymienionym wydawnictwie skryptowym AWF Kraków.
Wielostopniowy bieg wahadłowy w/g instrukcji „EUROFITU” należy przeprowadzać jako ostatnią z wykonywanych prób.
Terminy „wielostopniowy” oraz „wytrzymałościowy” używane są w „EURO-FICIE” zamiennie i dotyczą tego samego biegu wahadłowego.
OPIS TESTU: Test sprawności krążeniowo-oddechowej rozpoczyna się krokiem marszowym, a kończy się szybkim biegiem, w trakcie którego badani zmieniając kierunek poruszają się między dwoma odległymi o 20 m liniami, zgodnie z szybkością dyktowaną przez sygnał dźwiękowy z narastającą czętotliwością. Etap, na którym dany badany odpada jest wskaźnikiem jego wytrzymałości krążeniowo-oddechowej.
NIEZBĘDNE WYPOSAŻENIE:
- sala gimnastyczna lub przestrzeń wystarczająco duża, aby wyznaczyć dystans 20 metrowy,
- 20 metrowa taśma,
- samoprzylepna taśma, kreda do wyznaczenia początku i końca dystansu 20 metrowego,
- magnetofon kasetowy,
- wcześniej nagrana taśma z zapisem przebiegu próby.
INSTRUKCJA DLA BADANEGO: Wahadłowy test biegowy, który masz wykonać, określa twoją maksymalną wydolność aerobową, tj. twoją wytrzymałość i wymaga biegania tam i z powrotem wzdłuż 20 metrowego odcinka. Szybkość będzie kontrolowana za pomocą rytmicznych dźwięków z magnetofonu. Poruszaj się tak, abyś w momencie usłyszenia sygnału znajdował się przy jednym lub przy drugim końcu 20 metrowego odcinka (wystarczająca jest dokładność do jednej lub dwóch metrów). Dotknij stopą linii na końcu odcinka, zawróć ostro i biegnij w przeciwnym kierunku.
Początkowo prędkość jest mała, lecz będzie ona powoli i stale z każdą minutą rosła. Twoim celem w tekście jest utrzymanie ustalonego rytmu biegu tak długo, jak potrafisz. Powinieneś więc zatrzymać się gdy nie możesz dłużej utrzymać ustalonego rytmu, lub czujesz się niezdolny do zakończenia kolejnego jednominutowego etapu. Zapamiętaj liczbę podawaną przez odtwarzacz w momencie, gdy się zatrzymałeś jest to twój wynik. Czas trwania testu jest różny u różnych osób: im jesteś sprawniejszy, tym test trwa dłużej. Inaczej mówiąc, łatwy na początku i tym trudniejszy, im trwa dłużej.
INSTRUKCJA DLA OSOBY PRZEPROWADZAJĄCEJ TEST:
- wybierz miejsce testu: pozostaw przestrzeń przynajmniej 1 m na każdym końcu 20-metrowego odcinka. Im szersza będzie użyta przestrzeń, tym więcej osób może być badanych jednocześnie (dla każdej osoby przynajmniej 1 m). Nawierzchnia powinna być jednolita ale jej rodzaj nie jest specjalnie istotny. Oba końce 20 metrowej bieżni powinny być wyraźnie zaznaczone,
- sprawdź funkcjonowanie i emisję sygnałów dźwiękowych. Upewnij się, czy aparatura jest wystarczająco donośna dla badanej grupy,
- przesłuchaj taśmę z nagraniem dźwięku. Zanotuj numery licznika taśmy po to, aby łatwo odnaleźć przedział szybkości przesuwu,
- sprawdź szybkość taśmy w magnetofonie. W tym celu użyj 1-minutowego okresu kalibracji powtórzonego na początku i na końcu taśmy. Jeżeli różnią się więcej, niż o sekundę dopasuj dystans biegu tak aby jego prędkość była właściwa. Można to zrobić używając poprawek zawartych poniżej.
(Uwaga: Przy większym niż 5-sekundowym odchyleniu od standardowego czasu należy zmienić magnetofon).
ZAPIS WYNIKU: Po zatrzymaniu się badanego, notuje się ostatni zakończony w całości etap - minutę np. 5,...., 13, nie notuje się sekund pomiędzy całymi minutami.
Dlaczego wielostopniowy bieg wahadłowy posiada niewątpliwie dużo zalet i może przewyższać dotychczasowe próby wytrzymałości w znanych testach:
- przeprowadzenie biegu wahadłowego może odbywać się jednocześnie dla większej grupy badanych - co istotnie skraca czas pomiaru,
- jest znormalizowany dla wszystkich krajów Wspólnoty Europejskiej co umożliwia porównywanie w skali Europy,
- badany może w momencie silnego zmęczenia przerwać kontynuowanie próby przez co kontroluje reakcję własnego organizmu na wysiłek,
- bieg wytrzymałościowy może być przeprowadzony w dowolnych warunkach środowiska zewnętrznego, dowolnej porze roku i dowolnej nawierzchni - np. na stadionie, boisku szkolnym, w sali gimnastycznej (o wymiarze minimum 22 metrów),
- nie wymaga zaangażowania wielu osób przeprowadzających próbę - nawet jedna osoba może przeprowadzić test zachowując jego prawidłowość,
- stopniowe narastanie szybkości, co minutę, nie powoduje zbyt szybkiego zmęczenia ćwiczących, oraz nie wymaga specjalnego przygotowania,
- instrukcja dla badanego jest bardzo prosta i łatwa do zapamiętania - co powoduje pozytywne nastawienie przed próbą,
- badanie wytrzymałości biegiem wahadłowym wykazuje bardzo wysoki poziom trafności i rzetelności.
Jedyny problem na jaki może napotkać prowadzący badanie może stanowić taśma ze ścieżką dźwiękową do biegu. Jednak nie jest to problem tak poważny aby mógł stanowić barierę nie do pokonania. Autor artykułu jest w posiadaniu takiej taśmy i chętnie udostępni ją zainteresowanym osobom.